۞ قالَ رَبِّ بِمآ أَنْعَمْتَ عَلَيَّ فَلَنْ أَكُونَ ظَهيراً لِلْمُجْرِمين •¹⁷• گفت: خدایا! به خاطر نعمتی كه به من دادی، پس هرگز پشتیبان مجرمان نخواهم بود. #ترجمه_اختصاصی #نکات_تفسیری ۱. قدرت جسمی، از نعمت‌های الهی است. «بِما أَنْعَمْتَ عَلَیَّ» (موسی قدرتی داشت كه با یك مشت توانست كافری را از پا در آورد.) ۲. انسان در برابر نعمت ها باید مسئول باشد.. ۳. شكر نعمت‌های الهی، دوری از ستم به دیگران است. «بِما أَنْعَمْتَ عَلَیَّ فَلَنْ أَكُونَ ظَهِیراً لِلْمُجْرِمِینَ» شكرانه‌ی بازوی توانا ‌بگرفتن دست ناتوان است‌ ۴. یار مجرمان بودن از درجات گمراهی است.. ۵. همكاری با گنهكاران نیز گناه است. «فَلَنْ أَكُونَ ظَهِیراً لِلْمُجْرِمِینَ» (به گفته‌ی روایات، راضی بودن به گناه دیگران هم گناه بحساب می‌آید.) #سوره‌قصص_صفحه۳۸۷ ﴿ فرقان نذیر ﴾

۞ وَنُريدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فی الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوارِثِين •⁵• و ما می‌خواهیم بر مستضعفان زمین منّت نهیم و آنان را پیشوایان و وارثان روی زمین قرار دهیم! #نکات_تفسیری ۱. حكومت جهانی مستضعفان و حمایت از مظلومان تاریخ، اراده وخواست الهی است. «نُرِیدُ» ۲. در حكومت خودكامه طاغوتی، نیروهای مومن به ضعف كشانده می‌شوند. «اسْتُضْعِفُوا» ۳. آینده از آنِ مستضعفان است. نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً ... ۴. امامت، همچون بعثت، نعمت ویژه‌ای است كه خداوند بر مردم منّت می‌نهد. در مورد بعثت پیامبر می‌فرماید: «لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ إِذْ بَعَثَ فِیهِمْ رَسُولًا» ‌ آل‌عمران، 164. در این‌جا می‌فرماید: نَمُنَ‌ ... نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً #سوره‌قصص_صفحه۳۸۵ ﴿ فرقان نذیر ﴾

۞ ولَقَدْ وَصَّلْنا لَهُمُ الْقَولَ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرون •⁵¹• وما پیوسته برای آنان سخن گفتیم شاید كه پند گیرند ومتذكّر شوند. #نکات_تفسیری ۱. كلمه‌ «وَصَّلْنا» از «وَ صَـ لِّ»، به معنای ارتباط دادن ومتّصل كردن است. مراد از این اتّصال یا پی در پی بودن تذكّرات است و یا هماهنگی و هم‌سویی مطالبی كه ارائه می‌شود. ۲. از سنّت‌های خداوند، هدایت انسان‌هاست كه لحظه‌ای قطع نمی‌شود؛ و از طریق آیات الهی، انبیا واوصیا علیهم السلام و علمای دین، تداوم مییابد؛ «وَصَّلْنا لَهُمُ» وچنانچه منطقه‌ای به این هدایت الهی دسترسی نداشت، می‌بایست گروهی از آن منطقه كوچ كرده و با تفقّه در دین، مردم را از آن بهره‌مند سازند. ۳. در تربیت باید تذكّرات، تدریجی، گام به گام، مكرّر و متنوّع باشد. «وَصَّلْنا» (آری با یك یا دو تذكّر مختصر نباید انتظار اصلاح وتربیت داشت) ۴. آیات قرآن دارای یك نوع همسویی و پیوستگی است. «وَصَّلْنا لَهُمُ الْقَوْلَ» ۵. همه‌ی آیات الهی، كتب آسمانی و رهبران دینی، یك حرف و هدف را دنبال می‌كنند. «وَصَّلْنا لَهُمُ الْقَوْلَ» ۶. انسان، موجودی فراموشكار است و نیاز به تذكّر دارد. «یَتَذَكَّرُونَ» #سوره‌قصص_صفحه۳۹۲ ﴿ فرقان نذیر ﴾

۞ فَلَمّا قَضىٰ مُوسَى الْأَجَلَ وَ سارَ بِأَهْلِهِٓ آنَسَ مِنْ جَانِبِ الطُّورِ نَارًا قَالَ لِأَهْلِهِ امْكُثُوٓا إِنِّيٓ آنَسْتُ نَارًا لَعَلِّيٓ آتِيكُمْ مِنْها بِخَبَرٍ أَوْ جَذْوَةٍ مِنَ النَّارِ لَعَلَّكُمْ تَصْطَلُون •²⁹• هنگامی كه موسی مدّت خود را (عهدی که با حضرت شعیب برای ازدواجش با دختر ایشان) به پایان رساند و همراه خانواده‌اش (از شهر مدین به سوی مصر) حركت كرد، از سمت کوه طور آتشی دید! به خانواده‌اش گفت: «صبر كنید كه من آتشی دیدم! (می‌روم) تا شاید خبری از آن برای شما بیاورم، یا شعله‌ای از آتش بیاورم تا با آن گرم شوید!» #ترجمه_اختصاصی #نکات_تفسیری ۱. «آنَسْتُ»، به معنای مشاهده كردنی است كه در آن انس و آرامش باشد. «تَصْطَلُونَ» از ریشه «صلی» به معنای گرم شدن با آتش است. ۲. تمام خطاب‌های حضرت موسی به همسرش، با ضمیر جمع آمده است. «امْكُثُوا- آتِیكُمْ‌- لَعَلَّكُمْ‌- تَصْطَلُونَ» شاید به خاطر آن كه حضرت در آن ده سالی كه با همسرش زندگی می‌كرده، صاحب فرزند یا فرزندانی شده است. ۳. از جملات‌ «سارَ بِأَهْلِهِ»، «آتِیكُمْ مِنْها بِخَبَرٍ» و «لَعَلَّكُمْ تَصْطَلُونَ» در این آیه و از جمله‌ی‌ «أَجِدُ عَلَی النَّارِ هُدیً» در آیه‌ی 10 سوره‌ی طه استفاده می‌شود كه حضرت موسی در شب حركت كرده است، شبی سرد و ظلمانی كه در این میان راه را نیز گم كرده بود. ۴. مؤمن، به شرط و قرارداد خود، وفادار است. «قَضی‌ مُوسَی الْأَجَلَ» ۵. زن و فرزند نباید مانع حركت، هجرت و انجام مسئولیّت‌ها شوند، چنانكه مرد هم نباید آنها را رها كند، بلكه باید در كنار وهمراه یكدیگر باشند. «سارَ بِأَهْلِهِ»(آیه ۹ سوره منافقون نیز در کنار این آیه می‌تواند مفید باشد) ۶. در جایی‌كه اطمینان خاطر نداریم، خانواده خود را نبریم. «امْكُثُوا» دیدن آتش، به قرینه جمله‌ی‌ «إِنِّی آنَسْتُ ناراً»، مخصوص حضرت موسی بوده و برای آن حضرت مبهم بوده است، لذا از خانواده‌اش خواست كه در همانجا منتظر بمانند تا خود تنها به نزد آتش برود و برگردد. ۷. هر كجا كه به تحقّق قول خود مطمئن نیستیم، وعده‌ی قطعی ندهیم. «لَعَلِّی آتِیكُمْ‌- لَعَلَّكُمْ تَصْطَلُونَ» (كلمه‌ی «لعل» به معنای شاید است، یعنی شاید خبری بیاورم یا شاید قطعه آتشی برای گرم شدن بیاورم.) ۸. مرد، مسئول رفع نیازمندی‌های همسر وخانواده خود است. «لَعَلَّكُمْ تَصْطَلُونَ» ۹. برای رسیدن به مقامات عالی عرفان، لازم نیست با زن وفرزند متاركه كنیم، بلكه می‌توان بطور عادّی وطبیعی و ساده زندگی كرد و به بالاترین درجات عرفان نیز رسید. سارَ بِأَهْلِهِ‌ ... قالَ لِأَهْلِهِ‌ ... لَعَلَّكُمْ تَصْطَلُونَ‌ #سوره‌قصص_صفحه۳۸۹ ﴿ فرقان نذیر ﴾