۞ وَلا تَتَمَنَّوْا ما فَضَّلَ اللَّهُ بِهِ بَعْضَكُمْ عَلَىٰ بَعْضٍ لِلرِّجالِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبُوا وَلِلنِّسآءِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبْنَ وَاسْأَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِٓ إِنَّ اللَّهَ كانَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَليما •³²• و آنچه را كه خداوند سبب برتری بعضی از شما بر بعضی دیگر قرار داده آرزو نكنید. برای مردان از آنچه بدست آورده‌اند بهره‌ای است و برای زنان نیز از آنچه كسب كرده‌اند بهره‌ای می‌باشد و (به جای آرزو و حسادت) از فضل خداوند بخواهید، كه خداوند به هر چیزی داناست. #نکات_تفسیری ۱. به داده‌های الهی راضی باشیم و حسودانه، آرزوی برتریهای دیگران را نداشته باشیم. «وَ لا تَتَمَنَّوْا» ۲. در اسلام مسائل اقتصادی واخلاقی بهم آمیخته است. لا تَأْكُلُوا ... بِالْباطِلِ‌ ... وَ لا تَتَمَنَّوْا ۳. تبعیض‌ها وبرتری‌های استثمارگرانه و ظالمانه، از حساب برتری‌های خداداد، جداست. «فَضَّلَ اللَّهُ بِهِ بَعْضَكُمْ عَلی‌ بَعْضٍ» ۴. تفاوت‌های زن و مرد از نظر خلقت و طبیعت، از نمونه‌های برتری دادن خداوند در آفرینش است. فَضَّلَ اللَّهُ‌ ... لِلرِّجالِ‌ ... لِلنِّساءِ ۵. هر یك از زن و مرد، نسبت به دستاوردهای خود به طور مساوی مالكند. «لِلرِّجالِ نَصِیبٌ‌، لِلنِّساءِ نَصِیبٌ» ۶. به جای تمنّای آنچه دیگران دارند، در پی كسب وتلاش باشیم. نَصِیبٌ مِمَّا اكْتَسَبُوا ... ۷. انسان، تنها مالك بخشی از دست رنج خود است. «مِمَّا اكْتَسَبُوا» بخش دیگر سهم‌فقرا و حكومت اسلامی است. ۸. هم كار، هم دعا. اكْتَسَبُوا ... وَ سْئَلُوا اللَّهَ‌ ۹. به جای چشم داشت به داشته‌های دیگران به فضل و لطف خدا چشم داشته باشید. وَ لا تَتَمَنَّوْا ... وَ سْئَلُوا اللَّهَ‌ ۱۰. به خصلت‌ها جهت صحیح بدهیم. آرزو در انسان هست، امّا جهت این آرزو را درخواست نعمت از خدا قرار دهیم، نه سلب نعمت از دیگران. لا تَتَمَنَّوْا ... وَ سْئَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ‌ ۱۱. اگر خداوند، چیزی به كسی داد یا از او گرفت، حكیمانه و آگاهانه است. «بِكُلِّ شَیْ‌ءٍ عَلِیماً» (ایمان به علم خداوند سبب بازداشتن انسان از طمع و چشم داشت است.) #سوره‌نساء_صفحه۸۳ ﴿ فرقان نذیر ﴾

۞أُولَٰٓئِكَ الَّذِينَ يَعْلَمُ اللَّهُ مَا فِي قُلُوبِهِمْ فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَعِظْهُمْ وَقُلْ لَهُمْ فِيٓ أَنْفُسِهِمْ قَوْلًا بَلِيغًا•⁶³• آنان كسانی‌اند كه خداوند، آنچه را در دل دارند می‌داند. پس از آنان درگذر و پندشان ده و با آنان سخنی رسا كه در جانشان بنشیند بگوی. #نکات_تفسیری 1- تلاش منافقان بیهوده است، چون خداوند هم از درون و نیاتشان آگاه است و هم بموقع، افشاگری می‌كند. «یَعْلَمُ اللَّهُ ما فِی قُلُوبِهِمْ» 2- معذرت خواهی منافقان، صادقانه نیست، وگرنه فرمان اعراض از آنان صادر نمی‌شد. «یَعْلَمُ اللَّهُ ما فِی قُلُوبِهِمْ فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ» 3- شیوه‌ی برخورد رهبر با منافقان باید شیوه‌ی اعراض و موعظه باشد. «فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَ عِظْهُمْ» 4- در مقام موعظه، باید با صراحت، منافقان را نسبت به عواقب كار و سرنوشتشان هشدار داد. «فِی أَنْفُسِهِمْ قَوْلًا بَلِیغاً» #سوره‌نساء_صفحه۸۸ ﴿فرقان نذیر﴾

۞ وَقَدْ نَزَّلَ عَلَيكُمْ فی الْكِتَابِ أَنْ إِذَا سَمِعْتُمْ آياتِ اللَّهِ يُكْفَرُ بِها وَيُسْتَهْزَأُ بِها فَلَا تَقْعُدُوا مَعَهُمْ حَتَّىٰ يَخُوضُوا فی حَدِيثٍ غَيْرِهِٓ إِنَّكُمْ إِذًا مِثْلُهُمْ إِنَّ اللَّهَ جَامِعُ الْمُنَافِقِينَ وَالْكَافِرِينَ فِي جَهَنَّمَ جَمِيعا •¹⁴⁰• همانا خداوند در قرآن (این حكم را) بر شما نازل كرده است كه هرگاه شنیدید آیات خدا مورد كفر یا تمسخر قرار می‌گیرد با آنان، همنشینی نكنید تا به سخن دیگری مشغول شوند، وگرنه شما هم مانند آنان خواهید بود. همانا خداوند همه‌ی منافقان و كافران را در دوزخ جمع می‌كند. #نکات_تفسیری ۱. انسان، در برابر گفته‌های ناحقّ دیگران نباید بی‌تفاوت باشد. «إِذا سَمِعْتُمْ ... فَلا تَقْعُدُوا مَعَهُمْ» ۲. مجامله و سكوت در جلسه گناه، گناه است. یُكْفَرُ بِها ... فَلا تَقْعُدُوا ۳. یا محیط فاسد را عوض كنید، یا از آن محیط خارج شوید. «فَلا تَقْعُدُوا مَعَهُمْ» ۴. تنها گناه نكردن ومستقیم بودن كافی نیست، باید بساط گناه را به هم زد و جلو انحراف دیگران را هم گرفت. «فَلا تَقْعُدُوا مَعَهُمْ حَتَّی یَخُوضُوا فِی حَدِیثٍ غَیْرِهِ» ۵. نباید به بهانه و عنوان آزادی بیان، سعه‌ی صدر، تسامح، خوش اخلاقی، مدارا، حیا، مردم داری، و مانند اینها، در مقابل تمسخر دین سكوت كرد. سَمِعْتُمْ‌ ... یُسْتَهْزَأُ بِها فَلا تَقْعُدُوا مَعَهُمْ‌ ۶. تعصّب و غیرت دینی و موضعگیری و برخورد شرط ایمان واقعی است. «فَلا تَقْعُدُوا مَعَهُمْ» ۷. تشویق و تقویت كفر و استهزای دین، به هر نحو كه باشد هرچند به صورت سیاهی لشكر حرام است. «فَلا تَقْعُدُوا مَعَهُمْ» ه‍. شرط مصاحبت با دیگران، آن است كه ضرر فكری و مكتبی نداشته باشد. سَمِعْتُمْ‌ ... یُكْفَرُ بِها وَ یُسْتَهْزَأُ بِها فَلا تَقْعُدُوا مَعَهُمْ‌ ۹. هم رابطه و هم قطع رابطه، هركدام بجای خود لازم است، هم جاذبه و هم دافعه. «فَلا تَقْعُدُوا مَعَهُمْ» ۱۰. كسی كه راضی به گناه دیگران باشد، شریك گناه است. «إِنَّكُمْ إِذاً مِثْلُهُمْ» ۱۱. سكوت در برابر یاوه‌گویی‌های كفّار، نوعی نفاق است. «إِنَّ اللَّهَ جامِعُ الْمُنافِقِینَ» ۱۲. همنشینی‌های آخرت، جزای همنشینی‌های دنیوی است. «إِنَّ اللَّهَ جامِعُ الْمُنافِقِینَ وَ الْكافِرِینَ فِی جَهَنَّمَ» #سوره‌نساء_صفحه۱۰۰ ﴿ فرقان نذیر ﴾