بسم الله الرحمن الرحیم 🔴 به بهانه بیانیه کم سابقه اول آبان فرهنگستان علوم ایران 📝 حسین مهدیزاده 📆 4 آبان 1403 2️⃣ از 4️⃣ فرهنگستان علوم ایران، در جایگاه نهادی است که ماموریت آموزش و پژوهش ندارد، بلکه نهادی است با ماموریتی از جنس حکمرانی دانش. می دانیم که نهاد علم ایران در وضعیت عادی نیست و از دو نهاد حوزه و دانشگاه که با هم در صلح ناپایدار هستند ترکیب شده است. گسل بین این دو نهاد در دهه های اخیر، فراتر از شعارهای فرهنگی #نزاع_سنت_و_تجدد مدام در حال تشدید است. در بحرانهای اجتماعی، مواضع این دو به ندرت به هم شبیه می شود. در تنازعات اجتماعی سالهای 88، 96، 98، 401 حوزه به ندرت با معترضین همراه بود و دانشگاه به ندرت با حکومت! نهاد دانشگاه با اینکه از مکان تا دستمزد به بودجه عمومی متکی است، حوزه علمیه را که غالب هزینه خود را بدون وابستگی به بودجه عمومی و از طریق نهاد اقتصادِ مردمی دین تامین می کند به وابستگی به حکومت متهم می کند. همه یکصدسال اخیر ایران، معیشت مردم با معادلات و نیروی انسانی دانشگاه مدرن ایرانی و اداره می شود و تلاش حوزه برای مداخله در برنامه ریزی اقتصادی کشور -حتی پس از انقلاب اسلامی- با مخالفت و کارشکنی جدی مواجه می شود، اما دانشگاهیان، حوزه را مسئول بی عدالتی موجود در کشور معرفی می کنند! در بحران پرخطر کرونا که حوزه منتقد فناوری های مراقبت بیمارستانی و استفاده بیش از حد از فناوری های ترس روانی بود، از سوی نهاد دانش کاربردی پزشکی دانشگاهی مدام تحقیر می شد. در سالهای اخیر، حوزه که از عدم حمایت دانشگاه از ضرورت «حکمرانی دیجیتال» به حیرت آمده، با دانشگاهی مواجه است که از اقتصاد و سیاست دیجیتال آمریکاپایه، مثل ناموس خودش حمایت می کند و بعد بر علیه حوزه فریاد بلند می کند که تحول خواه نیست! و... به همین دلیل است که شواهد حاکی از این است که حوزه علمیه در حوزه علوم انسانی، نرم نرمک در حال تاسیس و آزمودن دستگاه آموزش و پژوهش خود است، حتی در موضوعات و دانش های مشترک! در همه این موارد نهاد فرهنگستان علوم ایران، یا سکوت کرده و یا به نفع دانشگاه موضع گرفته، سخنرانی احساسی کرده و گل واژه توییت کرده! عجالتا تا به امروز اختلافی است که بر سر طوفان الاقصی بین حوزه علمیه و دانشگاه ایرانی در جریان است! در ماه های آغازین طوفان الاقصی، بسیاری از دانشگاه های معتبر جهان درگیر اعتراض به سیاست کشتار فلسطینیان بودند و دانشگاه ایرانی ساکت و در بسیاری از موارد متمایل به مواضع منفی! میدانیم که این وقایع تا چه حد مهم است! در این یکسال، برای اولین بار در تاریخ بشریت، ما در حال تماشای پخش زنده قتل و مظلومیت و بی پناهی و آوارگی کودکان تنها و مرگ تدریجی آنها زیر رگبار موشکها هستیم! مردم جهان برای اولین بار دارند پخش زنده مرگ تدریجی تماشا می کنند! مرگ تدریجی کسانی که 20 سال اخیر را در بزرگترین زندان رو باز جهان گذرانده اند! جای نهاد علم دانشگاهی ما -نه آنجایی که در دست نظامی هاست، بلکه این نهاد عمومی علم- کجای دفاع از مظلوم است؟ اینجا نزاع حوزه و دانشگاه به اوج می رسد و البته فرهنگستان علوم ایران در مقام یک نهاد حکمرانی علم چه نقشی ایفا می کند؟ در ماجرای انفجار پیجرها و کامپیوترها در لبنان، این نزاع به حوزه فناوری نیز سرایت کرد اما خبری از نهاد فرهنگستان علوم ایران نشد! آیا پا در میانی کرد تا این مساله فرهنگی، علمی شود و راه گفتگو و بعد حلی پیدا کند؟ در میانه این سکوت نهادی، البته یک نقطه درخشان در این کارنامه می درخشد؛ در سالگرد یک سالگی طوفان الاقصی، برای حل مشکل اسلام هراسی مطوی در یک ویدئو تقطیع شده، که درباره #الهیات جانفشانی و #استقامت در راه #انسانیت و #حق است، بیانیه صادر می کند که پیام این ویدئو درباره کشتار و جنگ طلبی است! این را از کجا فهمیده؟ از روی دست رسانه هایی که ذی نفعان اقتصادی سازش و تتبیع هزینه آن را می دهند! نویسنده کیست؟ گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم! حبذا! رسانه بیگانه وارونه می فهمید، روزنامه مذکور نفع سیاسی داشت، فرهنگستان علوم ذی نفع چه بود که بر این وارونه نمایی مهر علمی زد؟! این دست وقایع برای هزارمین بار به مسئولان کشور یادآور می شود که یک محقق خوشفکر، لزوما یک مدیر کاردان برای راهبری نهاد فکر و فرهنگ و اندیشه نیست و مناصب بزرگ حکمرانی علم را باید به درستی تقسیم کرد و بالاتر از آن، بزرگترها را به فهم حکمرانی دعوت کرد. 🆔 @social_theory