#یادداشت
#عقل_و_ایمان ۲
💠 نقد ایمانگرایی کرکگور
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔰 #سورن_کرکگور فیلسوف #اگزیستانسیالیست دانمارکی با سه استدلال از #ایمانگرایی حمایت میکند:
۱. دلیل تخمین؛
۲. دلیل تعویق؛
۳. دلیل شورمندی.
🔸بنا بر دلیل #شورمندی ایمان با معرفت #عقلی و هرگونه معرفت #آفاقی ناسازگار است. مومن باید بدون دلیل #ایمان بیاورد تا شورمندی لازم را داشته باشد. ایمان عاقلانه شور و شوقی همانند آنچه در #حضرت_ابراهیم(ع) وجود داشت به همراه نمیآورد. باید خطر کرد و به درون ایمان جست زد.
🔸برخی از نویسندگان داخلی مانند #مصطفی_ملکیان نیز چنین دیدگاهی را تکرار کردهاند.
❓سوال: اما آیا ایمانگرایی کرکگور قابل دفاع است؟
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
✅ پاسخ:
1️⃣ اگر این نوع ایمانگرایی پذیرفته شود، دیگر هیچ چیز باطل و #خرافات نیست. چون پیروان هر دینی میگویند باید درون ایمان جست بزنید، چون اگر باورهای ما را به محک عقل بگذارید، ایمانتان بیارزش میشود.
2️⃣ اساسا چرا باید به دینی ایمان بیاوریم، شاید همه ادیان باطل باشند. ممکن است گفته شود برای رسیدن به شورمندی به #ایمان_دینی نیاز است، اما مسئله این است که اصلا چرا باید بهدنبال شورمندی باشیم؟!
3️⃣ با فرض اینکه شورمندی برای انسان لازم است، به چه دلیل دلیل عقلی و آفاقی با شورمندی ناسازگار است؟ درست است که دلیل عقلی خود شورمندی نیست ولی میتواند #زمینهساز_ایمان و شورمندی باشد.
4️⃣ حتی میتوان گفت ایمان و شورمندی حقیقی، ماندگار، ثابت و عمیق در کسانی یافت میشود که #فهم_آفاقی عمیقی داشتهاند و آن را به حوزه #انفسی کشاندهاند یا به تعبیری تصدیق ذهنی را به تصدیق قبلی تبدیل کردهاند.
5️⃣ از سوی دیگر مومنی که صرفا به راه انفسی اکتفا کرده، به کوچکترین #شبهه و اشکالی دست از ایمان خود میکشد و شورمندی هیجانی او به نخوت و #پوچی #بیایمانی مبدل میشود.
🎯 بنابراین ایمان یا شورمندی حقیقی، ثابت و ماندگار به پشتوانه عقلی نیازمند است.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
#فلسفه #فلسفه_دین #فلسفه_دین_اسلامی #عقل_و_ایمان #عقل_و_دین #ایمان_و_معرفت
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
📬کانال فلسفه دین اسلامی
|ایـتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات | یوتیوپ |