📍 #ویژگیهای_مکتب_اخلاق_توحیدی
4⃣ معرفت النفس، اساس دستورات #مکتب_ترییتی_علامه_طباطبایی
🔻دستورات مکتب مرحوم علامه طباطبایی(ره)، همگی بر اساس معرفت النفس است؛ لذا لازمهی ورود به این مکتب، دو امر است:
۱. داشتن مطالعاتی پیرامون معرفت النفس
۲. عمل به دستورات مبتنی بر معرفت النفس
◽️بنابراین، کسانی که میخواهند وارد این تفکر شوند، باید با مبانی معرفت النفس و خود معرفت النفس آشنا شوند.
◽️مرحوم ملاصدرا(ره) میفرماید: «من پیچیدهترین مباحث حکمت متعالیه را به برکت معرفت النفس توانستم حل کنم.»
🔺انسان وقتی وارد مبانی معرفت النفس میشود، میبیند دقیقترین مباحث فلسفی در معرفت النفس مطرح میشود.
#مبانی_عملی_اخلاق_توحیدی
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi
📝 #شرح_احوال آیت الله سید مهدی بحرالعلوم(رض)
♦️تولد
🔻عـلامه دهر، سید محمد مهدی بن سید مرتضی بن سید محمد حسینی طباطبایی بروجردی الاصل نجفی المسكن، اعجوبه دهر و جامع منقول و معقول و مرجع دوران خویش بود.
◽️پدر ایشان (كه از علما و مراجع کربلا بود) دو پسر داشت: مرحوم سید جواد كه جد مرحوم آیت اللّه العظمی بروجردی است؛ و دیگری، سید محمد مهدی بحرالعلوم؛ که هر دو از بزرگان فقها و علما هستند.
◽️ایشان پیش از پگاه عید فطر در سال ۱۱۵۵ ه. ق در شب جمعه چشم به دنیا گشود.
◽️پدر بزرگوارش می گوید: در شبی كه فرزندم مهدی به دنیا آمد، در عالم رؤیا امام هشتم (ع) را دیدم كه شمع بزرگی را به شاگردشان محمد بن اسماعیل بن بزیع دادند. محمد، آن شمع را بر فراز بام منزل ما برده و روشن کرد. ناگهان نور آن شمع تا آسمان بالا رفته و دنیا را فرا گرفت.
🔺آری، شمعی كه توسط امام رضا(ع) افروخته شود، باید نورش جهان را روشن سازد و جهانیان را فرا بگیرد.
#رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi
📍 #ویژگیهای_مکتب_اخلاق_توحیدی
4⃣ معرفت النفس، اساس دستورات #مکتب_تربیتی_علامه_طباطبایی
(بخش دوم)
🔻نفس انسان، یک حقیقت واحد و در عین حال ذو مراتب است.
◽️خداوند متعال در آیات قرآن کریم، از نفس انسان با عناوین نفس اماره، نفس لوامه و نفس مطمئنه یاد میکند. این آیات عبارتند از:
🔸وَ ما أُبَرِّئُ نَفْسي إِنَّ النَّفْسَ لَأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ إِلاَّ ما رَحِمَ رَبِّي إِنَّ رَبِّي غَفُورٌ رَحيمٌ (یوسف 53)
🔸وَ لا أُقْسِمُ بِالنَّفْسِ اللَّوَّامَةِ (قیامت 2)
🔸يا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ (فجر 27)
◽️نفس انسان، حقیقتی دارای طیف و درجه است که از پایینترین و پستترین مراتب آغاز شده و تا مراتب عالی امتداد مییابد.
◽️این نفس، مطابق تقسیم قرآن در هر یک از عوالم وجودی، نام مخصوصی دارد؛ در مرتبه عالم دنیا، «نفس امّاره»؛ در مرتبه عالم برزخ، «نفس لوّامه» و در مرتبه عالم ملکوت، «نفس مطمئنّه» نامیده میشود.
🔺البته باید توجه داشت که انسان به دلیل اینکه کون جامع است، دارای تمام مراتب ذکر شده در نفس میباشد، اما حجابهای ظلمانی و نورانی به عنوان موانع سلوک، سبب استقرار عده کثیری از انسانها در انزل مراتب نفس میشوند.
#مبانی_عملی_اخلاق_توحیدی
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi
📝 #شرح_احوال آیت الله سید مهدی بحرالعلوم(رض)
♦️سیره عملی
🔻ایشان دارای اخلاق پسندیده انسانی بود. تواضع و فروتنی او زبانزد خاص و عام بود. عطوفت و مهربانی او نسبت به بینوایان و مستمندان دربالاترین حد ممكن بود.
◽️كم سخن میگفت و سكوتش بـیشتر بود. همواره در حال تفكر و اندیشیدن به سر می برد، اگر سخنی به زبان می آورد با ذکر خدا همراه بود. در بین مردم كه مینشست، حالت تشهد در نماز را داشت. هنگام راه رفتن، هیبت و وقار خاصی داشت.
◽️صبح ها را همواره در بحث و تدریس و قضاوت بین مردم، و شب ها را در مطالعه و تحقیق می گذراند و پس از اندكی خواب و استراحت، برای عبادت و مناجات به درگاه خداوند ذوالجلال، خـود را كاملا آماده می ساخت.
◽️بسیار دیده شده بود كه پس از نیمه شب، از نجف تا کوفه پیاده میرفت تا هنگام مناجات در مسجد کوفه باشد و پس از نماز صبح به نجف باز میگشت و بـه حرم مطهر جد بزرگوارش امیرالمؤمنین(ع) مشرف میشد و با آن حالت معنوی و عـرفانی كه داشت، بـه زیارت مشغول می گشت.
🔺ایشان پدری مهربان برای طلاب محسوب میشد و همواره طلاب را به خواندن نماز شب ترغیب میکرد؛ به طوری که حتی یک بار کلاس درس خویش را به خاطر ترک نماز شب از سوی طلاب تعطیل کرد و خطاب به آنها گفت: چرا من شبها، نالهها و گریههای شما را هنگام نماز شب نمیشنوم؟!
#رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi
📝 #شرح_احوال آیت الله سید مهدی بحرالعلوم(رض)
♦️سیره عملی (بخش دوم)
◽️از جمله اموری که از زندگی ایشان نقل میشود، ملاقات های او با امام عصر (عج) است که شیخ عباس قمی آن را در منتهیالآمال آورده و در فواید الرضویه نیز به آن اشاره شده است.
میرزای قمی نویسنده کتاب «قوانین الاصول» که یکی از علمای مشهور و بزرگ است، میگوید: من با علامه بحرالعلوم در درس استاد وحید بهبهانی شرکت میکردیم و در مباحثاتی که من با ایشان داشتم اغلب من تقریر کرده و درس را توضیح میدادم تا اینکه من به ایران آمدم و سید بحرالعلوم در نجف ماند. بعدها شهرت علمی سید بحرالعلوم به من رسید و تعجب میکردم که چگونه تا این حد از حیث علمی قوی شده است؟
◽️وقتی برای زیارت عتبات عالیات وارد نجف اشرف شده و سید را ملاقات کردم، دیدم سید بحرالعلوم همانند دریای مواج و عمیقی از دانشهاست. از او پرسیدم: من و شما در علم تقریبا هم درجه بودیم. چه شد که شما به این حد از معارف دست یافتی؟ سید رو به من کرد و گفت: میرزا! این از اسرار است. من آن را به تو میگویم به شرطی که تا زنده هستم به کسی نگویی! چگونه این طور نباشم در حالی که آقایم حجت بن الحسن ؟عج؟ شبی مرا در مسجد کوفه به سینه مبارک خود چسباند!
#رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi
📍 #ویژگیهای_مکتب_اخلاق_توحیدی
4⃣ معرفت النفس، اساس دستورات #مکتب_تربیتی_علامه_طباطبایی
(بخش سوم)
🔻نفس انسان، یک حقیقت واحد و در عین حال ذو مراتب است.
◽️در روایت آمده است:
🔸عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ(ع) قَالَ:
فِي الْأَنْبِيَاءِ وَ الْأَوْصِيَاءِ خَمْسَةُ أَرْوَاحٍ؛ رُوحُ الْبَدَنِ وَ رُوحُ الْقُدُسِ وَ رُوحُ الْقُوَّةِ وَ رُوحُ الشَّهْوَةِ وَ رُوحُ الْإِيمَانِ
وَ فِي الْمُؤْمِنِينَ أَرْبَعَةُ أَرْوَاحٍ أَفْقَدُهَا رُوحُ الْقُدُسِ وَ رُوحُ الْبَدَنِ وَ رُوحُ الشَّهْوَةِ وَ رُوحُ الْإِيمَانِ
وَ فِي الْكُفَّارِ ثَلَاثَةُ أَرْوَاحٍ رُوحُ الْبَدَنِ وَ رُوحُ الْقُوَّةِ وَ رُوحُ الشَّهْوَةِ
ثُمَّ قَالَ: رُوحُ الْإِيمَانِ يُلَازِمُ الْجَسَدَ مَا لَمْ يَعْمَلْ بِكَبِيرَةٍ. فَإِذَا عَمِلَ بِكَبِيرَةٍ فَارَقَهُ الرُّوحُ وَ رُوحُ الْقُدُسِ مَنْ سَكَنَ فِيهِ فَإِنَّهُ لَا يَعْمَلُ بِكَبِيرَةٍ أَبَداً.
(بصائر الدرجات في فضائل آل محمد صلى الله عليهم، ج1، ص: 447)
◽️در روایت مذکوره، مراد از «روح القدس»، مرتبه نفس مطمئنه انسان است که در آن مرتبه، ارتباط تام با پروردگار وجود دارد و نفس انسان در آن مرتبه، کاملا پاک و مطهّر شده است.
◽️مراد از «روحالایمان» نیز مرتبه پایین نفس، نسبت به «روح القدس» است که این مرتبه، در صورت اطاعت از تعالیم و فرامین انبیا و اولیای الهی در انسان پدید میآید.
◽️مراد از «روح البدن» نیز مرتبه پایین نفس، نسبت به «روح الایمان» است که همان قوه ناطقه در انسان، و مشترک بین کافر و مؤمن است.
◽️و مراد از «روح القوة» و «روح الشهوة» نیز همان روح نباتی و حیوانی است که مسئول جذب و دفع هستند.
🔺این روایت نیز شاهد دیگری بود بر اینکه همه انسانها، دارای نفسی هستند که ذومراتب است و از مرتبه نفس مطمئنه ـ که همان مرتبه روح القدس است ـ آغاز شده و تا مرتبه نفس اماره ـ که همان روح القوة و روح الشهوة و روح البدن است ـ کشیده شده است.
#مبانی_عملی_اخلاق_توحیدی
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi
📝 #شرح_احوال آیت الله سید مهدی بحرالعلوم(رض)
♦️جایگاه علمی و فقهی
🔻ایشان پس از بازگشت از خراسان، بـه نجف مهاجرت كرد و با وفات استادش مرحوم وحید بهبهانی، بر مرجعیت و زعامت بیرقیب عراق و حوزه علمیه نجف دست یافت و ارشاد و رهبری مسلمانان را بر عهده گرفت.
◽️ایشان تمام اوقات خود را برای این كار وقف نمود و با كمال اخلاص و جدیت مشغول خدمت شد و بـرای ایـنكه بهتر بتواند به مسائل اجتماعی و مشكلات گوناگون و فراوان امت اسلام رسیدگی نماید و نظمی به حوزه های علمیه بدهد، دست به ابتکاری زیبا زد و از شخصیتهای برجستهای كه معاصر او بودند، دعوت به عمل آورد و امور را بین آنها تقسیم کرد.
◽️مرحوم شیخ جعفر کاشف الغطا را به امر فتوا گماشت. شیخ حسین نجفی كه از علمای مقدس و پارسای نجف اشرف بود، به عـنـوان امام جماعت در مهم ترین مسجد (مسجد هندی) نصب نمود. امور قضا و حل و فصل دعاوی مردم را به شیخ محی الدین وا گذاشت. سید محمد جواد عاملی (صاحب مفتاح الکرامة) را به کار تألیف و تدوین فقه وادار کرد که محصول تلاشهای وی تألیف کتاب فقهی و مشهور مفتاح الکرامة بود. خود نیز بار سنگین تدریس و مشكلات حوزه و اداره امورمردم را بر دوش گرفت. از این رو در زمان ریاست ایشان، حوزه نجف تقویت شد.
🔺ایشان سرانجام در رجب سال ۱۲۱۲ق در سن ۵۷ سالگی درگذشت و در کنار قبر مرحوم شیخ طوسی در حرم مطهر امیرالمومنین(ع) به خاک سپرده شد.
#رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi
📍 سیر و سلوک در مکتب تربیتی علامه طباطبایی(ره)
◽️سیر و سلوک در مکتب مرحوم علامه، عبارت است از سیر نفس انسانی از مرتبه نفس اماره تا مراتب عالی نفس مطمئنه؛ بنابراین، تمام اتفاقات در نفس انسان اتفاق میافتد، نه در عالم خارج.
◽️لذا مکاشفات، تماماً در نفس سالک اتفاق میافتد، نه در عالم خارج.
#مبانی_عملی_اخلاق_توحیدی
#مکتب_تربیتی_علامه_طباطبایی
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi
📝شواهد و قرائن صحت انتساب این رساله به سید بحرالعلوم(ره)، در بیان علامه طهرانی(ره)
1⃣ عالم فقيه و متكلّم و اصولى، مرحوم شيخ محمّد رضا اصفهانى، این کتاب را از بحرالعلوم مىداند.
2⃣ مرحوم قاضى(ره) كه خِرّيت فنّ و جامع بين ظاهر و باطن و استاد اخلاق و معارف بودهاند، آن را از مرحوم بحرالعلوم دانستهاند؛ و شهادت چنين اسطوانه و وزنه علمى در عالم معارف، به گونهای نيست كه بتوان از آن به آسانى عبور كرد.
3⃣ هر كسى در اين رساله نظر كند، تمام آن را به يك انشاء و يا يك سياق خاص ملاحظه مىكند كه با اسلوبى بسيار جالب و سبكى لطيف و انشائى سليس نگاشته شده است. در این رساله، قلم واحدى از اوّل تا آخر، آن را در يك رشته خاصّ منظّماً به رشته تحرير در آورده است.
♦️جمع بندی:
◽️از مجموع مطالب فوق، بر میآید که بخش عمدهی رساله، از علامه سید بحر العلوم نجفی است، و اما قسمت اخیر آن که بر مذاق صوفیه است، مورد اختلاف است، لکن مرحوم قاضی(ره)، علامه طباطبایی(ره)، علامه تهرانی(ره) و آقای مصطفوی(ره) اصرار دارند که حتی قسمت اخیر آن نیز از سید بحر العلوم است و دلایلی نیز بر اثبات مدعای خویش و نفی ادعای مخالف، ذکر میکنند.
◽️همچنین كدام يك از فقهاى آن عصر، داراى مذاق عرفان و سير و سلوك بودهاند تا چنين رساله متقنی را بنويسند؟
كدام يك از عرفا و اهل سلوك آن زمان، فقيه زبر دست و متبحّرى بودهاند تا اين طور به اخبار اهل بيت(علیهم السلام) و آيات قرآن وارد باشند؟!
◽️معلوم میشود که تدوين اين رساله، به دست فقيهى توانا و مطّلع از آيات و اخبار تحقّق پذيرفته است. بنابراين، طبعاً انحصار به بحرالعلوم پيدا مىكند؛ خصوصاً آنكه نسخه اصل اين رساله در كتابخانه ایشان بوده است.
◽️از مجموع آنچه ذكر شد، مىتوان نتيجه گرفت كه نسبت اين رساله به علامه بحرالعلوم(ره)، اقرب و اقوى است؛ خصوصاً با ملاحظه حالات آن مرحوم كه داراى مقام صفا و باطن و نورانيّت ضمير بوده و از اسرار و مغيبات بهره وافى داشته است.
#رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi
📝 به استقبال ماه ذیالقعده
🔻ماه ذیالقعدة الحرام از یک سو آغاز ماههای حرام و از سوی دیگر، شروع اربعین حضرت موسی(ع) در کوه طور برای درک لقاء الهی است. این دو جهت باعث شده که این ماه حائز شرافتهای منحصر بفردی شود و بین ایام سال به «اربعین موسوی» معروف گردد.
▫خداوند درباره اربعین موسوی یک بار به اجمال میفرماید: «وَ إِذْ واعَدْنا مُوسَى أَرْبَعينَ لَيْلَة» (بقره، 51). اما تفصیل این بیان شریف را در سوره اعراف میفرماید که: وعده الهی به حضرت موسی(ع) در ابتدا سی شب بود، بنا بر مواعده الهی بر میقات شد و حضرتش بعد از طی ابتلائات فراوان و نجات از فرعونیان، برای رسیدن به مقام لقاء و انس خاص با خداوند، سی شب در کوه طور به مناجات و نماز و عبادت و روزه پرداخت، سپس به امر الهی ده شب دیگر بر آن افزوده شد و سی شب اول در ماه ذی القعده انجام گرفت و به دنبال آن ده شب دیگر در دهه اول ذی الحجه ادامه یافت: «وَ واعَدْنا مُوسى ثَلاثينَ لَيْلَةً وَ أَتْمَمْناها بِعَشْرٍ فَتَمَّ ميقاتُ رَبِّهِ أَرْبَعينَ لَيْلَة» (اعراف، 124). به این ترتیب اربعین موسوی در یکی از بهترین اوقات سال و در ماههای حرام شکل گرفت.
▫همچنین از روایات چنین برمیآید که ذیالقعده همان ماهی است که در آن خداوند حضرت یونس(ع) را بعد از چهل روز زاری و ناله و گفتن ذکر یونسیه «لا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمينَ» (انبیا، 87) از شکم ماهى بیرون آورد. و این بر فضیلت این ماه میافزاید.
🔺این وقایع برای دیگران کشف از سنتی الهی نمود که برای درک لقای پروردگار، میباید حرمت سی شب ماه ذیالقعده و ده شب اول ذیالحجه را نگه داشت. و به این ترتیب این ایام شریف در طول تاریخ، شروع اربعینیات برای اولیاء و سالکان مقام لقاء الهی مقرر گردید.
👈 منبع: ادب حضور (دفتر چهارم)، اسرار اربعین موسوی؛ آداب و مراقبات ماه ذیالقعده و دهه اول ذیالحجه
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi
4_5829955038126015949.mp3
11.95M
🔉 بشنوید| توصیهها و دستوراتی برای اربعین موسوی
استاد فیاض بخش
▫مراقبه؛ افضل اعمال در این ایام.
▫دستورالعمل کاربردی مراقبه.
▫کنترل زبان؛ مراقبه عام.
▫برخی دستورات عبادی این ایام
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi
📍در آستانه ماه ذیالقعده، حتما دفتر چهارم از مجموعه ادب حضور را مطالعه فرمایید:
📚 اسرار اربعین موسوی؛ آداب و مراقبات ماه ذیالقعده و دهه اول ذیالحجه
اثر استاد فیاضبخش
☎ برای تهیه این کتاب با این شماره تماس بگیرید: ۰۹۱۲۷۹۷۴۷۵۰
📱همچنین میتوانید نسخه دیجیتال کتاب را در اپلیکیشن طاقچه مطالعه نمایید.
@Jelvehnooralavi
«اسرار اربعین موسوی (ع)؛ ادب حضور (دفتر چهارم)» را از طاقچه دریافت کنید
https://taaghche.ir/book/36767
📍 #دستورات_عملی مکتب تربیتی علامه طباطبایی(ره)
◽️اولین منزل از منازل سلوک که در تمام کتابهای اخلاقی ذکر شده است ـ از کتاب «منازل السائرین» خواجه عبدالله که مفصلترین کتاب سلوکی است گرفته، تا کتابهای مختصرتر مثل«اوصاف الاشراف»، و یا کتابهایی مثل «معراج السعادة» و «عین الیقین» و «بحرالمعارف» ـ منزل «یَقَظة» است.
«#یقظه» از «ایقاظ» به معنای بیدار شدن است؛ این اصطلاح از قرآن و سنت گرفته شده است.
#مبانی_عملی_اخلاق_توحیدی
#مکتب_تربیتی_علامه_طباطبایی
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi
📝 #لزوم_اربعینیات_درسلوک
🔻«به طرق عدیده از سید رسل و هادی سبل مروی است که: {مَنْ أَخْلَصَ لِلَّهِ أَربَعِينَ صَبَاحاً ظَهَرَتْ يَنَابِيعُ الْحِكْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلَى لِسَانِه}
خود به عیان دیدهایم و به بیان دانستهایم که این مرحله شریفه از مراحل عدد را خاصیتی است خاص و تاثیری است مخصوص در ظهور استعدادات و تتمیم ملکات در طی منازل و قطع مراحل». (رساله سیروسلوک ص ۲۸)
◽️سالک برای رسیدن به مراتب عالی توحید، باید دستوراتی را در طی اربعینیات انجام دهد؛ و در کنار این دستورات، ملتزم به اموری باشد تا سیر او کامل شود.
◽️مرحوم سید بحرالعلوم(رض) در اهمیت اربعین گرفتن و لوازم سلوک، نکاتی را بیان میکند که سالک باید متوجه آنها باشد تا بتواند سیر خود را با آگاهی و بدون نقص طی کند.
◽️نکته قابل استفاده از روایت، این است که بر روز و صباح تاکید شده است؛ زیرا معمولا شیطان در طول روز، رهزن انسان است. غالب گناهان مثل دروغ، غیبت، تهمت، ریا، گرفتار آدم های ناباب شدن و... در طول روز او را گرفتار میکند. انسان در شب، سیرِ روز را میکند؛ اگر روز او خوب باشد، شب خوبی نیز خواهد داشت.
#رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi
📝 #لزوم_اربعینیات_درسلوک
📍{مَنْ أَخْلَصَ لِلَّهِ أَربَعِينَ صَبَاحاً ظَهَرَتْ يَنَابِيعُ الْحِكْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلَى لِسَانِه}
🔻نکته دوم قابل استفاده از روایت:
از عبارت «ظَهَرَتْ يَنَابِيعُ الْحِكْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلَى لِسَانِهِ»، بر میآید که منابع حکمت، در وجود انسان قرار دارد.
◽️حضرت امیرالمومنین(ع) در مورد فلسفهی ارسال رسل میفرمایند: «فَبَعَثَ فِيهِمْ رُسُلَهُ وَ وَاتَرَ إِلَيْهِمْ أَنْبِيَاءَهُ لِيَسْتَأْدُوهُمْ مِيثَاقَ فِطْرَتِهِ وَ يُذَكِّرُوهُمْ مَنْسِيَّ نِعْمَتِهِ وَ يَحْتَجُّوا عَلَيْهِمْ بِالتَّبْلِيغِ وَ يُثِيرُوا لَهُمْ دَفَائِنَ الْعُقُول»؛
نمیفرماید: آمدند تا فطرت را به آنها یاد بدهند. پیداست که تمام معارف، در درون انسان هست.
◽️با توجه آیه شریفه {فَكَشَفْنَا عَنْكَ غِطَاءَكَ}؛
یعنی پردهها و حجابها، مانع از این است که انسان، فطرت توحیدی خود را ببیند. یعنی انبیا آمدهاند تا فطرت توحیدی و عهد و پیمانِ با خداوند را به یاد انسان بیاورند. «لِيذکروهُمْ مَنْسِيَّ نِعْمَتِهِ»، یعنی نعمتها را به آنها یادآوری کنند.
🔺سپس میفرماید: «وَ يُثِيرُوا لَهُمْ دَفَائِنَ الْعُقُول»؛ «اِثاره» به معنای به هم ریختن است. انسانی که میخواهد گنجی را پیدا کند، خاکها را به هم میریزد و کنار میزند تا آن گنج را پیدا کند. پس انبیا آمدند تا دفینههای عقل و حکمت که درون انسان است را بجوشانند. لذا انسان در سیر و سلوک، دنبال اِثاره است.
#رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi
📍 #دستوراتی_عملی مکتب تربیتی علامه طباطبایی(ره)
(#یقظه)
📝 لزوم توجه سالک به باطن عالم
🔻خداوند در آیه ۷ سوره روم میفرماید: {يَعْلَمُونَ ظاهِراً مِنَ الْحَياةِ الدُّنْيا وَ هُمْ عَنِ الْآخِرَةِ هُمْ غافِلُون}.
«حیات» در فرهنگ قرآن، امری ذومراتب است و یک ظاهر و چندین مرتبۀ باطنی دارد. ظاهر آن، پوسته بسیار نازکی است که با یک تلنگر کنار میرود و آن پوسته، همان زندگی دنیاست.
◽️آیه شریفه میفرماید: آنها صرفا کمی از ظاهر حیات دنیا را می دانند، ولی از آخرت غافلند. بنابراین اگر اینها باطن حیات دنیا را بفهمند، در واقع آخرت را فهمیدهاند.
🔺نکته سلوکی:
سالک زمانی در سیر و سلوک پیشرفت میکند که باطن عالم را ببیند، نه ظاهر آن را؛ زیرا خداوند در توصیف انسانهای غافل فرمود که آنها نسبت به آخرت در غفلتند.
کسی که در دنیا، چشمش به باطن دنیا گشوده شد، خداوند را در همین دنیا مشاهده میکند. علامت کافر نیز این است که لقاء خدا را انکار میکند؛ {وَ إِنَّ كَثيراً مِنَ النَّاسِ بِلِقاءِ رَبِّهِمْ لَكافِرُون} (روم، ۸)
#مبانی_عملی_اخلاق_توحیدی
#مکتب_تربیتی_علامه_طباطبایی
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi
📍توجه ویژه اساتید اخلاق به غسل و نماز توبه روز یکشنبه ماه ذی قعده
🔹 مرحوم سید بن طاووس در کتاب اقبال، غسل و نمازی را ذکر نموده که در میان اساتید اخلاق به «غسل و نماز توبه» معروف شد، که مناسب است هر کس در آغاز منزلی از منازل سلوک و یا ایام خاص -مثل آغاز ورود به ماه رجب و یا شعبان و ماه رمضان- این نحو توبه را انجام دهد. در اربعین موسوی نیز بهتر است در همه یکشنبه های ماه ذی القعده غسل و نماز توبه انجام شود.
🔹اما دلیل این توجه ویژه چیست؟ متن کامل روایت را نقل میکنیم:
👈 «رسول خدا(ص) در یكشنبه ماه ذی القعده میان مردم آمد و فرمود: ای مردم، كدامیك از شما میخواهد توبه كند؟
عرض كردیم: همه میخواهیم توبه كنیم.
فرمود: غسل كنید و وضو بگیرید و چهار ركعت نماز - در هر ركعت یک بار «فاتحة الكتاب»، سه بار «قل هو الله أحد» و هر كدام از دو سوره «معوّذتین» (سوره های ناس و فلق) را یک بار - بخوانید، سپس هفتاد بار استغفار كنید و آن را به «لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إلّا بِاللهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیم» ختم كنید، آن گاه دستها را بالا آورید و بگویید:
«یا عَزِیزُ یَا غَفَّارُ، اِغْفِرْ لِی ذُنُوبِی وَ ذُنُوبَ جَمِیعِ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِناتِ، فَإِنَّهُ لا یَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلاّ أَنْتَ.»
سپس فرمود: هر بنده ای از امت من این عمل را انجام دهد، از آسمان به او ندا میشود: «ای بنده خدا، عمل خود را از نو آغاز كن؛ زیرا توبه تو پذیرفته و گناه تو آمرزیده شد.» و فرشته ای از زیر عرش به او خطاب میكند: «ای بنده، خجسته باد بر تو و خاندان و فرزندان تو!» و فرشته ای دیگر ندا میكند: «ای بنده، دشمنان تو در روز قیامت از تو راضی خواهند گردید.» و فرشته ای دیگر ندا میكند: «ای بنده، تو مؤمن از دنیا میروی و دین تو از تو گرفته نمیشود و قبر تو گشوده و نورانی میشود.» و فرشته ای دیگر ندا میكند: «ای بنده، پدر و مادر تو از تو راضی خواهند گردید، اگر چه از تو ناخشنود باشند و پدر و مادر و فرزندان تو آمرزیده شدند و روزی تو در دنیا و آخرت گسترده و فراوان خواهد بود.» و جبرئیل ندا میكند: «من همراه با فرشته مرگ می آیم و به او سفارش میكنم كه با تو به نرمی رفتار كند و اثر مرگ حتی خراشی در تو ایجاد نخواهد كرد، و فقط روح تو به آرامی از بدنت خارج خواهد شد.»
عرض كردیم: ای رسول خدا، اگر بنده ای این عمل را در غیر این ماه انجام دهد، چه اثری خواهد داشت؟ فرمود: «همانند آنچه توصیف كردم برای او خواهد بود و این سخنان را جبرئیل آن گاه كه خداوند مرا به آسمان [معراج] برد، به من آموخت.»
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi
📝 #لزوم_اربعینیات_درسلوک
📍{مَنْ أَخْلَصَ لِلَّهِ أَربَعِينَ صَبَاحاً ظَهَرَتْ يَنَابِيعُ الْحِكْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلَى لِسَانِه}
🔻نکته سوم قابل استفاده از روایت:
انسان باید چهل روز اخلاص داشته باشد. به این معنا که اگر کسی چهل صبح تا شب، در حال اخلاص باشد، چشمههای حکمت از قلب بر زبانش جاری میشود. یعنی از صبح که بیدار میشود، کارهایش را خالصاً لِوجه الله انجام دهد.
◽️لذا اگر ده اربعین ریایی گرفت، یا اربعین او همراه گناه یا تعلقات یا گرفتاریها بود، این روایت شامل او نمیشود. البته نه اینکه اربعین او بی اثر باشد.
🔺بنابراین، تا زمانی که سالک به مرتبۀ اخلاص و مخلِص شدن نرسیده است، اربعینها برای او آنگونه که باید کارساز نیست. و باید بر روی اخلاص خود کار جدی کند.
#رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi
📍 #دستوراتی_عملی مکتب تربیتی علامه طباطبایی(ره)
(#یقظه)
📝 آخرت، باطن دنیا
◽️به طور کلی رابطه دنیا و آخرت، رابطه بین دو چیز مجزا از هم نیست، بلکه آخرت، باطن همین عالم است.
◽️به همین دلیل وقتی سالک از عالم دنیا مفارقت میکند، اولین چیزی که برایش ظاهر میشود، این است که عالم برزخ و عالم قیامت، همان عالم دنیاست و فقط پردهها کنار رفته است. لذا خداوند میفرماید: {لَقَدْ كُنْتَ في غَفْلَةٍ مِنْ هذا فَكَشَفْنا عَنْكَ غِطاءَكَ فَبَصَرُكَ الْيَوْمَ حَديدٌ} (ق، ۲۲).
#مبانی_عملی_اخلاق_توحیدی
#مکتب_تربیتی_علامه_طباطبایی
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi
📝 #لزوم_اربعینیات_درسلوک
📍{مَنْ أَخْلَصَ لِلَّهِ أَربَعِينَ صَبَاحاً ظَهَرَتْ يَنَابِيعُ الْحِكْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلَى لِسَانِه}
🔻نکته چهارم قابل استفاده از روایت:
جاری شدن حکمت، به عنایت خداوند است.
◽️طبق نقلی دیگر، روایت به این صورت است:
«وَ فِي الْخَبَرِ عَنِ النَّبِيِّ(ص) مَنْ أَخْلَصَ لِلَّهِ أَرْبَعِينَ يَوْماً فَجَّرَ اللَّهُ يَنَابِيعَ الْحِكْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلَى لِسَانِهِ»(عدة الداعی و نجاح الساعی، ص 232)
یعنی این سالک نیست که علم و حکمت را بر زبان خود جاری میکند، بلکه او باید منتظر باشد که خداوند، علم را بر زبانش جاری کند.
◽️همان تعبیر امام صادق(علیه السلام) در حدیث عنوان بصری که فرمود: {ليْسَ الْعِلْمُ بِالتَّعَلُّمِ إِنَّمَا هُوَ نُورٌ يَقَعُ فِي قَلْبِ مَنْ يُرِيدُ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى أَنْ يَهْدِيَه.} «دانستن، به آموختن نیست؛ بلکه علم و دانش، نوری است که در دل هر کس که خداوند تبارک و تعالی هدایتش را بخواهد، تابیده میشود.» (بحارالأنوار، ج1، ص 225)
◽️اگر کسی در مسیر سیر و سلوک قرار گرفت، دائما باید خاضعِ درگاه پروردگار باشد و طلبکارانه از خدای متعال چیزی نخواهد. این نکته برای سالکین، بسیار مهم است.
◽️سالک نباید بگوید: من اینقدر زحمت کشیدم، پس نتیجهاش چه شد؟! اگر اینطور بگوید، معلوم میشود کبر دارد و خداوند با انسان متکبر کاری ندارد.
🔺لذا اگر سالک تلاش کرد و اخلاص هم داشت ولی حکمت بر زبانش جاری نشد، یا کم جاری شد، نباید معترض باشد؛ بلکه باید مطیع باشد تا خداوند به او عنایت کند.
#رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi
📍 #دستوراتی_عملی مکتب تربیتی علامه طباطبایی(ره)
(#یقظه)
📝 #نشانههای_غفلت
1⃣ مقدم داشتن دنیا بر آخرت
🔻از علائم غفلت، برگزیدن و مقدم داشتن دنیا بر آخرت است. شاهد این مطلب، آیه 107 سوره نحل است که میفرماید: {ذلِكَ بِأَنَّهُمُ اسْتَحَبُّوا الْحَياةَ الدُّنْيا عَلَى الْآخِرَةِ وَ أَنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكافِرين}؛ یعنی ریشهٔ غفلت و کفر، محبت دنیاست. لذا کسی که دنیا را دوست دارد، آگاه باشد که در خواب بوده و نسبت به آخرت، در غفلت است.
دنيا چو حباب است و ليکن چه حباب
نی بر سر آب بلکه بر روی سراب
وان هم چه سراب، آنکه بيند به خواب
وان خواب چه خواب، خواب بدمست خراب
🔺انسان وقتی از دنیا میرود تازه میفهمد دنیا چقدر پوچ و بیارزش بوده است. خوشا به حال کسانی که در همین دنیا فهمیدند و خود را اصلاح کردند.
#مبانی_عملی_اخلاق_توحیدی
#مکتب_تربیتی_علامه_طباطبایی
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi
📝 #لزوم_اربعینیات_درسلوک
📍{مَنْ أَخْلَصَ لِلَّهِ أَربَعِينَ صَبَاحاً ظَهَرَتْ يَنَابِيعُ الْحِكْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلَى لِسَانِه}
🔻نکته پنجم قابل استفاده از روایت:
اهل بیت(علیهم السلام)، مصداق اتم حدیث اخلاص
مصداق اتم مخلَصین، اهل بیت(علیهم السلام) هستند؛ زیرا عمده آیاتی که در مورد اهل بیت(علیهم السلام) وارد شده است، تکیه بر معرفی ایشان در وادی خلوص و تقوا میکند. یعنی ایشان را صرفا عالم یا ولیّ نمیداند؛ اگرچه عالم بودن و ولایت داشتن، از لوازم وادی خلوص است.
به عبارت دیگر، کسی که در وادی خلوص و تقوا قرار گرفت، استقرارش در این مقام، مساوی با ولایت، علم به اسرار الهی و علم به کتاب مکنون است. پس آنچه در مورد اهل بیت(علیهم السلام) باید دنبال شود، عالم مخلَصین است.
◽️در سوره حمد میخوانیم:
{اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ * صِرَاطَ الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَ لاَ الضَّالِّينَ}؛ طبق روایات، منظور از {أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ}، اهل بیت(علیهم السلام) هستند.
◽️همچنین در سوره نساء میفرماید:
{وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ الرَّسُولَ فَأُولئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيِّينَ وَ الصِّدِّيقِينَ وَ الشُّهَدَاءِ وَ الصَّالِحِينَ وَ حَسُنَ أُولئِكَ رَفِيقاً}؛ یعنی اگر دیگران بخواهند خود را به مقامی که انبیا و شهدا و صدیقین در آن قرار دارند برسانند، باید از خداوند و اهل بیت(علیهم السلام) اطاعت کنند.
#رساله_سیروسلوک_مرحوم_بحرالعلوم
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi
♦️طرح | امام رضا علیه السلام
القاب معصومین علیهمالسلام بیحساب نیست ؛ اگر امام هشتم ملقّب به "رضا" هستند، بدانید که اگر کسی بخواهد به رضای حق برسد باید متوسّل به دامن ایشان شود.
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi
📍 #دستوراتی_عملی مکتب تربیتی علامه طباطبایی(ره)
(#یقظه)
📝 #نشانههای_غفلت
2⃣ عدم تفقه در دین
🔻{وَ لَقَدْ ذَرَأْنا لِجَهَنَّمَ كَثيراً مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لا يَفْقَهُونَ بِها وَ لَهُمْ أَعْيُنٌ لا يُبْصِرُونَ بِها وَ لَهُمْ آذانٌ لا يَسْمَعُونَ بِها أُولئِكَ كَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُولئِكَ هُمُ الْغافِلُونَ}؛ در این آیه شریفه، درباره کسانی که اهل تفقه در دین نیستند، از تعبیر «غافلون» استفاده شده است.
◽️«تفقّه» در فرهنگ اهل بیت(علیهم السلام)، یعنی عمیقنگری؛ و این عمیقنگری باید در تمام دین(قرآن و کلام معصومین) وجود داشته باشد. نه فقط جزء و بخش کوچکی از دین.
🔺بنابراین، در این آیه شریفه که میفرماید: {لَهُمْ قُلُوبٌ لا يَفْقَهُونَ بِها}، «تفقّه» به این معناست که هم از حیث نظری و هم از حیث عملی، انسان باید نگاهش به قرآن و روایات باشد و هر سخنی را بدون مدرک قبول نکند. این، همان «تفقّه» و بصیرتی است که رهبر معظم انقلاب دائماً بر آن تکیه میکنند.
#مبانی_عملی_اخلاق_توحیدی
#مکتب_تربیتی_علامه_طباطبایی
☑️کانال استاد فیاض بخش
@Jelvehnooralavi