🕎☪ سَمِعْنَا وَ عَصَيْنَا وَ أُشْرِبُوا
🕋 وَ إِذْ أَخَذْنَا مِيثَاقَكُمْ وَ رَفَعْنَا فَوْقَكُمُ الطُّورَ خُذُوا مَا آتَيْنَاكُم بِقُوَّةٍ وَ اسْمَعُوا قَالُوا سَمِعْنَا وَ عَصَيْنَا وَ أُشْرِبُوا فِي قُلُوبِهِمُ الْعِجْلَ بِكُفْرِهِمْ قُلْ بِئْسَمَا يَأْمُرُكُم بِهِ إِيمَانُكُمْ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ
و آنگاه كه از شما پيمان محكم گرفتيم، و [كوه] طور را بر فراز شما برافراشتيم، [و گفتيم:] "آنچه را به شما دادهايم به جد و جهد بگيريد، و [به دستورهاى آن] گوش فرا دهيد." گفتند: "شنيديم و نافرمانى كرديم." و بر اثر كفرشان، [مِهر] گوساله در دلشان سرشته شد. بگو: "اگر مؤمنيد [بدانيد كه] ايمانتان شما را به بد چيزى وامىدارد." (سورهٔ بقره ، آیهٔ ۹۳)
💥 سَمِعْنَا وَ عَصَيْنَا:
1⃣ گویی پدیدآورندهٔ قرآن، در راستای نقد یهودیانِ همعصرِ پیامبر، در عبارتِ «سَمِعْنَا وَ عَصَيْنَا»، عبارتِ عبریِ موجود در سِفر خروج و سِفر تثنیه را تغییر میدهد:
📚 بایبل عبری، سِفر خروج، بخش ۲۴، بند ۷:
👈 کتاب عهد را برگرفت و بهرِ قوم بخواند که گفتند: "هرآنچه یَهُوَه گفته است خواهیم کرد و آویزهٔ گوش خواهیم ساخت." [ترجمهٔ پیروز سیار]
📚 بایبل عبری، سِفر تثنیه، بخش ۵، بند ۲۷:
👈 تو نزدیک شو تا هرآنچه را یَهُوَه خدایمان خواهد گفت بشنوی، پس آنگاه آنچه را یَهُوَه خدایمان بر تو گوید، از برای ما تکرار خواهی کرد؛ بر آن گوش خواهیم سپرد و آن را به کار خواهیم بست. [ترجمهٔ پیروز سیار]
2⃣ قرآن این عبارت را در سه مورد دیگر نیز آورده است: ۲ (بقره): ۲۸۵؛ ۵ (مائده): ۷؛ و ۲۴ (نور): ۵۱. اما حالت ایجابی آن را فقط در مورد اخیر و برای پیروان پیامبر اسلام ذکر کرده است.
💥 أُشْرِبُوا:
3⃣ مترجمان و مفسّران مسلمان لفظ «أُشْرِبُوا» را معمولاً نه در معنای لفظی خود، یعنی «نوشانیده شد» بلکه در معنای استعاریِ «سرشته شد» بهکار بردهاند. اما معنای اولیهٔ آن به متن بایبل و بافتار بایبلیِ قرآن نزدیکتر است. این عبارت از قرآن در گفتوگویی است با آنچه در سِفر خروج از کردار موسی پس از مراجعت به نزد بنیاسرائیل آمده است:
📚 بایبل عبری، سِفر خروج، بخش ۳۲، بند ۷:
👈 گوسالهای را که ساخته بودند برگرفت و آن را در آتش بسوخت و چون گَردی ریز آسیا کرد و بر روی آب پاشید و به اسرائیلیان نوشاند. [ترجمهٔ پیروز سیار]
4⃣ اینگونه بود که این آبِ آمیخته به خاکستر گوسالهٔ زرّین نزد بنیاسرائیل به «آب نفرین» تبدیل گشت؛ و در سیر تحولاش، با نامِ «آزمونِ آبِ تلخ»، برای بازشناسیِ درستکار از زناکار هنگامی که ادلّهٔ کافی وجود ندارد به شریعت آنان وارد شد (بنگرید به سِفر اعداد، بخش ۵، بندهای ۱۱ تا ۳۱).
5⃣ مشابه این سنّت را میتوان در آیههای ۶ تا ۹ سورههٔ نور در قرآن، هنگامی که ادلّهٔ کافی برای اثبات یا ردّ ادعای فردی بر زناکاری همسرش وجود ندارد، مشاهده کرد. قرآن در سورهٔ طه، آیهٔ ۹۷، به اینکه گوساله سوزانیده شده است و خاکسترش در «یَمّ» پاشیده شده است اشاره میکند.
📗 بخشی از مطالب این فرسته از منبع زیر برگرفته شدهاند:
👉 Reynolds, Gabriel Said. The Qur’an and the Bible: Text and Commentary. New Haven: Yale University Press, 2018.
✍ عنقاء - جُستارهایی نقّادانه در دینپژوهی - زهیر میرکریمی
🎓 مطالعات تخصصی یهودی:
🇮🇷👉 @JewishStudies
🖼 تصویر بالا چپ: کتیبهٔ هشدار در معبد اورشلیم به زبان یونانی که بهطور کامل حفظ شده است، کشفشده به سال ۱۸۷۱ میلادی، که در موزهٔ باستانشناسی استانبول نگهداری میشود.
🖼 تصویر بالا راست: کتیبهٔ هشدار در معبد اورشلیم به زبان لاتین که بخشی از آن باقی مانده است، کشفشده به سال ۱۹۳۶ میلادی، که در موزهٔ اسرائیل نگهداری میشود.
🖼 تصویر پایین: نمایی از بازسازیِ کوچکِ معبد دوم اورشلیم بر اساس منابع متنی، سکّهشناختی، و باستانشناختی، واقع در اورشلیم.
🎓 مطالعات تخصصی یهودی:
🇮🇷👉 @JewishStudies
🕎 حریمِ حَرَم در اورشلیم
🕍 حدود شرعی برای ورود به بیتالمَقدِس در اورشلیم
1⃣ #معبد_یهودیان بر فرازِ کوه معبد در اورشلیم بنایی چندلایه بوده است و کارکردهای متعددی داشته است، از جمله، کارکردهای دینی و سیاسی و البته اقتصادی. تعداد زیادی از غیریهودیان برای تجارت به اورشلیم و کوه معبد میآمدهاند و در صحنهای بیرونی معبد اورشلیم تعاملات تجاری و مالی انجام میدادهاند.
2⃣ امروزه از ساختمان معبد چیزی باقی نمانده است، زیرا پس از آنکه #معبد_دوم در سال ۷۰ میلادی بهدست رومیان تخریب شد، این بنا دیگر بازسازی نشد، و پس از فتوحات عربی و اسلامی که حاکمانِ مسلمان اجازهٔ تجدیدِ بنای معبد را به یهودیان داده بودند پس از مدتی از رأی خود بازگشتند، و کوهِ معبد را برای ساختِ بناهایی مذهبی در راستای هویّتبخشی به دین تازه برگزیدند.
3⃣ خوشبختانه شواهد متنی، سکّهشناختی، و باستانشناختی متعددی در دست داریم که بر اساس آنها میتوان وضعیت ساختمان و صحنهای معبد دوم را تا حدودی بازسازی کرد. یکی از این شواهد باستانشناختی که با شواهد متنی نیز همخوانی دارد و مؤید آنها است دو کتیبهاند که یکی در سال ۱۸۷۱ میلادی و دیگری در سال ۱۹۳۶ میلادی در کاوشهای باستانشناختی پیرامون #کوه_معبد کشف شدند.
4⃣ این دو کتیبه دربردارندهٔ هشدارهایی هستند که ورود #غیریهودیان به محوطهٔ درونی معبد، یا صحن غیرعمومی معبد، را ممنوع اعلام میکنند، و برای کسانی که به این هشدار توجه نکنند مجازات #مرگ را تعیین کردهاند. به بیان دیگر، این کتیبهها حدود حرم را برای #معبد_اورشلیم مشخص میکردهاند که گذشتن از آنها برای غیریهودیان [ناپاکان] ممنوع بوده است:
5⃣ متن کتیبهٔ «هشدار معبد» به زبان یونانی که در موزهٔ باستانشناسی استانبول نگهداری میشود:
👈 "هیچ انسانی از اُمَم دیگر نباید از نردهها بگذرد و به درون محوطهٔ معبد وارد بشود. و هر آن کس که در چنین حالی دستگیر بشود برای مرگش که در پی میآید فقط باید خودش را ملامت کند."
6⃣ شواهد متنی، از جمله نوشتههای #یوسف_فلاوی (فلاویوس یوسیفوس)، مورّخ یهودی سدهٔ یکم میلادی که در محاصره و سقوط اورشلیم و تخریب معبد دوم شخصاً حضور داشته است، مؤید وجود چنین کتیبههایی در ورودیِ حریمِ معبد اورشلیم است:
7⃣ کتاب #جنگ_یهودی (نوشته شده حدوداً میان سالهای ۷۵ تا ۸۰ میلادی)، جلد پنجم، بندهای ۱۹۳ و ۱۹۴ از متن یونانی:
👈 "با گذر از این صحن [یعنی صحن عمومی و باز] به سوی صحن دوم معبد، شخص میدید که آن صحن با نردههایی سنگی به ارتفاع سه ذراع [حدوداً یکونیم متر]، که بهطور ماهرانهای ساخته شده بودند، احاطه شده است. در میان این نردههای سنگی در فواصلی معیّن تختهسنگهایی کار گذاشته شده بودند که بعضی به الفبای یونانی و بعضی به الفبای لاتین دربارهی [رعایت] شرعیات طهارت هشدار میدادند؛ زیرا هیچ خارجیای [یعنی غیریهودی] اجازهٔ ورود به «مکان مقدس» را نداشت، و به همین دلیل محوطهٔ دوم معبد اینگونه نامگذاری شده بود."
📗 برای دسترسی به کتاب «جنگ یهودی» نوشتهٔ یوسف فلاوی بنگرید به:
Thackeray, H. St. J, and Josephus. The Jewish War. Harvard University Press, 1928.
✍ عنقاء - جُستارهایی نقّادانه در دینپژوهی - زهیر میرکریمی
🎓 مطالعات تخصصی یهودی:
🇮🇷👉 @JewishStudies
✅ کانالهای رسمی اندیشکده مطالعات یهود در ایتا:
💥 اندیشکدهٔ مطالعات یهود:
👉 https://eitaa.com/jscenter
💥 کانالهای وابسته:
🎬 «یهود مدیا» در ایتا
👉 https://eitaa.com/jewishmedia
📚 «کتابخانهٔ یهود» در ایتا
👉 https://eitaa.com/jewishbook
🎥 «هالیوودیسم» در ایتا
👉 https://eitaa.com/Hollywoodism
🎓 «مطالعات تخصصی یهودی» در ایتا
👉 https://eitaa.com/JewishStudies
🖥 سایت اندیشکده مطالعات یهود:
🇮🇷👉 https://jscenter.ir
May 11
✡ گنوسیس و آخرالزمان از پایین: تولد سیاست آلترناتیو در الهیات مدرن
✍ سامان مهدور
1⃣ قرن بیستم بهدلایلی قرن بازفهم #فرجامشناسی در اروپا بودهاست:
👈 اول، ظهور #نازیسم و وقوع فجایع مرگباری مثل جنگهای جهانی و شیوع آنفلوآنزای اسپانیایی منجر به شورشی فکری علیه دستگاه رسمی الهیات #کلیسا شد که دیگر توان توجیه و توضیح وجود شرور گزاف را نداشت.
👈 دوم، یکی از بزرگترین اکتشافات باستانشناسی قرن بیستم کشف آثار مهم مسیحی و #گنوسی در #نجع_حمادی بود که زلزلهای در الهیات مسیحی در پی داشت.
👈 سوم، رواج روششناسی انتقادی-تاریخی در مطالعهٔ #کتب_مقدس موجب بازشدن فضایی آزادتر برای معرفی لایههای پنهان #الهیات_یهودیت و بهخصوص مسیحیت و البته شناخت ادیان دیگر شد: لایههایی که از قضا بیشتر حول منابع #آخرالزمانی و گنوسی شکل گرفته و بعد حذف شده بودند.
2⃣ بههمین جهت قرن بیستم قرن بازسازی الهیات و فلسفهٔ دین در اروپا و پیوند الهیات با علوم انسانی، بهخصوص در کشورهای آلمانیزبان بوده است.
3⃣ یکی از موضوعات مورد علاقهٔ مورّخان دورهٔ مدرن در سالهای اخیر، پدیدهٔ گسترش مباحثات علمی، نامهنگاریها و شکلگیری حلقههای پژوهشی در میان الهیدانان و فیلسوفان دینِ اروپای قرن بیستم بوده است.
4⃣ تجربهٔ یک قرن «هیجان» در الهیات اروپایی قرن بیستم البته فقط در میان مسیحیان مشاهده نمیشود، بلکه حلقههای مطالعاتی بینالادیانی، نامهنگاریهای طولانی بین متألهان و نگارش جمعی آثار از خصلتهای مهم #الهیات_یهودی و حتی اسلامی و زرتشتی در میان اروپاییان است.
5⃣ علاوه بر #یاکوب_تابس، نویسندهای که از همین سنّت در برلین تغذیه کرده است، باید به نمونهٔ عالی دیگر در ارانوس سوئیس هم اشاره کرد که محمل دههها گفتوگو میان متألّهان و متفکران بزرگی مثل #هانری_کربن، #گرشوم_شولم، #میرچا_الیاده و #کارل_یونگ بوده است.
6⃣ شاید در پرتو این تجربهٔ جدید کُربَن تلاش کردهاست در حلقهٔ مشابهی در ایران با حضور افرادی مثل [علامه] محمدحسین طباطبایی و جوانترهایی مثل جلالالدین آشتیانی و حسین نصر و داریوش شایگان و دیگران مشارکت کند.
7⃣ وقتی به کلّ این تصویر یکجا نگاه میکنیم دو پدیدهٔ مهم در جریان این تحول بزرگ خود را آشکار میکنند:
🔸 بازیابی #گنوسیس در ادیان ابراهیمی و
🔸 شناخت دوبارهٔ #فرجامشناسی.
8⃣ بعدها باز بهتدریج روشنتر شد که فرجامشناسی و گنوسیس نه دو پدیدهٔ مجزّا، بلکه در حقیقتْ ظاهر و باطنِ یک جهانبینیِ مشترک و پنهان در تاریخ تحول #ادیان_ابراهیمی بودهاند.
9⃣ #فیلسوفان_یهودی مثل #هانس_یوناس و بعد #یاکوب_تابس این نکته را پررنگ کردند که #جهانبینی_گنوسی هستهٔ #آخرالزمانگرایی است.
📎 پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دینآنلاین
👉 https://www.dinonline.com/44007/
🎓 مطالعات تخصصی یهودی:
🇮🇷👉 @JewishStudies
آینههای شکسته ١.pdf
1.9M
💎 دانلود مقالهٔ تخصصی
🕎 آینههای شکسته: نگاهی به ترجمۀ قدیم و ترجمۀ پیروز سیار از عهد عتیق در پرتو متن عبری
✍ نویسنده: حیدر عیوضی
📝 چکیده:
1⃣ مقالۀ حاضر به بررسی دو ترجمه از #عهد_عتیق در پرتو متن اصلی آن، #زبان_عبری متمرکز است. شواهد مورد مطالعه در چهار بخش، به ترتیب به امتیازهای ترجمۀ قدیم و ترجمۀ سیار، سپس نقاط ضعف آنها میپردازد.
2⃣ پژوهش حاضر به این نتیجه رهنمون شده است که زبان اصلی #تورات، هماره از زبان مقصد فراتر میباشد، و مخاطب فنّی همواره برای دریافت ظرائف متن، ناگزیر از مراجعه به چندین ترجمه است؛ چه اینکه اساساً در مورد متون کلاسیک و فاخر ترجمهها چون آینههای شکسته عمل میکنند.
3⃣ از اینرو، در جامعۀ علمی فارسیزبان مخصوصاً در پژوهشهای تطبیقی صرفاً با اتکا به یک ترجمه، نمیتوان از سوء فهم و برداشتهای نااستوار ایمن بود.
🎓 مطالعات تخصصی یهودی:
🇮🇷👉 @JewishStudies
آینههای شکسته ٢.pdf
433.2K
💎 دانلود مقالهٔ تخصصی
🕎 آینههای شکسته (٢): نگاهی به ترجمۀ قدیم و ترجمۀ پیروز سیار از عهد عتیق در پرتو متن عبری
✍ نویسنده: حیدر عیوضی
📝 بخشی از چکیده:
🔸... شواهد مورد مطالعه عمدتاً با محوریّت ترجمۀ جناب پیروز سیار تدوین شده و در چهار محور ارائه میگردد که عبارتند از:
1⃣ اهمیت پاورقیها؛
2⃣ جای خالی تفاسیر یهودی در انبوه پاورقیها؛
3⃣ بهگزینی در ترجمه؛
4⃣ برخی ملاحظات.
👈 به این ترتیب، محور دوم برای اولین بار در اینجا مطرح میشود.
🎓 مطالعات تخصصی یهودی:
🇮🇷👉 @JewishStudies
آینههای شکسته ٣.pdf
504.9K
💎 دانلود مقالهٔ تخصصی
🕎 آینههای شکسته (٣): نگاهی به ترجمۀ قدیم و ترجمۀ پیروز سیار از عهد عتیق در پرتو متن عبری
✍ نویسنده: حیدر عیوضی
📝 چکیده:
🔸 شواهد ارائه شده در این شماره با تمرکز بیشتر بر ترجمۀ قدیم، در سه محور قرار دارند:
1⃣ افراط در ترجمۀ تحتاللفظی؛
2⃣ برخی اغلاط؛
3⃣ سایه روشن ترجمههای عربی در ترجمۀ قدیم (محور جدید).
🔸 به عبارتی، بهجز محور سوم که برای اولینبار در اینجا مطرح میشود، سایر شواهدِ این مقاله در ذیل همان محورهای پیشین بوده، و مکمل آنها میباشند.
🎓 مطالعات تخصصی یهودی:
🇮🇷👉 @JewishStudies
آینههای شکسته ۵.pdf
711.4K
💎 دانلود مقالهٔ تخصصی
🕎 آینههای شکسته (۵): نگاهی به ترجمۀ پنج جلد تورات اثر انجمن کلیمیان تهران
✍ نویسنده: حیدر عیوضی
📝 چکیده:
🔸 این شماره از آینههای شکسته به ترجمۀ اسفار خمسه که در انتشارات انجمن کلیمیان تهران توزیع میشود، اختصاص دارد. درآمدِ مقاله به ذکر چند نکتهٔ کلّی در معرفی این اثر متمرکز است؛ در ادامه، بخش نخست به برخی ویژگیهای این ترجمه میپردازد، سپس در بخش دوم و پایانی در پرتو قاموسهای نوین تورات ملاحظاتی را برخواهیم شمرد.
🎓 مطالعات تخصصی یهودی:
🇮🇷👉 @JewishStudies
آینههای شکسته ۶.pdf
474K
💎 دانلود مقالهٔ تخصصی
🕎 آینههای شکسته (۶): عناصر اسلامی در ترجمهای منظوم از تورات عبری، شاهین توراة
✍ نویسنده: حیدر عیوضی
📝 چکیده:
🔸 شاهین توراه، ترجمهای منظوم از #تورات است که در قرن هشتم هجری سروده شده، و تقریباً هیچ اطلاعی از حیات تاریخی شاعر در دست نیست.
🔹 این اثر به جهت آنکه به سبک #فارسیهود (متون فارسی با الفبای عبری) نوشته شده، تا کنون آنطور که باید مورد توجه نبوده، و تنها در سالهای اخیر با برگردان آن به الفبای فارسی مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است.
🔸 بخش اول این مقاله به برخی ویژگیهای منحصر بهفرد این اثر اختصاص دارد؛ در بخش دوم در هشت محور برخی عناصر و مفاهیم اسلامی در این ترجم منعکس شده است.
🔹 مباحث به این سمت پیش میرود که منظومۀ شاهین توراه بهعنوان یک میراث مشترک ادیانی، و همچون سرزمینی حاصلخیز میتواند منبعی برای پژوهشهای تطبیقی باشد. و بر این پایه، در بخش جمعبندی برخی بایستههای پژوهشی پیشنهاد شده است.
🎓 مطالعات تخصصی یهودی:
🇮🇷👉 @JewishStudies
58.17M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎬 ویدئوی سخنرانی دکتر احمد پاکتچی با موضوع: «قرآن و عهدین: سنتها، بافتارها، بینامتنها»
🎓 مطالعات تخصصی یهودی:
🇮🇷👉 @JewishStudies
💎 قرآن و عهدین: سنتها، بافتارها، بینامتنها
🎙 سخنرانی دکتر احمد پاکتچی
1⃣ در این ارائه، دکتر پاکتچی به بررسی روابط بینامتنی بین سنتهای اسلامی و کتاب مقدس میپردازد. او توضیح میدهد که هدف اصلی این مطالعات تطبیقی، روشنتر کردن معانی و تسهیل گفتوگو بین ادیان است، نه ردّ یا پذیرش کامل منابع دیگر.
2⃣ مطالعه در چندین سطح انجام میشود: از بررسی مفاهیم منفرد (مانند تفاوت ریشههای صلح/صدق) تا مقایسهٔ روایتهای کامل (مانند داستان طوفان نوح) و مفاهیم پیچیدهتر مثل وحی.
3⃣ او همچنین دربارۀ منابع مطالعهٔ تطبیقی توضیح میدهد که شامل عهد عتیق و جدید، متون آپوکریفا، تلمود، نوشتههای پدران کلیسا و متون زرتشتی است.
4⃣ در ادامه او به اینکه چگونه مفاهیم و واژگان در بستر فرهنگهای مختلف تحوّل یافتهاند و هر سنّت دینی چگونه روایتهای مشترک را متناسب با پیام اصلی خود بازگو میکند، میپردازد.
5⃣ در پایان، رویکردهای جدیدی مانند روایتشناسی تطبیقی و تحلیل Diatextual برای مطالعات آینده پیشنهاد میشود.
📝 فهرست تفصیلی ارائه
📚 منابع مورد مقایسه:
🔸 عهد عتیق و عهد جدید
🔹 متون آپوکریفا و سوداپیگرافا
🔸 تلمود و میدراش
🔹 نوشتههای پدران کلیسا
🔸 اوستا و متون زرتشتی
📝 سطوح مختلف مقایسه:
🔸 سطح مفاهیم: مانند تفاوت در کاربرد ریشههای "صلح" و "صدق"
🔹 سطح گزارهها: مانند داستان سجده فرشتگان بر آدم
🔸 سطح موضوعات: مانند تفاوت روایت طوفان نوح در قرآن و عهد عتیق
🔹 سطح وحی و مفاهیم مرتبط با آن
📝 نمونههای مطالعاتی:
🔸 مقایسهٔ کلمات و مفاهیم قرضی مانند "جهنم" و "پاراشا"
🔹 بررسی داستانهای مشترک مانند داستان ابراهیم و بتشکنی
🔸 مطالعه تطبیقی مفهوم وحی و تجلی در متون مختلف
📝 رویکردهای پیشنهادی برای مطالعات آینده:
🔸 روایتشناسی تطبیقی
🔹 مطالعات تطبیقی ژانر
🔸 تحلیل گفتمان تطبیقی
🔹 بررسی زمینههای تاریخی
🎓 مطالعات تخصصی یهودی:
🇮🇷👉 @JewishStudies
Inekas - Pakachi's Presentation.pdf
1.67M
💎 اسلایدهای ارائهٔ دکتر احمد پاکتچی با عنوان «سنتهای اسلامی و عهدینی: متون مقدس، زمینه و میانمتنها»
🎓 مطالعات تخصصی یهودی:
🇮🇷👉 @JewishStudies