امام(ع) در زمان دو خلیفه توانست با انتخابی تلخ، آن وحدت را حفظ کند، اما علمکرد و شیوۀ حکمرانی عثمان باعث شد که دیگر نتواند برای حفظ وحدت کاری کند و چارهای جز این نداشت که ببیند وحدتی که پیامبر با خون دل به وجود آورده بود، در حال نابودی است.
ب) عملاً نتیجه و سرانجام پافشاری عثمان بر شیوۀ حکمرانیاش چه شد؟ آری، تحلیل سیاسی و نگاه عاقبتاندیشانۀ امام(ع) درست بود: شیوۀ حکمرانی عثمان باعث اختلافها و شورشها شد. نه عثمان به سفارشهای امیرمؤمنان(ع) عمل کرد و نه شورشیان، و کار سرانجام به قتل خلیفۀ سوم منتهی شد؛ قتلی که نقطۀ عطفی در تاریخ شد؛ قتلی که زمینهساز و بهانۀ سه جنگ مهم و سرنوشتساز در دوران خلافت امیرمؤمنان(ع) و در نهایت شهادت ایشان گردید.
در جنگ جمل و صفین، خونخواهی خلیفۀ مقتول، محرّک اصلی بسیج نیروها و اقناعِ بخشی از افکار عمومی برای جنگ با امیرمؤمنان(ع) بود. جنگ نهروان و پیدایش خوارج نیز حاصل جنگ صفین بود و شهادت امام(ع) هم بهدست یکی از همین خوارج واقع شد. بدین ترتیب فرصت خلافت که با خون دل بهدست آمده بود با شهادت امیرمؤمنان(ع)، کوتاه و مختصر شد و همین دوران کوتاه هم یکسره صرف جنگهای داخلی شد و جامعۀ اسلامی از بهرههای فراوان دوران رهبری این شخصیت یگانۀ بشریت محروم ماند.
پیامدهای منفی قتل عثمان به همینجا منتهی نشد؛ بلکه حوادث آتی تاریخ اسلام یعنی صلح امام حسن(ع)، تسلط معاویه و یزید بر جامعۀ اسلامی، شهادت مظلومانه اباعبدالله(ع) و تأسیس سلطنت اُمویان و شکنجه و کشتار اهلبیت(ع) و محبانشان، سلسلهوار تحتتأثیر همین واقعه بودند. دربارۀ نقش منحصر به فرد وحدت در تعیین سرنوشت هر جامعه و ملتی، امیرمؤمنان(ع) بهصورت مبسوط در برخی فرازهای نهجالبلاغه سخن گفته است و مقام معظم رهبری پیش از انقلاب، شرح و توضیحی بسیار ارزشمند دربارۀ این عبارات امام(ع) برای جوانان ارائه کردهاند که اخیراً در فصل اول کتاب «منشور حکومت علوی» توسط انتشارات انقلاب اسلامی به چاپ رسیده است.
ج) امیرمؤمنان(ع) بهخاطر جایگاه بیبدیلی که در جامعه داشت، مورد مراجعۀ مخالفان و مدافعان عثمان بود و هر دو طیف، مخصوصاً مدافعان بیآنکه از نظرات دقیق و کارشناسی ایشان تبعیت کامل داشته باشند، از امام(ع) توقع همراهی داشتند. از همین رو ایشان در این دوران از طرف خواص و تودهها تحت فشار شدید بوده و آماج شایعهها و تهمتها قرار گرفت.
(11) «وی[عایشه] را بر شتر سوار کرده و بار سفر برایش بستند و در دشت و بیابان روانهاش کردند تا اینکه از منطقه «حَوْأب» هم گذشت و پارس سگهای آنجا را شنید»
توضیح: «حَوأَب» نام برکهای در نزدیکی شهر بصره بود که سپاه جمل از کنار آن عبور کرد. پیامبر(ص) همسرش عایشه را به دوری از حَوأَب و واقعۀ مربوط به آن (جنگ جمل) توصیه کرده و فرموده بود: «روزی را میبینم که سگهای حوأب به یکی از شما زنان پارس میکنند، حمیرا (عایشه) مبادا تو باشی!» در راه جنگ جمل، عایشه صدای سگها را شنید و وقتی فهمید نام آن منطقه حوأب است، تصمیم گرفت به مکه بازگردد. اما عبدالله بن زبیر پنجاه نفر را جمع کرد که قسم خوردند اینجا حوأب نیست! بدین ترتیب عایشه از تصمیمش منصرف شد. (الامامة و السیاسة، ابن قتیبه دینوری، ج1، ص82)
(12) «خدای متعال بعد از مشارکتشان در بیعت رضوان از آنان اعلام رضایت کرده بود»
توضیح: زمانی که رسول خدا(ص) و اصحاب ایشان در ذیالقعدۀ سال ششم هجری (قبل از فتح مکه) برای زیارت خانۀ خدا و بهجا آوردن عمره به مکه رفته بودند، متوجه شدند که قریش قصد جنگ با آنها را دارد؛ درحالیکه آنها تنها سلاح سفر به همراه داشتند و برای جنگ آماده نبودند. در آن حالت، پیامبر(ص) از یاران خود خواست تا برای مقابله با مشرکان تجدید بیعت کنند. تمامی همراهان پیامبر(ص) به جز یک نفر با ایشان بیعت کردند و این بیعت به «بیعت رضوان» مشهور شد و خداوند در قرآن از اصحاب بیعت رضوان ابراز رضایت کرد: ««لَقَدْ رَضِیَ اللهُ عَنِ الْمُؤْمِنینَ اِذْ یُبایِعُونَکَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ ما فی قُلُوبِهِمْ فَاَنْزَلَ السَّکینَةَ عَلَیْهِمْ وَ اَثابَهُمْ فَتْحاً قَریباً؛ خداوند از مؤمنان -هنگامى که در زیر آن درخت با تو بیعت کردند- راضى و خشنود شد؛ خدا آنچه را در درون دلهایشان نهفته بود مىدانست؛ از این رو آرامش را بر دلهایشان نازل کرد و پیروزى نزدیکى بعنوان پاداش نصیب آنها فرمود.» (فتح/18)
(13) «به خدا قسم کسی بر عثمان نشورید و مردم را برای کشتن او جمع نکرد، مگر معاویه و امثال او از خاندانش! همان شاخههای شجرۀ ملعونه در قرآن»
توضیح: منظور از «شجرۀ ملعونه در قرآن» خاندان بنیامیه هستند. این عبارت برگرفته از آیۀ 60 سورۀ اسراء است که شأن نزول آن، طبق نظر مفسرین شیعه و سنی، خاندان بنیامیه هستند: «وَ ما جَعَلْنَا الرُّؤْیَا الَّتی أَرَیْناکَ إِلاَّ فِتْنَةً لِلنَّاسِ وَ الشَّجَرَةَ الْمَلْعُونَةَ فِی الْقُرْآنِ وَ نُخَوِّفُهُمْ فَما یَزیدُهُمْ إِلاَّ طُغْیاناً کَبیرا؛ آن رؤیایى را که به تو نشان دادیم، فقط براى آزمایش مردم بود؛ همچنین شجرۀ ملعونه [درخت نفرینشده] را که در قرآن ذکر کردهایم. ما آنها را میترسانیم، اما جز طغیان عظیم، چیزى بر آنها افزوده نمیشود!» (اسراء/60) (بهعنوان نمونه ر.ک: جوامعالجامع، طبرسی، ج2، ص381؛ روحالمعانی، آلوسی، ج15، ص107)
(14) «عمروعاص گفت: «قرآنها را بلند کرده و مردم را به آن فرابخوانیم؛ زیرا فرزند ابوطالب و لشکریانش اهل دین و تقوا و ترحماند و همانها در آغاز جنگ تو را به حکمیت قرآن خواندند»
توضیح: امیرمؤمنان(ع) در آغاز جنگها قرآن را در برابر دشمن میگرفت و آنها را به قرآن کریم فرامیخواند. در ابتدای صفین نیز امام(ع)، معاویه و یارانش را به ترک مخاصمه و رجوع به قرآن فراخواند، اما مورد قبول آنها قرار نگرفت و جنگ شروع شد. وقتی کار به جایی رسید که معاویه شکست خود را قطعی دید، از عمروعاص برای خروج از این وضعیت مشورت گرفت. عمروعاص گفت: «آنها را به همان کاری دعوت کن که خودشان در ابتدا تو را به آن دعوت کرده بودند.» بدین ترتیب لشکریان معاویه قرآنها را به نیزه زدند و بهظاهر سپاه امیرمؤمنان(ع) را به «حکمیت قرآن» فراخواندند. و چون سپاه امام(ع) از جنگ خسته شده بودند، این حیله کارگر شد و تلاشهای امام(ع) برای روشنگری و نشان دادن عدم صداقت معاویه و حیلۀ او برای گرفتن زمان و فرار از شکست ناکام ماند. (شرح حوادث جنگ صفین و ماجرای حکمیت، در کتاب «وقعة صفین»، اثر نصر بن مزاحم منقری -که کهنترین تکنگاری موجود در رابطه با جنگ صفین است- به تفصیل آمده است.)
[i]. «اوصیا» جمع «وصی» است و در اینجا بهمعنی جانشینان انبیا هستند که با وصیت و تصریح خود انبیا انتخاب میشوند، یا پس از وفات انبیا توسط جانشین آنها به مقام وصایت میرسند.
[ii]. «مؤلفة قلوبهم» به کسانی گفته میشود که به آنها از جهت مالی کمک میشود تا دلهای آنها به دین اسلام جذب شود و یا در راه اسلام و کشور اسلامی تلاش کنند. در آیۀ 60 سورۀ توبه نیز یکی از مصارف زکات، دادن مال به چنین افرادی عنوان شده است.
[iii]. «فیء» به اموالی گفته میشود که بدون جنگ و درگیری از کفّار به غنیمت گرفته شده است و مسلمانان برای بهدست آوردن آن زحمتی نکشیدهاند. اختیار مصرف این اموال به دست رسول خدا(ص) و امامان بعد از ایشان است و به صلاحدید آنها مصرف میشود. (تذکرة الفقها، علامه حلی، ج1، ص419)
[iv] خلیفه دوم
[v] خلیفه اول
[vi]. منظور امیرمؤمنان(ع) افتخاراتی همچون «یوم الدار»، «لیلة المبیت» و... است که غیر از اولیای خدا هیچکس درآن بهره و نصیبی ندارد و مختص آنها است؛ که امام(ع) پیشتر در همین حدیث برخی از آنها را برشمرده است.
[vii]. یعنی چون میدانستم که اخلاق همیشگی عثمان این است که مستبد و خودرأی است و نصیحت دیگران در او مؤثر نیست، صحبت و تلاش و اقدام برای راضی کردن او به رفتار درست بیفایده بود. به همین دلیل سکوت کردم و او را نصیحت نکردم.
[viii]. مقصود امام(ع) در اینجا، طلحه و زبیر است که بیعت کردند، ولی وقتی دیدند امیرمؤمنان(ع) حاضر نیست به آنها مقام و منصبی بدهد، به بهانۀ عمره، از مدینه خارج شدند تا علیه حضرت شورش کنند.
[ix] احتمالاً این عبارت کنایه از ضعف و ناتوانى در عین ادعای توانمندی است و مقصود، مردم بصره هستند.
[x]. در جنگ جمل، امیرالمؤمنین(ع) زبیر را فراخواند و با او بین صفوف دو لشکر ملاقات کرد و سفارش پیامبر(ص) دربارۀ خودش را به زبیر یادآور شد. زبیر پس از یادآوری این مطلب از جنگ کناره گرفت. (الأخبار الطوال، دینوری، ص147)
[xi]. به کسانی همانند ابوسفیان، معاویه، بنیامیه و عموم اهل مکه «ابناء الطلقاء» (اسرای آزاد شده) گفته میشد. چون آنها بعد از فتح مکه و از روی ناچاری مسلمان شدند و رسول خدا(ص) بر آنها منت گذاشت و آنها را به بردگی نگرفت. این عبارت نشاندهندۀ اسلام ظاهری آنها بود و برای تحقیر آنها بهکار میرفت.
[xii]. «اصحاب پیامبر» به مسلمانانی گفته میشود که پیامبر را ملاقات کرده باشند و «تابعین» به آن دسته از مسلمانان گفته میشود که با یک یا چند نفر از اصحاب رسول خدا(ص) ملاقات یا مصاحبت داشتهاند، اما خود پیامبر(ص) را ندیدهاند.
[xiii]. «عبدالله بن جعفر» برادرزاده و داماد امیرالمؤمنین(ع) و همسر حضرت زینب(س) است و «محمد بن حنفیه» فرزند امام علی(ع) از همسر ایشان به نام «خولة».
[xiv]. عبارت «لا حُکْمَ إِلّا لِلّه» به این معنا است که هیچ حُکمی جز حُکم خداوند نیست. این شعار را خوارج در اعتراض به ماجرای حَکَمیت و قبول آن توسط امیرالمؤمنین(ع) سر میدادند و منظورشان این بود که اساساً کسی غیر از خدا حق حُکم کردن ندارد و در نتیجه، حَکَمیت ابوموسی اشعری و عمروعاص نیز باطل است.
فهرست:
آن چهارده روز
سؤال «بزرگ یهودیان» از امیرمؤمنان(ع)
هفت امتحان علی(ع) در زمان حیات پیامبر(ص)
امتحان اول: سه سال بهتنهایی...
امتحان دوم: خوابیدن به جای پیامبر(ص) در شبی مخاطرهآمیز
امتحان سوم: کمسنترین و کمتجربهترین سرباز؛ در مقابل جنگاورترینها
امتحان چهارم: بیش از 70 زخم در دفاع از پیامبر(ص)!
امتحان پنجم: وقتی زنان مدینه بر من میگریستند.
امتحان ششم: تا جایی که دیدگان از شدت ترس سرخ شد!
امتحان هفتم: میخواستند تکههای بدنم را بر روی کوهها پراکنده کنند!
هفت امتحان علی(ع) بعد از رحلت پیامبر(ص)
امتحان اول: هیچیک از آن مصائب، مانع انجام مأموریتهایم نشد.
امتحان دوم: در آن داغ میسوختم، که داغ دیگری اضافه شد.
امتحان سوم: خون دل خوردن برای پراکنده نشدن امت..
امتحان چهارم: دشوارتر از همۀ وقایع قبل..
امتحان پنجم: بر سر یک دوراهی دشوار
امتحان ششم: یا علی(ع) را بکشید یا دستبسته تحویل معاویه دهید!
امتحان هفتم: جنگ با عابدان شبها و روزهداران روزها
سرانجام کار...
پی نوشت ها
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
📚 عَليّ اشتقّ مِنَ العَليّ
نام #امیرالمومنین را
خداوندِ علیِ اعلیٰ گذاشت...
#19روز_مانده_تا_عید_الله_اکبر
#روز_شمار
#عید_غدیر
🎙#نَشـــــــر=صَــــدَقِہ جاریِہ
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
🔰#کـانــال_غدیر_خم♥️³¹³
↶【به ما بپیوندید 】↷
🆔╰─═ঊঈ🌱ঊঈ═─╯
↶به مابپـــــــیوندید↷
🆔کانال غدیر خم
https://eitaa.com/joinchat/1675755967Cb6db254f45
🆔@KanalEGhadirEKhom
🆔https://eitaa.com/KanalEGhadirEKhom
╰─═ঊঈ🌱ঊঈ═─╯
➖➖➖➖
امـــــامـ زمـــانـــےشــــو.....
انتشار باشما......
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
#تبلیغ_غدیر_واجب_است
🌺🌺🌺🌺🌺🌺
🔸 #فضائل_امیرالمؤمنین
۱۴روز تا غدیر
امام رضا علیهالسلام فرمودند:
«مَثَلُ الْمُؤْمِنِينَ فِي قَبُولِهِمْ وَلَاءَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ فِي يَوْمٍ غَدِيرٍ خُمَّ كَمَثَلِ الْمَلَائِكَةِ فِي سُجُودِهِمْ
لِآدَمَ وَ مَثَلُ مَنْ أَبَى وَلَايَةَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ فِي يَوْمِ الْغَدِيرِ مَثَلُ إِبْلِيسَ»
«مؤمنانی که ولایت امیرالمؤمنین علیهالسلام در روز غدیر را قبولکردند، مانند فرشتههایی هستند که بر حضرت آدم علیهالسلام سجده کردند و آنها که از ولایت امیرالمؤمنین علیهالسلام سرپیچی کردند، مانند شیطان هستند.»
اقبال الاعمال، ج۱، ص۴۶۴.
🌹╰─═ঊঈ🌱ঊঈ═─╯
↶به مابپـــــــیوندید↷
🆔کانال غدیر خم
https://eitaa.com/joinchat/1675755967Cb6db254f45
🆔@KanalEGhadirEKhom
🆔https://eitaa.com/KanalEGhadirEKhom
╰─═ঊঈ🌱ঊঈ═─╯
14.28M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
این قدر باید این فیلم دست به دست بشه
که ان شااااااااااالله امسال همه برای عیدغدیر اقاجانمون امیرالمومنین سنگ تموم بزارن
╰─═ঊঈ🌱ঊঈ═─╯
↶به مابپـــــــیوندید↷
🆔کانال غدیر خم
https://eitaa.com/joinchat/1675755967Cb6db254f45
🆔@KanalEGhadirEKhom
🆔https://eitaa.com/KanalEGhadirEKhom
╰─═ঊঈ🌱ঊঈ═─╯
12.6M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
روز شمار غدیر
۱۲ روز تا عید سعید غدیر
╰─═ঊঈ🌱ঊঈ═─╯
↶به مابپـــــــیوندید↷
🆔کانال غدیر خم
https://eitaa.com/joinchat/1675755967Cb6db254f45
🆔@KanalEGhadirEKhom
🆔https://eitaa.com/KanalEGhadirEKhom
╰─═ঊঈ🌱ঊঈ═─╯
╰─═ঊঈ🌱ঊঈ═─╯
↶به مابپـــــــیوندید↷
🆔کانال غدیر خم
https://eitaa.com/joinchat/1675755967Cb6db254f45
🆔@KanalEGhadirEKhom
🆔https://eitaa.com/KanalEGhadirEKhom
╰─═ঊঈ🌱ঊঈ═─╯
لطفا ابتدا شرکت کنندگان در کانال های غدیری ذیل شرکت کنند👇
╰─═ঊঈ🌱ঊঈ═─╯
↶به مابپـــــــیوندید↷
🆔 https://eitaa.com/joinchat/3812491528C2bd35815b5
🌱 حقانیت تشیع و امیرالمومنین علی علیه السلام 👆🌹🌹🍃
گروه هزار نکته از الغدیر
https://eitaa.com/joinchat/3546153288Cfb3a0560f9
کانال غدیر خم
https://eitaa.com/kanaleghadirekhom
@kanaleghadirekhom
https://eitaa.com/joinchat/156631470Cb3063520e9
ثواب انتشار با شما
🟢 طرح مسابقه ی تستی غدیری
سوال 1⃣
با ابلاغ ولایت حضرت امیرالمومنین علیه السلام چه نتایجی به دست امد؟
الف - اکمال دین و اتمام نعمت خدا
ب- قبول شدن دین اسلام
ج- ناامیدی و یاس دشمنان
د- همه ی موارد
گزینه ی صحیح رو به ایدی زیر ارسال کنین
@valayat
✅ اعضای محترم دقت فرمایید
در پاسخ به سوالات حتما شماره ی سوال رو قید کنین
مثلا سوال شماره ی 1- گزینه ی صحیح .....می باشد
@kanaleghadirekhom