🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
⚜
🔶
#بِسمِ_اللهِ_کَلِمَةٍ_النُّور
✅ #طرق_وقف_بر_آخر_کلمه
⚜چنانکه هر سخن و مطلبی در گویش انسان و حتّی... و... برای شناخته شدن ؛ نیازمند #مکث و علامت گذاری و فاصله می باشد؛
✅بحث وقف بر آیات و عبارات در مبحث قرآن نیز دقت نظر و ظرافتهای ویژه را برای درک و فهم موضوعات آیات می طلبد. #مهمّ
🔶بدین جهت #وقف بر هیچ کلمه اے صورت نمیگیرد ❣مگر با #سکون آخرین_حرف آن کلمه یا عبارت ؛
⚜به بیان دیگر #وقف_به_حرکت در قرآن مجاز نیست #مهمّ
👌و در قرآن کلمات و یا عبارات زیادی را می بینیم که از چند کلمه تشکیل شده است(اما همینکه در کتابت به یکدیگر متصل نوشته شده)
#حکم یک کلمه را دارد ؛ و نیاز به توضیح وقف بر هر قسمت از کلمه غیر از حرف آخر آن نیست و #وقف ممنوع است.
💢مثال : فَاَسقَینُاکُمُوهُ #از ریشه سقی
💢ویا⬅️ لَیَستَخلِفَنَّهُم #از ریشه خلف
💢و یا ⬅️ أَِنُلزِمُکُمُوهَا #از ریشه ُلزم
💢و یا ⬅️ َیکَأَنَّّ #از ریشه کان
💢و یا⬅️ یبنَٶُمَّ #از ریشه بنئ
👌[هیچیک ازاین عبارات فعل نیستند]
#بدین جهت چنانکه ملاحظه شد این چنین عبارات بسیار در قرآن دیده میشود ؛ و ما مجاز بر وقف به قسمتی از کلمه نیستیم #مهمّ
✅ #طرق_مشهور و رایج وقف بر آخر کلمات ؛ عبارت است از #ابدال و#اسکان
⚜ همچنین طرق دیگری نیز وجود دارد که نسبتاً غیر مشهور است .
💢مانند #اِلحاق #روم #اشمام(توضیح دارند) و حذف/اثبات/ادغام/نقل /
🔶⚜🔶⚜🔶
⭕️لطفاً کتاب را نصب کنید تا مطالب قوی مورد نظر واقع گردد⭕️
✅ #ادامه_طرق_وقف 👇👇
🔶 # الف : ❣وقف ابدال =از ریشه بدل=تبدیل کردن/ دگرگون کردن از شکلی به شکل دیگرد در آوردن:
#که در این نوع #وقف حرف آخرکلمه به حرف دیگر تبدیل می شود.
⚜ #موارد وقف ابدال:
چنان که قبلاً نیز عرض شده
تمام کلماتی که به #تاء رحمة ۀ #تأنیث (جنس مٶنث) ختم میشوند #هر حرکت اعم از #حرکات_کوتاه فتحه/ضمه/كسره/ و یا #تنوینها را همراه داشته باشد #حتی تنوین نصب در هنگام وقف به #هاء_تأنیث #مبدّل می گردد. (که در وصل ة تاء و در وقف #هاء ساکنه)
💢 مثال:
(عِدَّة ⬅️ عِدَّهْ)- (رَحْمَةُ⬅️رَحْمَهْ)-
(اَلْجَنَّةِ⬅️اَلْجَنَّهْ)_(رٰاضِيَةً⬅️رٰاضِيَهْ)-
(فِتْنَةٌ⬅️فِتْنَهْ)- (فِئَةٍ⬅️فِئَهْ)
(اَلتَّوْريٰةُ⬅️اَلتَّوْريٰهْ)- (اَلصَّلوٰةِ⬅️اَلصَّلوٰهْ)- (تُقيٰةً⬅️تُقيٰهْ)
✅#باید_دقت_نمود:
که تاء تأنیث #کشیده با تاء تأنیث تفاوت دارد(❣رَحمَتُ_ رَحمَت)
🔶 #وقف بر تنوین نصب( __ً ) که در وقف تبدیل به #الف_مدی می شود
💢مثال :
(حِسَاباً⬅️حِسَابَا) _(کِتَاباً⬅️کِتَابَا)
(مآءً⬅️ مَآء')_(هُدیً⬅️هُدی')
(وَلَیَکُوناً⬅️وَلَیَکُونَا_(لَنَسفَعاً⬅️لَنَسفَعَا)
🔶⚜🔶
✅ ٢ #وقف_اسکان از ریشه سکن
#کلمه ساکن به معنای ساک کردن/بی حرکت کردن و ضدحرکت می باشد.
⚜ به غیر از موارد وقف ابدال در این نوع #وقف فقط #حرکت حرف آخ کلمه #ساقط (می اُفتد ) شده و حرف سامن می گردد.
💢مثال :
(مَقٰاعِدَ->مَقٰاعِدْ) (كِتٰابِ->كِتٰابْ)- (اَلْاَوَّلُ->اَلْاَوَّلْ)(رَحْمَتُ->رَحْمَتْ)
(بِجَبّٰارٍ->بِجَبّٰارْ) (غَفُورٌ->غَفُورْ)(هُوَ->هُو) (هِيَ->هيِ) (عِبٰادِيَ->عِبٰاديِ)
🔶 #وقف_هاء_ضمیر نیز در هر حالت و هر نوع حرکت ؛ #تابع قائد وقف اسکان است.
⭕️هاء ضمير به هاء ساكنه كه از ة تاء تأنيث توليد ميشود تفاوت دارد⭕️
💢مثال : ❣اسكان❣
(مِنْهُ-⬅️مِنْهْ)_(لَه⬅️لَهْ)_(لَدَيْهِ⬅️لَدَيْهْ)
(كِتٰابِهِ⬅️كِتٰابِهْ)_(اَنْزَلَهُ الَّذيِ⬅️اَنْزَلَهْ)
🔶بدیهی است در کلماتی ذاتاً ساکن هستند و #وقف_بدون_تغییر محسوب می شوند #نيز شامل وقف اسکان می باشد.
💢مثال :
كَتَبَتْ /مِنْهُمْ /اَنْزَلْنٰا /مٰا نَدْريِ / اِذْقٰامُوا / مُوسی /
🔶تمامی این نوع کلمات #چنانچه به علت برخورد با حرف ساکن #مابعد (کلمه بعدی) مطابق قواعد #رفع_التقاء_ساکنین تغییراتی داشته اند در موقع #وقف به اصل خود باز می گردد. ❣دقت فرماييد.
💢مثال :
(وَ اَنْذِرِ النّٰاسَ⬅️وَاَنْذِرْ) (قُلِ الْحَقُّ⬅️قُلْ) (مِنَ الَّذيِنَ⬅️مِنْ) (وَ قٰالَا الْحَمْدُ⬅️وَ قٰالٰا)
(وَامْتٰازُوا الْيَوْمَ⬅️وَامْتٰازُوا)
(حٰاضِرِي الْمَسْجِدِ⬅️حٰاضِريِ)-
(اِشْتَرَوُا الضَّلٰالَةَ⬅️اِشْتَرَوْا)
(فَلٰا تَنْسَوُا الْفَضْلَ⬅️فَلٰا تَنْسَوْا)-
(عٰادًا الْاُوليٰ⬅️عٰادٰا)
(اَحَدٌ اللهُ⬅️اَحَدْ)- (عَدْنٍ الَّتيِ⬅️عَدْنْ)
#ادامه_دارد
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
⚜
🔶
#بِسمِ_اللهِ_رَبَّ_النُّورِالعَظِیم
✅ احکان #هاءِ آخر کلمه :
🔶حرف #هاء در آخر کلمه از سه نوع خارج نیست :
⚜۱_هاء #جوهری/ ۲_هاء #سکت/ ۳_هاء #ضمیر
1🔶 #هاء_جوهری:
چنان که در نامش #مشخص است از جوهره و ذات کلمه می باشد و هر حرکتی هم داشته باشد با #حفظ_حرکت #وقف می گردد. و ما نمی توانیم هاء جوهری را در پایان قرائت #ساکن کنیم و بر هیچ یک از انواع وقف منتسب نمی باشد #مهمّ
💢 الفاظ ؛ #هاء_جوهری در قرآن عبارتند از : 👇👇
#اللهُ_ اِلَهُ_/
#نَفقَهُ(هود: ۱۹)
#تَنتَهِ ( مریم ۴۶) و( شعَراء ۱۱۶ و ۱۶۷)
#یَنتَهِ ( احزاب_۶۰ ) و( علق _۱۵)
#فَوَاکِهُ( مٶمنون _۱۹ ) ؛(صَافَّات _
۴۲ ) و (مرسلات _۴۲)
َ#وَجهُ _ #وُجُوهٌ _ #کَرِهَ _#شُبِّهَ _ #سَفِهَ _#وَانهَ _
⚜بدیهی است؛
#حرکت_هٰاء_جوهری هر چه باشد؛ بدون تغییر شکل و عدم اشباء و بدون کشش(حنی اگر حرف بعدش متحرک باشد) اداء میشود؛ تلفظ می گردد. #مهمّ
🔶تنها در کلمه ے ( #هٰذِهِ) با وحود این که #هاء آخر آن #جوهری=ذاتی است؛ با این حال #به_اشباء خوانده میشود؛ ( هٰذِهِی) و در وقف؛ #ساکن؛ (هٰذِه ْ) خوانده می شود.
اجرای ناب - #بیات
فَتَقَبَّلَهَا رَبُّهَا بِقَبُولٍ حَسَنٍ وَأَنْبَتَهَا نَبَاتًا حَسَنًا وَكَفَّلَهَا زَكَرِيَّا كُلَّمَا دَخَلَ عَلَيْهَا زَكَرِيَّا الْمِحْرَابَ وَجَدَ عِنْدَهَا رِزْقًا قَالَ يَا مَرْيَمُ أَنَّىٰ لَكِ هَٰذَا قَالَتْ هُوَ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَرْزُقُ مَنْ يَشَآءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ(3/37)🔶⚜🔶
۲🔶 #هاء_سَكْت:
⚜ هاء سَكْت ؛ هاء ساکنه اے است که جزء کلمه نیست؛ بلکه به آخر آن #ملحق میشود و معنی هم ندارد!
🔶 وجه کاربرد آن؛ در واقع #حفظ_حرکت حرف اخر کلمه در موقع #وقف است؛ و با این کار بر وقف این کلمات #تأکید میشود.
⚜ البته در روایت #حفص؛ موقع وصل نیز #هٰاهْ_سَكْت حذف نمی گردد.
___________________
#موارد_هٰاهْ_سَكْت_در_قرءآن
___________________
۱🔶لَمْ يَتَسَنَّهْ ( بقره _۲۵۹)
۲🔶اقتَدهْ (انعام_۹۰)
۳🔶مَاهِیَهْ ( قارعه _۱۰)
۴🔶کِتَابیَهْ ( حاقه _۱۹ و ۲۵)
۵🔶حسابیَهْ( حاقّه _۲۰ و۲۶ )
۶🔶مَالیَهْ ( حاقّه _۲۸)
۷🔶سُلطَانِیَهْ ( حاقَّه _۲۹)
___________________
✅ به نظر میرسد #غیر از دو کلمه ے اوّل ؛ در بقیه ے موارد ؛ هدف از#الحاق هٰاهْ_سَكْت :
(( هماهنگی با فوصل آیات قبل و بعد)) مدّ نظر بوده است. ( مانند: قافیه در شعر )
✅ نکته ؛ هاء ساکنه در دو کلمه ے
أَرجِهْ _و_ فَأَلقِهْ ) بر خلاف ظاهر؛ هاء ضمیر است) که در بخش مربوطه خواهد آمد. ⚜🔶⚜🔶⚜
___________________
#هاء_تأنیث_بدل_از_تاء_تأنیث
___________________
۱🔶کَلَا تُحِبُّونَ العاَجِلَةَ(قیامة ۲۰) دروقف⬅️عَاجِلَهْ
۲🔶الحَاقَّةُ⬅️هنگام⬅️ وقف حَاقَّهْ
۳🔶بِالقَارِعَةِ⬅️در وقف ⬅️قَارعَهْ
۴🔶رَابِیّةً ⬅️در وقف ⬅️رَابِیَهْ
۵🔶خَاوِیَةٍ ⬅️در وقف⬅️خَاوِیهْ
۶🔶وَاحِدَةٌ⬅️دروقف⬅️وَاحِدَهْ
(شماره ۱ الی۶ در سوره حاقه)
✅همچنین :
❣یُقِیمُوالصَّلوٰ ةَ⬅️در وقف⬅️صَلوٰهْ
۲🔶وَیُٶتُوالزَکوٰةَ--->در وقف--->زَکوٰهْ
(تاء تأنیث چه چسبان و چه مدوره #هر حرکتی اعم از حرکاة کوتاه یا #تنوینها؛ در هنگام وقف تبدیل به هاء ساکنه می گردد. ) و ربطی با هاء سکت ندارد #مهمّ
✅ سوره حاقّه تقدیم می گردد و هدف ما روی هاء سکت که ۶ مورد در این سوره که کِتَابِیهْ و حسَابِیَهْ دو بار آمده)
⚜همچنین از ابتداء سوره اگر دقت شود الی آیه ۲۷ بسیاری از موارد تاء تأنیث مشهود است. که می شنویم.