#اقوام_وقبایل #ترک_تبارها (ازبک، ترکمن، قرقیز و ...) 🔖 در قسمت های قبل با جغرافیای طبیعی و انسانی افغانستان و همچنین با مرزها، جمعیت، نژاد و اقوام پشتون، تاجیک، فارسیوان و هزاره ها آشنا شدیم؛ قسمت هایی از بخش های شمالی افغانستان از طرف نویسندگان غربی طی قرن های ۱۹ و ۲۰ ترکستان افغان خوانده می شد. ترکستان افغانستان دشت نسبتاً عمیقی در شمال است‌. کوه های جنوبی این منطقه نیز " تیربند ترکستان" نام دارد. در این منطقه اقوام ترک تبار مانند ازبک، ترکمن، قرقیز و قزاق سکونت دارند و عموماً دارای عرق مغولی هستند. ترک تبارها چهارمین گروه قومی مهم افغانستان هستند و از چند تیره قومی متفاوت تشکیل شده اند. مهم ترین آن ها به ترتیب اهمیت و تعداد جمعیت در افغانستان عبارتند از: ازبک ها، ترکمن ها، قرقیزها و کمی هم قزاق، مغول و اویغورها. آنان عمدتاً در استان های شمالی مانند جوزجان، فاریاب، بلخ، سمنگان، سرپل و اطراف پامیر سکونت دارند و به کشاورزی، دامداری، تجارت و صنایع دستی اشتغال دارند. بعضی قزلباش ها را نیز به لحاظ ریشه ترکی در زمره اقوام ترک محسوب می کنند؛ ولی زبان قزلباش ها فارسی و مذهبشان شیعه است و از نظر نژادی سفید پوست اند و نمی توان آنان را جزء اقوام ترک و نژاد زرد قرار داد. کتاب جامعه و فرهنگ افغانستان/ ص ۹۲ ادامه دارد.... #آشنایی_باافغانستان ✅ @KHURASANO_SISTAN

#اقوام_وقبایل #ترک_تبارها ( ازبک ها) 🔖 در قسمت های قبل با جغرافیای طبیعی و انسانی افغانستان و همچنین با مرزها، جمعیت، نژاد و اقوام پشتون، تاجیک، فارسیوان و هزاره ها آشنا شدیم؛ ازبک ها تاریخی غنی و طولانی دارند و قرن ها در بلخ و بخارا حاکمیت داشته اند. بیشترین شمار ترک تبارهای افغانستان را ازبک ها تشکیل می دهند. آنان طی سیصدسال اخیر از شمال آمودریا به سواحل جنوبی آن مهاجرت کرده، در بلخ، مزار شریف، شیبرغان، میمنه، اندخوی، خان آباد، قندوز، تخار، اطراف بدخشان و ... سکونت داشته و به کشاورزی، دامداری، پرورش اسب و گوسفند، قره کل، تجارت، صنایع دستی از جمله قالی بافی و گلیم بافی مشغول بوده اند. ازبک ها مردمانی زیرک و ماهرند و قشر عظیمی از تجار و اهل حرفه را تشکیل می دهند. گاز طبیعی افغانستان در شیبرغان، قلب منطقه ازبک نشین، قرار دارد و برای توسعه اقتصادی و گسترش شهرنشینی و مدنیت در منطقه ازبک نشین منبع اقتصادی مفیدی محسوب می شود. علاوه بر این دشت های شمال افغانستان که عمدتاً در مناطق ازبک نشین قرار دارد، بزرگ ترین و مهم ترین منطقه کشاورزی افغانستان است. بعد از کشور ازبکستان، بزرگ ترین جمعیت ازبک در افغانستان سکونت دارد. ازبک ها به طوایف و قبایل متعدد تقسیم می شوند و در مجموع بیش از ۹۰ قبیله و طایفه دارند. ازبک ها حنفی مذهب اند؛ ولی گفته می شود تعداد کمی از آن ها شیعه هستند. ازبک ها به زبان ازبکی سخن می گویند. زبان یکی از گویش های زبان جغتایی است. ولی به طور عمیق تحت تأثیر زبان فارسی قرار دارد. زبان اول ازبک ها، ازبکی و زبان دوم آن ها فارسی است. ازبک ها عبایی بر دوش می اندازند که " چپن " نامیده می شود. ازبک ها در طول تاریخ معاصر افغانستان( ۱۷۴۷ به بعد) دچار محرومیت های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی بوده و تحت فشارهای مختلف قرار داشته اند؛ از لحاظ فرهنگ و شیوه زندگی بیشتر به تاجیک ها شبیه اند. ازبک ها تا پایان قرن ۱۹ به صورت خان نشین اداره می شدند و رهبران آن ها " بیگ " نامیده می شدند مانند مرادبیگ. محمدخان شیبانی، سلسله شیبانی را در آسیای مرکزی تأسیس کرد. عده از ازبکان شیبانی پس از جدال های زیاد با دولت صفوی و دولت مغولی هند، در شمال هندوکش ساکن و بر بلخ مسلط شدند. در زمان شیبک خان عده بیشتری از ازبکان از آسیای مرکزی به افغانستان مهاجرت کردند و به تدریج از خانه بدوشی به شهرنشینی روی آوردند. با مهاجرت ازبکان به شمال افغانستان عده ای از ترکمن ها و قرقیزها نیز که با آن ها خویشاوندی نژادی داشتند، به آنان پیوستند. کتاب جامعه و فرهنگ افغانستان/ ص ۹۴ ادامه دارد.... #آشنایی_باافغانستان ✅ @KHURASANO_SISTAN

#اقوام_وقبایل #ترک_تبارها ( ترکمن ها) 🔖 در قسمت های قبل با جغرافیای طبیعی و انسانی افغانستان و همچنین با مرزها، جمعیت، نژاد و اقوام پشتون، تاجیک، فارسیوان و هزاره ها آشنا شدیم؛ ▫️ترکمن ها یا ترکمان، مردمی از نژاد زرد و اصالتاً ترک تبارند؛ گاهی خود را از تبار مغول می دانند و به لحاظ کالبدی، شباهت مغولی دارند؛ ولی سابقه حضور ترکمن ها در آسیای مرکزی به مدت ها قبل از حمله مغول باز می گردد. یک قبیله ترکمن به نام غز یا تغزیز در قرن چهارم و پنجم هجری در ایران و افغانستان قدرت یافت و امپراتوری عظیم سلجوقی را بنیان گذارد. اغوزها اجداد اصلی ترکمن های فعلی به شمار می روند. آق قویونلوها و قره قویونلوها از این نژاد هستند. ریشه اصلی ترکمن مشخص نیست؛ ولی گمان می رود منظور اولیه از آن تمایز نهادن میان مسلمانان غور و غیرمسلمانان این قوم بوده است. سرانجام کلمه ترکمن اصطلاح اغور را کاملاً از زبان مردم انداخت. زبان ترکمن ها، ترکمنی است که از گویش های گروه زبان اُغوری محسوب می شود. ترکمن های افغانستان فارسی را نیز به خوبی می دانند. ترکمن ها حنفی مذهب اند؛ ولی در بین آنان اقلیت های شیعه نیز وجود داشته اند؛ اولین مهاجرت ترکمن ها به افغانستان در اویل قرن نوزدهم، همزمان با حملات نظامی روسیه و پیشروی های آن در آسیای مرکزی صورت گرفت و عده زیادی از مردم ترکمن وادار به عقب نشینی شدند. پس از شکست قیام باسماچی ها در دهه ۱۹۲۰ در شوروی، عده دیگری از ترکمن ها همره با دام های خود وارد افغانستان شدند. در ابتدا از دو قبیله اصلی سلور و ارساری( Ersari ) بودند. ارساری ها در سال ۱۸۸۰ کمک های مؤثری به عبدالرحمن خان برای رسیدن به کابل کردند. ▫️ترکمن ها به کشاورزی و به ویژه دامداری (ازجمله پرورش اسب و بره قره گل) ، صنایع دستی (به ویژه قالی بافی) و گاهی تجارت اشتغال دارند. کتاب جامعه و فرهنگ افغانستان/ ص ۹۶ ادامه دارد.... #آشنایی_باافغانستان ✅ @KHURASANO_SISTAN