#مقاله_بخوانیم روایتی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نقل شده است که فرمودند: هَلاَكُ نِسَاءِ أُمَّتِي فِي اَلْأَحْمَرَيْنِ اَلذَّهَبِ وَ اَلثِّيَابِ اَلرِّقَاقِ وَ هَلاَكُ رِجَالِ أُمَّتِي فِي تَرْكِ اَلْعِلْمِ وَ جَمْعِ اَلْمَالِ یعنی نابود شدن زنان امت من در دو چيز است يكى طلا و ديگرى لباسهاى نازك و بدن‌نما و نابود شدن مردان امت در ترك علم و جمع آورى مال است. مقاله در تبیین این روایت منتشر شده است به عنوان: «معناشناسی روایت احمرین از منظر فریقین» این مقاله در مجله پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی چاپ گردیده، برای مطالعه آن به 👈اینجا 📖 مراجعه کنید. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

✅ کارگاه مجازی «اعتبار سنجی منابع حدیث» ویژه روحانیان، استادان، معلمان و دانشجویان 📣 با ارائه: استاد حجت الاسلام و المسلمین سید محمدکاظم طباطبائی اعطای گواهینامه الکترنیکی شرکت در دوره از سوی دانشگاه قرآن و حدیث ثبت نام و .سب اطلاعات بیشتر از طریق سایت دانشگاه قرآن و حدیث qhu.ac.ir 🗓 مهلت ثبت نام: تا ششم بهمن ماه 1400 شروع دوره: نهم تا پایان بهمن ماه 1400 مدت دوره: 6 ساعت (چهار جلسه آنلاین) هزینه کارگاه: 50 هزار تومان #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

🌺 میلاد با سعادت حضرت فاطمه الزهرا سلام الله علیها بر همگان مبارکباد. 🌺 ان‌شاءالله که زیارت حضرت صدیقه طاهره(س) در این دنیا و شفاعت ایشان در آخرت نصیب همه عزیزان شود. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

#مقاله_بخوانیم ✅ دلالت حدیث «اثنا عشر خلیفه» بر ولادت امام عصر(عج) 📖 اعتقاد به منجی موعود از نسل پیامبر خاتم صلی الله علیه و آله و همنام با آن حضرت، باور مشترک میان همه فرق اسلامی است که البته در جزئیات این موضوع اختلافاتی وجود دارد، از جمله مسائل اختلافی مسأله ولادت امام زمان علیه السلام است، یکی از دلایل شیعه بر اثبات ولادت امام زمان احادیث «دوازده خلیفه» می‌باشد. این احادیث در منابع کهن و معتبر شیعی به گونه های مختلفی گزارش شده است، در منابع کهن و معتبر اهل سنت نیز تعبیر «اثْنَا عَشَرَ خَلِیفَةً» گزارش شده است. پیام اصلی روایات دوازده خلیفه، استمرار امامت دوازده جانشین پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله تا قیامت است و دلالت این احادیث بر ولادت امام مهدی علیه السلام به دو صورت قابل توجیه و اثبات است که در این مقاله👆 به آن پرداخته شده است. برای مطالعه مقاله با لینک مستیقم👈 اینجا کلیک کنید. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

اهمیت گزارش اختلاف نسخ و مصادر حدیث ✍آیة‌الله العظمی شبیری زنجانی (دام ظله) من مشاکل النقل فی بعض الجوامع الحدیثیّة هو عدم إشارتها إلی جمیع اختلافات نسخ الحدیث و مصادره، ففی وسائل الشیعة لا تذکر غالباً اختلافات الکتب الأربعة فی نقل الروایة فضلاً عن غیرها من الکتب، و فی جامع أحادیث الشیعة تذکر خصوص اختلافات الکتب الأربعة فی نقل الروایة دون غیرها من المصادر، فالاعتماد علی هذه الجوامع فی نقل الروایة و عدم الرجوع إلی أصل المصدر ربما یصیر سبباً لاستنتاج خاطئ. فمثلاً وردت هذه الفقرة فی الصحیحة الثانیة لزرارة: «قلت: فهل علیّ إن شککت فی أنّه أصابه شیء أن أنظر فیه؟ قال: لا... »فربما استنتج منها عدم لزوم الفحص -حتی الیسیر منه- فی الشبهات الموضوعیة، إلّاأنّ هذا الاستنتاج-علی فرض صحّته-مبنی علی هذه النسخة، مع أنّ الروایة وردت فی علل الشرائع، ج ۲، ص ۳۶۱، و فیها بعد عبارة«أنظر فیه»زیادة قوله: «فاقلبه»و لا یصحّ الاستنتاج المتقدّم بناء علی هذا النقل، کما هو ظاهر. راجع: وسائل الشیعة، ج ۳، ص ۴۶، ح ۴۱۹۲، باب ۳۷ من أبواب النجاسات، ح ۱؛ جامع أحادیث الشیعة، ج ۲، ص ۱۶۵، ح ۱۵۸۸، باب ۲۳ من أبواب النجاسات، ح ۶. 📗مقدمه الکافی دارالحدیث ص۵. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا الْحَسَنِ مُوسَى بْنَ جَعْفَرٍ علیهما السلام يَقُولُ‏ إِذَا مَاتَ‏ الْمُؤْمِنُ‏ بَكَتْ‏ عَلَيْهِ الْمَلَائِكَةُ وَ بِقَاعُ الْأَرْضِ‏ الَّتِي كَانَ يَعْبُدُ اللَّهَ عَلَيْهَا وَ أَبْوَابُ السَّمَاءِ الَّتِي كَانَ يُصْعَدُ فِيهَا بِأَعْمَالِهِ وَ ثُلِمَ فِي الْإِسْلَامِ ثُلْمَةٌ لَا يَسُدُّهَا شَيْ‏ءٌ لِأَنَّ الْمُؤْمِنِينَ الْفُقَهَاءَ حُصُونُ الْإِسْلَامِ كَحِصْنِ سُورِ الْمَدِينَةِ لَهَا. امام هفتم علیه السلام فرمود چون مؤمن بميرد فرشتگان و قطعات زمينی که خدا را در آن عبادت می‌کرده و درهای آسماني که اعمالش از آنها بالا می‌رفته بر او گريه کنند و در اسلام رخنه‌ای افتد که چيزی آن را ترمیم نمی کند، زیرا فقهای مؤمن دژهای اسلامند و برای اسلام نقش حصار مدینه‏‎ ‎‏را برای مدینه دارند. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

#معرفی_کتاب 📖فضائل الأشهر ألثلاثة کتاب "فضائل الأشُهر الثلاثة" نوشته شیخ صدوق (ره) در فضیلت سه ماهِ رجب، شعبان و رمضان می‌باشد. مرحوم صدوق در این کتاب احادیثی در فضائل این سه ماه و فضیلت عبادت، روزه و دعا در این ماهها گردآوری کرده است. این کتاب در مجموع حاوی قریب به ۱۶۰ روایت در فضیلت ماههای مذکور است. صدوق، در مواردی از این کتاب‌ها به طور مستقل نام برده، ولی این سه کتاب، به دلیل کتابت همراه با هم، به نام «فضائل الأشهر الثلاثة» مشهور شده و به عنوان یک کتاب مطرح گردیده است. این کتاب از سه بخش تشکیل میشود در بخش اول احادیث مربوط به #ماه_رجب ذکر شده که از آنجمله به حدیث ام‌داوود اشاره میشود در بخش دوم احادیث مربوط به ماه شعبان و در بخش سوم احادیث مربوط به ماه رمضان ذکر شده است. مرحوم صدوق در این کتاب از برخی اهل‌سنت نیز روایت میکند. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith‌

عَنْ أَبِي الْحَسَنِ عَلِيِّ بْنِ موسَى الرِّضَا علیه السلام قَالَ: مَنْ صَامَ أَوَّلَ يَوْمٍ مِنْ رَجَبٍ رَغْبَةً فِي ثَوَابِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَّةُ ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ امام رضا عليه السّلام فرمودند: هر كس اوّلين روز از ماه رجب را به اميد ثواب خداوند عزّ و جلّ روزه بگيرد، بهشت براى او واجب مى‏شود. 📚 فضائل الأشهر الثلاثة،ص 17 #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith‌

پژوهشی در مورد اعتبار لیلة الرغایب https://pasokhgoo.ir/content/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D9%84%DB%8C%D9%84%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%BA%D8%A7%D8%A6%D8%A8-%D9%88-%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B2-%D9%84%DB%8C%D9%84%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%BA%D8%A7%D8%A6%D8%A8 #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

#مقاله_بخوانیم ✅ بررسی و داوری ادله بی‌اعتباری روایت لیلة‌الرغائب ✍️ فاطمه ژیان 🔖در روایتی از پیامبر6 اولین شب جمعه ماه رجب، به لیلة‌الرغائب موسوم شده و برگزاری نمازی خاص در این شب سفارش شده است. بر پایه این روایت، از دیرباز اعمال خاص اولین شب جمعه ماه رجب مورد توجه بسیاری از متشرعان بوده و هست. از حدود قرن هفتم به بعد، در اصالت روایت، ‌نام‏گذاری این شب به لیلة‌الرغائب و برگزاری نماز آن، تردیدها و انتقاداتی شکل گرفت و گسترش یافت. تعداد قابل توجهی از حدیث‌پژوهان اهل‌تسنن در اثبات بی‌اعتباری این روایت کوشیده و برگزاری نماز رغائب را بدعت خوانده‌اند، اما شیعی‌مذهبان کمتر به مناقشه در این روایت پرداخته‌ و بسیاری از آنان بر اساس قاعده تسامح به استحباب یا جواز برگزاری نماز رغائب حکم کرده‌اند. این مقاله به بررسی روایت لیله الرغائب در کتاب های شیعه و سنی پرداخته است . برای مطالعه لینک مستقیم مقاله به 👈اینجا مراجعه کنید. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith‌

#مقاله_بخوانیم ✅ بررسی اعتبار روایت «لیله الرغائب» و تحقیق در معنای رغائب ✍️ سید محمود طیب حسینی 🔖در مقاله حاضر، بعد از بررسی سند حدیث و اثبات ضعف آن، مشروعیت انجام اعمال این شب به قصد رجاء تبیین، و در ادامه درباره معنای «رغائب»، تفسیر آن به شب آرزوها نقد شده است اما بر اساس روایات و کتب لغت، معنای «رغائب» یعنی عطاهای صرفاً مادی و همچنین عطاهای بزرگ معنوی است برای مطالعه لینک مستقیم مقاله به 👈اینجا مراجعه کنید. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith‌

#در_محضر_معصوم قال امیرالمومنین علیه السلام: 🌺🌺چقدر این روایت زیبا است.🌺🌺 «امْنُنْ عَلَى مَنْ شِئْتَ تَکُنْ أَمِیرَهُ وَ احْتَجْ إِلَى مَنْ شِئْتَ تَکُنْ أَسِیرَهُ وَ اسْتَغْنِ‏ عَمَّنْ‏ شِئْتَ‏ تَکُنْ نَظِیرَهُ». «بر هرکس که می‌خواهى، نعمت ده تا امیر او باشى و به هرکس که می‌خواهى، اظهار نیاز کن تا اسیر او گردى و به هرکس که می‌خواهى، بی‌نیازى نشان ده، تا همانند او باشى».‏ 📚 الخصال، ج ‏2، ص 420. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith‌

نشست مشترک علمی گروه قرآن و حدیث مرکز ملی پاسخگویی و مؤسسه سید مرتضی (ره) موضوع جلسه: کارکردهای دانش تخریج در اعتبارسنجی احادیث ارائه دهنده: حجت الاسلام عباس محمودی (زید عزه) کارشناس مرکز ملی پاسخگویی، محقق و استاد حوزه علمیه قم دبیر جلسه: حجت الاسلام رضا عطایی (زید عزه) کارشناس مرکز ملی پاسخگویی، محقق و استاد حوزه علمیه قم تاریخ: دوشنبه 18 بهمن زمان: ساعت 16 تا 18 مکان: سالن جلسات مرکز ملی لینک ورود: https://irwbr.ir/THYuu

#معرفی_کتاب 📗مُنتَخبُ الاَثَر فی الامام الثّانی عَشَر(عج)  منتخب‌الاثر #کتابی_روایی به زبان عربی اثر آیة الله #صافی_گلپایگانی (ره) در موضوع #امام_دوازدهم است. این کتاب برگزیده احادیث از کتاب‌های شیعه و اهل سنت است. کتاب در ده فصل تنظیم شده و بخش اول آن به اثبات وجود و امامت #امام_مهدی(عج) اختصاص دارد. احادیث مربوط به زندگانی امام دوازدهم، نائبان او، عصر غیبت، ظهور و حکومت جهانی نیز در فصل‌های بعدی قرار گرفته‌اند. منابع این کتاب عبارتند از #مهمترین_کتب روایی و تاریخی شیعه و اهل سنت که غالبا مشتمل بر منابع کهن و اصول اولیه است هر چند در مواردی هم به کتب متاخر و حتی معاصر ارجاع شده است. کمال الدین، غیبة نعمانی و غیبة شیخ طوسی، کفایة الاثر، صحاح اهل سنت از جمله این منابع‌اند. مؤلف در این کتاب قصد جمع آوری روایات مربوط به امام عصر را داشته و اظهار نظر یا سخنی از خود ارائه نمی‌کند تنها در مواردی در پاورقی نکاتی را ذکر کرده است. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

تمجید شهید مطهری از کتاب منتخب‌الاثر نوشته آیة‌الله صافی گلپایگانی ره در سال ۱۳۴۹. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

#در_محضر_معصوم الإمامُ الجوادُ عليه السلام : نِعمَةٌ لا تُشكَرُ كَسَيِّئَةٍ لا تُغفَرُ . امام جواد عليه السلام : نعمتى كه سپاسگزارى نشود، مانند گناهى است كه آمرزيده نشود . 📚 الدرة الباهرة من الأصداف الطاهرة (ط - القديمة مع الترجمة )، النص، ص: 41 #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

برگزاری نشست امروز ساعت چهار به صورت مجازی 👆👆👆👆

#در_محضر_معصوم و من كلام له عليه‌السلام لما أظفره الله بأصحاب الجمل وَ قَدْ قَالَ لَهُ بَعْضُ أَصْحَابِهِ وَدِدْتُ أَنَّ أَخِي فُلاَناً كَانَ شَاهِدَنَا لِيَرَى مَا نَصَرَكَ اَللَّهُ بِهِ عَلَى أَعْدَائِكَ فَقَالَ لَهُ عليه‌السلام أَ هَوَى أَخِيكَ مَعَنَا فَقَالَ نَعَمْ قَالَ فَقَدْ شَهِدَنَا وَ لَقَدْ شَهِدَنَا فِي عَسْكَرِنَا هَذَا أَقْوَامٌ فِي أَصْلاَبِ اَلرِّجَالِ وَ أَرْحَامِ اَلنِّسَاءِ سَيَرْعَفُ بِهِمُ اَلزَّمَانُ. از سخنان امیرالمومنین علیه‌السلام است «به وقتى كه در نبرد جمل پيروز شد يكى از يارانش گفت: «دوست داشتم برادرم در اين صحنه بود و مى‌ديد چگونه خداوند تو را بر دشمنانت يارى داد». امام به او فرمود: آيا ميل برادرت با ماست گفت: آرى فرمود: بى‌شك با ما حضور داشته بلكه اقوامى با ما در اين لشكر حضور داشتند كه هم اكنون در صلب پدران و رحم زنان هستند آنان كه زمانهاى آينده ظهورشان مى‌دهد. #یا_لیتنا_کنّا_معکم 📗نهج‌البلاغه، خطبه۱۲. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

و قُلْ جَاءَ الْحَقُّ وَزَهَقَ الْبَاطِلُ إِنَّ الْبَاطِلَ كَانَ زَهُوقًا. فجر انقلاب مبارک باشد.

امام جواد علیه السلام: الثِّقَةُ بِاللَّهِ ثَمَنٌ لِكُلِّ غَالٍ، وَ سُلَّمٌ إِلَى كُلِّ عَالٍ. اعتماد به خدای‌ متعال‌،بهای هر چیز گران بها و نردبانی به‌ سوی بلندی‌ هاست. ولادت #امام_جواد علیه‌السلام مبارک باد🌸 📗بحار الأنوار ج۷۵ص۳۶۴ #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

صلوات بر امیرالمومنین حضرت علی علیه‌السلام میلاد با سعادت حضرت #امیرالمومنین علی علیه‌السلام مبارک باد🌸 #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

#در_محضر_معصوم عن رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله: زيِّنُوا مَجَالِسَكُمْ بِذِكْرِ عَلِيٍّ عَلَيْهِ السَّلاَمُ ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ پیامبر اکرم: مجالس خود را با یاد علی علیه‌السلام، زینت دهید. 📗بحار الأنوار، ج۳۸، ص۱۹۹. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

از سلسله نشست‌های علمی #شناسه_شیعه گروه حدیث پژوهی پژوهشکده معارف اهل‌بیت علیهم السلام به صورت حضوری و مجازی برگزار می‌شود" 📝موضوع نشست: فهرست نجاشی به مثابه ی حاشیه ای بر فهرست طوسی 🎙ارائه هنده: حجت الاسلام والمسلمین مصطفی بارگاهی 🕕 زمان: یکشنبه مورخ 1400/12/1 ساعت 19 🏢 مکان: خیابان شهدا (صفائیه)، کوچه ۲۱، کوچه ۳، پلاک ۵۰، سالن کنفرانس مرکز تخصصی معارف اهل‌بیت علیهم السلام 🔻لینک حضور مجازی در جلسه: https://lms.maaref.org/hadith/ 🔸 رمز بیننده: ۱۲۳۱۳۴۵۶۷۸ 🎥پخش زنده از اینستاگرام https://www.instagram.com/hadith_maaref ✨ظرفیت پذیرش حضوری محدود می باشد و جلسه با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی (استفاده از ماسک و فاصله گذاری) برگزار خواهد شد. 🆔 @hadith_maaref

عن رسول‌الله (ص): من بَكى عَلى مُصابِ هذِهِ البِنتِ (زَينَبَ بَنتِ عَلِيٍ عليهاالسلام) كانَ كَمَن بَكى عَلى أخَوَيهَا الحَسَنِ و الحُسَينِ عليهماالسلام پیامبر اکرم (ص): هر كس بر مصيبت هاى اين دختر (زينب عليهاالسلام) بگريد ، همانند كسى است كه بر برادرانش ، حسن و حسين عليهماالسلام ، گريسته باشد . 📗وفيات الأئمه ، ص ۴۳۱. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

حدیثی به نقل از پیامبر اکرم (ص) از طریق شیعه و اهل تسنن در منابع حدیثی بیان شده است که «إِنَّ أَكْثَرَ أَهْلِ الْجَنَّةِ الْبُلْهُ». كهن‏ترين كتاب حديثى شيعه كه اين حديث را نقل کرده قرب الاسناد اثر ابوالعباس عبداللَّه بن جعفر حميرى (1) و بعد از آن کتاب «معانى الاخبار» (2) است. در قرن های بعدی این حدیث به منابع حدیثی متأخّر شيعه مانند بحارالانوار (3) و وسائل الشيعه (4) راه يافته است. در منابع متعددی از اهل تسنن نیز این حدیث وجود دارد، اما مهمترين منابع حديثى اهل سنّت مانند صحاح ششگانه، مسند ابن حنبل ، موطأ مالك و سنن دارمى اين حديث را ذکر نکرده اند. متن حدیث متن حدیث در «قرب الاسناد» «دَخَلْتُ الْجَنَّةَ فَرَأَيْتُ أَكْثَرَ أَهْلِهَا الْبُلْهَ- يَعْنِي بِالْبُلْهِ الْمُتَغَافِلَ عَنِ الشَّرِّ الْعَاقِلَ فِي الْخَيْرِ- وَ الَّذِينَ يَصُومُونَ ثَلَاثَةَ أَيَّامٍ فِي كُلِّ شَهْر». ترجمه: امام صادق علیه السلام فرمود پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند: وارد بهشت شدم و بیشتر اهل بهشت را ابلهان یافتم یعنی کسانی که در شرور خود را به غفلت و نادانی می‌زنند و در خوبی‌ها عاقل روزگارند، کسانی که سه روز از هر ماه را روزه می‌گیرند. در این جا مشخص نیست ادامه روایت که می گوید: «یعنی بالبله ...» سخن امام است و یا سخن حمیری یا شخص دیگر که در سلسه سند این حدیث قرار دارد. صدوق نیز چنین نقل کرده است: حدّثنا ابى رحمةاللَّه عليه قال: حدَّثنا عبداللَّه بن جعفر الحميرى عن هارون بن مسلم عن مَسعَدة بن صدقه عن جعفر بن محمد عن ابيه عن آبائه‏ علیه السلام قال: قال النبى‏ صلی الله علیه وآله: «دَخَلْتُ الجَنَّةَ فَرَأَيْتُ اكثَرَ اهلِها البُلْه و قال: قلت: ما البلهُ؟ فقال: العاقل فى الخير، الغافل عن الشر الذى يصومُ فى كل شهرٍ ثلاثةَ ايامٍ»؛ ترجمه: امام صادق علیه السلام فرمودند که رسول الله صلی الله علیه و آله فرمودند: داخل بهشت شدم پس ديدم اكثر اهل بهشت از ابلهان هستند. پرسیده شد: بُله و ابلهان چه کسانی هستند؟ گفت: منظور من از ابله، عاقل در امور خير و غافل از كارهاي شرّ است، كسي كه در هر ماه سه روز، روزه مي گيرد. در نقل صدوق، قسمت «یعنی بالبله ...» نقل به معنا شده و به صورت پرسش و پاسخی آمده است. «ابن ادريس حلّى» حدیث را با سند «قرب الاسناد» به صورت متفاوت، این گونه بیان کرده: «أَكْثَرُ أَهْلِ الْجَنَّةِ الْبُلْهُ قَالَ قُلْتُ هَؤُلَاءِ الْمُصَابُونَ الَّذِينَ لَا يَعْقِلُونَ فَقَالَ لِي لَا الَّذِينَ يَتَغَافَلُونَ عَمَّا يَكْرَهُونَ يَتَبَالَهُونَ عَنْهُ»؛ (5) بر اساس این نقل از حضرت سوال شده است که آیا مراد از آن افرادی هستند که دچار مشکل عقلی هستند و چیزی نمی فهمند فرمود: خیر این گونه نیست مراد از آنها کسانی هستند که از چیزهایی که نمی‌پسندد و خوششان نمی‌آید خود را به بیراهه می‌زنند. ابن ابى جمهور احسايى متن حديث را به نقل از منابع اهل تسنن به شكل زير نقل كرده: «أَنَّهُ قَالَ اطَّلَعْتُ فِي الْجَنَّةِ فَرَأَيْتُ أَكْثَر أَهْلِهَا الْبُلْهَ وَ اطَّلَعْتُ عَلَى النَّارِ فَوَجَدْتُ أَكْثَرَ أَهْلِهَا النِّسَاءَ». (6) برخی نیز کلمه مجانین را اضافه کرده اند و چنین نقل نموده اند: «إِنَّ أَكْثَرَ أَهْلِ الْجَنَّةِ الْبُلْهُ وَ الْمَجَانِينُ». (7) معنا کلمه «بَلَه» معانی متعددی برای این کلمه بیان کرده اند مثلا رویگردانی از بدی، غافل از تحصیل رضای خدا و عاملان به ظواهر دین از جمله نظراتی است که بیان شده است، اما ظاهرا بهتر است معنای آن را در حدیث مستضعف فکری دانست به دلیل این که در شماری چند از روایات ،همین معنای به کار رفته است: مثلاً در روایتی به نقل از زراره آمده است که به امام باقر علیه السلام عرض کردم من بیم دارم که ازدواج با کسی که هم عقیده و هم مسلک من نیست بر من روا نباشد. «فَقَالَ مَا يَمْنَعُكَ مِنَ الْبُلْهِ مِنَ النِّسَاءِ قُلْتُ وَ مَا الْبُلْهُ قَالَ هُنَّ الْمُسْتَضْعَفَاتُ مِنَ اللَّاتِي لَا يَنْصِبْنَ وَ لَا يَعْرِفْنَ مَا أَنْتُمْ عَلَيْهِ»؛ امام فرمود: چه چیز تو را از ازدواج با زنان بُله باز می‌دارد؟ گفتم: بله چیست؟ فرمود: زنان مستضعفی که نه با شما دشمن هستند و نه با عقیده شما آشنایی دارند. (8) در حدیث دیگری آمده است که حُمْران بن اعین گفت: یکی از خویشاوندانش می‌خواست ازدواج کند و زن مسلمانی که موافق با مذهب او باشد نمی‌یافت، من این مشکل را با امام صادق علیه السلام در میان گذاشتم. امام فرمود: «أَيْنَ أَنْتَ مِنَ الْبُلْهِ الَّذِينَ لَا يَعْرِفُونَ شَيْئاً»؛ یعنی چرا از زنان بُله که چیزی -از مسائل و اختلافات مذهبی وعقیدتی-ش نمی‌دانند غافل هستی)؟ (9) پس حدیث «أَكْثَرُ أَهْلِ الْجَنَّةِ الْبُلْه‏» به معنای نابخرد و ضعف عقلی مقصود نیست، بلکه واژه «بُلْه» مستضعف فکری است. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith