َقَالَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ علیه السلام يَا عَمَّةِ أَنْتِ بِحَمْدِ اللَّهِ عَالِمَةٌ غَيْرُ مُعَلَّمَةٍ فَهِمَةٌ غَيْرُ مُفَهَّمَة
🎤 حضرت آیت الله جوادی آملی
«زينب كبري (سلام الله عليها) كسي است كه طبق بيان امام سجاد (سلام الله عليه) ظاهراً به مقام شامخ ولايت بار يافته است، براي اينكه كسي كه بدون تعليم عالم بشود معلمش بلا واسطه خداست؛ كسي كه بدون تفهيم اهل فهم باشد معلمش و مفَهِمش ذات اقدس الهي است كه وجود مبارك امام سجاد به زينب كبري (سلام الله عليهما) فرمود: «أنتِ بِحَمدِ الله عالِمَةٌ غَيرُ معلَّمَةٍ فَهِمَةٌ غَيرُ مُفهَّمَةٍ».
آن كه در مكتب بشرهاي عادي درس و فهم نياموخت مع ذلك اهل فهم و علم شد چنين كسي ميشود ولي الله؛ آن سخنرانياش آن حماسههايش آن صبر و بردبارياش آن قافله سالارياش نشانه عظمت اين بيبي (سلام الله عليها) است.»
◀️ خطبه نمازجمعه، 1378.
#کانال_علوم_ومعارف_حدیث
@MaarefHadith
علوم و معارف حدیث
#نکته_سندی #حیلوله_در_اسناد #تحویل_در_سند #حاء_حیلوله 💠 گاهی روایتی به چند طریق به دست مؤلّف کتاب م
✳️حيلوله يا تحويل در اسناد
حيلوله در لغت به معناي فاصله و حاجز شدن و تحويل به معناي انتقال است.
در اصطلاح، تحويل در سند يعني انتقال از سندي به سند ديگر و اين در صورتي است كه راوي بخواهد متن حديثي را كه با دو يا چند سند نقل شده است يكجا روايت كند.
براي اين كار محدّثان اهل سنّت هنگام انتقال از سندي به سند ديگر غالباً از رمز «ح» استفاده مي كنند.
🔰نمونه اي از تحويل
حدثنا عبيداللّه بن معاذ العنبري حدّثنا أبي ح و حدثنا محمد بن المثني حدثنا عبدالرحمن بن مهدي قالا حدثنا شعبة عن خبيب بن عبدالرحمن عن حفص بن عاصم عن ابي هريرة قال: قال رسول اللّه (ص).... (صحيح مسلم، ج۱، ص ۱۰، ح ۵، باب النهي عن الحديث بكل ما سمع)
در كتب روايي شيعه در موارد اندكي از رمز «ح» جهت تحويل استفاده شده است. مواردی از این قبیل در کتاب بحارالانوار قابل مشاهده است.
🌐http://hadith.net
#کانال_علوم_ومعارف_حدیث
@MaarefHadith
به عنوان نمونه مرحوم کلینی در جلد 5، صفحه 426 حدیثی را نقل کرده که سند آن حیلوله است.
سند شامل شش طریق به شرح زیر است:
عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ جَمِيعاً عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي نَصْرٍ عَنِ الْمُثَنَّى عَنْ زُرَارَةَ بْنِ أَعْيَنَ وَ دَاوُدَ بْنِ سِرْحَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع وَ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ بُكَيْرٍ عَنْ أُدَيْمٍ بَيَّاعِ الْهَرَوِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّهُ قَال ....
┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄
تحلیل سند این چنین است:
1. عدة من أصحابنا عن سهل بن زياد عن أحمد بن محمد بن أبي نصر عن المثنى عن زرارة بن أعين عن أبي عبد الله ع أنه قال
2. محمد بن يحيى عن أحمد بن محمد عن أحمد بن محمد بن أبي نصر عن داود بن سرحان عن أبي عبد الله ع أنه قال
3. عدة من أصحابنا عن سهل بن زياد عن أحمد بن محمد بن أبي نصر عن عبد الله بن بكير عن أديم بياع الهروي عن أبي عبد الله ع أنه قال
4. محمد بن يحيى عن أحمد بن محمد عن أحمد بن محمد بن أبي نصر عن المثنى عن زرارة بن أعين عن أبي عبد الله ع أنه قال
5. عدة من أصحابنا عن سهل بن زياد عن أحمد بن محمد بن أبي نصر عن داود بن سرحان عن أبي عبد الله ع أنه قال
6. محمد بن يحيى عن أحمد بن محمد عن أحمد بن محمد بن أبي نصر عن عبد الله بن بكير عن أديم بياع الهروي عن أبي عبد الله ع أنه قال
#کانال_علوم_ومعارف_حدیث
@MaarefHadith
علوم و معارف حدیث
✅فوائد آشنایی با طرق تحمل حدیث 🔰یکی از مباحث مورد توجه در بحث حدیث، آشنایی و بررسی شیوه های تحمل حد
🔰طرق تحمل حدیث
1⃣سماع؛ شنیدن از استاد (شیخ)؛ که گفته اند بهترین انواع تحمل حدیث است چه به خواندن وى از روى کتاب باشد و چه از حفظ، القاء حدیث نماید.
2⃣قرائت؛ خواندن روایت نزد شیخ؛ خواه خود، نزد شیخ قرائت کند یا دیگرى بخواند و وى بشنود. و خواه خواندنش از روى کتاب باشد یا از حفظ. و خواه استاد، حدیث را حفظ باشد یا با کتاب مصحح خود، مقابله کند.
3⃣اجازه؛ که معمولا شیخ به شاگرد خود اجازه نقل از کتابی خاص یا کلیه کتب حدیث را که خود مجاز در نقل آن است، مى دهد.
4⃣مناوله؛ که یا با اجازه همراه است مثل اینکه کتاب خود را به شاگرد داده و به وى اجازه نقل از آن را دهد و یا شاگرد روایاتى را که شنیده به نظر شیخ رساند و شیخ به وى اجازه نقل دهد.
5⃣کتابت؛ که شیخ براى شخص حاضر یا غائب، احادیثى نگاشته آنگاه به وى اجازه روایت آن را دهد.
6⃣اعلام؛ که شیخ بدون اجازه ای خاص به کسى، فقط اعلام کند که فلان حدیث، روایت یا سماع من از فلان شخص است که در نقل این قسم باید به نحو «اعلمنا فلان» از وى نقل کرد.
7⃣وصیت؛ که شیخ هنگام مسافرت یا زمان وفات، وصیت کند که فلان شخص، فلان کتاب را از من روایت کند
8⃣وجاده؛ که طالب حدیث، کتاب یا حدیثى به خط شیخ بیابد و یقین کند که به خط اوست یا اینکه کتاب، از اوست؛ بنابر این کتب اربعه و سایر کتب مشهور حدیث، که استناد آن به مؤلفین یقینى است، داخل در این قسم مى شوند.
#کانال_علوم_ومعارف_حدیث
@MaarefHadith
📝شيخ صدوق کتاب من لايحضره الفقيه را کجا نوشته؟
✍حسن انصاری
معمولا در شرح احوال صدوق خطایی تکرار می شود و آن اينکه او #کتاب_فقيه را در سفر خراسان و در زمان اقامت در بلخ نوشته. مستند اين سخن گفته خود ابن بابويه است که در آغاز کتاب گفته: أما بعد فإنه لما ساقني القضاء إلى بلاد الغربة ، وحصلني القدر منها بأرض بلخ من قصبة إيلاق وردها الشريف الدين أبو عبد الله المعروف بنعمةـ وهو محمد بن الحسن بن إسحاق بن [ الحسن بن ] الحسين بن إسحاق بن موسى بن جعفر بن محمد ابن علي بن الحسين بن علي بن أبي طالب عليهمالسلام فدام بمجالسته سروري وانشرح بذاكرته صدري وعظم بمودته تشرفي ، لأخلاق قد جمعها إلى شرفه من ستر وصلاح ، وسكينة ووقار وديانة وعفاف ، وتقوى وإخبات...
چنانکه می بينيم در چاپ کتاب فقيه از بلخ در کنار ايلاق (بأرض بلخ من قصبة إيلاق) سخن رفته. در حالی که ايلاق ربطی به بلخ ندارد. ايلاق از بلاد شاش (چاچ. نزديک تاشکند در ازبکستان) بوده و از ماوراء النهر قلمداد می شده. در اينجا تصحيفی در نسخه ها صورت گرفته: مراد شيخ صدوق در اينجا بلخ نيست بلکه "اربلخ" است که نام يکی از شهرهای ايلاق بوده (قصبه ايلاق تونکث نام داشته). نام #اربلخ در منابع جغرافيایی معمولا با تغيير شکل هایی نقل شده که آن را می توان در نسخه بدل های کتاب های احسن التقاسيم مقدسي (ج ۲ ص ۲۶۵)؛ و صورة الأرض ابن حوقل ( ج ۲ ص ۲۶۲ و ۲۷۷) ديد.
در واقع در سخن ابن بابويه، "بأرض بلخ من قصبة" #تصحيفی است از "بأربلخ من قصبة".
🌐https://ansari.kateban.com/post/4538
#کانال_علوم_ومعارف_حدیث
@MaarefHadith
May 11
#ابوطالب_علیه_السلام #همایش_بین_المللی
#حامی_پیامبر_اعظم
همایش بین المللی حضرت ابوطالب علیه السلام حامی پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله
┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄
همایش در نیمه دوم اسفند ماه 1399 توسط مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام برگزار خواهد شد. علاقه مندان برای ارسال آثار و اطلاعات بیشتر می توانند به سایت همایش به آدرس زیر مراجعه فرمایند:
http://ahl-ul-bayt.org/fa/abutalib
#کانال_علوم_ومعارف_حدیث
@MaarefHadith
#حدیث_انتظار
🔶عن الامام الكاظِم عليه السلام: طُوبى لِشيعَتِنَا الْمُتَمَسِّكينَ بِحُبِّنا فى غَيْبَةِ قائِمنا اَلثّابِتينَ عَلى مُوالاتِنا وَالْبَرآئَةِ مِنْ اَعْدآئِنا اُولئِكَ مِنّا وَ نَحْنُ مِنْهُمْ وَ قَدْ رَضُوا بِنا اَئِمَّةً وَ رَضينا بِهِمْ شيعَةً وَ طُوبى لَهُمْ، هُمْ وَاللّه ِ مَعَنا فى دَرَجَتِنا يَوْمَ الْقِيامِةِ.
┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄
🔸امام كاظم عليه السلام فرمود: خوش به حال شيعيان ما كه در زمان غيبت قائم ما به دوستى ما چنگ مى زنند و در دوستى ما و برائت از دشمنان ما استوارند آنها از ما و ما از آنها هستيم، آنها به پيشوائى ما راضى شدند و ما هم به شيعه بودن آنها راضى وخشنوديم و خوشا به حال آنها، به خدا قسـم آنها در روز قيامت با ما و مرتبه ما هستند.
📗بحارالأنوار، ج۵۱، ص۱۵۱.
#کانال_علوم_ومعارف_حدیث
@MaarefHadith
1605964716-9796-23-1.pdf
1.36M
#مقاله_بخوانیم
📝عوامل اختلاف در گزارشهای رجال کشی
✍رحیمه شمشیری، مهدی جلالی
رجال کشّی از جمله اصول رجالی متقدم امامی است که فراگیر روایات و گزارش های رجالی درباره راویان غالباً شیعی است. یکی از ویژگی های این کتاب، وجود روایات مختلف و متعارض درباره برخی از راویان است. مقاله (عوامل اختلاف در گزارشهای رجال کشی) سعی کرده تا به شیوه توصیفی تحلیلی، علل و عوامل وجود اختلاف در گزارش های رجال کشّی و به تبع آن، عوامل شکل گیری روایات متعارض مدح و ذم درباره برخی راویان را مورد مطالعه و بررسی قرار دهد.
#کانال_علوم_ومعارف_حدیث
@MaarefHadith
#بلاغت_در_کلام_معصوم
✅ احادیث اهل بیت علیهم السلام، همچون قرآن کریم، با فصاحت و بلاغت خاصی بیان شده اند و در نتیجه باید به زیبایی های لفظی و معنوی آن ها توجه شود. استعاره، کنایه، انواع مجاز و.... از جمله قواعد بلاغی است که فراوان در کلام معصومان به کار رفته است. از این رو، در شرح احادیث ایشان باید به این جنبه از سخنان آنها توجه ویژه کرد تا به لطافتهای کلام پی بُرد.
◀️ رسول خدا می فرماید: مَا مِنْ صَلَاةٍ يَحْضُرُ وَقْتُهَا إِلَّا نَادَى مَلَكٌ بَيْنَ يَدَيِ النَّاسِ أَيُّهَا النَّاسُ قُومُوا إِلَى نِيرَانِكُمُ الَّتِي أَوْقَدْتُمُوهَا عَلَى ظُهُورِكُمْ فَأَطْفِئُوهَا بِصَلَاتِكُمْ.(1)
◀️ یعنی هيچ نمازى نيست كه وقت به جا آوردن آن فرا رسد مگر آنكه فرشتهاى آمده و در برابر مردم فرياد مي زند: اى مردم برخيزيد و به آتش هائى كه (بسبب ارتكاب گناهان) بر پُشت هاى خود افروختهايد بنگريد، پس شعله آن آتش ها را به يارى نمازهايتان خاموش کنید.
✅ در این حدیث «إِلَى نِيرَانِكُمُ» استعاره ی مصرّحه است که گناهان به آتش تشبیه شده اند. چون خاصیت گناه هلاک ساختن و نابود کردن چیزی است که در آن واقع میشود. «اَوْقَدْتُمُوها» ترشیح و ذکر چیزی است که ملایم و سازگار با مستعارمنه است. «فاطفوها» ترشیح دیگری از مستعارمنه است. امکان دارد که کلام استعاره ی تمثیلی باشد؛ به این صورت که هیأت انتزاع شده از گناهکار و آلودگی او به گناه نابود کنندهاش و تخفیف آن به وسیله ی نماز به هیأتی تشبیه میشود که از بارکننده ی آتش بر پشت خود انتزاع میگردد. پس خاموش ساختن آن با نماز خود یک حقیقت است.(2)
📚1. من لا يحضره الفقيه، ج1، ص: 208
📚2. ن.ک: راهکارهاي فهم حديث در کتاب الاربعون حديثا (اربعين) شيخ بهايي
#کانال_علوم_ومعارف_حدیث
@MaarefHadith
قالَتْ فاطِمَهُ الزَّهْراء سلام اللّه علیها: الْبِشْرُ فِي وَجْهِ الْمُؤْمِنِ يُوجِبُ لِصَاحِبِهِ الْجَنَّةَ.
┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄
حضرت زهرا فرمودند: تبسّم و شادمانی در برابر مؤمن موجب دخول در بهشت خواهد گشت.
📚تفسیر الامام العسکری علیه السلام، ص 354، ح 243.
┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄
🏴ایام فاطمیه تسلیت باد.🏴
#کانال_علوم_ومعارف_حدیث
@MaarefHadith