🖋 #یادداشت
⛽️ یک بام و دو هوای سیاستگذاری بنزینی در کشور
🔹 دقیقاً چهار سال پیش (آبان ماه ۱۳۹۴) بود که با گسترده شدن موج اجتماعی و مردمی علیه خودروسازان و کمپین داخلی برای نخریدن خودروی داخلی، دولت به میدان آمد و ۲۵۰۰ میلیارد تومان وام به خودروسازان داد تا در قالب وام ۲۵ میلیونی، خودروهای چندماه انبارشده خود را به مردم بفروشند.
🔹 بر این اساس و با توجه به اطلاعیه مشترک بانک مرکزی و وزارت صنعت، معدن وتجارت، که در آن ایام منتشر شد، بانک عامل اسناد تجاری ناشی از فروش خودرو و ماشینآلات کشاورزی را تا سقف ۲۵۰ میلیون ریال و حداکثر تا ۸۰ درصد بهای فروش هر دستگاه در قالب عقد خرید دین با نرخ ۱۶ درصد خریداری میکند. همچنین منابع مورد نیاز این طرح توسط بانک مرکزی با نرخ سالانه ۱۴ درصد برای بانکهای عامل تامین میشود.
🔹 حال پس از گذشت دقیقا چهار سال، همین دولت در آبان ماه ۱۳۹۸ از افزایش میزان مصرف سوخت و استفاده از خودروهای شخصی شکایت و گله کرده و اعطای یارانه به دارندگان خودرو را ظلم به اقشار جامعه دانسته و مصرف بالای سوخت را بهانه و توجیهی برای افزایش شوک آمیز قیمت بنزین -آن هم بدون اطلاع قبلی و با یک روش کاملا بدوی- قرار داد و قیمت سوخت را شبانه افزایش داد.
🔹 در بین اصول متعدد سیاستگذاری، اصلی داریم که تأکید می کند "مسائل امروز ناشی از راه حل های ديروز هستند". بدون شک، نمیتوان انتظار داشت آثار و نتایج سیاستگذاری های غلط، همان لحظه و یا در همان سال برای مسوولان و مدیران و سیاستگذاران پدیدار و آشکار شود.
🔹 نمیتوان چهار سال قبل، چند هزار میلیارد تومان به مردم وام داد که خودروهای بی کیفیت و پرمصرف و مانده در پارکینگهای خودروسازان را خریداری کنند و علاوه بر مصرف سوخت، مشکل ترافیک و الایندگی کلان شهرها را دامن زد و در آن ایام از این اقدام بسیار خوشحال بود و مسوولان وقت و دولتمردان با دم خود گردو بشکنند که توانستیم با یک ترفند، خودروهای انبار شده در دو خودروساز داخلی را به مردم بفروشیم؛ اما چند سال بعد، از مصرف بالای سوخت و بویژه بنزین، آلودگی هوا و ترافیک سنگین در جامعه گله کنیم و حال تمام کاسه کوزه ها را بر سر مردم بشکنیم.
🔹 همین دو هفته پیش (۱۴ آبان ماه ۱۳۹۸) بود که رییس شورای شهر تهران علنی گله کرده بود که "تا کنون ۱ ریال یارانه بلیط مترو پرداخت نشده و طی ۶ سال قبل یک دستگاه اتوبوس از سوی دولت به تهران تحویل نشده."
🔹 مگر میشود دولت برای فروش خودروهای در انبارمانده خودروسازان حاضر به پرداخت تسهیلات ۲۵۰۰ میلیارد ریالی به خودروسازان و تأمین اعتبار آن باشد اما در طی شش سال، حتی یک دستگاه اتوبوس به شهر تهران تحویل نداده باشد!؟ بدون شک، با کنار هم قرار دادن این فاکتورها و واقعیتها هیچ گاه نمیتوان ادعاها و توجیهات دولتمردان مبنی بر نگرانی در خصوص افزایش مصرف سوخت، آلودگی کلان شهرها، ترافیک، و همچنین لزوم استفاده مردم از حمل و نقل عمومی را قبول کرد و یا حداقل تلاش کرد این ها را به جامعه قبولاند.
🔹 شاید بتوان ده ها و حتی صدها صفحه نقد در خصوص این اقدام و نحوه اجرای افزایش قیمت بنزین طبق مصوبه سران سه قوه نوشت. اما مسأله مهم آنست که سیاستگذاری و حصول به نتایج مطلوب یک فرآیند است. بدون شک، سیاستگذاری در خصوص مصرف سوخت یک مسأله ساده نبوده و یک مسأله درهم تنیده است که با توجه به اقدامات غلط و اشتباه دولتها به یک مسأله بدخیم تبدیل شده است و از اینرو، هر نوع سیاستگذاری در این حوزه به عوامل و فاکتورهای بسیار زیادی وابسته است.
🔹ساده انگاری و خطی دیدن سیاستگذاری در این حوزه ها توسط مدیران، دولتمردان و سیاستگذاران یکی از بزرگترین بلاهای سیاستگذاری در کشور است. بلایی که گویا دولتمردان یا از نبود مشاوران و متخصصان قوی در این حوزه ها رنج میبرند و یا اینکه تمایلی برای شنیدن نظرات متخصصان در این حوزه ها را ندارند. مسأله ای که در هر دو صورت دودش به چشم جامعه و کشور خواهد رفت.
🔹 سیاستگذاری میدان یک بام و دو هوا بازی و آزمون و خطا نیست. آنجا که به نفع مان باشد هر طور میخواهیم عمل کنیم و آنجا که نتایج سیاست های غلط گذشته مان پدیدار گشت، باز هم با توسل به روش های غلط تر شرایط را وخیم تر کنیم.
🔹 کمی تأمل و تعمق در سیاستگذاری های کشور بویژه در بخش آب و محیط زیست و سایر حوزهها نشان میدهد که این سبک از سیاستگذاری بنزینی در کشور در مسائل مختلف کاملا مشهود است.
✍🏻 #حجت_میان_آبادی
#اقتصاد_انرژی
#اقتصاد_محیط_زیست
#بنزین
💠 @Masaf_Eco