خلاصه جلسه بحث و بررسی " فقه ولایی " آیت الله حاج سید احمد مددی 🔸فقه و اصول موجود چه کاستی هایی دارد؟ اکثریت اهل تسنن برخورد های متفاوتی با حکومت دارند (ازجمله ابوحنیفه قائل به قیام مسلحانه بود و...) ، مع ذلک معتقد بودند امر حکومت به حاکم واگذار میشود چون حکومت را تابع بیعت می دانستند و خودشان را فقیه می دانستند نه ولی امر . این زیربنای اختلاف فقه آنها با فقه ماست. اصولی را که ابوحنیفه وضع کرد در شان فقیه بود و شان فقیه نزد آنها استنباط بود . متاسفانه بعدها که اصول در شیعه آمد ، طبیعتا برای اینکه استاندارهای اصولی زمان را رعایت کند، همین اصول فقه استنباطی بود. درحالیکه فقه شیعه اساسا ولایی و استنباطی است. ولایت را در اصول فقه متعرض نشدند. من بحث #ولایت_فقیه را ذیل اجتهاد و تقلید در دوره اول اصول متعرض شدم. فقه ولایی در خیلی مسائل اصول تاثیر گذار است بخصوص تعارض.اصول ما نقص کلی دارد و آن این که اصول فقه ولایی در آن نیامده است. طرح ۵ فقیه تراز اول بعنوان متمم قانون اساسی مشروطه (و بعدها شورای نگهبان) بخاطر این بود که در فقه ولایی چه کنیم. در ابتدای اسلام در اهل تسنن #شورا (نظام شورایی) وجود داشت (امرهم شوری بینهم) که در در شیعه جا نیافتاد. مجلس شورای اسلامی الان ما شورا (بعنوان یکی از مصادر تشریع در مقابل قرآن و سنت و عقل و اجماع) نیست ، بلکه مشورت است. در الإحکام ابن حزم جزء مصادر تشریع اهل تسنن است . خلاصه تا دقیقه ۱۳ انجام شد. 🔹مابقی خلاصه در حد ذکر عناوین : - دو بخش اصلی اصول در عامه - ترتیب اصول متاخر شیعه - زیربنای حجج به معنای مصادر تشریع - مبدا قیاس و اجماع - اراضی خراجیه عراق - مالیات بیت المال اصلی بود - مباحث اموال از مباحث اصلی فقه حکومتی است. - ما درباره اموال کتاب نداریم، رساله خراجیه ابویوسف انواع اموال را متذکر شده. - آنچه ما در ولایت فقیه درباره اموال گفتیم. - خیلی باید کار کنیم در فقه حکومتی. - فقه اهل بیت فقه ولایی بود. 🔹سوالات حضار : از دقیقه ۲۴ به بعد در جواب سوال اول درباره تاثیرات فقه ولایی نکاتی فرمودند: - کتاب الاحکام السلطانیه ، کتاب معالم القربة فی أحکام الحسبة - عنوان بحث فقه ولایی بود نه حکومتی، یکی از شئون ولایت حکومت است. - حکم ولائی شخصی - حدیث بنی الاسلام علی خمس در بخاری - یکی از مظاهر ولایت حکومت است. - عامه (و قدمای شیعه) تزاحم ندارند، همه را تعارض فهمیدند. - فقه ولایی توسعه ای دارد در اصول و فقه . - روایت مفصل دسته بندی منابع مالی و هزینه ها در تحف العقول - رساله ای در باب اموال از موسی بن جعفر - رساله ی ابویوسف - دومی دو مصدر تشریع اضافه کرد - قیاس یعنی فضاسازی نه تمثیل منطقی - اجماع : مجمع مشورتی ۳۰ نفری زمان دومی - زیربنای قیاس و اجماع ، ما برخی احکام را در قرآن و روایات رسول نداریم - مسائل تصویب - استصحاب در حکمیه: ابتدا بین اصحاب ما حجت نبود - #استصحاب هم شبیه قیاس است در جواب سوال دوم : از دقیقه ۴۹ - علی بن یقطین - صاحب وسائل یک فقیه اخباری است - اصل اولی در هر مساله حکم کلی است نه شخصی - خیلی از روایت ما جنبه استفتا دارد - مسائل الرجال - ولایت شخصی برای فقیه - منطقه الفراغ : حکم الزامی در کار نباشد سوال بعدی : - مشروطیت - از شورا مشروطه خواهان مشورت می فهمیدند : شاورهم فی الامر - سقیفه تقابل دو تفکر شورایی (نظام حقوقی اجتماعی) و ولایی است - اولین جمهوری اسلامی در اندونزی سپس بنظر موریتانی و بعد پاکستان و بعد ایران . - امرهم شوری بینهم در دین نبود ، در مصالح اجتماعی - نظام قانونی قدیمی مثل المسله - رفع ید از سنن زمان اولی و دومی - #اراضی_خراجیه - رساله خراجیه هایی که نوشته شد - ارض عراق در زمان ساسانیان خراجی میشود - مالیات زمین - متعه آیا حکم ولائی است یا استنباطی سوال بعدی : - افتاء در شیعه ولایت نیست ، از مصادیق رجوع به عالم است - ولایت فقیه در صفویه - حکومت شیعی اهل تولی تبری از صفویه تا الان ۵۳۴ سال قمری - شیخ حر : صرف محدث نبودن - کارهایی که برای فقه و اصول ولایی باید انجام دهیم - فارق بین مساله فقهی و قاعده فقهی و قاعده اصولی - گرفتن اموال از حکومت های غیرشیعی (با قبول عدم مشروعیت آنها) - کار الان ما خیلی زیاده - اساس روح قوانین اروپا - بعید نیست در انبیای سابق دخالت نبوت در ملک نبوده باشد - یکی از شئون خاتمیت دخالت وحی در تمام شئون جامعه است - شب مبعث - شان جعل و تشریع پیامبر را گفتیم فقه ولایی شان تلقی وحی را گفتیم فقه استنباطی - تعارض شدید بین حنبلی ها و حنفی ها تا دقیقه ۱۱۹ عناوین بیان شد. نکات و کلیدها بسیار زیاد است ، جهت استماع تمام صوت 👇 https://eitaa.com/Moghaddemat/2508 استاد در جلسه ۴۸ دوره خارج اصول جدید شان به فقه ولایی اشاره ای فرمودند 👇 https://eitaa.com/mahadalemamalmahdi/5565 #فقه_ولایی #فقه_حکومتی