🔵 شهروند حساس در منظومه حکومت دینی
شهروند حساس در یک منظومه حکومت دینی به فردی اطلاق میشود که نه تنها به رویدادهای اجتماعی و سیاسی حساسیت نشان میدهد، بلکه این حساسیت را با ارزشها و معیارهای دینی نیز میسنجد و تطبیق میدهد. این مفهوم میتواند در جامعهای که بر اساس اصول دینی و مذهبی همچون جمهوری اسلامی ایران اداره میشود، اهمیت ویژهای داشته باشد.
در چنین نظامی، شهروند حساس به عنوان یک ناظر آگاه و مسئول میتواند در قبال مسائل جامعه اسلامی واکنش نشان دهد. او به دنبال رعایت اصول عدالت، اخلاق، و انصاف در چارچوب ارزشهای دینی است و در صورت مشاهده هرگونه تخطی از این اصول، از طریق روشهای مشروع و مناسب به نقد و بررسی عملکرد نهادهای حکومتی و اجتماعی میپردازد.
✅✅ ویژگیهای یک شهروند حساس بشرح ذیل است :
1_ آگاهی دینی و اجتماعی:
داشتن درک عمیق از اصول و ارزشهای دینی و همچنین آگاهی از مسائل اجتماعی، سیاسی و اقتصادی روز.
2_ حساسیت به عدالت و اخلاق:
تعهد به عدالت اجتماعی و اخلاقی و حساسیت به مسائل ظلم و بیعدالتی در جامعه.
3_ نقش فعال در جامعه مدنی:
مشارکت فعال در نهادهای مدنی، خیرخواهی، و تلاش برای اصلاح و بهبود شرایط جامعه در راستای ارزشهای دینی.
4_ استفاده از روشهای مسالمتآمیز و قانونی:
انتقاد سازنده و فعالیت در چارچوب قوانین و مقررات جامعه به منظور اصلاح و ارتقای سطح فرهنگی، اجتماعی و سیاسی.
5_ پذیرش تفاوتها و تعامل با دیگران:
درک تنوع و تفاوتهای موجود در جامعه و تلاش برای ایجاد وحدت و همبستگی بر مبنای اصول مشترک دینی و انسانی.
✅ در مجموع، شهروند حساس در یک منظومه حکومت دینی میتواند نقشی کلیدی در توسعه و ارتقای جامعه ایفا کند و به عنوان پل ارتباطی میان حکومت و مردم عمل نماید، مشروط بر آنکه این نقش در چارچوبهای مسالمتآمیز، قانونی و مبتنی بر ارزشهای دینی انجام شود.
✍ موسی آقایاری
🆔 @Myidea
🔵 مطالبه
این آمار ۷ درصدی رتبه های برتر کنکور از مدارس دولتی ، واقعا شرمآور است و نشاندهنده یکی از معضلات بزرگ نظام آموزشی کشور است. چرا که بر اساس اصل ۳۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، آموزش رایگان حق ملت و وظیفه دولت است. به عبارت دیگر، دولت موظف است شرایطی را فراهم کند که هر فردی، بدون توجه به وضعیت مالی خود، بتواند از آموزش باکیفیت برخوردار شود. اما آمارها نشان میدهد که کیفیت آموزش دولتی به حدی نازل است که فقط ۷ درصد از رتبههای برتر کنکور سراسری در مدارس دولتی تحصیل کردهاند. این به روشنی بیانگر این موضوع است که دسترسی به آموزش باکیفیت به وضعیت اقتصادی خانوادهها بستگی دارد و نه به شایستگی علمی دانشآموزان.
چرایی شرمآور بودن این آمار 👇
این آمار از این جهت شرمآور است که نشان میدهد شعارهای مسئولین دربارهٔ عدالت آموزشی و فرصت برابر برای همگان، در عمل به نتیجهای نرسیده است. اصل ۳۰ قانون اساسی که آموزش رایگان و باکیفیت را بهعنوان حق مسلم ملت معرفی میکند، در واقعیت نه تنها محقق نشده بلکه شرایط به گونهای است که مدارس دولتی، که باید پایگاه اصلی تأمین این حق باشند، از کیفیت لازم برای تربیت و آموزش دانشآموزان برخوردار نیستند. نتیجه این وضعیت این است که آموزش و کیفیت آن، عملا به ثروتمندان جامعه رقم خورده است.
علت وضعیت موجود 👇👇
یکی از دلایل اصلی این وضعیت، سیاستگذاریهای نادرست و عدم تخصیص منابع کافی به بخش آموزش و پرورش است. در حالی که کشورهای توسعهیافته بخش عمدهای از بودجه خود را به آموزش و پرورش اختصاص میدهند و آن را بهعنوان زیربنای توسعه و پیشرفت در نظر میگیرند، در کشور ما به نظر میرسد که این موضوع به اندازه کافی جدی گرفته نمیشود. ضعف در برنامهریزیهای آموزشی، عدم توجه به ارتقای کیفیت معلمان، کمبود امکانات و تجهیزات آموزشی در مدارس دولتی و حتی گاه نبود فضای آموزشی مناسب، از دیگر عواملی هستند که به این وضعیت دامن زدهاند.
نتیجه چنین سیاستهای نادرست 👇👇
نتیجه این سیاستها این است که عملا مدارس غیرانتفاعی و خصوصی به گزینه اصلی خانوادهها تبدیل شدهاند. خانوادههایی که توانایی مالی دارند، تلاش میکنند فرزندان خود را در این مدارس ثبتنام کنند تا از امکانات بهتر و آموزش باکیفیتتری برخوردار شوند. این در حالی است که دانشآموزان مدارس دولتی، که باید عمده جمعیت دانشآموزی کشور را تشکیل دهند، عملاً از دسترسی به همین امکانات محروم هستند و نمیتوانند رقابت عادلانهای در آزمونهای سراسری داشته باشند.
مطالبه از مسئولین ذی ربط و حاکمیت 👇👇
برای حل این معضل، باید مطالبه جدی و پیگیرانهای از مسئولین و حاکمیت صورت گیرد. این مطالبه می تواند شامل چند محور اساسی باشد :
▫️ افزایش بودجه آموزش و پرورش:
تخصیص منابع مالی کافی برای ارتقای کیفیت مدارس دولتی باید در اولویت قرار گیرد. این منابع باید به بهبود زیرساختهای آموزشی، تجهیزات و امکانات مدارس، و ارتقای کیفیت تدریس اختصاص یابد.
▫️ بهبود کیفیت آموزش معلمان:
معلمان باید از نظر علمی و مهارتی در سطحی باشند که بتوانند دانشآموزان را به بهترین شکل ممکن تربیت و آماده کنند. این مهم با افزایش حقوق و مزایای معلمان، آموزشهای ضمن خدمت و برنامههای توانمندسازی معلمان و.... قابل تحقق است.
▫️ ایجاد عدالت آموزشی:
دولت و حاکمیت باید برنامههای خود را به گونهای تنظیم کنند که دسترسی به آموزش باکیفیت برای همه دانشآموزان، صرفنظر از وضعیت مالی خانوادههایشان، تضمین شود.
▫️ شفافسازی عملکرد و پاسخگویی:
یکی از مشکلات نظام آموزشی کشور، عدم شفافیت در عملکرد و برنامههاست. مسئولین باید در برابر ملت پاسخگو باشند و شفافیت در عملکردشان را افزایش دهند تا مردم بتوانند بهتر نظارت و ارزیابی کنند.
▫️ جلوگیری از پولیسازی آموزش:
یکی از مهمترین نکاتی که باید مورد توجه قرار گیرد، جلوگیری از پولیسازی آموزش است. آموزش بهعنوان یک حق عمومی باید بهصورت رایگان و باکیفیت برای همه فراهم باشد و نباید به کالایی برای خرید و فروش تبدیل شود.
✅ نظام آموزشی کشور نیازمند تغییرات اساسی و جدی است. اگر به این تغییرات و بهبودها توجه نشود، تبعیض آموزشی و نابرابری در دسترسی به امکانات آموزشی همچنان ادامه خواهد داشت و شکافهای اجتماعی و اقتصادی را نیز عمیقتر خواهد کرد. تنها راهحل، مطالبهگری مستمر و عاقلانه از سوی جامعه و نظارت دقیق بر عملکرد مسئولین است تا آموزش رایگان و باکیفیت بهعنوان یک حق همگانی، نه تنها در کلام و شعار، بلکه در عمل نیز محقق شود.
✍ موسی آقایاری
لطفا برسد به دست مسئولین استان زنجان و کشور☝️
🆔 @Myidea
🔵 مطالبه گری در قرآن
مطالبهگری بر اساس آیات قرآن به معنای درخواست حقوق عادلانه و حقطلبی در برابر ظلم و بیعدالتی است. قرآن کریم به طور گستردهای به اهمیت عدالت، احقاق حقوق و مبارزه با ظلم پرداخته و مؤمنان را به این امر ترغیب کرده است. در اینجا به چند نمونه از آیات قرآن اشاره میکنم که موضوع مطالبهگری و حقطلبی را بیان میکنند :
1_ امر به معروف و نهی از منکر:
خداوند در قرآن کریم به مسلمانان دستور داده است که امر به معروف (تشویق به کارهای نیک) و نهی از منکر (بازداشتن از کارهای زشت) کنند. این مفهوم خود نوعی از مطالبهگری است. به عنوان مثال:
- سوره آل عمران، آیه 104:
وَلْتَكُنْ مِنْكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ ۚ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ
- و باید از میان شما گروهی باشند که [مردم را] به سوی نیکی دعوت کنند و به کار شایسته وادارند و از ناشایست بازدارند، و آنان همان رستگاراناند.
این آیه نشان میدهد که مطالبهگری برای حق و عدالت، بخشی از وظیفهی دینی مسلمانان است.
2 _ قیام برای عدالت و برابری:
خداوند در قرآن کریم به مؤمنان دستور داده است که برای عدالت و قسط بایستند و در برابر ظلم مقاومت کنند.
- سوره نساء، آیه 135:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ بِالْقِسْطِ شُهَدَاءَ لِلَّهِ وَلَوْ عَلَىٰ أَنفُسِكُمْ أَوِ الْوَالِدَيْنِ وَالْأَقْرَبِينَ
- ای کسانی که ایمان آوردهاید، به عدالت قیام کنید و برای خدا گواهی دهید، هرچند بر ضرر خودتان یا والدین و نزدیکانتان باشد.
این آیه به صراحت میگوید که برپایی عدالت و قسط، یکی از وظایف مؤمنان است، حتی اگر در مقابل خود، خانواده، یا نزدیکان باشد.
3_ مبارزه با ظلم و ستم:
قرآن کریم بارها مؤمنان را به مبارزه با ظلم و ستم فراخوانده و به روشنی بیان کرده است که خداوند ستمگران را دوست ندارد.
- سوره شوری، آیه 42:
إِنَّمَا السَّبِيلُ عَلَى الَّذِينَ يَظْلِمُونَ النَّاسَ وَيَبْغُونَ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ ۚ أُولَٰئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ
- راه [اعتراض و مجازات] تنها بر کسانی است که به مردم ستم میکنند و در زمین به ناحق سرکشی مینمایند. برای آنان عذابی دردناک است.
این آیه به وضوح نشان میدهد که ظلم به مردم و فساد در زمین، باعث خشم خداوند و مستحق مجازات الهی است.
4 _ حقطلبی و دادخواهی:
در قرآن کریم، داستانهای بسیاری از انبیا و پیامبران وجود دارد که در برابر ظلم و بیعدالتی ایستادگی کردند. به عنوان مثال:
- سوره قصص، آیه 4:
إِنَّ فِرْعَوْنَ عَلَا فِي الْأَرْضِ وَجَعَلَ أَهْلَهَا شِيَعًا يَسْتَضْعِفُ طَائِفَةً مِّنْهُمْ يُذَبِّحُ أَبْنَاءَهُمْ وَيَسْتَحْيِي نِسَاءَهُمْ ۚ إِنَّهُ كَانَ مِنَ الْمُفْسِدِينَ
- فرعون در زمین برتری جست و مردم آن را گروه گروه ساخت، طایفهای از آنان را به ضعف و زبونی میکشاند؛ پسرانشان را سر میبرید و زنانشان را زنده میگذاشت. او بهراستی از فسادگران بود.
در مقابل این ظلم و ستم، موسی (ع) به مطالبهگری پرداخت و با هدایت الهی، بنیاسرائیل را از ظلم فرعون نجات داد.
✅ قرآن کریم بهوضوح اهمیت مطالبهگری برای حقوق، عدالت، و مبارزه با ظلم را بیان کرده است. این امر بخشی از وظیفه مؤمنان است تا در برابر بیعدالتیها بایستند و برای احقاق حق و برقراری قسط و عدالت تلاش کنند.
✍ موسی آقایاری
🆔 @Myidea
🔵 مواردی از عدالتمحوری امیرالمؤمنین علیه السلام
حضرت علی (ع) نمونهای از یک حاکم عادل و پایبند به اصول اخلاقی و عدالت بود. او هیچگاه در اجرای عدالت تساهل نداشت و حتی در مواردی که ممکن بود به ضرر خود یا نزدیکانش باشد، همچنان به اجرای عدالت پایبند ماند. داستان قضاوت ایشان در مورد برادرش عقیل که درخواست سهم بیشتری از بیتالمال داشت ، با پاسخ قاطع ایشان، بشدت رد می شود.
در ادامه به چند مورد دیگر از عدالت محوری حضرت می پردازیم که عبارتند از :
۱ _ برخورد با اشعث بن قیس
اشعث بن قیس یکی از فرماندهان و سران قبایل بود که در دوران خلافت حضرت علی (ع) به دنبال امتیازاتی از بیتالمال بود. وقتی اشعث درخواست کرد که امتیازی ویژه به او داده شود، حضرت علی (ع) به شدت با او برخورد کرد و به او گفت که بیتالمال متعلق به همه مردم است و کسی حق ندارد از آن برای منافع شخصی استفاده کند. این نشاندهنده تعهد حضرت به عدالت و جلوگیری از تبعیض در تخصیص منابع عمومی است.
۲_ قضاوت در مورد زره خود با یهودی
در زمان خلافت حضرت علی (ع)، زره ایشان گم شد و در دست یک یهودی پیدا شد. حضرت علی (ع) به دادگاه مراجعه کرد و قاضی شریح (که توسط خود حضرت منصوب شده بود) میان ایشان و یهودی به قضاوت پرداخت. به دلیل نداشتن شاهدان معتبر از سوی حضرت علی (ع)، قاضی به نفع یهودی حکم داد. حضرت علی (ع) این حکم را پذیرفت و حتی اعتراضی نکرد، با وجود آن که خود خلیفه وقت بود. این رفتار نمونهای بارز از التزام به قانون و عدالت است، حتی اگر به ضرر خود شخص باشد.
۳_ برخورد با مروان بن حکم
مروان بن حکم از افراد نزدیک به خلیفه سوم عثمان بود و بعد از کشته شدن عثمان به معاویه پیوست. وقتی حضرت علی (ع) به خلافت رسید، مروان به دلیل تخلفاتش باید محاکمه میشد. اما مروان خواستار عفو بود و برخی از اطرافیان حضرت علی (ع) نیز برای او وساطت کردند. حضرت علی (ع) به رغم توصیه برخی نزدیکان، عفو مروان را رد کرد و تاکید کرد که باید عدالت اجرا شود و کسانی که مرتکب جرمی شدهاند، مسئول اعمال خود باشند.
۴_ برخورد با کارگزاران ناصالح
حضرت علی (ع) در دوران خلافت خود با کارگزارانی که از مسیر عدالت و تقوا منحرف شده بودند، برخوردی قاطع داشت. او با عزل افراد ناصالح و جایگزین کردن آنها با افراد شایسته، تلاش کرد تا از فساد و نابرابری در حکومت جلوگیری کند. برای مثال، او یکی از کارگزاران خود به نام مصقلة بن هبیره را به دلیل سوءاستفاده از بیتالمال عزل کرد.
۵_ برخورد با طلحه و زبیر
طلحه و زبیر از اصحاب بزرگ پیامبر (ص) و از نخستین بیعتکنندگان با حضرت علی (ع) بودند، اما به دلیل منافع شخصی و اختلافات سیاسی، از حضرت علی (ع) فاصله گرفتند و زمینهساز جنگ جمل شدند. حضرت علی (ع) با وجود سابقه این دو و احترام به جایگاه آنها، از حق و عدالت کوتاه نیامد و با آنها مقابله کرد تا از فتنه و خونریزی در جامعه جلوگیری کند.
۶ _ تقسیم برابر بیتالمال
یکی از مهمترین تصمیمات حضرت علی (ع) در زمان خلافتش، تقسیم برابر بیتالمال بین مسلمانان بود. در حالی که در دوران خلفای پیشین، تقسیم بیتالمال بر اساس سابقه، نسب و موقعیت اجتماعی انجام میشد، حضرت علی (ع) دستور داد که بیتالمال به طور مساوی بین همه مسلمانان توزیع شود. این تصمیم به معنای از بین بردن تبعیضهای طبقاتی بود و باعث نارضایتی برخی از افراد ثروتمند و صاحب نفوذ شد، اما حضرت علی (ع) به اصول عدالت و برابری پایبند ماند.
✅ این موارد نشاندهنده تعهد عمیق امیرالمومنین (ع) به اصول عدالت و انصاف در همه جنبههای زندگی فردی و حکومتی ایشان است و به عنوان درسهای بسیار بزرگی برای جوامع امروز در نظر گرفته می شوند.
✍ موسی آقایاری
🆔 @Myidea
🔵 نکات سیاسی موجود در زندگی پیامبر رحمت و کریم اهل بیت ع
در زندگی پیامبر اسلام (ص) و امام حسن مجتبی (ع)، بسیاری از تصمیمات سیاسی و اجتماعی بر اساس آموزههای قرآن شکل گرفتهاند. قرآن بهعنوان کتاب مقدس مسلمانان، همواره راهنمایی برای تصمیمگیریهای سیاسی، اجتماعی، و فرهنگی در جامعه اسلامی بوده است. در ادامه، نکات سیاسی زندگی پیامبر (ص) و امام حسن (ع) را با محوریت آیات قرآن بررسی میکنیم:
✅✅ نکات سیاسی در زندگی پیامبر اسلام (ص) با محوریت آیات قرآن:
1_ ایجاد وحدت و همزیستی مسالمتآمیز (عهدنامه مدینه):
- آیه: "وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا" (آل عمران: ۱۰۳)
- پیامبر اسلام (ص) با توجه به آیه فوق و اهمیت وحدت میان مسلمانان، عهدنامه مدینه را تدوین کرد. این پیماننامه به ایجاد همزیستی مسالمتآمیز میان مسلمانان و قبایل مختلف در مدینه کمک کرد و به نوعی نخستین قانون اساسی جامعه اسلامی شد.
2 _ صلح و جلوگیری از جنگ (صلح حدیبیه):
- آیه: "وَإِن جَنَحُوا لِلسَّلْمِ فَاجْنَحْ لَهَا وَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ" (انفال: ۶۱)
- در جریان صلح حدیبیه، پیامبر (ص) بر اساس این آیه عمل کرد و با قریش به توافقی رسید که به موجب آن، جنگ و خونریزی متوقف شد. این تصمیم گرچه در ابتدا به نظر به نفع قریش بود، اما به توسعه اسلام و تقویت موقعیت مسلمانان در درازمدت منجر شد.
3_ مدیریت بحران و عفو عمومی (فتح مکه):
- آیه: "فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمْ" (آل عمران: ۱۵۹)
- هنگام فتح مکه، پیامبر (ص) به جای انتقامگیری از مخالفان گذشته، بر اساس آیه فوق عفو عمومی اعلام کرد. این اقدام سیاسی نه تنها دشمنان را آرام کرد بلکه بسیاری از آنان را به اسلام جذب کرد.
4 _ اصل مشورت و شورا در تصمیمگیریها:
- آیه: "وَشَاوِرْهُمْ فِي الْأَمْرِ" (آل عمران: ۱۵۹)
- پیامبر (ص) در تصمیمات سیاسی و نظامی، از اصل شورا استفاده میکرد و با یاران خود مشورت میکرد. این نشاندهنده اهمیت مشارکت جمعی در امور سیاسی و حکومتی در اسلام است.
✅✅ نکات سیاسی در زندگی امام حسن مجتبی (ع) با محوریت آیات قرآن :
1_ صلح به عنوان یک راهبرد سیاسی (صلح با معاویه):
- آیه: "وَالصُّلْحُ خَيْرٌ" (نساء: ۱۲۸)
- امام حسن (ع) بر اساس این اصل قرآنی، صلح با معاویه را انتخاب کرد. هدف از این صلح، جلوگیری از جنگ و خونریزی بیشتر بین مسلمانان و حفظ جامعه اسلامی از تفرقه و فروپاشی بود. این تصمیم سیاسی امام نشاندهنده درایت و دوراندیشی او در مواجهه با شرایط بحرانی زمان خود است.
2_ اجرای عدالت و پرهیز از ظلم:
- آیه: "إِنَّ اللّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالإِحْسَانِ" (نحل: ۹۰)
- امام حسن (ع) در سیاستهای خود همواره بر اساس این اصل قرآنی عمل کرد. او تلاش میکرد که حتی در صلح با معاویه، حقوق مردم را حفظ کند و شرایطی را برای جلوگیری از ظلم و بیعدالتی فراهم آورد.
3_ پایبندی به پیمان و وفای به عهد:
- آیه: "وَأَوْفُوا بِالْعَهْدِ إِنَّ الْعَهْدَ كَانَ مَسْئُولًا" (اسراء: ۳۴)
- امام حسن (ع) در صلحنامه خود با معاویه شروطی را گذاشت که بر مبنای وفای به عهد و حفظ حقوق مسلمانان بود. این عمل نشاندهنده پایبندی او به آیات قرآن و اصول اخلاقی و سیاسی اسلام بود.
4_ حفظ وحدت و انسجام جامعه اسلامی:
- آیه: "إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ" (حجرات: ۱۰)
- امام حسن (ع) با توجه به اهمیت وحدت در جامعه اسلامی، در شرایطی که اختلافات میتوانست به تفرقه و جنگ داخلی منجر شود، صلح را انتخاب کرد. او همواره بر وحدت میان مسلمانان تأکید داشت و از هرگونه اقدامی که میتوانست به تفرقه بینجامد، پرهیز میکرد.
✅ خلاصه : تصمیمات سیاسی پیامبر اسلام (ص) و امام حسن مجتبی (ع) با محوریت آیات قرآن، نشان از تأکید این دو شخصیت بزرگ بر اصولی مانند عدالت، صلح، وحدت، و مشورت دارد. این اصول قرآنی، راهنمایی برای مدیریت بحرانها و پیشبرد سیاستهایی بود که هدف آنها حفظ جامعه اسلامی و جلوگیری از تفرقه و ظلم بود.
✍ موسی آقایاری
🆔 @Myidea
🔵 در وصف مسجد قبا و مسجد ضرار
▫️ مسجد قبا و مسجد ضرار دو نماد متضاد در تاریخ اسلام هستند که هرکدام بازتابدهنده نوعی نیت و عملکرد در جامعه اسلامیاند. مسجد قبا به عنوان نخستین مسجدی که در اسلام ساخته شد، نشاندهنده اخلاص، تقوا و نیت پاک پیامبر اسلام (ص) و یارانش در ساختن محلی برای عبادت و تجمع مسلمانان است. این مسجد بر اساس نیت الهی و برای تقویت ایمان، وحدت و همبستگی در جامعه اسلامی ساخته شد. قرآن کریم از این مسجد تمجید میکند و آن را مسجدی معرفی میکند که از ابتدا بر پایه تقوا بنا شده است. این تمجید، جایگاه والای این مسجد و نیتهای خالصانه بنیانگذاران آن را بهخوبی نشان میدهد.
▫️ در مقابل، مسجد ضرار که به دستور گروهی از منافقان و به رهبری ابوعامر راهب ساخته شد، نمادی از نفاق، توطئه و تفرقهافکنی در میان مسلمانان است. این مسجد بهظاهر یک مکان عبادی بود، اما در باطن مکانی برای توطئه علیه پیامبر (ص) و مسلمانان و ایجاد تفرقه در جامعه اسلامی بود. نیت پنهان سازندگان این مسجد، بهجای عبادت خداوند و تقویت وحدت اسلامی، چیزی جز ایجاد شکاف و نفاق نبود. با نزول آیات قرآن که پرده از نیت شوم منافقان برداشت، پیامبر اسلام (ص) دستور تخریب این مسجد را دادند. این واکنش قاطعانه پیامبر (ص) نشاندهنده اهمیت حفظ وحدت اسلامی و مقابله با دسیسههای منافقان است.
▫️ این دو مسجد، به ما یادآوری میکنند که نیتهای انسانها در پشت هر عمل، از جمله ساختن یک مکان عبادی، تعیینکننده جایگاه آن عمل در نزد خداوند و در تاریخ است. نیتهای خالص و الهی، هرچند کوچک باشند، میتوانند اثرات بزرگی بر جامعه و زندگی فردی داشته باشند. برعکس، نیتهای نفاقافکنانه و خودخواهانه، هرچند با ظاهری فریبنده، میتوانند به ویرانی و تفرقه منجر شوند.
▫️ در دنیای امروز نیز میتوان مصادیق مشابهی از این دو نوع مسجد را در جوامع مختلف اسلامی مشاهده کرد. مسجد قبا نمادی است از مکانهایی که به نیت عبادت خالصانه، وحدت و خدمت به مردم ساخته میشوند. چنین مساجدی معمولاً توسط افرادی مدیریت میشوند که دغدغه معنویت، تقوا و رفع نیازهای جامعه را دارند. آنها به مرکزی برای فعالیتهای خیرخواهانه، آموزش، تبلیغ دین و تقویت انسجام اجتماعی تبدیل میشوند و نقش مثبتی در ارتقای جامعه ایفا میکنند.
▫️اما در مقابل، امروزه نیز میتوان مساجدی را یافت که با نیتهای نادرست و با اهداف سیاسی، فرقهای یا تفرقهافکنانه ساخته میشوند. این مساجد بهجای اینکه مرکز عبادت و اتحاد باشند، به محلی برای ترویج نفاق، اختلاف و حتی اقدامات خشونتآمیز تبدیل میشوند. برخی از این مساجد ممکن است تحت کنترل گروههای افراطی یا سیاسی باشند که از آنها برای پیشبرد منافع خود و ایجاد تفرقه در میان مسلمانان استفاده میکنند.
✅ بنابراین، داستان مسجد قبا و ضرار به ما درسهای ارزشمندی در مورد خلوص نیت، اهمیت وحدت و هوشیاری در برابر دسیسههای نفاقافکنانه میدهد. مسلمانان امروز باید با درک این آموزههای تاریخی، در انتخاب مکانهای عبادی و اهداف و نیات خود دقت کنند و بهجای افتادن در دام اختلافات و نفاق، به دنبال ایجاد وحدت و تقویت ایمان در جامعه اسلامی باشند.
✍ موسی آقایاری
🆔 @Myidea
🔵 تحلیلی از صلح امام حسن ع با معاویه و تطبیق با جهان معاصر و نقش جمهوری اسلامی
▫️ صلح امام حسن (ع) با معاویه یکی از مهمترین و پرمناقشهترین رویدادهای تاریخ اسلام است که همواره به عنوان نمونهای از استراتژی صلحآمیز در مقابل شرایط خاص و بحرانهای اجتماعی، سیاسی و نظامی مورد تحلیل قرار گرفته است. در این تحلیل، به تطبیق این صلح با جهان معاصر و نقش جمهوری اسلامی ایران در شرایط مشابه پرداخته و یک نمونه عینی از رفتار سیاست خارجی ایران نیز ارائه میشود.
✅ تحلیل صلح امام حسن (ع) با معاویه
▫️ پس از شهادت امام علی (ع) و بیعت مردم با امام حسن (ع)، ایشان با چالشهای بسیاری از جمله فقدان همبستگی داخلی و تمایل به صلح در میان بخشهای مختلف جامعه اسلامی روبرو شدند. از سوی دیگر، معاویه به عنوان حاکم شام و کسی که در پی به دست آوردن خلافت بود، به سیاستی نظامی و تهاجمی روی آورد. در چنین شرایطی، امام حسن (ع) به منظور جلوگیری از خونریزی بیشتر و حفظ بنیانهای اصلی اسلام، تصمیم به صلح با معاویه گرفتند. این تصمیم نه از سر ضعف، بلکه از درک عمیق وضعیت موجود و شناختی که امام از شرایط و مردم داشتند، اتخاذ شد.
▫️ صلح امام حسن (ع) را میتوان به عنوان یک صلح راهبردی تعبیر کرد که در آن، حفظ اصول و اهداف بلندمدت اسلامی مقدم بر پیروزیهای کوتاهمدت نظامی بود. ایشان با صلح خود، نه تنها از کشتار بیرویه مسلمانان جلوگیری کردند، بلکه مشروعیت خلافت معاویه را نیز مشروط به اجرای شروطی از جمله احترام به حقوق شیعیان و عدم اذیت و آزار آنان نمودند. هرچند معاویه به این شروط وفادار نماند، اما این صلح توانست از یک جنگ داخلی تمامعیار جلوگیری کند.
✅ تطبیق با جهان معاصر و نقش جمهوری اسلامی ایران
در جهان معاصر، جمهوری اسلامی ایران نیز در مواردی به سیاستهای مشابه صلحطلبانه یا دیپلماسی تعاملی روی آورده است، زمانی که به دنبال حفظ منافع ملی و امنیت منطقهای بوده است. یکی از نمونههای برجسته این رویکرد، برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) است. ایران، با وجود توانمندیها و نفوذ منطقهای، در مذاکرات هستهای تصمیم گرفت وارد گفتگوهای بینالمللی شود و به توافقی دست یابد که بر مبنای آن، تعلیق برنامههای هستهای در مقابل لغو تحریمهای اقتصادی قرار گرفت.
▫️ برجام به نوعی مشابه صلح امام حسن (ع) بود، چرا که هدف اصلی آن جلوگیری از یک بحران شدیدتر (در اینجا، جنگ یا تشدید تحریمها) بود و ایران به جای تمرکز بر پیروزی کوتاهمدت، سعی کرد به ثبات و توسعه درازمدت اقتصادی و سیاسی خود فکر کند. اگرچه توافقنامه برجام نیز، مانند صلح امام حسن (ع)، با عدم پایبندی طرف مقابل (ایالات متحده) به تعهداتش مواجه شد، اما ایران نشان داد که همواره آمادگی تعامل و گفتگو برای حفظ منافع ملی خود را دارد.
✅ صلح امام حسن (ع) و تطبیق آن با سیاستهای جمهوری اسلامی ایران در جهان معاصر نشاندهنده یک راهبرد مستحکم برای مدیریت بحرانها است. این رویکرد، بر اساس درک عمیق از شرایط بینالمللی و نیازهای داخلی و با هدف حفظ ارزشهای اساسی و منافع بلندمدت انجام میشود. نمونه عینی این سیاست در معاصر، برجام است که نشان داد ایران میتواند هم به عنوان بازیگری مقتدر در منطقه ظاهر شود و هم به دنبال راهحلهای صلحآمیز در مواجهه با تهدیدات بینالمللی باشد.
✍ موسی آقایاری
🆔 @Myidea
🔵 توصیه به مسافرین این روزها
هموطنان عزیز و گرامی ،
▫️در این روزهای تعطیلات، بسیاری از هممیهنان عزیزمان بار سفر بسته و در جادهها و اتوبانها به سوی مقصدی حرکت میکنند تا لحظات خوشی را در کنار خانواده و عزیزان خود سپری کنند. سفر و مسافرت در فرهنگ اسلامی و ایرانی ما همواره مورد توجه و توصیه قرار گرفته است. پیامبر اکرم (ص) میفرمایند: سفر کنید تا سالم بمانید و سودمند باشید. اما در این میان، حفظ ایمنی و رعایت قوانین در سفر از اهمیت بالایی برخوردار است.
▫️ متأسفانه، دیده میشود که برخی رانندگان در جادهها با سرعتهای غیرمجاز و عدم رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی، نه تنها جان خود بلکه جان سایر مسافران را نیز به خطر میاندازند. اسلام دین رحمت و شفقت است و به ما میآموزد که همواره به حقوق دیگران احترام بگذاریم و در رفتار خود مسئولانه عمل کنیم. قرآن کریم در سوره نساء (آیه 29) میفرماید: "وَلَا تَقْتُلُوا أَنفُسَكُمْ ۚ إِنَّ اللَّهَ كَانَ بِكُمْ رَحِيمًا"
(خود را نکشید؛ همانا خداوند به شما مهربان است).
این آیه به روشنی به ما نشان میدهد که هر نوع رفتاری که منجر به آسیب به خود یا دیگران شود، از نظر دین اسلام ممنوع و مذموم است. سرعت غیرمجاز، سبقتهای بیمورد، و عدم توجه به قوانین راهنمایی و رانندگی، همگی میتواند به وقوع حوادث دلخراش منجر شود که این با آموزههای اسلامی و اخلاقی ما در تضاد است.
از طرفی دیگر، پیامبر گرامی اسلام (ص) میفرمایند: "المؤمنونَ کَجَسَدٍ واحِدٍ، إذا اشتَکی مِنهُ عُضوٌ تَداعى لَهُ سائِرُ الجَسَدِ بِالسَّهَرِ وَالحُمّى"
(مؤمنان مانند یک پیکر واحد هستند که اگر عضوی از آن به درد آید، دیگر اعضا نیز در رنج و ناراحتی خواهند بود). بر همین اساس، همه ما به عنوان اعضای یک جامعه اسلامی وظیفه داریم که با رعایت قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی، سلامتی و امنیت خود و دیگران را تضمین کنیم.
✅✅ به همین جهت، از همه رانندگان عزیز و مسافران گرامی درخواست میشود :
1_ رعایت سرعت مجاز و مطمئنه را جدی بگیرند. سرعت بالا یکی از عوامل اصلی بروز تصادفات جادهای است و میتواند پیامدهای جبرانناپذیری داشته باشد.
2_ به قوانین راهنمایی و رانندگی احترام بگذارند. این قوانین برای حفظ جان و مال انسانها وضع شدهاند و عمل به آنها از دیدگاه دینی نیز واجب است.
3_ صبوری و مدارا در رانندگی را فراموش نکنند. همانطور که قرآن کریم ما را به صبر و بردباری دعوت کرده است، رانندگی نیز باید همراه با صبر، دقت، و توجه باشد.
4 _ از هرگونه بیاحتیاطی، سبقت غیرمجاز، و حرکات مخاطرهآمیز خودداری کنند. این اقدامات نه تنها با اصول اخلاقی و دینی ما در تضاد است، بلکه میتواند به بروز فاجعههای انسانی منجر شود.
5 _ استراحت کافی و مناسب را در طول سفر در نظر بگیرند. خستگی و خوابآلودگی در رانندگی از عوامل اصلی بسیاری از تصادفات است و باید از آن اجتناب شود.
✅ همگی ما مسئول هستیم که با عمل به آموزههای دینی و رعایت اصول ایمنی و انسانی، در حفظ جان خود و دیگران کوشا باشیم. یادمان باشد که یک لحظه بیتوجهی میتواند شادی یک خانواده را به غم و اندوه تبدیل کند. بیایید با رعایت قوانین و ارزشهای اسلامی، جادهها را به محلی امن برای همه تبدیل کنیم.
با آرزوی سفری ایمن، پربرکت و همراه با سلامتی برای همه عزیزان هم وطن.
✍ موسی آقایاری
🆔 @Myidea
2024_09_03_08_20_52_128kbs.mp3
28.36M
🔵 پیامبر شناسی
پیامبر اسلام (ص) در طول دوران پیامبری خود، همواره در مواجهه با مسائل و چالشهای مختلف، از دو رویکرد اصلی بهره میگرفت: تعامل و تقابل. این دو رویکرد، با توجه به شرایط و نیازها، به صورت متوازن و خردمندانه به کار گرفته میشدند.
رویکرد تعامل
پیامبر اسلام (ص) تاکید بسیاری بر صلح، دوستی و همزیستی مسالمتآمیز داشت. این رویکرد در موارد زیر بهخوبی مشاهده میشود:
- انعقاد پیمانهای صلح: پیامبر با قبایل و اقوام مختلف پیمانهای صلح منعقد میکرد تا از خونریزی و جنگ جلوگیری کند.
- عفو عمومی در فتح مکه: حتی زمانی که مکه فتح شد و پیامبر (ص) در اوج قدرت قرار داشت، عفو عمومی اعلام کرد و دشمنان دیروز را بخشید. این عفو نشانهای از روحیه تعاملجویانه و بزرگمنشی او بود.
- تعامل با غیرمسلمانان: پیامبر (ص) به جای تحمیل عقیده، با دعوتهای مسالمتآمیز و تعامل سازنده، افراد را به اسلام دعوت میکرد.
رویکرد تقابل
در مواردی که تهدیدات جدی علیه اسلام و مسلمانان مطرح بود، پیامبر (ص) از رویکرد تقابل استفاده میکرد:
- غزوهها و جنگها
- مقابله با عهدشکنان
- برخورد با منافقین
اینها ، بهخوبی نشان میدهند که پیامبر اسلام (ص) همیشه به دنبال یک تعادل هوشمندانه بین تعامل و تقابل بود. این تعادل، الگویی ارزشمند برای مدیران امروز است که:
- باید منعطف باشند ،
- در مواقع ضروری، قاطعیت نشان دهند
✅ درسهایی برای جهان امروز
1. ترکیب تعامل و تقابل
2. اهمیت صلح و گفتوگو
3. دفاع هوشمندانه
4. بزرگمنشی و عفو
🎤 موسی آقایاری
🆔 @Myidea
🔵 انتظارات امام رضا (ع) از شیعیان
امام رضا (ع) در سخنان و رفتارهای خود انتظارات خاصی از شیعیان و پیروان خود داشتند که بر اساس آیات قرآن و روایات اهل بیت (ع) شکل گرفته است. این انتظارات را میتوان به چند محور اصلی تقسیم بندی کرد :
1. پایبندی به تقوی و پرهیزگاری
- آیه 13 سوره حجرات «إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ» (بهراستی گرامیترین شما نزد خداوند، پرهیزگارترین شماست). این آیه به اهمیت تقوی و پرهیزگاری در نزد خداوند اشاره دارد.
- امام رضا (ع) در روایتهایی به تقوی و پرهیزگاری تأکید کردند. ایشان فرمودند: «تَقوَ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ فَإِنَّهُ قَائِمٌ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ» (تقوی خدا را داشته باشید، زیرا او بر هر چیزی قیامکننده است).
- شیعیان باید به تقوی و پرهیزگاری پایبند باشند و در زندگی فردی و اجتماعی خود اصول اخلاقی و دینی را رعایت کنند.
2. عمل به احکام و دستورات اسلامی
- آیه 5 سوره مائده «الْيَوْمَ يَئِسَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ دِينِكُمْ فَلَا تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِ» (امروز کافران از دین شما ناامید شدهاند، پس از آنها نترسید و از من بترسید).
- امام رضا (ع) در مورد اهمیت عمل به دستورات اسلامی فرمودند: «عَلَيْكُمْ بِالْفَرَائِضِ فَإِنَّ فِي كُلِّ شَيْءٍ خَيْرًا» (بر شما واجب است که به واجبات عمل کنید، زیرا در هر چیزی خیر و برکت وجود دارد).
- پیروان امام رضا (ع) باید به احکام و دستورات اسلامی پایبند باشند و در زندگی روزمره خود آنها را عملی کنند.
3. پایبندی به عدالت و انصاف
- آیه 135 سوره نساء «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ لِلَّهِ شُهَدَاءَ بِالْقِسْطِ» (ای کسانی که ایمان آوردهاید، قیامکنندگان برای خدا و گواهان به انصاف باشید).
- امام رضا (ع) تأکید کردند که عدالت و انصاف باید در تمام جوانب زندگی رعایت شود. ایشان فرمودند: «مَنْ لَمْ يَحْكُمْ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ فَأُو۟لَـٰٓئِكَ هُمْ الْفَاسِقُونَ» (کسانی که به آنچه خدا نازل کرده است، حکم نکنند، فاسق هستند).
- شیعیان باید در همه امور زندگی خود به عدالت و انصاف پایبند باشند و از هرگونه ظلم و ستم پرهیز کنند.
4. پشتیبانی از اهل بیت و محبت به آنها
- آیه 23 سوره شوری «قُل لَّا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَىٰ» (بگو: «من از شما هیچ اجر و پاداشی نمیخواهم، جز محبت به نزدیکان»)
- امام رضا (ع) در روایتهای متعدد بر محبت و پشتیبانی از اهل بیت تأکید کردند. ایشان فرمودند: «مَنْ أَحَبَّنِي فَقَدْ أَحَبَّ اللَّهَ» (کسی که مرا دوست داشته باشد، خدا را دوست داشته است).
- شیعیان باید به اهل بیت پیامبر (ص) محبت ورزیده و از آنها پشتیبانی کنند و به سیره و آموزههای آنها عمل کنند.
5. پرهیز از تعصبات و ایجاد وحدت
- آیه 10 سوره حجرات «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ» (مؤمنان تنها برادر یکدیگرند).
- امام رضا (ع) بر اهمیت وحدت و پرهیز از تعصبات تأکید کردند و فرمودند: «لَا تَكُونُوا مِنْ أَهْلِ الْجَفَاءِ» (از اهل جفا و بیرحمی نباشید).
- شیعیان باید از تعصبات قومی، مذهبی، و اجتماعی پرهیز کرده و به وحدت و همبستگی بین مسلمانان و انسانها کمک کنند.
✅ این انتظارات و راهبردها نشاندهنده اصول اساسی و راههای عمل به آموزههای اسلامی هستند که امام رضا (ع) برای شیعیان خود ترسیم کردهاند و بر اساس آیات قرآن و روایات اهل بیت (ع) به آنها توجه داده شده است.
✍ موسی آقایاری
🆔 @Myidea
🔵 مطالبه گری در سیره امام رضا ع
مطالبهگری در سیره امام رضا (ع) به معنای دفاع از حق، طلب عدالت، و بیان خواستهها و نیازهای مردم در برابر حاکمان و مسئولان است. این رویکرد در رفتار و سخنان امام رضا (ع) به روشنی دیده میشود. این شیوه مطالبهگری میتواند الگویی برای رفتارهای اجتماعی و سیاسی امروزی ما نیز باشد، جایی که افراد و احزاب باید با اقتدا به امام رضا (ع) برای رسیدن به عدالت و رفع مشکلات اجتماعی، بهصورت مدبرانه و صریح با مقامات و مسئولان به گفتوگو بپردازند. برخی از مثالهای عینی از مطالبهگری امام رضا (ع) و ارتباط آن با مسائل امروزین به شرح زیر است :
1 _ بیان خواستههای مردم در برابر حکومت مأمون:
هنگامی که مأمون عباسی به اجبار امام رضا (ع) را به عنوان ولیعهد منصوب کرد، امام این مقام را تنها به شرطی پذیرفت که در امور حکومتی دخالتی نکند. امام رضا (ع) در این موقعیت از نفوذ خود استفاده کرد تا مشکلات مردم را بیان کند و از حقوق آنها دفاع نماید. امام در جلسات عمومی و خصوصی، با انتقاد از ظلم و فساد، بر عدالتخواهی و مبارزه با ظلم تأکید میکردند.
مثال امروزی: در دنیای امروز، این نوع مطالبهگری میتواند به شکل فعالیتهای مدنی و سیاسی درون نظامهای دموکراسی و غیردموکراسی دیده شود. نمایندگان مجلس، شوراها و سایر مقامات منتخب مردم میتوانند با استفاده از جایگاه خود، مسائل و مشکلات جامعه را بیان کنند و برای تحقق عدالت و مبارزه با فساد، خواستههای عمومی را به گوش مسئولان و حاکمان برسانند.
2_ دفاع از حقوق محرومان و مستضعفان:
امام رضا (ع) همواره از حقوق محرومان و مستضعفان دفاع میکردند. ایشان به مأمون و دیگر مسئولان حکومتی گوشزد میکردند که باید عدالت اجتماعی را رعایت کنند و در توزیع بیتالمال، حق محرومان و نیازمندان را در نظر بگیرند. به عنوان مثال، در یکی از روایات آمده است که امام رضا (ع) به مأمون نامه نوشت و از او خواست که در استفاده از بیتالمال، بهگونهای رفتار کند که عدالت و انصاف رعایت شود و محرومان و نیازمندان به حقوق خود دست یابند.
مثال امروزی: در زمان حاضر، سازمانهای مردمنهاد (NGOها)، فعالان حقوق بشر، و گروههای مدافع حقوق اجتماعی میتوانند با الگوبرداری از سیره امام رضا (ع)، برای حمایت از حقوق اقشار ضعیف جامعه، مانند مهاجران، پناهندگان، کارگران، و دیگر گروههای آسیبپذیر، اقدام کنند و با انجام فعالیتهای حقوقی و تبلیغاتی، دولتها و مؤسسات را به رعایت حقوق این افراد وادار کنند.
3_ اعتراض به بدعتها و انحرافات فکری:
امام رضا (ع) در مواجهه با بدعتها و انحرافات فکری، موضعگیری قاطعی داشتند و به روشنگری میپرداختند. ایشان در مناظرههای علمی و فکری با دانشمندان و متکلمان مختلف، به روشنی به دفاع از اسلام واقعی و بیان آموزههای حق میپرداختند. این نوع مطالبهگری در عرصه فکری و فرهنگی نیز نمونهای از تلاش امام برای اصلاح جامعه و مبارزه با انحرافات بود.
مثال امروزی: در جهان معاصر، دانشگاهها، مراکز تحقیقاتی، و اندیشکدهها میتوانند با برگزاری مناظرهها و کنفرانسها در مورد موضوعات مهم اجتماعی، فرهنگی و دینی، در برابر افکار نادرست و انحرافی بایستند و به ترویج حقایق علمی و اجتماعی بپردازند. این رویکرد میتواند به ترویج تفکر نقادانه و شفافسازی مسائل کمک کند.
4_ تاکید بر پاسخگویی و مسئولیتپذیری حاکمان:
امام رضا (ع) در جلسات مختلف، به حاکمان و مسئولان حکومتی توصیه میکردند که باید پاسخگوی اعمال و تصمیمات خود باشند. ایشان بارها بر اهمیت مشورت با علما و بزرگان دین و توجه به خواستههای مردم تأکید میکردند. در یکی از جلسات خود با مأمون، امام رضا (ع) به او فرمودند: بهترین چیز برای یک رهبر، پاسخگویی به نیازهای مردم و اجرای عدالت است.
مثال امروزی: مطالبه شفافیت و پاسخگویی از مقامات عمومی، یک نیاز حیاتی برای جوامع امروزی است. مردم میتوانند از طریق ابزارهایی مانند رسانهها، شبکههای اجتماعی، و جلسات عمومی، مقامات را به پاسخگویی و شفافسازی در مورد تصمیمات و سیاستهای خود وادار کنند. به عنوان مثال، تلاش برای انتشار بودجههای عمومی و منابع مالی میتواند گامی در جهت افزایش پاسخگویی باشد.
5_ توجه به عدالت اجتماعی و اقتصادی:
امام رضا (ع) در زمینه عدالت اجتماعی و اقتصادی نیز مطالبهگری فعالی داشتند. به عنوان مثال، در مواردی که فساد مالی یا ستم اقتصادی رخ میداد، ایشان به صورت مستقیم و غیرمستقیم اعتراض خود را ابراز میکردند و خواستار اصلاحات اساسی در مدیریت اقتصادی و رعایت عدالت در توزیع ثروت میشدند.
مثال امروزی: در دنیای امروز، فعالان اجتماعی و اقتصادی میتوانند با الهام از سیره امام رضا (ع)، از دولتها و شرکتها مطالبه کنند که سیاستهای اقتصادیشان به نفع همه اقشار جامعه و به ویژه نیازمندان باشد. این مطالبهگری میتواند از طریق کمپینهای آگاهیبخشی، راهپیماییهای اعتراضی، ایجاد گروه ها و کانالهای مجازی و فشارهای سیاسی و اجتماعی برای اصلاح نظامهای مالی و اقتصادی فاسد انجام شود.
✅ این نمونهها نشان میدهند که امام رضا (ع) همواره در راستای مطالبهگری برای حق و عدالت تلاش میکردند و سیره ایشان الگویی مهم برای جامعه اسلامی در زمینه عدالتخواهی و مبارزه با ظلم است. در دنیای امروز، این سیره میتواند راهنمایی برای تلاشهای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی در جهت تحقق عدالت، انصاف، و احترام به حقوق بشر باشد.
✍ موسی آقایاری
🆔 @Myidea
🔵 مطالبه گری از منظر قانون اساسی و قرآن کریم
اصول قانون اساسی که در مورد حقوق و مطالبهگری مردم در ایران اسلامی صحبت میکنند، آیاتی از قرآن کریم را به عنوان پشتوانه و موید آنها می توان ذکر کرد که در ادامه، برای هر اصل ، آیهای از کلام الله مجید جهت تلنگر به مسئولین و دست اندرکاران ، آورده می شود :
۱_ اصل ۲۶: آزادی تشکیل احزاب، جمعیتها و انجمنها
آیهای که به نوعی به مفهوم آزادی گردهمایی و همکاری مردم برای اهداف مشترک اشاره دارد:
«وَتَعَاوَنُوا عَلَی الْبِرِّ وَالتَّقْوَی وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَی الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ» (سوره مائده، آیه ۲) «و در نیکی و تقوا به یکدیگر کمک کنید و در گناه و تجاوزکاری با هم همکاری نکنید.»
۲_ اصل ۲۷: آزادی اجتماعات و راهپیماییها
این اصل به آزادی اجتماعات اشاره دارد که میتواند در راستای امر به معروف و نهی از منکر انجام شود:
«وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ...» (سوره توبه، آیه ۷۱) «و مردان و زنان مؤمن، دوستان و یاوران یکدیگرند؛ به کارهای پسندیده فرمان میدهند و از کارهای ناپسند باز میدارند...»
۳_ اصل ۸: امر به معروف و نهی از منکر
این اصل به طور مستقیم با مفهوم امر به معروف و نهی از منکر در قرآن مرتبط است:
«کُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَتَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ...» (سوره آل عمران، آیه ۱۱۰) «شما بهترین امتی هستید که برای مردم پدیدار شدهاید، امر به معروف و نهی از منکر میکنید...»
۴_ اصل ۹۰: حق شکایت از طرز کار مجلس، قوه مجریه و قضاییه
قرآن به حق مردم برای اعتراض و شکایت اشاره میکند:
«إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُكُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَمَانَاتِ إِلَى أَهْلِهَا وَإِذَا حَكَمْتُمْ بَيْنَ النَّاسِ أَنْ تَحْكُمُوا بِالْعَدْلِ...» (سوره نساء، آیه ۵۸) «خداوند به شما فرمان میدهد که امانتها را به صاحبانشان بازگردانید و هنگامی که میان مردم داوری میکنید، به عدالت حکم کنید...»
۵_ اصل ۲۴: آزادی مطبوعات
قرآن به بیان حقیقت و نظارت بر عملکرد نهادها تاکید دارد:
«وَقُلِ الْحَقُّ مِنْ رَبِّكُمْ...» (سوره کهف، آیه ۲۹) «و بگو: "حق از جانب پروردگار شماست"...»
۶ _ اصل ۳۴: حق دادخواهی
این اصل به عدالت در قضاوت و داوری اشاره دارد که در قرآن به آن توصیه شده است: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ لِلَّهِ شُهَدَاءَ بِالْقِسْطِ...» (سوره نساء، آیه ۱۳۵) «ای کسانی که ایمان آوردهاید، به عدالت قیام کنید و برای خدا شهادت دهید...»
۷. اصل ۵۶: حاکمیت ملی و مردمسالاری دینی
این اصل بر حق مردم برای تعیین سرنوشت خود تاکید دارد:
«فَبَشِّرْ عِبَادِ الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ...» (سوره زمر، آیه ۱۷-۱۸) «پس بندگان مرا بشارت ده، آنان که سخنان را میشنوند و از بهترین آن پیروی میکنند...»
۸ _ اصل ۱۷۳: دیوان عدالت اداری
این اصل به لزوم برقراری عدالت اداری و رسیدگی به شکایات مردم اشاره دارد:
- آیه: «وَإِذَا حَكَمْتُمْ بَيْنَ النَّاسِ أَنْ تَحْكُمُوا بِالْعَدْلِ» (سوره نساء، آیه ۵۸) «...و هنگامی که میان مردم داوری میکنید، به عدالت حکم کنید...»
✅ این آیات قرآن کریم به نوعی مبنای دینی و اسلامی برای اصول مختلف قانون اساسی کشورمان در راستای مطالبهگری و حقوق مردم در ایران اسلامی را فراهم میکنند و نشاندهنده اهمیت عدالت، آزادی، و حق طلبی در اسلام هستند.
✍ موسی آقایاری
🆔 @Myidea
🔵 راهکارهای تقویت فرهنگ مطالبهگری در جامعه
فرهنگ مطالبهگری یکی از اصول بنیادین برای شکلگیری یک جامعه پویا و مسئولیتپذیر است. در جوامعی که مردم از حق و مسئولیت خود برای بیان نیازها و مشکلات آگاه هستند، شرایط بهتری برای توسعه، عدالت و پیشرفت فراهم میشود. مطالبهگری به معنای بیان خواستهها و انتظارات بهصورت آگاهانه، منظم و محترمانه از مسئولین و نهادهای مربوطه است. برای ایجاد و تقویت این فرهنگ، باید به چند نکته اساسی توجه کنیم:
۱_ آگاهی و آموزش
اولین گام در فرهنگسازی مطالبهگری، آموزش و افزایش آگاهی شهروندان است. مردم باید از حقوق خود و نحوه استفاده از این حقوق مطلع باشند. آگاهیبخشی در این زمینه میتواند از طریق رسانهها، کارگاههای آموزشی، مدارس و نهادهای اجتماعی انجام شود. آموزش شهروندی به مردم کمک میکند تا به جای ابراز نارضایتیهای بیثمر، از ابزارهای قانونی و مشروع برای پیگیری مطالبات خود استفاده کنند.
۲_ ترویج مسئولیتپذیری
مطالبهگری با مسئولیتپذیری همراه است. هر شهروند باید بداند که او نیز بخشی از جامعه است و نقش و مسئولیتی در آن دارد. شعار "هر شهروند یک مسئول" به این معناست که همه ما باید با همت و تلاش خود در جهت بهبود شرایط زندگی مشترکمان گام برداریم و تنها به انتقاد و شکایت اکتفا نکنیم. مسئولیتپذیری یعنی مشارکت فعال در امور جامعه، حفظ نظم و قانون، و کمک به حل مشکلات بهجای ایجاد آنها.
۳_ ارتباط مؤثر با مسئولین
مطالبهگری مؤثر نیازمند برقراری ارتباطی سازنده و مؤثر با مسئولین است. استفاده از زبان محترمانه، منطقی و مستدل در بیان مطالبات، نه تنها موجب شنیده شدن بهتر این خواستهها میشود، بلکه میتواند به ایجاد اعتماد متقابل میان مردم و مسئولین کمک کند. در این راستا، استفاده از سامانههای ارتباطی رسمی، ارسال نامهها و درخواستهای کتبی، شرکت در جلسات عمومی و دیدارهای مردمی میتواند مفید باشد.
۴_ تقویت روحیه همبستگی و مشارکت جمعی
یکی از مهمترین عناصر در فرهنگسازی مطالبهگری، تقویت روحیه همبستگی و مشارکت جمعی است. وقتی افراد یک جامعه به صورت گروهی و هماهنگ مطالبهگری کنند، صدای آنها بلندتر و تأثیرگذارتر خواهد بود. نهادهای مدنی، انجمنهای محلی، و گروههای مردمی میتوانند نقش مهمی در این راستا ایفا کنند.
۵_ استفاده از رسانههای جمعی و شبکههای اجتماعی
رسانههای جمعی و شبکههای اجتماعی ابزارهای قدرتمندی برای ترویج فرهنگ مطالبهگری هستند. با استفاده از این بسترها، میتوان مسائل و مشکلات را بهصورت گسترده مطرح کرد و حمایت عمومی را جلب کرد. اما باید دقت داشت که استفاده از این ابزارها باید مسئولانه و به دور از افراط و هیجانزدگی باشد.
۶_ تشویق مسئولین به پاسخگویی
برای تقویت فرهنگ مطالبهگری، باید مسئولین را نیز به پاسخگویی و شفافیت تشویق کرد. پاسخگویی مسئولین به مطالبات مردم نه تنها به حل مشکلات کمک میکند، بلکه اعتماد عمومی را نیز تقویت میکند. مردم باید بدانند که پیگیری منظم و مستمر مطالبات میتواند به بهبود شرایط کمک کند و از حقوق خود به بهترین نحو دفاع کنند.
۷_ الگو بودن در رفتار و گفتار
هر فردی در جامعه میتواند با رفتار و گفتار خود الگوی مناسبی برای دیگران باشد. رفتار مسئولانه، صبورانه و همراه با احترام در پیگیری مطالبات، میتواند تأثیر مثبت و عمیقی بر دیگران داشته باشد و آنها را نیز به این مسیر دعوت کند.
۸_ پرهیز از افراطگرایی و رفتارهای تخریبی
مطالبهگری باید بر اساس اصول و مبانی اخلاقی و قانونی باشد. هر گونه افراطگرایی، خشونت یا رفتارهای تخریبی نه تنها به فرهنگ مطالبهگری آسیب میزند، بلکه منجر به بینظمی و بیاعتمادی در جامعه میشود.
✅ نهایتا ، فرهنگ مطالبهگری نیازمند مشارکت همهجانبه و همت بلند مردم و مسئولین است. با تقویت این فرهنگ، میتوان جامعهای ساخت که در آن، هر فرد به حقوق و وظایف خود آگاه باشد و برای بهبود شرایط زندگی تلاش کند.
✍ موسی آقایاری
🆔 @Myidea
🔵 پنج دلیل اهمیت لیلة المبیت
لیلة المبیت یکی از شبهای تاریخی و مهم ( شب اول ماه ربیع الاول ) در تاریخ اسلام است که به فضیلت و شجاعت حضرت علی (ع) اشاره دارد. این شب، به شبی اشاره دارد که حضرت علی (ع) در بستر پیامبر اکرم (ص) خوابید تا جان پیامبر (ص) را از خطر نجات دهد. برای درک اینکه چرا لیلة المبیت به فضیلت امیرالمومنین (ع) است، باید به جزئیات این رویداد تاریخی و اهمیت آن در اسلام توجه کنیم.
۱_ حفظ جان پیامبر (ص) و دفاع از اسلام:
در سال سیزدهم بعثت، قریش در مکه توطئهای برای کشتن پیامبر (ص) ترتیب دادند. آنان تصمیم گرفتند تا گروهی از جنگجویان قریش به صورت هماهنگ به خانه پیامبر (ص) حمله کنند و او را به قتل برسانند. خداوند پیامبر (ص) را از این نقشه آگاه کرد و دستور داد که شبانه به مدینه هجرت کند. حضرت علی (ع) با آگاهی کامل از خطرات، پذیرفت که در بستر پیامبر (ص) بخوابد تا مشرکان تصور کنند که پیامبر (ص) هنوز در خانه است. این اقدام شجاعانه، فرصتی فراهم کرد تا پیامبر (ص) به سلامت از مکه خارج شود.
۲_ شجاعت و ایثار بینظیر علی (ع):
شجاعت حضرت علی (ع) در لیلة المبیت یکی از بینظیرترین نمونههای ایثار و فداکاری در تاریخ اسلام است. خوابیدن در بستر پیامبر (ص) در شرایطی که خطر مرگ حتمی وجود داشت، نشان از ایمان عمیق و اخلاص علی (ع) به پیامبر (ص) و دین اسلام دارد. او با به خطر انداختن جان خود، به نجات اسلام و پیامبر (ص) کمک کرد.
۳_ آیه نازل شده در شأن حضرت علی (ع):
در این شب، آیه ۲۰۷ سوره بقره نازل شد که به وضوح به فضیلت و مقام والای حضرت علی (ع) اشاره دارد:
"وَمِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ وَاللَّهُ رَؤُوفٌ بِالْعِبَادِ"
و از میان مردم، کسی است که جان خود را برای خشنودی خدا میفروشد؛ و خداوند نسبت به بندگان مهربان است.
این آیه بهخوبی نشان میدهد که فداکاری حضرت علی (ع) مورد تأیید خداوند بوده و برای همیشه در قرآن ماندگار شده است.
۴_ نقش کلیدی در هجرت و استقرار اسلام:
اگر حضرت علی (ع) در این شب حاضر به چنین فداکاری نمیشد، نقشه قریش برای قتل پیامبر (ص) به موفقیت میرسید و ممکن بود مسیر تاریخ اسلام به کلی تغییر کند. فداکاری علی (ع) یکی از عوامل مهم موفقیت هجرت پیامبر (ص) به مدینه و پایهگذاری حکومت اسلامی بود.
۵ _ تثبیت محبت و اعتماد پیامبر (ص) به علی (ع):
این اقدام حضرت علی (ع) نه تنها جان پیامبر (ص) را نجات داد، بلکه محبت و اعتماد بیشتری از سوی پیامبر (ص) نسبت به او را به همراه داشت. پیامبر (ص) بارها به وفاداری و شجاعت علی (ع) اشاره کرده و او را به عنوان برادر و وصی خود معرفی کردهاند.
✅ لیلة المبیت به دلیل این فداکاری و ایثار بزرگ، یکی از شبهای برجسته در تاریخ اسلام است که فضیلت و مقام والای حضرت علی (ع) را به نمایش میگذارد. این شب، نمادی از ایمان، شجاعت، و اخلاص علی (ع) به اسلام و پیامبر اکرم (ص) است و به همین دلیل، لیلة المبیت فضیلت بزرگی برای امیرالمومنین علی (ع) به شمار میآید.
✍ موسی آقایاری
🆔 @Myidea
🔵 دعا برای پدران در تنگنای مالی و مستاجرین بیپناه
خدایا، در این روزگار سخت که تنگناهای مالی بسیاری از پدران را درگیر کرده است، هیچ پدری را به خاطر چندرغاز مال دنیا از عزت و آبروی خود محروم مکن. چنان که در قرآن کریم آمده است:
"وَ لِلَّهِ عِزَّةُ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِلْمُؤْمِنِينَ"
(و عزت، مخصوص خدا و پیامبر او و مؤمنان است)
(سوره منافقون، آیه ۸)
خدایا، به آنان که با دستان خالی اما دلی پر از امید به رحمت و کرم تو زندگی میکنند، صبر و استقامت عطا کن. چنان که فرمودهای:
"یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صَابِرُوا وَ رَابِطُوا وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ"
(ای کسانی که ایمان آوردهاید، صبر کنید و پایداری ورزید و مرابطه کنید و از خدا بترسید، شاید رستگار شوید)
(سوره آل عمران، آیه ۲۰۰)
خدایا، به تمام مستاجرینی که هیچ پناه و تکیهگاهی جز تو ندارند، عنایتی ویژه و لطفی بیپایان ارزانی دار. همانگونه که در قرآن آمده است:
"وَ مَنْ یَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ"
(و هرکس بر خدا توکل کند، او برایش کافی است)
(سوره طلاق، آیه ۳)
خدایا، دست یاریات را به سویشان دراز کن و آنان را از نگرانیها و دلمشغولیهای این روزهای سخت رهایی بخش. تویی که مهربانترین و بخشندهترین هستی، درهای رحمت و رزقت را بر رویشان بگشا و به آنان آرامش و اطمینان قلبی عنایت فرما. همانطور که فرمودهای:
"فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یُسْرًا، إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یُسْرًا"
(به درستی که با هر سختی، آسانی است. آری، با هر سختی آسانی است)
(سوره شرح، آیات ۵ و ۶)
الهی آمین.
✍ موسی آقایاری
🆔 @Myidea
🔵 گفتگوی آموزنده زمین و آسمان
آسمان: ای زمین، چرا همیشه در زیر من ماندی و به عرش نرسیدی؟
زمین: ای آسمان بلند، من به فروتنی و تواضع افتخار میکنم. من خانهٔ مردمان هستم و هر که در من است، بر من قدم میگذارد. من آنان را با محبت و صبر در آغوش میگیرم.
آسمان: اما من بالاتر از تو هستم و به خدا نزدیکتر. من خانهٔ ستارگان و فرشتگانم.
زمین: درسته، ای آسمان. ولی نزدیکی به خدا به ارتفاع نیست، بلکه به تواضع و دل صاف است. من، هرچند در پایینترین مکان قرار دارم، اما بندهٔ صابریام و با عشق، هر روز پرورش دهندهٔ مخلوقات خداوند هستم.
آسمان: شاید حق با تو باشد. من بلند و زیبا هستم، اما تو پر از شکوهی که در سختیهای زمینی به نمایش میگذاری. من از تو میآموزم که فروتنی و عشق به مخلوقات، نزدیکترین راه به خداوند است.
زمین: و من از تو میآموزم که همیشه چشم به آسمان و افقهای دوردست داشته باشم، چرا که آرزو و امید است که انسانها را به سوی نور و کمال میبرد.
عزیزان مطالعه کننده : این گفتگو به ما یادآوری میکند که هرچند ظاهر ما و جایگاهی که در آن قرار داریم ممکن است متفاوت باشد، اما اهمیت واقعی در تواضع، خدمت به دیگران و رسیدن به خداوند از طریق عشق و معرفت است.
✅ این مثالها نشانگر این هستند که هر موجودی در عالم هستی، چه زمین و چه آسمان، دارای نقش و ارزشی منحصر به فرد است و هرکدام میتواند از دیگری بیاموزد.
✍ موسی آقایاری
🆔 @Myidea
🔵 در گفتگوی زیر، ندا فخاری، معاند انقلاب اسلامی ساکن نروژ ، با موسی آقایاری، طرفدار انقلاب اسلامی ساکن ایران ، به بحث و تبادل نظر پرداخته اند :
ندا فخاری: سلام آقای آقایاری، امیدوارم حالتان خوب باشد. همیشه با شما در مورد انقلاب اسلامی بحثهایی داشتهام و امروز میخواهم نظر شما را درباره چند موضوع بپرسم. به نظر شما، آیا انقلاب اسلامی واقعاً به اهداف اولیهاش دست یافته است؟
موسی آقایاری: سلام خانم فخاری، بله، امیدوارم شما هم خوب باشید. به اعتقاد من، انقلاب اسلامی در بسیاری از زمینهها به اهداف خود رسیده است. یکی از اهداف اصلی انقلاب، استقلال و خودکفایی کشور بود و در این زمینه موفقیتهای زیادی کسب شده است. ایران در زمینههای فناوری، پزشکی و نظامی پیشرفتهای قابل توجهی داشته است.
ندا فخاری: اما انتقاداتی وجود دارد که نشان میدهد کشور هنوز با مشکلاتی جدی مواجه است. به عنوان مثال، مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم به طور مداوم مطرح میشود. نظرتان در این باره چیست؟
موسی آقایاری: درست است که مشکلات اقتصادی وجود دارد و ما نباید این مشکلات را نادیده بگیریم. اما باید توجه داشته باشیم که بسیاری از این مشکلات ناشی از تحریمها و فشارهای خارجی است که به کشور وارد شده است. با این حال، نظام تلاش کرده است تا با استفاده از ظرفیتهای داخلی و سیاستهای درست، این مشکلات را کاهش دهد.
ندا فخاری: یکی دیگر از انتقادات این است که برخی معتقدند انقلاب به تعهدات خود در زمینه آزادیهای فردی و حقوق بشر عمل نکرده است. نظر شما چیست؟
موسی آقایاری: آزادیهای فردی و حقوق بشر موضوعاتی بسیار مهم هستند و در انقلاب اسلامی هم به این مسائل توجه شده است. با این حال، ممکن است در برخی موارد نیاز به بهبود وجود داشته باشد. هدف اصلی انقلاب تحقق عدالت اجتماعی و رفاه عمومی بوده است و تلاش برای حفظ امنیت و ثبات کشور، ممکن است در برخی موارد باعث محدودیتهایی در زمینههای دیگر شود.
ندا فخاری: به نظر میرسد که نظرات شما به نوعی دفاع از وضعیت موجود است. آیا فکر نمیکنید که زمان آن رسیده که نقدهای جدیتری به وضع موجود داشته باشید و به دنبال تغییرات اساسی باشید؟
موسی آقایاری: نقد سازنده همیشه مفید است و ما باید به دنبال بهبود وضعیت موجود باشیم. با این حال، تغییرات باید به صورت تدریجی و با در نظر گرفتن منافع ملی و امنیت کشور انجام شود. در نهایت، هدف ما ارتقاء کشور و رفاه مردم است و برای این منظور، نیاز به همکاری و تعامل مثبت داریم.
ندا فخاری: از بحث با شما سپاسگزارم. شاید دیدگاههای ما متفاوت باشد، اما گفتوگو و تبادل نظر میتواند به ما کمک کند تا بهتر درک کنیم و به دنبال راهحلهای مشترک باشیم.
موسی آقایاری: من هم از گفتوگو با شما قدردانی میکنم. تبادل نظر و گفتوگو همیشه میتواند به درک بهتر مسائل و پیدا کردن راهحلهای مناسب کمک کند. امیدوارم که با همدیگر بتوانیم به نفع کشور و مردم قدم برداریم.
✍ پیاده سازی گفتگو : موسی آقایاری
🆔 @Myidea
🔵 نقش فقیه در ساختن جامعه اسلامی
نقش فقیه در ساختن جامعه اسلامی بسیار مهم و چند بعدی است. فقیه بهعنوان پیشوای دینی و مرجع تقلید، مسئولیتهای مختلفی دارد که بر اساس دانش فقهی و اصول اسلامی انجام میشود. در ادامه به چند نمونه از این نقشها با ذکر مثالهایی می پردازیم :
1. رهبری فکری و دینی
فقیهان بهعنوان رهبری فکری و دینی، اصول و احکام اسلامی را به مردم آموزش میدهند و تفسیر میکنند. این امر موجب میشود که جامعه اسلامی از نظر دینی و اخلاقی به راه راست هدایت شود. برای مثال، در دوران پیامبر اسلام و... ، فقیهان نقش مهمی در تبیین احکام و مسائل شرعی داشتند که موجب ثبات و پیشرفت جامعه اسلامی شد.
2. قضاوت و حل اختلافات
فقیهان در مقام قضات و داوران، به حل و فصل اختلافات میان مردم میپردازند و بر اساس اصول فقهی، به عدالت و انصاف در رسیدگی به دعاوی توجه میکنند. مثلاً در دوران امام علی (ع)، ایشان بهعنوان قاضی در بسیاری از موارد قضائی، با تکیه بر فقه اسلامی، به رسیدگی به مسائل و اختلافات پرداخته و نمونههای بارزی از عدالت را به نمایش گذاشتند.
3. تدوین قوانین و مقررات
فقیهان با استفاده از دانش فقهی، به تدوین قوانین و مقرراتی میپردازند که مطابق با اصول اسلامی باشد و به بهبود و پیشرفت جامعه کمک کند. بهعنوان مثال، در نظامهای سیاسی اسلامی، مانند جمهوری اسلامی ایران، فقیهان به تدوین قوانین مدنی، جزائی و اقتصادی بر اساس شریعت اسلام میپردازند.
4. راهنمایی اقتصادی و اجتماعی
فقیهان با ارائه مشاورههای دینی و اقتصادی، به حل مشکلات اجتماعی و اقتصادی جامعه کمک میکنند. برای مثال، در فقه اسلامی، قوانین و مقرراتی درباره زکات، خمس و حقوق اقتصادی دیگر وجود دارد که فقیهان به تبیین و اجرای این قوانین کمک میکنند تا عدالت اجتماعی برقرار شود.
5. تربیت و آموزش
فقیهان با برگزاری کلاسهای آموزشی و ارائه دروس دینی، به تربیت نسلهای جدیدی از علما و متدینین پرداخته و به رشد علمی و اخلاقی جامعه کمک میکنند. برای مثال، حوزههای علمیه در ایران و دیگر کشورها، تحت نظر فقیهان، به تربیت طلاب و دانشآموختگان دینی میپردازند که در آینده نقشهای کلیدی در جامعه اسلامی خواهند داشت.
✅ مثالهای تاریخی و معاصر:
1. امام علی (ع) در قضاوت و رهبری جامعه: امام علی (ع) بهعنوان یکی از بزرگترین فقها و پیشوایان اسلامی، در دوران خلافت خود بهویژه در قضاوتهای عادلانه و ارائه احکام اسلامی نقش مهمی ایفا کرد.
2. امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی ایران: امام (ره) با رهبری فقهی و سیاسی خود، نقش کلیدی در انقلاب اسلامی ایران ایفا کرد و نظام جمهوری اسلامی ایران را بر اساس اصول اسلامی پایهگذاری کرد.
3. آیتالله العظمی سیستانی و حل بحرانها: آیتالله سیستانی در عراق، با ارائه راهکارهای فقهی و دینی، به حل بحرانها و مشکلات سیاسی و اجتماعی در کشور عراق کمک کرده و به ثبات و آرامش کشور کمک کرده است.
این مثالها نشاندهنده اهمیت و تأثیرگذاری فقیه در ساختن و هدایت جامعه اسلامی هستند.
✍ موسی آقایاری
🆔 @Myidea
🔵 سخنی مهم با اساتید و طلاب حوزههای علمیه
بسم الله الرحمن الرحیم
با آغاز سال تحصیلی جدید در حوزههای علمیه، که امسال از 17 شهریورماه آغاز میشود، فرصت مبارکی فراهم آمده است تا با قلبی آکنده از امید و نگرانی نسبت به آینده اسلام و جامعه مسلمانان، با شما اساتید بزرگوار و طلاب گرامی حوزههای علمیه، سخنی داشته باشم. این ایام، فرصتی است مغتنم برای بازاندیشی در رسالت و وظایف خطیری که بر عهده ماست.
✅✅ به یاد آوریم کلام بلند حضرت امام خمینی (قدّس سرّه) را که فرمودند: «حوزههای علمیه باید در خدمت اسلام و مردم باشند و فقه اسلامی را به عنوان راهکارهای عملی در زندگی پیاده کنند» . این سخن امام راحل، زنگ خطری است که بر گوش ما صدا میکند و ما را به خود میآورد تا بدانیم که ما به عنوان طلاب و اساتید حوزههای علمیه، مسئولیتی عظیم بر دوش داریم. آغاز سال تحصیلی جدید، زمانی است برای بازنگری و تأمل در مسئولیتهای خود و پاسخگویی به این ندای الهی و معنوی که در مسیر علم و عمل، به گونهای حرکت کنیم که شایسته این جایگاه والا باشیم.
▫️ ضرورت درک شرایط روز:
بر هیچکس پوشیده نیست که در دنیای امروز، تغییرات سریع و گستردهای در عرصههای مختلف جهانی و ملی در حال رخ دادن است. این تحولات، ایجاب میکند که ما به عنوان وارثان علم دین، نسبت به اوضاع زمانه خود آگاه و بیدار باشیم. قرآن کریم در سوره توبه، آیه 122 میفرماید: «وَ لِيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ وَلْيُنذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُوا إِلَيْهِمْ لَعَلَّهُمْ يَحْذَرُونَ» ؛ چرا از هر گروهی، جمعی به سوی پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) نروند تا در دین به فهم و شناخت عمیق دست یابند و قوم خود را از آنچه آموختهاند، آگاه سازند، باشد که آنان پرهیزگار شوند. این آیه شریفه، بر ما تأکید میکند که لازمه تحقق این رسالت، درک عمیق دین و شرایط روزگار است. باید با بصیرت و بینشی دقیق، به تبیین مسائل و مشکلات بپردازیم و جامعه اسلامی را به سوی درک صحیح و اقدام مؤثر هدایت کنیم.
▫️ الزامات فقهی و انقلابی:
ما موظفیم که درسها و برنامههای علمی خود را بر اساس فقه جعفری تنظیم و استوار سازیم، چرا که فقه جعفری، با عمق، جامعیت، و پویایی خود، ظرفیت ارائه راهکارهای عملی برای مسائل و معضلات روز را دارد. امام علی (علیهالسلام) در نهجالبلاغه، خطبه 147 میفرمایند: «اِعْرِفْ دِينَكَ كَما يَجِبُ أَنْ تَعْرِفَهُ» ؛ دین خود را چنان که شایسته است، بشناس. این سخن علوی، نوری است برای راه ما که به ژرفای آموزههای فقهی جعفری پی ببریم و بر اصولی قوی و پایدار بنا کنیم تا در مواجهه با چالشهای پیچیده امروز، مسیر درست را بیابیم و اهداف متعالی دین مبین اسلام و انقلاب شکوهمند اسلامی را محقق سازیم.
▫️ همکاری و تعامل سازنده:
برای پیشبرد اهداف والای دین و انقلاب اسلامی، لازم است که همدلی، همکاری، و تعامل سازنده میان اساتید معظم و طلاب گرانقدر تقویت گردد. قرآن کریم در سوره آل عمران، آیه 200 میفرماید: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَصَابِرُوا وَرَابِطُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ»؛ ای اهل ایمان، صبر پیشه کنید، در برابر سختیها استقامت ورزید، به هم پیوند دهید و تقوا پیشه کنید، شاید که رستگار شوید. این آیه، ما را به وحدت، صبر، پایداری، و تلاش جمعی در راه خدا دعوت میکند و به ما نشان میدهد که پیشرفت در عرصه علم و دین، مستلزم روحیه تعامل و همکاری است.
✅ امیدواریم که با آغاز سال تحصیلی جدید، این دوره، نقطه عطفی در مسیر تلاشهای علمی و دینی ما باشد. دعا میکنیم که خداوند متعال به ما توفیق دهد تا با فهم درست شرایط، بهرهگیری از معارف غنی فقه جعفری، و تعامل و همکاری موثر و کارآمد، بتوانیم به پیشبرد اهداف مقدس دین و انقلاب اسلامی خدمت کنیم. بیگمان، با عزم و ارادهای راسخ و ایمان قلبی، خواهیم توانست به دستاوردهایی درخشان و آیندهای بهتر برای جامعه اسلامی دست یابیم.
✍ موسی آقایاری
🆔 @Myidea
🔵 ❌ هوشیار باشیم؛ گول ظاهر آرام شهرها را نخوریم!
در نگاه سطحی، شهرهای بزرگ کشور، از جمله تهران، ممکن است به ظاهر آرام و منظم به نظر برسند. اما این ظاهر آرام، پردهای است که بر چشمان ما افتاده و ما را از واقعیتی تلخ غافل میسازد؛ حقیقتی که پشت نقاب این آرامش نهفته است: سقوط تدریجی ایمان و کمرنگ شدن مظاهر دینی. این وضعیت، هشداری است به همه ما، که اگر بیتفاوت و بیعمل بمانیم، شاهد فروپاشی ارزشها و اعتقادات اسلامی و ایرانیمان خواهیم بود.
❗ ضرورت هوشیاری و بیداری دینی
ما نباید فریب این ظاهر را بخوریم و فکر کنیم همهچیز در مسیر درستی در حال پیشروی است. آنچه امروز در بسیاری از شهرها، و بهویژه تهران، مشاهده میشود، نمادها و نشانههای نگرانکنندهای از کاهش اعتقاد به ارزشهای دینی، معنوی و اخلاقی است. کمرنگ شدن شعائر دینی، غفلت از احکام شریعت، و ترویج مظاهر غربی، زنگ خطری است که باید ما را به خود بیاورد.
🔍 تهدیدها و چالشهای پیشرو:
در این برهه حساس، تهاجم فرهنگی و نفوذ بیسر و صدای دشمنان دین و فرهنگ، همواره در تلاش است تا ایمان و معنویت را از دل جامعه ما ریشهکن کند. مظاهر بیدینی، شبهات فکری و اعتقادی، و رواج سبکهای زندگی غیراسلامی، همه و همه ابزاری در دست دشمنان قسمخورده این آب و خاک است تا جوانان و خانوادههای ما را از ارزشهای اسلامی دور کنند.
📢 رسالت و وظیفه ما:
حال، در این شرایط خطیر، وظیفهای بزرگ بر دوش همه ماست؛ از مسئولان گرفته تا مردم عادی. همه باید بیدار و هوشیار باشیم و در مقابل این تهاجمات بیامان فرهنگی و فکری، بیتفاوتی را کنار بگذاریم و به میدان عمل بیاییم. ترویج معارف اسلامی، تقویت بنیانهای ایمانی، و احیای سبک زندگی اسلامی در جامعه، وظیفهای است که بر عهده تکتک ماست.
⚠️ دریابیم؛ پیش از آنکه دیر شود!
به جای آنکه اسیر خواب غفلت شویم، باید در بیداری عمل کنیم. نباید اجازه دهیم که شهرهایمان، که روزگاری مهد ارزشهای اسلامی و معنوی بودند، به کانونی برای انحراف و بیدینی تبدیل شوند. این وظیفه ماست که با احیای امر به معروف و نهی از منکر، ترویج فرهنگ اهلبیت (علیهمالسلام) و تقویت فضای معنوی و ایمانی، به مقابله با این جریانهای انحرافی برخیزیم.
✅ اگر امروز کاری نکنیم، فردا دیر خواهد بود. بیتفاوت نباشیم! هرکس در جایگاه و مسئولیت خود، وظیفهای الهی دارد و باید برای نجات ایمان و ارزشهای اسلامی جامعهمان تلاش کند.
✍ موسی آقایاری
🆔 @Myidea
🔵 توقعات مردم از یک طلبه
1. تدین و تقوا: مردم انتظار دارند که یک طلبه با پایبندی به اصول دین و رفتارهای اسلامی، الگویی از تقوا و پرهیزگاری باشد و در همه جوانب زندگی خود از آموزههای دینی پیروی کند.
2. دانش و آگاهی: طلبه باید دارای دانش عمیق و گستردهای از مباحث دینی، فقهی، اصولی و اخلاقی باشد و بتواند به سوالات و نیازهای دینی مردم پاسخهای مستند و معقول ارائه دهد.
3. خدمت به جامعه: مردم از طلبه انتظار دارند که علاوه بر فعالیتهای آموزشی و پژوهشی، در امور اجتماعی، فرهنگی و نیازهای اجتماعی مشارکت داشته باشد و با اقدامات عملی در جهت بهبود وضعیت جامعه و رفع مشکلات مردم قدم بردارد.
4. اخلاق و رفتار نیکو: یک طلبه باید با رفتار اخلاقی و شایسته، احترام و محبت نسبت به دیگران را به نمایش بگذارد و در تعاملات خود با مردم، مدافع اصول انسانی و اسلامی باشد.
5. رهبری معنوی و مشاوره: مردم انتظار دارند که طلبه به عنوان یک راهنما و مشاور، در مسائل معنوی و خانوادگی، به ارائه مشاورههای مؤثر و کاربردی بپردازد و در راهنمایی اخلاقی و روحی مردم نقش مهمی ایفا کند.
6. توانایی در تفسیر و تدریس و تبلیغ دین الهی : طلبه باید توانایی تفسیر قرآن کریم و تدریس مباحث دینی را داشته باشد و بهطور مستمر با استفاده از روشهای علمی و مناسب، آموزههای دینی را به دیگران منتقل کند.
7. پاسخگویی و شفافیت: مردم از طلبه انتظار دارند که با شفافیت در ارائه نظرات و پاسخگویی به سؤالات دینی و شرعی، اعتماد عمومی را جلب کند و در تبیین مسائل دینی، قاطع و روشن باشد.
8. عمل به اصول و ارزشها: طلبه باید با عمل به اصول اسلامی و ارزشهای اخلاقی، نمونهای از پیادهسازی عملی آموزههای دینی در زندگی روزمره باشد و از این طریق به تقویت ایمان و اخلاق در جامعه کمک کند.
✍ موسی آقایاری
🆔 @Myidea
🔵 هراس دشمنان از لباس روحانیت ، نماد مقاومت و پایبندی به ارزشهای انقلاب و اسلام
▫️ لباس روحانیت بهعنوان نماد دین و انقلاب اسلامی همواره دشمنان داخلی و خارجی را به هراس انداخته است. این لباس به دلیل نشاندهنده تعهد به اصول دینی و اسلامی، پایبندی به آرمانهای انقلاب و هدایت جامعه به سمت ارزشهای الهی، تأثیر عمیقی بر مردم داشته و همین امر باعث هراس دشمنان شده است. نمونههای عینی این موضوع در تاریخ انقلاب اسلامی و سالهای پس از آن بهوضوح قابل مشاهده است.
▫️ پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، دشمنان داخلی و خارجی، به ویژه گروههای تروریستی مانند منافقین (مجاهدین خلق)، از تأثیرگذاری روحانیون و لباس روحانیت در جامعه به شدت هراس داشتند. این هراس به حدی بود که منجر به ترور شخصیتهای برجستهای مانند شهید آیتالله مرتضی مطهری شد که به دلیل روشنگریهای دینی و انقلابی خود هدف قرار گرفت. همچنین، شهید آیتالله سید محمد حسینی بهشتی، یکی از تأثیرگذارترین شخصیتهای انقلاب اسلامی و رئیس دیوان عالی کشور، در سال ۱۳۶۰ در حادثه انفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی به دست گروهک منافقین ترور شد. این ترورها ناشی از ترس دشمنان از نفوذ معنوی و فکری این شخصیتهای روحانی بود که لباس روحانیت به تن داشتند. همچنین شهید آیتالله محمد مفتح و شهید آیتالله محمد صدوقی نیز به دلیل نقش پررنگ خود در بیداری اسلامی و هدایت جامعه هدف ترور قرار گرفتند.
▫️ در دوران جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، روحانیون با لباس روحانیت در جبههها حاضر شدند و در کنار رزمندگان به عنوان نماد معنویت و ایمان حضور داشتند. حضور روحانیون با لباس روحانیت در خطوط مقدم جنگ، نه تنها موجب تقویت روحیه رزمندگان میشد، بلکه برای دشمن نیز ترسآور بود. به همین دلیل، دشمن بعثی عراق بهطور ویژه روحانیون را هدف حملات خود قرار میداد. شهدای بزرگواری مانند حجتالاسلام محمد ابوترابیفرد و حجتالاسلام عبدالله مهدوی که با لباس روحانیت در جبهههای جنگ حضور یافتند، به دلیل نقش برجسته در تقویت روحیه معنوی رزمندگان و تأثیرگذاری اجتماعی و معنوی، هدف دشمن قرار گرفتند.
▫️ در سالهای اخیر، حملات هدفمند به روحانیون با لباس روحانیت در داخل کشور توسط گروههای افراطی و تحت تأثیر تبلیغات ضد دینی دشمنان افزایش یافته است. این حملات که گاهی منجر به شهادت روحانیون در اماکن عمومی مانند مترو و خیابانها شده است، نشاندهنده هراس دشمنان از تأثیرگذاری لباس روحانیت در جامعه و نفوذ معنوی روحانیون است. این اقدامات ناشی از هراس دشمنان از نقش بیدارگر و اثرگذار روحانیون و لباس روحانیت در جامعه میباشد.
▫️ دشمنان دین و انقلاب، بهخصوص رسانههای غربی و معاند، همواره سعی کردهاند با تخریب شخصیت روحانیون و تضعیف جایگاه لباس روحانیت، مردم را نسبت به این نماد دینی و انقلابی بدبین کنند. این رسانهها با استفاده از ابزارهای تبلیغاتی مانند فیلمها، برنامههای تلویزیونی و فضای مجازی، روحانیون را به عنوان چهرههای منفی و منفعل نشان میدهند. کمپینهای رسانهای و جنگ نرم علیه روحانیت، با ترویج شایعات و دروغپردازیها، تلاشی آشکار برای تضعیف جایگاه معنوی و انقلابی این نماد است و نشاندهنده هراس آنها از تأثیرگذاری مثبت و عمیق روحانیون در هدایت جامعه به سمت ارزشهای دینی و اسلامی است. که البته مع الاسف دشمنان ما در این باره موفقیت های نسبی همچون کاهش دادن آمار ورود جوانان به حوزه های علمیه و تحصیل علوم دینی هم به دست آورده اند.
✅ این نمونههای عینی بهخوبی نشان میدهند که لباس روحانیت به دلیل نقش محوری و تأثیرگذاریاش در دفاع از دین، ارزشها و انقلاب، همواره باعث هراس دشمنان داخلی و خارجی بوده است. دشمنان از طرق مختلف، از جمله ترور فیزیکی، تبلیغات منفی و جنگ روانی، سعی در از بین بردن یا تضعیف این نماد دینی و انقلابی دارند. این تلاشها گواهی است بر اهمیت و تأثیرگذاری لباس روحانیت به عنوان نماد مقاومت، بیداری و پایداری در برابر ظلم و فساد.
✍ موسی آقایاری
🆔 @Myidea
🔵 حامیان دین الهی : گروهها و نمونههای برجسته از دیدگاه قرآن
حامیان دین الهی افرادی هستند که با ایمان، عمل صالح، و تلاش برای ترویج و دفاع از آموزههای الهی به حمایت از دین خدا میپردازند. در قرآن کریم، چندین گروه و فرد به عنوان حامیان دین الهی معرفی شدهاند که میتوان آنها را به تفصیل بررسی کرد:
1. پیامبران و رسولان الهی
پیامبران و رسولان، به عنوان نخستین و بزرگترین حامیان دین الهی، همواره در مسیر تبلیغ و ترویج دین خدا تلاش کردهاند. آنها با هدایت مردم و نشان دادن راه حق، نقشی اساسی در حفظ و حمایت از دین الهی ایفا کردهاند.
مثال: حضرت ابراهیم (ع) که به حمایت از توحید و مبارزه با بتپرستی پرداخت.
آیه: قَالُوا حَرِّقُوهُ وَانصُرُوا آلِهَتَكُمْ إِن كُنتُمْ فَاعِلِينَ. قُلْنَا يَا نَارُ كُونِي بَرْدًا وَسَلَامًا عَلَىٰ إِبْرَاهِيمَ (سوره انبیاء، آیات 68 و 69). این آیات به ایستادگی حضرت ابراهیم (ع) در برابر بتپرستان اشاره دارد.
2. امامان و رهبران دینی
بعد از پیامبران، امامان و رهبران دینی که به عنوان خلفای پیامبران شناخته میشوند، به حراست از دین و هدایت مردم پرداختهاند. آنها در سختترین شرایط نیز به حمایت از دین خدا ایستادگی کرده و الگوی پیروی برای مردم بودهاند.
مثال: امام حسین (ع) که در واقعه عاشورا برای دفاع از دین و ارزشهای اسلامی قیام کرد.
آیه: وَجَاهِدُوا فِي اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ (سوره حج، آیه 78). این آیه به جهاد در راه خداوند اشاره دارد که امام حسین (ع) در کربلا به این دستور عمل کرد.
3. مؤمنان و متقیان
افرادی که به خدا و رسول او ایمان دارند و بر اساس آن عمل میکنند، به عنوان حامیان دین الهی شناخته میشوند. قرآن کریم به تکرار به این گروه از افراد اشاره کرده و آنها را مورد تمجید قرار داده است.
مثال: اصحاب کهف که برای حفظ ایمان خود از ظلم پادشاه زمان خود فرار کردند.
آیه: إِنَّهُمْ فِتْيَةٌ آمَنُوا بِرَبِّهِمْ وَزِدْنَاهُمْ هُدًى (سوره کهف، آیه 13). این آیه به ایمان و استقامت جوانان اصحاب کهف در راه دین خدا اشاره دارد.
4. مجاهدان در راه خدا
مجاهدان در راه خدا، کسانی هستند که برای دفاع از دین و ارزشهای الهی در برابر دشمنان ایستادگی میکنند. قرآن کریم بارها به مقام و مرتبت این افراد اشاره کرده است.
مثال: اصحاب بدر که در جنگ بدر برای دفاع از اسلام و پیامبر (ص) جنگیدند.
آیه: كَم مِّن فِئَةٍ قَلِيلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً كَثِيرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ (سوره بقره، آیه 249). این آیه به شجاعت و پیروزی مسلمانان در جنگ بدر اشاره دارد.
5. اهل امر به معروف و نهی از منکر
این گروه از افراد، به اصلاح جامعه و جلوگیری از فساد و ترویج نیکیها میپردازند. امر به معروف و نهی از منکر یکی از وظایف اساسی مسلمانان است که به عنوان حامیان دین الهی شناخته میشوند.
مثال: حضرت علی (ع) که همواره به امر به معروف و نهی از منکر پرداخته و به عنوان الگوی عدالتطلبی در تاریخ اسلام شناخته میشود.
آیه: وَلْتَكُن مِّنكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ (سوره آلعمران، آیه 104). این آیه به مسئولیت اجتماعی مسلمانان در ترویج نیکیها و جلوگیری از بدیها اشاره دارد.
✅ حامیان دین الهی شامل پیامبران، امامان، مؤمنان ( با جان و مال ) ، مجاهدان و اصلاحگران اجتماعی هستند که هر یک در مقاطع مختلف تاریخ اسلام با ایستادگی در راه خداوند و دفاع از ارزشهای دینی به عنوان الگوهایی برجسته معرفی شدهاند. قرآن کریم در آیات متعددی به تجلیل از این افراد پرداخته و آنها را به عنوان نمونههای عملی حمایت از دین معرفی کرده است. یکی از نمونه های عملی که هدف حمایت از دین را دارد : تشکیل جمهوری اسلامی است.
✍ موسی آقایاری
🆔 @Myidea