✨ ✅شرح نامه ۲۵ بخش سوم رعایت حقوق حیوانات (مکارم شیرازی ) رأفت اسلامى حتى درباره حيوانات: در بخش گذشته، امام(عليه السلام) دستورات لازم را درباره چگونگى اخذ زکات از کسانى که زکات بر آنها واجب است بيان فرمود. در اين بخش از نامه، سخن درباره چگونگى حفظ اين اموال و طرز رفتار با حيواناتى است که به عنوان زکات پرداخته شده اند. نخست امام(عليه السلام) صفات کسانى را که مأمور انتقال زکات به سوى بيت المال مى شوند، بيان مى کند و چندين ويژگى براى آنها بر مى شمرد. در نخستين و دومين صفت مى فرمايد: «آنها را به غير از کسى که به دينش اطمينان دارى و نسبت به اموال مسلمين دلسوز است، مسپار تا آن را (سالم) به ولى مسلمين برساند و او در ميان مسلمانان تقسيم کند»; (وَلاَ تَأْمَنَنَّ عَلَيْهَا إِلاَّ مَنْ تَثِقُ بِدِينِهِ، رَافِقاً بِمَالِ الْمُسْلِمِينَ حَتَّى يُوَصِّلَهُ إِلَى وَلِيِّهِمْ فَيَقْسِمَهُ بَيْنَهُمْ). بنابراين مهمترين شرط، در اين گونه مسائل امانت و وثاقت و شرط دوم رفق، مدارا و دلسوزى است و اگر اين دو شرط در متصديان بيت المال و خزانه داران کشورهاى اسلامى رعايت شود به يقين مشکلى در امور مالى پيدا نخواهد شد; نه خيانتى رخ مى دهد و نه حيف و ميل و افراط و تفريطى. سپس در ادامه اين سخن، هشت وصف ديگر براى مأموران انتقال اين اموال و چوپان ها بيان کرده و مى فرمايد: «تنها کسانى را مأمور اين کار کن که خيرخواه و مهربان و امين و حافظ باشند، سخت گير و اجحاف گر نباشند، حيوانات را خسته نکنند و به زحمت نيندازند»; (وَلاَ تُوَکِّلْ بِهَا إِلاَّ نَاصِحاً شَفِيقاً وَأَمِيناً حَفِيظاً، غَيْرَ مُعْنِف(1) وَلاَ مُجْحِف(2)، وَلاَ مُلْغِب(3) وَلاَ مُتْعِب(4)). به يقين اين اوصاف هشت گانه ارتباط نزديک با يکديگر دارند; چوپانى که ناصح و شفيق است قطعاً حيوانات را خسته نمى کند و تند نمى راند، زيرا هم حيوانات به زحمت مى افتند که بر خلاف عدل اسلامى است و هم وزن آنها کم مى شود و يا بيمار مى گردند که به زيان مصرف کنندگان است. قابل توجّه اينکه اين دستورات را امام(عليه السلام) هنگامى بيان فرمود که نه از حقوق حيوانات سخنى در ميان دانشمندان جهان مطرح بود و نه از حقوق بشر; ولى اسلام به عنوان آئينى مملوّ از برنامه هاى اخلاقى، حرمت حيوانات و حقوق آنها را نيز فراموش نکرده و مشمول محبّت و رأفت قرار داده است (توضيح بيشترى در اين زمينه در بحث نکات خواهد آمد). آن گاه در دستور ديگرى مى فرمايد: «سپس آنچه نزد تو جمع شده فوراً به سوى ما روانه کن تا آن را در مصارفى که خداوند امر فرموده صرف کنيم»; (ثُمَّ احْدُرْ(5) إِلَيْنَا مَا اجْتَمَعَ عِنْدَکَ نُصَيِّرْهُ حَيْثُ أَمَرَ اللهُ بِهِ). اين دستور به دو دليل داده شده است: نخست اينکه ممکن است نيازمندانى به صورت فوق العاده در انتظار کمک هاى بيت المال باشند که اگر حق آنها زودتر برسد، مشکلاتشان حل خواهد شد و ديگر اينکه تأخير در رساندن اين اموال، معرض آفات است و براى نجات از آن آفات بايد تعجيل کرد و اموال زکات را به ولى امر مسلمين رسانيد. بعضى از شارحان نهج البلاغه از اين جمله احکام فقهى متعدّدى استفاده کرده اند: نخست اينکه نقل زکات از شهرى به شهر ديگر جايز است و ديگر اينکه مأموران جمع آورى زکات حق ندارند خودسرانه آنها را تقسيم کنند و سوم اينکه زکات بايد به دست ولى امر مسلمين برسد و زير نظر او تقسيم گردد. بديهى است اين دستور مربوط به مناطق نزديک به مرکز حکومت امام(عليه السلام)است و اما مناطق دور دست که انتقال مال زکات به غير صورت نقدى عملاً امکان پذير نيست حکم ديگرى دارد; يعنى نمايندگان امام(عليه السلام) مى توانند آن را در مرکز نمايندگى خود جمع آورى و تقسيم کنند. آن گاه امام(عليه السلام) درباره کيفيت نقل حيوانات زکَوى به نماينده خود دستورات ده گانه دقيق و ظريفى مى دهد و مى فرمايد: «هنگامى که امين تو آنها را در اختيار گرفت به او سفارش کن که ميان شتر ماده و نوزادش جدايى نيفکند و شير آن را چنان ندوشد که به بچه اش زيان وارد شود و در سوار شدن بر شتران، آنها را به زحمت نيفکند و عدالت را در اين امر در ميان آنها رعايت کند (گاه بر اين سوار شود و گاه بر ديگرى) و نيز حال شترِ خسته و يا زخمى را که سوارى دادن برايش مشکل است رعايت کند و با حيوانى که سم او ساييده يا لنگ شده مدارا نمايد»; (فَإِذَا أَخَذَهَا أَمِينُکَ فَأَوْعِزْ(6) إِلَيْهِ أَلاَّ يَحُولَ بَيْنَ نَاقَة وَبَيْنَ فَصِيلِهَا(7)، وَلاَ يَمْصُرَ(8) لَبَنَهَا فَيَضُرَّ ذَلِکَ بِوَلَدِهَا; وَلاَ يَجْهَدَنَّهَا رُکُوباً، وَلْيَعْدِلْ بَيْنَ صَوَاحِبَاتِهَا فِي ذَلِکَ وَبَيْنَهَا، وَلْيُرَفِّهْ عَلَى اللاَّغِبِ، وَلْيَسْتَأْنِ(9) بِالنَّقِبِ(10) وَالظَّالِعِ(11)). 🌱ادامه دارد.. #شرح‌نامه‌های‌نهج‌البلاغه

⚘ 📚نهج البلاغه/نامه۵۳/به مالك اشتر نخعي /فراز ۱ (نامه به مالك اشتر، در سال ۳۸ هجري هنگامي كه او را به فرمانداري مصر برگزيد، آن هنگام كه اوضاع محمد بن ابي بكر متزلزل شد، و از طولانيترين نامه هاست كه زيبايي هاي تمام نامه ها را دارد). به نام خداوند بخشنده و مهربان، اين فرمان بنده خدا علي امير مؤمنان، به مالك اشتر پسر حارث است، در عهدي كه با او دارد، هنگامي كه او را به فرمانداري مصر بر ميگزيند تا خراج آن ديار را جمع آورد، و با دشمنانش نبرد كند، كار مردم را اصلاح، و شهرهاي مصر را آباد سازد. 💥 ۱ ضرورت خود سازي او را به ترس از خدا فرمان ميدهد، و اينكه اطاعت خدا را بر ديگر كارها مقدّم دارد، و آنچه در كتاب خدا آمده، از واجبات و سنّتها را پيروي كند، دستوراتي كه جز با پيروي آن رستگار نخواهد شد، و جز با نشناختن و ضايع كردن آن جنايتكار نخواهد گرديد. به او فرمان ميدهد كه خدا را با دل و دست و زبان ياري كند، زيرا خداوند پيروزي كسي را تضمين كند كه او را ياري دهد، و بزرگ دارد آن كس را كه او را بزرگ شمارد. و به او فرمان ميدهد تا نفس خود را از پيروي آرزوها باز دارد، و به هنگام سركشي رامش كند، كه: «همانا نفس همواره به بدي وا ميدارد جز آن كه خدا رحمت آورد» پس اي مالك بدان من تو را به سوي شهرهايي فرستادم كه پيش از تو دولتهاي عادل يا ستمگري بر آن حكم راندند، و مردم در كارهاي تو چنان مينگرند كه تو در كارهاي حاكمان پيش از خود مينگري، و در باره تو آن ميگويند كه تو نسبت به زمامداران گذشته ميگويي، و همانا نيكوكاران را به نام نيكي توان شناخت كه خدا از آنان بر زبان بندگانش جاري ساخت. پس نيكوترين اندوخته تو بايد اعمال صالح و درست باشد، هواي نفس را در اختيار گير، و از آنچه حلال نيست خويشتن داري كن، زيرا بخل ورزيدن به نفس خويش، آن است كه در آنچه دوست دارد، يا براي او ناخوشايند است، راه انصاف پيمايي. @Nahjolbalaghe2 #نامه۵۳

✅شرح نامه ۵۳ نامه به مالک اشتر (طولانی ترین نامه نهج‌البلاغه) 🍃قسمت اول /بنیاد‌مجازی‌نهج‌البلاغه کانال نهج‌البلاغه 🌺✨ ⚘ @Nahjolbalaghe2 #شرح‌‌نامه‌های‌نهج‌البلاغه

✅ سوره‌ النبا 🎤صوت استاد منشاوی و تکرار کودک ⚘ @Nahjolbalaghe2

✨ ✅ادامه تفسیر سوره آل‌عمران 🌷آیه ۲۹ در آیه قبل، دوستى و همکارى با کافران و دشمنان خدا، و تکیه کردن بر آنان ـ جز در موارد تقیه ـ شدیداً مورد نهى واقع شده. و از آنجا که ممکن است بعضى همین استثناء را بهانه اى براى برگزیدن کافران به دوستى و تن در دادن به ولایت و حمایت آنها قرار دهند، و با سوء استفاده از عنوان تقیه با دشمنان اسلام رابطه برقرار سازند در این آیه، به آنها هشدار داده، مى فرماید: بگو: آنچه را که در سینه هاى شما است، چه پنهان سازید یا آشکار کنید، خداوند آن را مى داند (قُلْ إِنْ تُخْفُوا ما فی صُدُورِکُمْ أَوْ تُبْدُوهُ یَعْلَمْهُ اللّهُ). نه تنها اسرار درون شما را مى داند بلکه آنچه را که در آسمان ها و آنچه را که در زمین است (نیز) مى داند (و علاوه بر این آگاهى وسیع) خداوند بر هر چیزى توانا است (وَ یَعْلَمُ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الأَرْضِ وَ اللّهُ عَلى کُلِّ شَیْء قَدیرٌ). بنابراین، او با علم بى پایانش که پهنه زمین و آسمان را فرا گرفته، از نیات همه شما با خبر است، و قدرت بر کیفر دادن گنهکاران را نیز دارد. 🔹نکته ها: ۱ ـ تقیّه یک سپر دفاعى است درست است که گاهى انسان به خاطر هدف هاى عالى تر، به خاطر حفظ شرافت، و به خاطر تقویت حق و کوبیدن باطل حاضر است از جان عزیز خود نیز در این راه بگذرد، ولى آیا هیچ عاقلى مى تواند بگوید جایز است انسان بدون هدف مهمى جان خود را به خطر اندازد؟ اسلام صریحاً اجازه داده انسان در موردى که جان یا مال و ناموس او در خطر است و اظهار حق، هیچگونه نتیجه و فایده مهمى ندارد، موقتاً از اظهار آن خوددارى کند، و به وظیفه خود به طور پنهانى عمل نماید. چنان که قرآن در آیه فوق خاطر نشان ساخته و با تعبیر دیگر در آیه ۱٠۶ سوره نحل مى فرماید: إِلاّ مَنْ أُکْرِهَ وَ قَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالإیمانِ: مگر کسى که از روى اجبار چیزى بر خلاف ایمان اظهار مى کند و قلب او با ایمان مطمئن و آرام است . تواریخ و کتب حدیث اسلامى نیز سرگذشت عمار و پدر و مادرش را فراموش نکرده که در چنگال بت پرستان گرفتار شدند، آنها را شکنجه دادند که از اسلام بیزارى بجویند، پدر و مادر عمار از این کار خوددارى کردند و به دست مشرکان کشته شدند، ولى عمار آنچه را که آنها مى خواستند با زبان اظهار داشت و سپس گریه کنان از ترس خداوند بزرگ، به خدمت پیامبر(صلى الله علیه وآله) شتافت، پیامبر(صلى الله علیه وآله) به او فرمود: إِنْ عادُوا لَکَ فَعُدْ لَهُمْ: اگر باز هم گرفتار شدى و از تو خواستند آنچه مى خواهند بگو .(۱) و به این وسیله، اضطراب، وحشت و گریه او را آرام ساخت. نکته اى که باید کاملاً به آن توجه داشت این است: تقیه در همه جا یک حکم ندارد بلکه گاهى واجب، گاهى حرام و زمانى مباح مى باشد. وجوب تقیه در صورتى است که بدون فایده مهمى جان انسان به خطر بیفتد، اما در موردى که تقیه موجب ترویج باطل و گمراه ساختن مردم و تقویت ظلم و ستم گردد، حرام و ممنوع است. روى این اساس، تمام ایراداتى که در این زمینه شده پاسخ داده خواهد شد در حقیقت اگر خرده گیران در این باره تحقیق مى کردند، واقف مى شدند که شیعه در این عقیده تنها نیست بلکه مسأله تقیه در جاى خود یک حکم قاطع عقلى و موافق فطرت انسانى است.(۲) زیرا تمام مردم عاقل و خردمند جهان، هنگامى که خود را بر سر دو راهى ببینند که یا باید از اظهار عقیده باطنى خود چشم بپوشند، و یا با اظهار عقیده خود جان و مال و حیثیت خود را به خطر افکنند، تحقیق مى کنند اگر اظهار عقیده در موردى باشد که ارزش براى فدا کردن جان و مال و حیثیت داشته باشد، اقدام به این فداکارى را صحیح مى شمارند و اگر اثر قابل ملاحظه اى در آن نبینند از اظهار عقیده چشم مى پوشند 🔹ادامه مطلب در پست بعدی⬇️

✨ ✅ادامه تفسیر سوره آل عمران ... ۲ ـ تقیه یا تغییر شکل مبارزه در تاریخ مبارزات مذهبى و اجتماعى و سیاسى زمان هائى پیش مى آید که مدافعان حقیقت اگر بخواهند به مبارزه آشکار دست بزنند، هم خودشان و هم مکتبشان به دست نابودى سپرده مى شود، و یا لااقل در معرض مخاطره قرار مى گیرد مانند وضع شیعیان على(علیه السلام) در زمان حکومت غاصب بنى امیه، در چنین موقعى راه صحیح و عاقلانه این است که نیروهاى خود را به هدر ندهند، و براى پیشبرد اهداف مقدس خود به مبارزات غیر مستقیم و یا مخفیانه دست بزنند، و در حقیقت تقیه براى این گونه مکتب ها و پیروان آنها در چنین لحظاتى یک نوع تغییر شکل مبارزه محسوب مى شود، که مى تواند آنها را از نابودى نجات دهد، و در ادامه مجاهدات خود پیروز گرداند. کسانى که بر تقیه به طور دربست قلم بطلان مى کشند معلوم نیست براى این گونه موارد چه طرحى دارند؟ آیا نابود شدن خوب است و یا ادامه مبارزه به شکل صحیح و منطقى؟ راه دوم همان تقیه است و راه اول چیزى است که هیچ کس نمى تواند آن را تجویز کند. از آنچه گفتیم روشن شد، تقیه یک اصل مسلّم قرآنى است ولى در موارد معین و حساب شده که ضابطه آن در بالا آمد. و این که مى بینیم بعضى از ناآگاهان تقیه را از ابداعات پیروان اهل بیت(علیهم السلام)مى شمرند، دلیل بر این است که با آیات قرآن آشنائى زیادى ندارند. 📚۱ ـ مجمع البیان ، جلد ۵ و ۶، صفحه ۳۸۸ (جلد ۶، صفحه ۲٠۳، مؤسسه اعلمى مطبوعات، طبع اول، ۲ ۱۴۱۵ هـ ق) ذیل آیه ۱٠۶ سوره نحل ـ بحار الانوار ، جلد ۱۹، صفحه ۳۵ و ۹٠ و جلد ۲۹، صفحه ۴٠۵ و جلد ۶۶، صفحه ۳۷ و جلد ۷۲، صفحه ۳۹۳، ۴۱۲ و ۴۳٠ ـ عوالى اللئالى ، جلد ۲، صفحه ۱٠۴، انتشارات سیّد الشهداء، ۱۴٠۵ هـ ق ـ نور الثقلین ، جلد ۳، صفحه ۸۹ و ۹٠، مؤسسه اسماعیلیان، ۱۴۱۲ هـ ق. ۲ ـ اقتباس از کتاب آئین ما (ترجمه و توضیح اصل الشیعه و اصولها )، صفحه ۳۶۴