پایان اقتدار، انحصار سرداران قزلباش آدرس کانال تلگرامی نسیم 👇👇👇👇 https://t.me/Nasim_Tarikh آدرس کانال واتساپ نسیم تاریخ 👇👇👇👇👇👇👇👇 https://chat.whatsapp.com/IcaiaEPDT76EBieB4a1zZc آدرس کانال ایتا https://eitaa.com/Nasim_Tarikh ✍️ #رضا_احمدی 🟣 اوضاع ایران شاه عباس در هفده سالگی به سلطنت رسید در این زمان کشور گرفتار معضلات فراوان داخلی و خارجی بود. در این زمان شاه گرفتار سرداران قزلباش است، آنها خود را وکیل شاه می دانستند و اجازه نمی دادند او در امور کشور دخالت کند. خصومت و دشمنی امرای ترکمان تا مرز جنگ داخلی رسیده بود. مسأله بعدی تهاجم خارجی بود که ازبکها هرات، مشهد و خراسان را در اشغال داشتند و تا یزد تاخت و تاز می کردند . دولت عثمانی گرجستان، ایروان، باکو و قره باغ ، تبریز، همدان، ارومیه ، بغداد و کردستان را اشغال کرده بود. عراق عجم، در دست شاه بود. شاه دو راه در پیش روی خود می دید، یا باید تسلیم سرداران باشد تا به سرنوشت پدر و برادرش دچار گردد یا باید اقتدار پیشه کند. در این زمان سرکوبی سرداران، تضعیف نیروهای نظامی در مقابل دشمن خارجی بود. تجارب شخصی شاه از اقدامات قزلباش، چون کشتن مادر، برادرش و استیلا بر پدرش، و آلت دست قرار دادن خودش تا در مقابل پدرش قرار گیرد. حتی در زمان سلطنتش او را به حساب نمی آوردند. شاه تصمیم گرفت تا قزلباش را از قدرت حذف نماید . 🔵 قزلباش کلاه سرخ هایی که ریش را می تراشیدند و سبیل بلندی داشتند، آنها کلاه قیفی قرمز همراه عمامه سفید بر سر می گذاشتند. و نیروی نظامی بودند که در به قدرت رساندن صفویان نقش بسزایی داشتند. عقاید غلو آمیزشیعی و قشری داشتند. قزلباش ها هفت طایفه بودند: افشارها در کهکیلویه و خراسان، قاجارها در گرگان و مازندارن و قره باغ، تکلوها در اصفهان وهمدان، رملوها در بغداد و خوزستان، شاملوها در خراسان و ذوالقدرها در فارس و استاجلوها نیز در آذربایجان و خراسان. ساکن بودند. ⚫️اقتدار سرداران با استقرار دولت صفویه، کشور به پنجاه قسمت تقسیم و بین سرداران ایلات قزلباش تقسیم گردید. آنها این مناطق را ملک و طِلق خود می دانستند. اکنون صد سال از تشکیل دولت صفویه می گذشت و آنها هنوز به پاس زحمات گذشتگان خود توقع رانت سیاسی و اقتصادی داشتند. شاه عباس آشنایی کاملی از زیاده خواهی و استیلاگری و جنایات آنها داشت. او تصمیم گرفت آنها را از سر راه بردارد و ایران را آزاد کند. ورود نظامیان در اقتصاد و سیاست تهدید است، شاه اسماعیل تصمیم گرفت تا آنها را از سیاست دور سازد ولی موفق نشد. 🟣 طبقه جدید ایران به تیول قزلباشها درآمد، آنها موظف بودند، نیروی نظامی را در اختیار حکومت قرار دهند. طبقه جدید قزلباش قدرت را قبضه کردند و ایران به مملکت ایران قزلباش معروف گردید. حضور آنها تعادل اقتصادی را به هم زد و در تاریخ سیستان می خوانیم که مردم سیستان از حاکم خود «نان راتبه» داشتند، و چگونه بدست قزلباش دچار وحشت و اضطراب می شدند. امرای قزلباش املاک مردم را تصرف کردند.و آشفتگی در شهر افتاد و اوباش مسلط شدند. این وضعیت در بیشتر شهرهای ایران به اجرا در آمد. ثروت به طبقه قزلباش و بستگان آنان منتقل گردید. آنها در مالیات بدعت گذاشتند و بدین وسیله به ضبط املاک مردم پرداختند و به ثروتهای باد آورده دست یافتند. 🔵 رانت اقتصادی قزلباش تولید و تجارت را در انحصار خود گرفت؛ آنها به سودهای بسیاری دست یافتند. در سال 952 ش، انحصار تولید صابون را از شاه تهماسب گرفتند.« عمال صابونخانه نیریز، پیه و مواد اولیه صابون را به بهای کم می خریدند و صابون را به بهای گران می فروختند و قدغن کردند که هیچ کس حق تولید و فروش آن را ندارد. هرکس اقدام کند، مجرم است. 🟢 تصمیم بزرگ شاه عباس می خواست به خود سری و زیاده خواهی های سرداران قزلباش پایان دهد. در زمان شاه تهماسب اسرای زیادی از گرجیان، ارامنه و چرکس را به قزوین آوردند. شاه عباس تصمیم گرفت نیروی سومی را وارد قدرت کند و از فرزندان اسرای قفقازی ارتشی دائمی تشکیل دهد. ارتشیان جدید فقط به شاه وفادار بودند. تعداد آنها چهل هزاری تن بود. با این ارتش بزرگ می توانست موانع پیش رو را از میان بردارد. تشکیل ارتش دائمی، اولین گام در حذف قدرت سرداران قزلباش بود. مهمترین تصمیم شاه در این زمان تأمین مالی ارتش دائمی بود. بدین خاطر نوع مالکیت اراضی را تغییر داد. و سپس تصمیم مهم دیگری گرفت و اراضی که درگذشته در اختیار سرداران قزلباش بود را از آنها پس گرفت و به اراضی خالصه تبدیل کرد و درآمد آن را مستقیم به خزانه شاهی واریز و برای هزینه های ارتش جدید صرف می کرد. با این اقدام، اقتدار اقتصادی سرداران قزلباش در هم شکست. ارتش ملی تعلق قومی و ایلی نداشت و به شخص شاه وفا دار بودند. اللهوردیخان از گرجیان تازه مسلمان به فرماندهی این ارتش برگزیده شد. #پایان_اقتدار_سرداران