🔰 تطبیق اصول فقه بر شرح لمعه (شماره اول) 🔸موضوع اصولی: حقیقت شرعیه، حجیت قول لغوی ⭕️ مثالهای مختلفی برای کشف قواعد اصولی در شرح لمعه وجود دارد. سعی می کنم به تدریج برخی مثال ها در کانال منتشر شود. در اینجا به این مثال دقت کنید: یکی از مبطلات صلوه تکلم به الفاظ غیر صلاتی است.شهید در لمعه ترک کلام را ذیل شروط صلوه آورده است. علت این حکم برخی روایات مانند: «اذا تکلمت فاعد الصلوه» است که طبق آن فقها فتوا به بطلان نماز به واسطه «تلکم» داده اند. اما بر سر معنای تلکم و مراد آنچه معصوم در روایت فرموده است اختلاف است. در اینجا شهید ثانی نقدهایی بر شهید اول دارد که مبتنی بر بحث های «حقیقت شرعیه»، «حجیت قول لغوی»، «اصول لفظیه» است: ⭕️ «السادس- ترك الكلام في أثناء الصلاة: و هو- على ما اختاره المصنف و الجماعة- ما تركب من حرفين فصاعدا، و إن لم يكن كلاما لغة، و لا اصطلاحا، و في حكمه الحرف الواحد المفيد كالأمر من الأفعال‌ المعتلة الطرفين، مثل" ق" من الوقاية، و" ع" من الوعاية لاشتماله على مقصود الكلام و إن أخطأ بحذف هاء السكت و حرف المد لاشتماله على حرفين فصاعدا.و يشكل بأن النصوص خالية عن هذا الإطلاق، فلا أقل من أن يرجع فيه إلى الكلام لغة، أو اصطلاحا، و حرف المد- و إن طال مده بحيث يكون بقدر أحرف لا يخرج عن كونه حرفا واحدا في نفسه فإن المد- على ما حققوه- ليس بحرف و لا حركة، و إنما هو زيادة‌ ...» 🖊 الروضة البهية في شرح اللمعة الدمشقية (المحشى - كلانتر)، ج‌1، ص: 562 #فقه #لمعه_خوانی @ofoqemobin

🔰 تطبیق اصول فقه بر شرح لمعه (2) 🔸 موضوعِ اصولی: استعمال اللفظ فی اکثر من معنی ⭕️در بحث تروک صلوه، یکی از موارد وجوب ترک «آمین» در نماز بعد از سوره حمد است. برخی برای استدلال بر عدم جواز آن به این تمسک کرده اند که «آمین» بعد از دعا گفته می شود و سوره حمد قرآن است نه دعا، لذا زمانی آمین گفتن صحیح است که از آیات سوره حمد هم قصد قرآنیت شود و هم قصد دعا، و این استعمال لفظ فی اکثر است که محال است. شهید ثانی در پاسخ به این استدلال از محال بودن استعمال در اکثر دست نمی کشد بلکه نشان می دهد که به جهت صغروی در اینجا یک معنا وجود دارد و استعمال فی اکثرِ محال رخ نداده است. طبیعتا اگر کسی قائل به جواز استعمال فی اکثر باشد (مانند امام) استدلال آن دسته برای او به جهت کبروی نیز مخدوش می شود. ⭕️ لا لأن قصد الدعاء بها يوجب استعمال المشترك في معنييه على تقدير قصد الدعاء بالقرآن .... لأن قصد الدعاء بالمنزل منه‌ قرآنا لا ينافيه، و لا يوجب الاشتراك لاتحاد المعنى ... 🖊 (الروضة البهية في شرح اللمعة الدمشقية (المحشى - كلانتر)، ج‌1، ص: 639) #فقه #لمعه_خوانی @ofoqemobin

🔰 تطبیق اصول فقه بر شرح لمعه (3) 🔸 موضوعِ اصولی: کیفیت دلالت فعلِ معصوم بر احکام ⭕️ در بحث صلوه الجمعه، شهید ثانی به واجبات خطبه نماز جمعه مانندِ حمد، صلوات، موعظه و ... اشاره می کند. یکی از این واجبات در کلام شهید اول، «ثناء» است. شهید ثانی دلیل این مورد را سیره رسول الله و اهل بیت علیهم السلام در خطبه ها می داند اما در نهایت وجوب این مورد را نمی پذیرد. ⭕️ ایشان می فرماید معصوم در خطبه خود به حداقل واجبات اکتفا می کند و صرف وجود ثناء در خطبه های معصوم دلالت بر وجوب آن نمی کند. ⭕️ سوال این است که به چه طریقی می توان از فعلِ معصوم که عملا «لسان» ندارد استنباط وجوب در مقابل استحباب کرد؟ شدت و ضعف طلب مولا در قول او قابل استظهار است اما در فعل چه راهی به این استظهار داریم؟ ⭕️ نکته جالب این است که خود شهیدِ ثانی در ادامه بحث و در اثبات وجوب تحذیر از معصیت در خطبه ها به فعل معصوم استناد می کند! ظاهرا خود شهید ثانی ضابط مشخصی برای استنباط از فعل داشته است. ⭕️ و في وجوب الثناء زيادة على الحمد نظر، و عبارة كثير و منهم المصنف في الذكرى خالية عنه نعم هو موجود في الخطب المنقولة عن النبي و آله عليه و عليهم السلام السلام، إلا أنها تشتمل على زيادة على أقل الواجب ... و يحتمل وجوب الحث على الطاعة، و الزجر عن المعصية للتأسي ... 🖊 (الروضة البهية في شرح اللمعة الدمشقية (المحشى - كلانتر)، ج‌1، ص: 660) #فقه #لمعه_خوانی @ofoqemobin