♦️چیستی و امکان فلسفه دین اسلامی♦️
🔹فلسفه دین هم از منظر فلسفه علم یک دانش است و برای خود پارادایم خاصی دارد. این پارادایم مبانی معرفتشناختی و متافیزیکی خاصی دارد. روشهای خاصی دارد. مسائل خاصی دارد و تئوریهای خاصی دارد.
🔹فلسفه دینی اسلامی خوانده میشود که مبتنی بر پارادایم اسلامی باشد بنابراین میتواند مبانی – متافیزیکی، معرفتشناختی، انسانشناختی و ..- را شامل شود، مسائل را شامل شود و حتی روش را هم در بر گیرد.
جمعی از اساتید حوزه و دانشگاه بخش پنجم (بخش آخر)
▫️نخستین پیش نشست علمی همایش ملی فلسفه دین اسلامی با عنوان نشست “چیستی و امکان فلسفه دین اسلامی” تحت نرم افزار اسکایپ و با حضور آقایان حجتالاسلام دکتر علیرضا قائمینیا، حجتالاسلام دکتر محمد جعفری، دکتر رضا اکبری و دکتر رسول رسولیپور برگزار شد.
▫️در این نشست علمی که به همت قطب علمی فلسفه دین اسلامی پژوهشگاه و با همکاری برخی موسسات علمی همچون موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) و مجمع عالی حکمت اسلامی برگزار شد، هر یک از اساتید دیدگاهها و نکات خود را درباره چیستی و امکان فلسفه دین اسلامی بیان نمودند.
🔸به نظر میرسد بحث و بررسی درباره واژهها و اصطلاحات و گفتوگوهای علمی به مقبولیت آنها در جامعه علمی کمک میکند و نیاز به گذشت زمان است. علاوه بر آن مقبولیت اصطلاحات در علوم انسانی ملاحظات خاص خود را دارد.
🔸به هر حال تأکید میکنم که کاربرد این اصطلاحات باید با دقت باشد و هم از افراط آن پرهیز کرد و هم در آن تفریط نورزید.
🔸همانطور که دوستان دیگر هم اشاره کردند اصطلاحاتی مانند فلسفه دین یهودی و مسیحی نیز در ادبیات فلسفه دین رایج بکار رفته و حتی چندین کتاب با عنوان فلسفه دین اسلامی به نگارش در آمده، اگر چه نمیخواهم در اینجا درباره قوت و ضعف آنها قضاوت کنم اما کاربرد این اصطلاح را در ادبیات فلسفه دین رایج نشان میدهد.
🔸همچنین در کتب بسیاری بخشهایی به دیدگاههای فلاسفه اسلامی اشاره دارد. بنابراین مشکل اصلی خود اصطلاح نیست. نکته دیگر این است که بنده درباره فلسفه دین، فلسفه دین اسلامی و حتی عقل میان مقام تعریف و مقام تحقق تمایز مینهم.
🔸وی با تشریح مثالی گفت: فرض کنید بپذیریم که فلسفه دین خردورزی متعادل درباره دین است – که البته درباره این تعریف هم نکاتی مطرح است – اما آیا در مقام تحقق هم فلسفه دین معاصر چنین بوده و عقل به همین معنا و مطابق همین تعریف در آن بکار رفته است یا در مقام تحقق فراز و نشیب داشته است؟
🔸فلسفه دین در بدو پیدایش خود رنگ تحلیلی داشته و همین اواخر است که فلسفه دین قارهای در حال اعلام وجود است و به عنوان یک دیسیپلین مشخص مطرح میشود و در عین حال در فلسفه دین قارهای هم عقل به آن شکل که در تعریف ذکر شده بکار نرفته است. بله در مقام تعریف میتوان سخن از اعتدال عقل گفت.
🔸حتی برخی گفتهاند فلسفه دین از توجیه باورهای دینی بحث میکند و یا فلسفه دین را به نگاه عقلی نسبت به مسائل دینی تعریف کردهاند؛ اما همه اینها در مقام تعریف است. اما اگر در مقام تحقق نگاه کنیم به تعبیری با همان شباهت خانوادگی وینگنشتاینی مواجهیم و فلسفههای دین داریم نه یک فلسفه دین واحد.
🔸حتی در فلسفه دین تحلیلی هم یک فلسفه دین واحد نداریم و با فلسفههای دین متعدد تحلیلی مواجهیم. هر یک از این فلسفههای دین برای خود پارادایمی دارند و البته دو به دو یا چند به چند با هم اشتراکاتی دارند ولی هر کدام را باید یک فلسفه دین با پارادایم خاص خود دانست.
🔸بنابراین باید تشخیص دهیم که فلسفههای دین محقق در چه محدودههایی قرار میگیرند. نکته دیگری که میخواهم به آن اشاره کنم این است که بنده نسبت به فلسفه دین بیشتر نگاه فلسفه علمی دارم.
🔸فلسفه دین هم از منظر فلسفه علم یک دانش است و برای خود پارادایم خاصی دارد. این پارادایم مبانی معرفتشناختی و متافیزیکی خاصی دارد. روشهای خاصی دارد. مسائل خاصی دارد و تئوریهای خاصی دارد.
🔸البته با یک علم بلوغ یافته مواجه نیستیم اما آنچه در فلسفه علم درباره دانشها بیان شده، اختصاص به علوم سخت ندارد و علوم نرم را هم شامل میشود و فلسفه دین هم از آن مستثنی نیست. بنابراین در فلسفه دین اسلامی هم به همین نحو است. یعنی فلسفه دین اسلامی فقط آنچه فلاسفه مسلمان در حوزه دین گفتهاند یا فقط مسائل دین اسلام نیست.
🔸فلسفه دینی اسلامی خوانده میشود که مبتنی بر پارادایم اسلامی باشد بنابراین میتواند مبانی – متافیزیکی، معرفتشناختی، انسانشناختی و .. را شامل شود، مسائل را شامل شود و حتی روش را هم در بر گیرد. ممکن است کسی که در فلسفه دین اسلامی کار میکند روش تحلیلی را نپذیرد و مثلا مبتنی بر روش برهان سینوی بحث کند.
http://iict.ac.ir/gnqotb/
♦️گفتمان تمدنی سربازان ولایت خلیج همیشه فارس♦️
@OlomEnsaniEslami
▫️فایل های صوتی و متنی کامل نهمین جلسه از سلسله نشستهای مجازی « نظام فکری اندیشمندان انقلاب اسلامی »
🔹با موضوع « نظام فکری علامه جعفری (ره) » با ارائه حجتالاسلام و المسلمین موسوی
🔸 پنجشنبه ، چهاردهم اسفند ۱۳۹۹
♦️گفتمان تمدنی سربازان ولایت خلیج همیشه فارس♦️
@OlomEnsaniEslami
♦️علوم انسانی و مطالبه رهبری از حوزه ♦️
🔹رهبری میفرمایند ما یک نظام فلسفی داریم که باید از آن تولید فکر به دست بیاید و بعد از آن سراغ تولید علم برویم و بعد بتوانیم تمدن نوین اسلامی را ایجاد کنیم.
🔹ما باید اول تولید فکر کنیم تا بتوانیم علم را، فناوری را، و مدیریت کشور را، جلو ببریم و این تولید فکر از تولید علم مهمتر میباشد و تولید فکر هم منبعث از فلسفه است.
آیه الله عبدالکریم فرحانی استاد درس خارج فقه
▫️به گزارش خبرنگار پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح، آیتالله عبدالکریم فرحانی، استاد درس خارج حوزه علمیه قم در سلسله جلسات درس خارج مبانی فقه حکومتی عنوان کرد: یکی از دغدغههای چند ده ساله امام خامنهای در مورد مسائل علوم انسانی است.
🔸وی افزود: ایشان قائل هستند علوم انسانی به شکل موجود مضر است، چون برگرفته از جهان بینی و تفکرات پوزیتویسم است و خصوصیت علوم انسانی این گونه است که جهان بینی در آن تاثیر به سزایی دارد و برای حل این مطلب باید یک ورود عمیق همراه با اجتهاد جواهری در این مباحث داشت.
🔸آیتالله فرحانی یادآور شد: ایشان میفرمایند: علوم انسانی ما برگرفته از تفکرات پوزیتویسم قرن ۱۵ و ۱۶ اورپاست و قبل از آن اصلا چیزی به نام علوم انسانی نبوده است و همچنین غربیها در قرن ۱۸ و ۱۹ بعضی از شاخهای علوم انسانی را تدوین کردهاند و تولیدات آنها برای ما کارایی ندارد که هیچ، مضر هم می باشد.
🔸وی ادامه داد: خصوصیت علوم انسانی غرب به گونهایی است که دانش آموخته خود را به گونهای بار میآورد که نگاهش به مسائل آن علم غیر اسلامی است و میبینیم همان شخص متدین که ضد انقلاب هم نیست مبانی دینی این مسائل را متوجه نمیشود گرچه رد نمیکند ولی چون آن مطلبی را که در مورد مثلا اقتصاد اسلامی مطرح میکنیم با یافتههای علمی خود ناسازگار میبیند به خرجش نمیرود.
🔸استاد درس خارج حوزه علمیه قم عنوان کرد: رهبر معظم انقلاب میفرمایند: یکی از مطالبات بنده از حوزه علمیه در مورد رشتههای علوم انسانی مثل تعلیم و تربیت است که باید روی آن کار بشود و تولید صورت بگیرد و اساسا ایشان میفرمایند حوزه علمیه باید پایههای علوم انسانی مبتنی بر تفکرات اسلامی و جهان بینی اسلامی را مستحکم پی ریزی کند.
🔸وی اضافه کرد: این پایهها ریخته نمیشود و این ممکن نخواهد شد مگر اینکه با علوم انسانی آشنا شوید و در آن تبحر داشته باشید ولی باید دانست این کافی نیست و باید جلوتر رفت یعنی نیاز است بر روی آن علوم اجتهاد صورت گیرد و با همان متد جواهری استنباط شوند به یک معنا باید مرز علم را شکست.
🔸آیتالله فرحانی گفت: رهبر انقلاب قائل هستند کار اساسی و اولیهای که باید صورت بگیرد تدوین مبنای علمی و فلسفی تحول علوم انسانی است ایشان اسم این کار را میگذارند تولید فکر. ما باید اول تولید فکر کنیم تا بتوانیم علم را، فناوری را، و مدیریت کشور را، جلو ببریم و این تولید فکر از تولید علم مهمتر میباشد و تولید فکر هم منبعث از فلسفه است.
🔸وی افزود: ایشان میفرمایند ما یک نظام فلسفی داریم که باید از آن تولید فکر به دست بیاید و بعد از آن سراغ تولید علم برویم و بعد بتوانیم تمدن نوین اسلامی را ایجاد کنیم.
🔸این استاد حوزه تأکید کرد: این وظیفه حوزه و طلاب میباشد و باید با متد جواهری وارد این عرصه شد و علوم انسانی اسلامی را تولید کرد.
http://meftaah.com/?p=22443
♦️گفتمان تمدنی سربازان ولایت خلیج همیشه فارس♦️
@OlomEnsaniEslami
▫️فایل صوتی جلسه رونمایی از کتاب " رابطه علم و دین از منظر چهار حکیم مسلمان معاصر " با سخنرانی آیه الله غلامرضا فیاضی و دکتر مهدی گلشنی
🔹پنجشنبه ۲۳ بهمن ماه ۱۳۹۹
🔹مجمع عالی حکمت اسلامی
💫 دکتر مهدی گلشنی، استاد دانشگاه صنعتی شریف پرسشهایی پیرامون «علم و دین» مطرح کرده و از دانشمندان الهیدان در کشورهای مختلف خواستار جواب شده است.
💫 این سؤالات همچنین برای چهار حکیم مسلمان معاصر، حضرات آیات جوادی آملی، حسنزاده آملی، سبحانی و مصباح یزدی هم ارسال شده است؛ که پاسخ های این حضرات در قالب یک جلد آماده و امروز رونمایی شد.
♦️گفتمان تمدنی سربازان ولایت خلیج همیشه فارس♦️
@OlomEnsaniEslami
♦️علم و دین از منظر چهار حکیم معاصر♦️
🔹رونمایی از کتاب رابطه علم و دین از منظر چهار حکیم مسلمان معاصر برگزار شد.
▫️آئین رونمایی از کتاب رابطه علم و دین از منظر چهار حکیم مسلمان معاصر پنج شنبه ۲۳ بهمن ماه ۹۹ از ساعت ۱۱ بصورت مجازی و با سخنرانی دکتر مهدی گلشنی و آیت الله غلامرضا فیاضی برگزار شد.
🔸در ابتدای این برنامه محمدباقر خراسانی مدیر اجرایی مجمع عالی حکمت اسلامی با گزارش از برگزاری ویژه برنامه های بزرگداشت آیت الله علامه مصباح یزدی که از سوی مجمع عالی حکمت اسلامی از ۱۱ لغایت ۲۳ بهمن در قم، تهران، اصفهان، مشهد و شیراز برگزار شد، ارائه کرد که در رونمایی از کتاب رابطه علم و دین از منظر چهار حکیم مسلمان معاصر به عنوان آخرین برنامه بزرگداشت و در آستانه اربعین ارتحال آیت الله مصباح برگزار می شود.
🔸آیت الله غلامرضا فیاضی رئیس هیئت مدیره مجمع عالی حکمت اسلامی نیز طی سخنانی از عنایت ویژه آقای دکتر گلشنی به مجمع عالی حکمت اسلامی در آماده سازی کتاب، تشکر داشتند و خواستار فعالیت بیشتر گروه های مجمع در بحث رابطه علم و دین شدند.
🔸آقای دکتر مهدی گلشنی نیز در آئین رونمایی کتاب رابطه علم و دین از منظر چهار حکیم مسلمان معاصر با اشاره به پیشینه شکل گیری اندیشه جمع آوری آراء و اندیشه متفکران اسلامی در خصوص رابطه علم و دین، بیان داشتند در مقطعی سوالاتی مطرح و پاسخ های مناسبی دریافت شد اما در این مرحله ۸ سوال در خصوص علم و دین و رابطه آنها از محضر چهار استاد و حکیم بزرگوار ، حضرت آیت لله علامه جوادی آملی، حضرت آیت الله علامه حسن زاده، حضرت آیت الله علامه سبحانی و حضرت آیت الله علامه مصباح یزدی(ره) ، مطرح که پاسخ این بزرگواران در قالب یک جلد آماده و امروز رونمایی می شود.
🔸ایشان بیان داشتند: پاسخ های حضرت آیت الله علامه مصباح یزدی چند وقت قبل از ارتحال ایشان دریافت و تلاشی صورت گرفت تا کتاب در ایام اربعین آن عالم فرزانه منتشر شود.
🔸دکتر گلشنی از آیت الله فیاضی و هیئت مدیره مجمع عالی حکمت اسلامی، بویژه حجت الاسلام و المسلمین استاد پارسانیا که زمینه آماده سازی و چاپ این اثر را فراهم آوردند تشکر کرد همچنین از مجموعه دست اندرکاران اجرایی مجمع عالی حکمت اسلامی که در فرصتی کوتاه این اثر را چاپ و به جامعه علمی عرضه نمودند تشکر داشتند.
http://hekmateislami.com/?p=11646
♦️گفتمان تمدنی سربازان ولایت خلیج همیشه فارس♦️
@OlomEnsaniEslami
▫️فایل صوتی کامل دهمین جلسه از سلسله نشستهای مجازی « نظام فکری اندیشمندان انقلاب اسلامی »
🔹با موضوع « نظام فکری شهید آیتالله بهشتی (ره) » با ارائه حجتالاسلام و المسلمین علی ذوعلم
🔸شنبه ، شانزدهم اسفند ۱۳۹۹
♦️گفتمان تمدنی سربازان ولایت خلیج همیشه فارس♦️
@OlomEnsaniEslami
♦️علوم انسانی و بیانیه گام دوم ♦️
🔹علوم انسانی نقش و کارکردی که دارد عبارت از تمشیت شئون و امور انسان در میدان حیات بوده و راهنمای عمل در عرصه زیست و حیات و تولید سبک زندگی محسوب می شود.
🔹علوم انسانی می تواند در موضوع شناسی و موضوع سازی به فقه کمک کند و به عقیده ما علوم انسانی بدون فقه برای امت اسلامی و جامعه مسلمان و زیست مؤمنانه کفایت نمی کند.
آیت الله رشاد استاد درس خارج فقه
▫️به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی آیت الله علی اکبر رشاد رییس و موسس پژوهشگاه عصر سهشنبه ۲۸ بهمن ماه ۹۹ در همایش ملی «بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و توسعه علوم انسانی» که به صورت مجازی برگزار شد، با تبریک ایام رجب المرجب بر ضرورت دقت در واژگان کلیدی بیانیه گام دوم انقلاب تأکید کرد و گفت: این بیانیه ارزشمند نشانگر بالندگی انقلاب است.
🔸وی با بیان اینکه امروز یک رهبر حکیم و فرزانه بر قله هدایت انقلاب ایستاده است، ادامه داد: بیانیه گام دوم از جامع ترین، عمیق ترین و مترقی ترین اسناد بالادستی انقلاب اسلامی محسوب می شود و همه اسناد دیگر باید از آن الهام بگیرند.
🔸آیت الله رشاد با اشاره به اینکه سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت نیز به شدت متأثر از بیانیه گام دوم انقلاب است، ابراز کرد: بعد از مجموعه تعالیم حضرت امام(ره) که شاکله گام نخست را تشکیل می دهد، بیانیه گام دوم مهم ترین سند بالادستی محسوب می شود و باید منشأ الهام برای سایر اسناد باشد.
🔸رییس شورای سیاستگذاری حوزه علمیه تهران کلیدواژه هایی همچون تمدن، هزاره، جامعه سازی، دولت سازی، تمدن سازی و پیشرفت در بیانیه گام وم را مورد توجه قرار داد و عنوان کرد: برخی سؤال می کنند که چرا رهبری در این بیانیه راجع به توسعه علوم انسانی صریحاً چیزی نفرموده اند؟ بنده پاسخ می دهم که سراسر این بیانیه علوم انسانی است؛ این بیانیه معطوف به علوم انسانی با نگاه نو و جدید است.
🔸وی با بیان اینکه در بیانیه گام دوم به مفهوم، بسیط و ساحات علوم انسانی به شیوه نو و جدیدی نگریسته شده است، عنوان کرد: این بیانیه از یک زاویه توسعه علوم انسانی را در نظر دارد؛ علوم انسانی نقش و کارکردی که دارد عبارت از تمشیت شئون و امور انسان در میدان حیات بوده و راهنمای عمل در عرصه زیست و حیات و تولید سبک زندگی محسوب می شود و فقه نیز همین ادعا را دارد؛ اگرچه قلمرو فقه گسترده است، اما نوعی موازات در این دو حوزه معرفتی به چشم می خورد، از این رو باید با یکدیگر داد و ستد داشته باشند؛ علوم انسانی می تواند در موضوع شناسی و موضوع سازی به فقه کمک کند و به عقیده ما علوم انسانی بدون فقه برای امت اسلامی و جامعه مسلمان و زیست مؤمنانه کفایت نمی کند.
🔸آیت الله رشاد با اشاره به اینکه علوم انسانی بدون فقه، علمی سکولار با جوهره الحادی خواهد بود، تصریح کرد: فقه بدون علوم انسانی نیز گره از مشکلات و امور بشر نخواهد گشود و بدون آن نمی توانیم زندگی و زیست مؤمنانه را مدیریت کنیم؛ امروز فقه ظرفیت لازم را برای نیازهای نوآمد بشر ندارد، اگر این فقه غنی و قویم است، اما فرزند زمانه خویش بوده و باید بدانیم هر زمان و مکانی فقه مورد نیاز خودش را می طلبد؛ ما فقهی باید رقم بزنیم که روزآمد و کارساز بوده و بر سبک و سیاق فقه جواهری باشد.
🔸رییس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه سخن گفتن بر اساس نیاز روز، عنصر ذاتی اجتهاد است، مطرح کرد: نسل امروز باید گام های خود را بر شانه نسل های گذشته نهاده و فقه را بر همان اساسی که بزرگان بنا کرده اند، توسعه دهند؛ فقه باید مطابق با حوائج ثابت و متغیر و نیازمندی های عصری بشر توسعه پیدا کند؛ فقه ما چونان علوم انسانی دچار فقر ساختاری و ساحاتی است و ما باید آن را تدارک کنیم، زیرا این فقر، ذاتی نیست، بلکه عصری است.
🔸وی به تبیین نمونه هایی از نیازهای روز بشریت به ویژه امت اسلام پرداخت و اضافه کرد: امروز ابواب فقهی باید توسعه یافته و ساختار فقه روزآمد شود؛ از دیدگاه بنده امروز ابواب فقهی باید به ۱۵۲ باب توسعه پیدا کند.
iict.ac.ir/ggamedovomm2
♦️گفتمان تمدنی سربازان ولایت خلیج همیشه فارس♦️
@OlomEnsaniEslami