💠🔷💠🔷💠🔷💠🔷 ﷽ #معرفی_مقاله 💠 عنوان سرمقاله: بازشناسی مفهوم توسعه ی معنایی (بررسی موردی: توسعه ی معنایی در آیه ی 127 سوره ی اعراف و چالش‌های ترجمه و تفسیر آن)💠 🔹 نویسندگان: دکتر محمدعلی مهدوی راد، دکتر الهه هادیان رسنانی 🔹 مجله‌ی پژوهش دینی، دوره ی ۱، شماره ی ۴۰ - ( بهار و تابستان ۱۳۹۹ ) 🔍 چکیده ی مقاله: 🔹قاعده‌ی «توسعه ی معنایی» از قواعد مربوط به مباحث الفاظ و ظاهراً مبحثی جدید و متفاوت با قواعد مشابه است که در موارد زیادی میان آن‌ها خلط می‌شود. مراد از «توسعه ی معنایی»، چندمعنایی به مفهوم دلالت لفظ بر چند معنا در عرض یکدیگر نیست؛ بلکه مراد، شمول و توسعه ی لفظ بر معانی در طول همان اصل معنایی اولیه ی خویش است. 🔹این ظرفیت زبانی در دوره‌ی قبل از ظهور اسلام نیز وجود داشت؛ ولی با ظهور اسلام روشن‌تر گردیده و در فرهنگ اسلامی، واژه‌ها با این نگاه، گستره و توسعه ی بیشتری پیدا کرد و مفاهیم جدیدی در زبان قرآن کریم و روایات عرضه شد. لذا اهل‌بیت(علیهم السلام) از دو زاویه ی تفسیری و تعلیمی به ارائه ی نمونه‌هایی از توسعه ی معنایی در روایات تفسیری پرداخته‌اند. 🔹مهم‌ترین عامل در تشخیص توسعه ی معنایی در قرآن کریم، سیاق آیه است و با توجه به همین امر است که به نظر می‌رسد بسیاری از برداشت‌ها و معادل‌ها به‌ویژه در ترجمه‌های قرآن، معادل‌های دقیقی نبوده و در مواردی نیز نادرست باشد. 🔹به عنوان نمونه، تفاوت فضای آیه ی 127 سوره ی اعراف و آیه ی 4 سوره ی قصص، نیازمند قبول توسعه ی معنایی در آیه ی سوره ی اعراف است که بیشتر مفسرین و مترجمین به جهت مشابهت این آیات، سیاق را نادیده گرفته و چنین توسعه ی معنایی را برداشت نکرده‌اند و سعی کرده‌اند تا در تبیین تفاوت دو سیاق، دست به توجیهاتی بزنند. اما در توسعه ی معنایی این آیه ی شریفه، «قتل» به معنای کشتن روح تفکر و اندیشه در انسان و «استحیاء» نیز به معنای از میان بردن حیا (حیا ربایی) از زنان درجامعه است. اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم فایل کامل مقاله 👇 🆔 @OstadMahdaviRad

#فایل_PDF_مقاله 💠 عنوان مقاله: بازشناسی مفهوم توسعه ی معنایی (بررسی موردی: توسعه ی معنایی در آیه ی 127 سوره ی اعراف و چالش‌های ترجمه و تفسیر آن) 🆔 @OstadMahdaviRad

#اطلاع_رسانی 🌀 به زودی... 🔹 درسنامه ی «کتاب شناسی و مأخذشناسی علوم اسلامی با تکیه بر مطالعات قرآن و حدیث» 🔹 نویسندگان: دکتر محمدعلی مهدوی راد و دکتر روح الله شهیدی 🔹 انتشارات حوزه و دانشگاه 🆔 @OstadMahdaviRad

#معرفی_کتاب 🔹 عنوان کتاب: موسوعة المقاتل الحسينية 🔹 مؤلفین: مؤسسة وارث الأنبياء التابعة للعتبة الحسينية المقدسة 🆔 @OstadMahdaviRad

#فایل_صوتی_معرفی_کتاب 💠 معرفی کتاب توسط استاد مهدوی راد 🔹 عنوان کتاب: موسوعة المقاتل الحسينية 🆔 @OstadMahdaviRad

💠🔷💠🔷💠🔷💠🔷💠🔷 ﷽ 💠 بازشناسی حدیث شریف «حسین منی و انا من حسین» 💠 بیانات استاد مهدوی راد در پنجاه و هشتمین نشست از سلسله نشست‌های مجازی " کرونا و زندگی مومنانه" با موضوع: تحلیلی نو از روایت " حسین منی و انا من حسین " 🗒 زمان: شنبه ۸ شهریور ۱۳۹۹ 🔺آنچه که در میان میراث نبوی بسیار معروف است روایت " حسین منی و انا من حسین" است که در بیشترین طرق روایی اعم از خاصه و عامه آمده و مورد گفت و گوهای زیادی نیز قرار گرفته است. 🔹بخشی از روایت تحت عنوان " حسین منی" که رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) در آن می‌فرمایند: حسین از من است زیرا فرزند من است و در بخش دیگر " انا من حسین" که می‌فرمایند: من از حسین هستم، جای بحث دارد و علما در این خصوص با تحلیل‌های گوناگونی مواجه شده‌اند. شاید معروف ترین و پذیرفته شده ترین آن‌ها کلام مرحوم آیت الله کاشف الغطاء باشد که می‌گوید: مراد این است که اسلام نبوی الحدوث و حسینی البقا است، بدین معنا که درست است که اسلام را رسول الله رقم زدند و فرمان خداوند را به مردم ابلاغ کردند و این آیین به نام و از آن رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) است، اما از سوی دیگر با کنش‌های گوناگونی مواجه شد و در یک برهه ی زمانی در آستانه ی فروپاشی بود که با قیام امام حسین (علیه السلام) بقای آن تضمین شد. 🔹تحلیل آیت الله کاشف الغطاء دچار اشکال و نقد می‌شود؛ زیرا روایاتی تحت عنوان " علی منی و انا من علی " و " وهم منی و انا منهم" نیز وجود دارد، البته شایان ذکر است که تعداد طرقی که روایت " حسین منی و انا من حسین " را ذکر کرده‌اند، با سایر روایات قابل قیاس نیست و بیشتر است. نگاه دقیق به این موضوع فقط از آن فقید علم و تحقیق، محدث امین و محقق شریف، محمدباقر بهبودی است که در نشستی جداگانه باید به آن پرداخت. 🔹دایره ی جهل محدودتر از علم و حکمت است. در روایات ما زمانی که عقل و جهل در تقابل قرار می‌گیرند، عقل نوعی خردمندی دوراندیشانه، کنش هضم مآبانه، فرجام نگرانه و هوشمندانه است، در مقابل جهل حرکت بی‌بنیاد، بی اساس و بدون توجه به فرجام است. 🔺حادثه ی کربلا و مسیر اصلی حرکت حق مداران و حق گستران یعنی رسولان و انبیای الهی. 🔹امام حسین(علیه السلام) فرمودند که خروج من در پی شر آفرینی و فساد جویی نیست و من خواهان ظلم و ستم بر کسی نیستم فقط می‌خواهم که در امت جدم را اصلاح ایجاد کنم. 🔹امام حسین(علیه السلام) در حدیثی می‌فرمایند: " أسیرُ بِسیرَهِ جدی و ابی علی ابن ابی طالب"؛ حرکت امام، کنش سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایشان در آن برهه ی زمانی، مطابق نقشه ی راه حرکت رسول الله و علی ابن ابی طالب بوده است.‌ 🔹آیه ی نهم سوره ی احقاف که تحت عنوان " قُل ما کُنتُ بِدعًا مِنَ الرُسُل..." خطاب به پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می‌فرماید به مخاطبان خود بگو که من تافته ی جدا بافته نیستم، بلکه حلقه‌ای از حلقه‌های انبیای الهی برای هدایت مردم هستم، یعنی مسیر همان مسیر و جهت همان جهت است. حال اگر این آیه را کنار آیه ی 105 سوره ی مبارکه ی انبیاء تحت عنوان " لَقَد کَتَبنا فی الزبور من بعدَ الذکر ان الارضَ یرثُها عبادی الصالحون " قرار دهیم، مشهور آنچه که در میان مفسرین مطرح شده این است که ما در زبور نوشتیم، بعد از آنکه در ذکر نوشته بودیم که زمین را صالحان به ارث می‌برند، به گونه‌ای تاویل به دوره ی حکومت حضرت مهدی (عجل الله فرجه) نیز دارد. 🔹" ذکر" در اینجا بر اساس تمام تفاسیر موجود یا لوح محفوظ یا تورات است یا الواحی از الواح انبیاء یا مضامیر و یا حتی قرآن است. همچنین گفته شده که "بعد" تشریفی است نه زمانی. به نظر من همچنان که برخی از مفسران احتمال دادند و برخی مانند فخر رازی و یکی از مفسران شیعه زیدی تصریح کردند ذکر همان ذکر است، یعنی همان که تمامی انبیاء بخاطر آن فرمان بعثت گرفتند. 🔹علامه مجلسی در شرح کتاب کافی یعنی "مرآة العقول" در بخشی که مربوط به ذکر است می‌گوید: تمام ارسال رسل و انزال کتب و بسیج انبیاء برای ذکر است. بنابراین دامنه ی ذکر محدود نیست و ذکر یعنی یاد آوردن هر آن چیزی که برای انسان در مسیر زندگی فردی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اعتقادی او به کار می‌آید، طبق همان آهنگی که کلام امام علی (علیه السلام) در خطبه ی اول نهج البلاغه عنوان کرد " وَ یُذَکِّرُهُم مَنسِیَّ نِعمَتِهِ..." پیامبران باید به یاد بیاورند که کیستند، کجایند، به کجا مرتبط‌ اند و چه باید بکنند. 🔹زمانی که امام حسین (علیه السلام) فرمودند: حرکت من در این قیام بر پایه ی سیره ی جدم است، یعنی بر پایه ی همان سیره‌ای که انبیا حرکت کردند است و سرلوحه ی این قیام آگاه و بیدار کردن مردم است. روشنگری ابعاد بسیار گسترده‌ای دارد که یکی از این ابعاد اصلاح و تحریف زدایی است که این خود داستان جداگانه‌ای دارد.

🔹اگر بخواهیم به ابعاد گسترده ی قیام نگاه کنیم، باید به این روایت صادق آل محمد توجه کنیم که امام (علیه السلام) فرموده‌اند: من با تامل و تدبر دریافتم، تمام دانشی که برای بشر و حیات طیبه ی او مفید است چهار مورد است: اول خداشناسی یعنی سرچشمه ی اصلی زندگی و قبله ی روح را بشناسیم، دوم شناخت هر آن چیزی که خداوند برای کرامت و رسیدن به قله، در اختیار انسان قرار داده است، سوم اینکه باید بدانیم، خداوند از ما چه خواسته و چهارم آسیب شناسی و معرفتی که نشان می‌دهد چگونه از این دانش‌ها بهره مند شویم. 🔹امام حسین (علیه السلام) قیام کردند تا به جامعه ی آن دوران بگویند که اگر حاکمیت در دست بنی امیه باشد فاتحه ی اسلام خوانده می‌شود و از بین خواهد رفت. 💠 مشاهده ی مطلب در سایت اصلی: 🌐 https://www.hawzahnews.com/news/916704 اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم 🆔 @OstadMahdaviRad

#وبینار #فایل_صوتی 🔹 پنجاه و هشتمین نشست از سلسله نشست‌های مجازی "کرونا و زندگی مومنانه" 🔹 موضوع: تحلیلی نو از روایت «حسین منی و انا من حسین» 🔹 زمان: شنبه ۸ شهریور ۱۳۹۹ 🆔 @OstadMahdaviRad

#معرفی_کتاب 🔹 عنوان کتاب: تاملی در نهضت عاشورا 🔹 نویسنده: رسول جعفریان 🆔 @OstadMahdaviRad

#فایل_صوتی_معرفی_کتاب 💠 معرفی کتاب توسط استاد مهدوی راد 🔹 عنوان کتاب: تأملی در نهضت عاشورا 🆔 @OstadMahdaviRad

#اطلاع_رسانی 💠 حجت الاسلام و المسلمین محمدعلی مهدوی راد، با حکم وزیر ارشاد دبیر علمی کتاب سال شد... 🔹 سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، در حکمی حجت الاسلام و المسلمین محمدعلی مهدوی راد را به عنوان دبیر علمی سی وهشتمین دوره ی جایزه ی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران منصوب کرد. 🌀 در حکم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، خطاب به حجت الاسلام و المسلمین محمدعلی مهدوی راد آمده است: 🔹 «نظر به مراتب علمی و تجربه ی ارزشمند جناب عالی در حوزه های کتاب، فرهنگ و پژوهش، به موجب این حکم به عنوان «دبیر علمی سی و هشتمین دوره ی جایزه ی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران» منصوب می شوید. 🔹 امیدوارم با استعانت از خداوند متعال و بهره مندی از همفکری و همکاری اندیشمندان و صاحب نظران حوزه ی نشر و اهالی قلم در گسترش دانایی و اعتلای علم و فرهنگ در ایران اسلامی، موفق و مؤید باشید». 🆔 @OstadMahdaviRad

💠🔷💠🔷💠🔷💠🔷💠🔷 ﷽ 💠 بیانات استاد مهدوی راد در گفتگو با خبرگزاری ایکنا... 🗒 زمان: ۱۹ شهريور ۱۳۹۹ 🔺شخصیت آیت‌الله طالقانی از جهات متعدد قابل توجه و تأمل است؛ البته در چهار دهه ی اخیر در حد شأن و شخصیت ایشان به وی پرداخته نشده است. در ۳۰ سال قبل در مجله ی حوزه به شخصیت ایشان پرداختیم و وجوه حوزوی وی را برجسته کردیم که برای برخی اعجاب‌آور بود؛ در این دوره برخی جریانات تلاش داشتند، طالقانی را مصادره و بُعد حوزوی بودن وی را کمرنگ کنند، ولی ما در این مجله تلاش کردیم که نشان دهیم ایشان به معنای واقعی کلمه آخوند بود. 🔹 بنده پیگیری کردم و تقریباً از نظر دلایل و قرائن برای ما اثبات شد که مرحوم آیت‌الله عبدالکریم حائری، که بسیار در اجازه دادن مُمسِک بود، به ایشان اجازه ی اجتهاد داده بودند. یکی از همسایگان آیت‌الله طالقانی می‌گفت که ایشان برخی از شب‌ها برای تهجد به حیاط خانه می‌آمدند و ما با صدای گریه و ناله ی وی در دل شب بیدار می‌شدیم؛ یعنی این قدر دلدادگی به خداوند داشت. همچنین گرایش مردمی و توجه وی به مسائل اجتماعی هم خیلی روشن بود. 💠 توصیه امام(رحمه الله علیه) به مطالعه ی تفسیر پرتوی از قرآن 🔻 تفسیر پرتوی از قرآن آن مرحوم از جهاتی بی‌نظیر است؛ البته این تفسیر در حد چند سوره مانند بقره تا مقدار اندکی از سوره ی نساء و جزء آخر قرآن است، ولی در همین حد هم توانمندی وی را در تفسیر نشان می‌دهد؛ حجت‌الاسلام سیدمحمود دعائی در مصاحبه‌ای بیان کرده است که وقتی مرحوم سیدمصطفی خمینی تصمیم به تفسیر نوشتن گرفت، امام (رحمه الله علیه) به ایشان توصیه کردند که تفسیر آیت‌الله طالقانی را ببینند. 🔹 تأمل‌های واژه‌شناسانه و لغوی آیت‌الله طالقانی عجیب است. در حالی که وی در زندان به سر می‌برد و به جز سال‌های آخر، که مجمع‌البیان در دسترسش بود، کتابی در اختیار نداشت، ولی به قدری تأملات واژه‌شناسی وی دقیق است که انسان حیرت می‌کند. 💠 نمونه‌هایی از تأملات واژه‌شناسی آیت‌الله طالقانی 🔺 مثلاً در مورد واژه ی انفاق در ابتدای انقلاب آن را به پر کردن خلأها، معنا می‌کردند و می‌گفتند که «نفق» به معنای سوراخ است و در باب اِفعال به معنای پر کردن خلأها و سوراخ‌های اقتصادی می‌شود؛ این معنا در آن دوره با توجه به گرایش اقتصادی سوسیالیستی خیلی طرفدار داشت و دلپذیر بود و مرحوم شهید مطهری هم به این نظر گرایش داشت، ولی آیت‌الله طالقانی معتقد بود که انفاق به معنای سوراخ کردن است و نه پر کردن سوراخ، یعنی همان معنای اولیه ی واژه. 🔹 اینکه واژه‌ای به باب افعال برود و معنایی را بدهد سماعی است؛ یعنی هر هیئت در باب افعال، تغییر معنایی ندارد و در هیچ متن صرفی و نحوی و لغوی نداریم که ماده ی «نفق» به باب افعال برود و معنای ضد آن (پر کردن سوراخ) را بدهد؛ وی معتقد است که وقتی امکانات مالی وارد زندگی فرد می‌شود، اگر سوراخی درست نکند که این اموال برود، سبب استغنای انسان و ابتلای به طغیان می‌شود. 💠 تبیین قرآنی آیت‌الله طالقانی درباره ی کفر 🔻 در ماده ی «طوف» نیز تأمل عجیبی دارد و بیان کرده که جریان کفر، ضلالت و گمراهی مسیر و آغازی دارد؛ یعنی بدنه ی جامعه هیچ وقت یکسره مبتلا به سیاهی و تباهی نمی‌شود، بلکه کفر و ضلالت بدنه ی جامعه ی سطحی است و کسانی که به آن عمق می‌دهند، جریان خاصی هستند؛ وی «طَائِفَةٌ» را تعبیر کرده که جریان خاصی هستند که برنامه‌ریزی می‌کنند و مجریان (بنده ی ضعیف جامعه) حتی علیه خود و مصالحشان اقدام می‌کنند. امام علی(علیه السلام) فرمودند: «...بهم قام لوائه»؛ به همین دلیل ایشان در نهروان وقتی مقدس‌مآب‌ها شکست خوردند، فرمودند که اگر فرمانده ی آنان کشته شد، آنان را رها کنید؛ زیرا فرماندهی است که این جریان را راه انداخته و او از بین برود، بقیه کاری از پیش نمی‌برند. 🔹 توسعه ی معنایی از دیگر مواردی است که آیت‌الله طالقانی قائل به آن بود؛ یعنی از آغاز، واژه طوری طراحی شده که گستره ی معنایی دارد. این موضوع با روح معنا هم متفاوت است؛ مثلاً در آیه ی هشتم سوره ی تکویر «وَإِذَا الْمَوْءُودَةُ سُئِلَتْ» معتقد است که یکی از ابعاد معنایی این ماجرا آن است که استعدادهای فروخفته از سوی استبداد و ظالمان، اجازه ی شکوفایی پیدا نمی‌کنند؛ یعنی معنا را فراتر از زنده به گور کردن چند دختر می‌داند.

💠 توجه به موسیقای کلمات 🔺 از جمله مواردی که وی مخصوصاً در جزء آخر قرآن به آن توجه کرده، بحث موسیقای کلمات قرآن است. البته اقتضای این جزء را هم دارد؛ بعید است که ایشان آثار مصری‌ها را با توجه به اینکه زندان بوده دیده باشد، یا این آثار ممکن است در آن دوره چاپ نشده باشد؛ آیت‌الله طالقانی بهره ی زیادی از آهنگ کلمات در فهم معنا برده و مثلاً در بحث سوره ی عصر معتقد است که خداوند می‌توانست در «إِنَّ الْإِنْسَانَ لَفِي خُسْرٍ» از واژه‌های خاسر، خسر و تعابیر مشابه که این معنا را برساند، استفاده کند، ولی آیت‌الله طالقانی از تعبیر «لفی خسر» این معنا را به دست می‌آورد که انسان در سراشیبی سقوط است. 🔹 تفسیر پرتوی از قرآن نکته‌های مهم، قابل تأمل و تیزبینی‌های زیادی دارد. تنها کسی که به وجه مثبت تفسیر سیداحمدخان توجه و در عین حال آن را نقد کرد، آیت‌الله طالقانی است؛ وی نشان داده که غیب‌زدایی سیداحمد خان درست نیست و به آن نقد کرده، به خصوص در تعبیر «...اضْرِبْ بِعَصَاكَ الْحَجَرَ فَانْبَجَسَتْ مِنْهُ اثْنَتَا عَشْرَةَ عَيْنًا...». 🔻 استاد اکبر ثبوت، محقق کم‌شناخته شده و در عین حال هوشمند، نشان داده که تفسیر «پرتوی از قرآن» از جهات متعددی قابل تأمل است و هنوز هم این تفسیر در راستای هدف اصلی نزول قرآن، یعنی هدایت و راهنمایی انسان به قله‌های معرفت، کم‌نظیر است. 💠 مشاهده ی مطلب در سایت اصلی: 🌐 https://iqna.ir/fa/news/3921827 اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم 🆔 @OstadMahdaviRad

💠🔷💠🔷💠🔷💠🔷 ﷽ #معرفی_مقاله 💠 عنوان سرمقاله: حجیت مفاد فرازهای مستقل قرآن؛ رهیافتها و زمینه ها (مطالعه ی موردی، آیه ی 189 بقره) 💠 🔹 نویسندگان: خانم عاطفه محمدزاده؛ دکتر روح الله شهیدی؛ دکتر محمد علی مهدوی راد 🔹 مجله‌ی پژوهشنامه ی تفسیر و زبان قرآن؛ دوره ی 8، شماره ی 2 - شماره ی پیاپی 16؛ بهار و تابستان 1399؛ صفحه ی 77-98 🔍 چکیده ی مقاله: 🔹قرآن، کتاب هدایتی است که به‌دلیل جاودانگی، محدوده ی خطابش منحصر به مردمان عصر نزول نیست. 🔹 احادیث معصومان علیهم‌السلام با جایگاهی که در تفسیر قرآن دارند، اصطیاد پیام‌های ماندگار این کتاب را هموار می‌سازند. 🔹 این مهم در تفسیر فرازهایی همانند «وَ أتُوا البُیُوتَ مِن أَبوابِها» که مستقل از بستر تاریخی زمانه ی نزول، بر معنای دیگری هم دلالت دارند، بروز نموده و زمینه ی توجه بسیاری از مفسران نسبت به قاعده ی «حجیت مفاد فرازهای مستقل قرآن» را تدارک دیده است. 🔹 باور به مَثَل بودن این فراز و گرایش تفسیری برخی مفسران از دیگر عواملی است که زمینه‌ساز نگاه استقلالی به این جمله است. 🔹 نوشتار حاضر با تحلیل دیدگاه‌های گوناگون، ضمن اثبات معناداری فراز مذکور در خارج از سیاق آیه ی 189 بقره، نشان می‌دهد تفسیر روایات بر پایه ی استقلال مفاد آن، قاعده‌ای تفسیری و عملاً آموزشی برای مفسران است. اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم. فایل کامل مقاله 👇 🆔 @OstadMahdaviRad

#فایل_PDF_مقاله 💠 عنوان سرمقاله: حجیت مفاد فرازهای مستقل قرآن؛ رهیافت‌ها و زمینه‌ها (مطالعه ی موردی، آیه ی 189 بقره) 🆔 @OstadMahdaviRad

#قاب_تصویر 🔹 استاد مهدوی‌راد و استاد جعفریان در کنار مرحوم استاد سید هادی خسروشاهی، به همراه اساتید دیگر. 🆔 @OstadMahdaviRad