#گفتگو
❔ سؤال:
💠 مرحوم استاد محمدتقی شریعتی از شخصیتهای تأثیرگذار دینی بودند. علت اهتمام ایشان به پرداختن به این موضوع و تألیف کتابی در این زمینه چه بوده است؟
✅ پاسخ:
🍃 به دلیل ارتباط زیادی که با استاد محمدتقی شریعتی داشتم، ایشان همیشه از علی (علیه السلام) با آهنگی خاص با عنوان «مولا» یاد میکرد و عشق عجیبی به علی (علیه السلام) داشت. ایشان در مشهد شاید در بیش از ۱۰۰ جلسه سخنرانی دربارهی امامعلی (علیه السلام) صحبت کردند. به عنوان نمونه در یکی از سخنرانیهایی که بعد از رحلت ایشان منتشر شد، در یک ماه رمضان سوره ی مائده را با زاویه نگاهی جدید بررسی کردند. اینکه سورههای قرآن کریم با ظاهری بهظاهر غیرمنسجم از نظم و نظامی ارگانیک برخوردارند، اکنون سالهای سال است که اندیشه، بیان و بنان عالمان و متفکران را به خود معطوف ساخته است. گاه از این موضوع بسیار مهم با عنوان «شخصیت ویژهی سوره» و «هویت مستقل سوره» یاد میشود و دیگرگاه با عنوان «وحدت موضوعی سوره» یا «وحدت بنایی». آن بزرگوار از دیرباز به این نکته توجه داشتهاند و در «خلافت و ولایت از دیدگاه قرآن و سنت» بدان اشارهای کردهاند، اما گویا در ادامه ی تأملات قرآنی و تفسیری به جایگاه روشنتری رسیدهاند و برپایه این دیدگاه سوره ی مائده را تفسیر کردهاند. ایشان سورهی مائده را سورهی میثاق مینامید و «میثاق ولایت» و بر این باور بودند که موضوع محوری و بنیادین سوره، «میثاق و عهد ولایت» است و تمام آیات دیگر بر این محور میچرخند. دست کم سهبار از ایشان شنیدم که فرمود در یک ماه رمضان سورهی مائده را بر این دیدگاه تفسیر کردم و نشان دادم که تمام آیات در جای خود و به وحی الهی نهاده شدهاند و با آیات پیشین و پسین مرتبط هستند. بعد با نهایت تأسف میفرمودند: آقا، چون آن جلسات ضبط نشد، انگار که اصلا وجود نداشتهاند.
🔻 نمونهی دیگری از سخنرانیهای ایشان با عنوان «علی، شاهد رسالت» در یکی از دبیرستانهای مشهد ایراد شده است. استاد محمدرضا حکیمی نوشته اند: وقتی که ایشان صحبت میکرد، آدم خیال میکرد از روی نوشتهای میخوانند و این اوج فصاحت و بلاغت ایشان بود. استاد شهید مرتضی مطهری (رحمة الله علیه) در یادکرد آثار استاد شریعتی (قدس سره) که آنها را سودمند و ذیقیمت دانسته است، ابتدا از «فایده و لزوم دین» نام میبرد و استاد محمدتقی شریعتیمزینانی، داوری استاد مطهری را دربارهی این کتاب بدین گونه گزارش کرده است: «.. گفتند آقا! من این کتاب «فایده و لزوم دین» را تا این اواخر نخوانده بودم. موفق نشده بودم که آن را مطالعه کنم و اخیراً خواندم. این چقدر کتاب خوبی است. گفتم: مبالغه میکنید و برای دلگرمی ما از این کتاب تعریف میکنید. گفتند نه، بین من و تو که این حرفها نیست، جداً کتاب خوبی است، برای تمام طبقات و من از اول تا آخر را بادقت خواندم و بسیار خوب بود.» این کتاب ۱۸ سخنرانی دارد و بخش اعظم این سخنرانیها دربارهی ولایت و جایگاه علی (علیه السلام) در دین است و به مناسبت این مسئله بحثی عالمانه و دقیق دربارهی ایمان ابوطالب کردهاند که بسیار خواندنی است. مرحوم استاد مطهری با همفکری دوستانشان در حسینیه ی ارشاد تصمیم میگیرند، استاد محمدتقی شریعتی را به تهران دعوت کنند. علامه امینی (رحمة الله علیه)، در همان ایام تهران بودند و روزی به منزل استاد شریعتی میروند و به ایشان میگویند که به دلیل تبلیغات مسمومی که ضد شما شده است، واجب عینی است که کتابی درباره خلافت و ولایت علی (علیه السلام) بنویسید. پس از این ماجرا استاد شریعتی تألیف این کتاب را شروع میکنند. چاپهای اول کتاب همان روزهای اول به اتمام میرسد. بنده با صراحت عرض میکنم که تفسیر محققانه و معقول استاد شریعتی از آیه ی «و یقول الذین کفروا لست مرسلا قل کفی بالله بینی و بینکم و من عنده علم الکتاب» که دربارهی علی (علیه السلام) است و اینکه چطور امام (علیه السلام) میتواند شاهد رسالت باشد، بینظیر است.
♻️ بخشی از گفتگوی روزنامه ی شهرآرا با استاد مهدوی راد در تاریخ 16 مرداد 1399:
🌐 https://shahraranews.ir/0009p2
🆔 @OstadMahdaviRad
#گفتگو
❔ سؤال:
💠 با این تفاصیل کتاب «خلافت و ولایت» اثر منحصربهفردی است. سوای این، چه امتیازاتی نسبتبه آثار مشابه در این حوزه دارد؟
✅ پاسخ:
🍃 بحث دربارهی ولایت و امامت با شیوهی یادشدهی آن روز از جهاتی مشکل بود. از یکسو روشنفکرمآبانی که هرگونه بحثی را در این زمینه مخالف وحدت اهل قبله میدانستند و گاه مخالف روند مبارزه و جهاد با رژیم ستمشاهی بودند و ازسوی دیگر تنگاندیشان و بستهذهنانی که دفاع از علی (علیه السلام) و سخن از خلافت حق و حق خلافت را، با ناسزاگویی، غوغاسالاری و نفرین همگون میپنداشتند، بحثی مستند و آمیخته با حرمت به مخالفان را برنمیتابیدند. این سخنرانیها آن روز از هر دو سوی این بازتاب را داشته است. استاد شهید مرتضی مطهری در چاپ اول به اشکالتراشیهای گروه اول اشاره کرده و پاسخ داده است. از جمله استاد شهید بر این نکته تأکید میکنند که مسئله ی امامت و پیشوایی چیزی نیست که بهسادگی بتوان از آن چشم پوشید و روشنگری دربارهی آن را از دست فرونهاد: «.. گذشته از اینها فرضاً در موارد عادی چشمپوشی از زشتیهای تاریخ روا باشد، در مواردی که با متن اسلام و اساسیترین مسئله ی اسلام یعنی مسئلهی رهبری مربوط است و سرنوشت جامعهی اسلامی وابسته به آن است، چگونه رواست؟ چشمپوشی و اغماض از چنین مسئلهای در حکم اغماض و چشمپوشی از سعادت مسلمین است».
♻️ بخشی از گفتگوی روزنامه ی شهرآرا با استاد مهدوی راد در تاریخ 16 مرداد 1399:
🌐 https://shahraranews.ir/0009p2
🆔 @OstadMahdaviRad
💠🔷💠🔷💠🔷💠🔷
﷽
#معرفی_مقاله
💠 عنوان سرمقاله: بررسی تطبیقی روایات یمانی از منظر فریقین💠
🔹 نویسندگان: دکتر محمدعلی مهدویراد، سید ضیاءالدین علیانسب، حجت روح اللهی
🔹 مجلهی حدیث پژوهی، سال ششم، پاییز و زمستان 1393 (شماره ی 12)
🔍 چکیده ی مقاله:
🔹نوشتار پیش رو با عنوان بررسی تطبیقی روایات یمانی از منظر فریقین، در صدد پژوهش و پاسخ این سؤال است که یمانی در روایات چگونه تصویر شده و موارد مشترک و مفترقات روایات فریقین درخصوص یمانی کدام است؟
🔹 این مقال به شیوهی کتابخانه ای، اهم مباحث روایات را به صورت تطبیقی بررسی نموده و تصویر روشنی از یمانی را ارائه کرده و به این نتیجه رسیده است که روایات فریقین درخصوص یمانی در مواردی مانند نام یمانی، حتمیت قیام، هدایتگری پرچم یمانی، مکان قیام، اقدامات و فتوحات یمانی، قریب به هم بوده و تفاوت محتوایی چندانی ندارد، اما محتوای روایات فریقین در القاب یمانی، زمان قیام و فرجام شخص یمانی و حرکت او متفاوت اند.
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
فایل کامل مقاله 👇
🆔 @OstadMahdaviRad
بررسی تطبیقی روایات یمانی از منظر فریقین.pdf
328.2K
#فایل_PDF_مقاله
💠 عنوان مقاله: بررسی تطبیقی روایات یمانی از منظر فریقین
🆔 @OstadMahdaviRad
عید زمین و آسمان ویژه برنامه با مسجد هامبورگ - غدیر سال 1399.mp3
19.73M
#برنامه_اینترنتی
#فایل_صوتی
🔹 عید زمین و آسمان
🔹 ویژه برنامه «با مسجد هامبورگ»
🔹 زمان: شنبه 18 مرداد 1399
🆔 @OstadMahdaviRad
💠🔷💠🔷💠🔷💠🔷
﷽
#معرفی_مقاله
💠 عنوان سرمقاله: مبانی قرآنی توبه در صحیفهی سجادیه💠
🔹 نویسندگان: مهدیه اکبرلو، دکتر محمدعلی مهدویراد
🔹 مجلهی دو فصلنامهی کتاب و سنت، سال چهارم شماره ی ۱ (پیاپی ۹، بهار و تابستان ۱۳۹۵)
🔍 چکیده ی مقاله:
🔹صحیفهی سجادیه، میراث گران قدر و زندگی ساز سید ساجدان علی بن الحسین(علیه السلام) است که به زبور آل محمد(صلی الله علیه وآله) مشهور گشته است.
🔹 در ذیل حدیث متواتر و ارجمند ثقلین و نیز مفاد کلام رسول الله (صلی الله علیه وآله) «انتم مع القرآن و القرآن معکم» آموزههای روایی و قرآنی همسوی و همسان هستند. بدین سان مطالعهی درون مایه ی صحیفه ی سجادیه از این منظر پژوهشی ضروری و ثمربخش است.
🔹 چنانچه در بررسی، ارتباط محتوایی ژرف میان این دو میراث گران سنگ تبیین شود، می تواند دلیلی استوار به صحت انتساب صحیفه به امام(علیه السلام) باشد.
🔹 این پژوهش با تبیین ارتباط قرآن و صحیفه و توجه به تفسیر آیات در زمینه ی خاستگاه های توبه، تلاشی در راه نشان دادن پیوند محتوایی این دو کتاب شریف است.
🔹 پژوهش حاضر، با مراجعه به صحیفهی سجادیه، مهم ترین خاستگاه های توبه را - که ریشه در ذات متعالی و صفات کمال پروردگار دارد مانند قدرت، رحمت، غفاریت، توابیت، فضل - استخراج نموده، سپس هرکدام از این اصول را مورد تحلیل و بررسی بیشتر قرار داده است.
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
فایل کامل مقاله 👇
🆔 @OstadMahdaviRad
مبانی قرآنی توبه در صحیفه سجادیه.pdf
427.7K
#فایل_PDF_مقاله
💠 عنوان مقاله: مبانی قرآنی توبه در صحیفهی سجادیه
🆔 @OstadMahdaviRad
💠🔷💠🔷💠🔷💠🔷
﷽
#معرفی_مقاله
💠 عنوان سرمقاله: بازشناسی مفهوم توسعه ی معنایی (بررسی موردی: توسعه ی معنایی در آیه ی 127 سوره ی اعراف و چالشهای ترجمه و تفسیر آن)💠
🔹 نویسندگان: دکتر محمدعلی مهدوی راد، دکتر الهه هادیان رسنانی
🔹 مجلهی پژوهش دینی، دوره ی ۱، شماره ی ۴۰ - ( بهار و تابستان ۱۳۹۹ )
🔍 چکیده ی مقاله:
🔹قاعدهی «توسعه ی معنایی» از قواعد مربوط به مباحث الفاظ و ظاهراً مبحثی جدید و متفاوت با قواعد مشابه است که در موارد زیادی میان آنها خلط میشود. مراد از «توسعه ی معنایی»، چندمعنایی به مفهوم دلالت لفظ بر چند معنا در عرض یکدیگر نیست؛ بلکه مراد، شمول و توسعه ی لفظ بر معانی در طول همان اصل معنایی اولیه ی خویش است.
🔹این ظرفیت زبانی در دورهی قبل از ظهور اسلام نیز وجود داشت؛ ولی با ظهور اسلام روشنتر گردیده و در فرهنگ اسلامی، واژهها با این نگاه، گستره و توسعه ی بیشتری پیدا کرد و مفاهیم جدیدی در زبان قرآن کریم و روایات عرضه شد. لذا اهلبیت(علیهم السلام) از دو زاویه ی تفسیری و تعلیمی به ارائه ی نمونههایی از توسعه ی معنایی در روایات تفسیری پرداختهاند.
🔹مهمترین عامل در تشخیص توسعه ی معنایی در قرآن کریم، سیاق آیه است و با توجه به همین امر است که به نظر میرسد بسیاری از برداشتها و معادلها بهویژه در ترجمههای قرآن، معادلهای دقیقی نبوده و در مواردی نیز نادرست باشد.
🔹به عنوان نمونه، تفاوت فضای آیه ی 127 سوره ی اعراف و آیه ی 4 سوره ی قصص، نیازمند قبول توسعه ی معنایی در آیه ی سوره ی اعراف است که بیشتر مفسرین و مترجمین به جهت مشابهت این آیات، سیاق را نادیده گرفته و چنین توسعه ی معنایی را برداشت نکردهاند و سعی کردهاند تا در تبیین تفاوت دو سیاق، دست به توجیهاتی بزنند. اما در توسعه ی معنایی این آیه ی شریفه، «قتل» به معنای کشتن روح تفکر و اندیشه در انسان و «استحیاء» نیز به معنای از میان بردن حیا (حیا ربایی) از زنان درجامعه است.
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
فایل کامل مقاله 👇
🆔 @OstadMahdaviRad
بازشناسی مفهوم توسعه معنایی (بررسی موردی توسعه معنایی در آیه 127 سوره اعراف و چالشهای ترجمه و تفسیر آن).pdf
351.9K
#فایل_PDF_مقاله
💠 عنوان مقاله: بازشناسی مفهوم توسعه ی معنایی (بررسی موردی: توسعه ی معنایی در آیه ی 127 سوره ی اعراف و چالشهای ترجمه و تفسیر آن)
🆔 @OstadMahdaviRad
#اطلاع_رسانی
🌀 به زودی...
🔹 درسنامه ی «کتاب شناسی و مأخذشناسی علوم اسلامی با تکیه بر مطالعات قرآن و حدیث»
🔹 نویسندگان: دکتر محمدعلی مهدوی راد و دکتر روح الله شهیدی
🔹 انتشارات حوزه و دانشگاه
🆔 @OstadMahdaviRad
#معرفی_کتاب
🔹 عنوان کتاب: موسوعة المقاتل الحسينية
🔹 مؤلفین: مؤسسة وارث الأنبياء التابعة للعتبة الحسينية المقدسة
🆔 @OstadMahdaviRad
معرفی کتاب موسوعة المقاتل الحسينية.mp3
3.92M
#فایل_صوتی_معرفی_کتاب
💠 معرفی کتاب توسط استاد مهدوی راد
🔹 عنوان کتاب: موسوعة المقاتل الحسينية
🆔 @OstadMahdaviRad
💠🔷💠🔷💠🔷💠🔷💠🔷
﷽
💠 بازشناسی حدیث شریف «حسین منی و انا من حسین»
💠 بیانات استاد مهدوی راد در پنجاه و هشتمین نشست از سلسله نشستهای مجازی " کرونا و زندگی مومنانه" با موضوع: تحلیلی نو از روایت " حسین منی و انا من حسین "
🗒 زمان: شنبه ۸ شهریور ۱۳۹۹
🔺آنچه که در میان میراث نبوی بسیار معروف است روایت " حسین منی و انا من حسین" است که در بیشترین طرق روایی اعم از خاصه و عامه آمده و مورد گفت و گوهای زیادی نیز قرار گرفته است.
🔹بخشی از روایت تحت عنوان " حسین منی" که رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) در آن میفرمایند: حسین از من است زیرا فرزند من است و در بخش دیگر " انا من حسین" که میفرمایند: من از حسین هستم، جای بحث دارد و علما در این خصوص با تحلیلهای گوناگونی مواجه شدهاند. شاید معروف ترین و پذیرفته شده ترین آنها کلام مرحوم آیت الله کاشف الغطاء باشد که میگوید: مراد این است که اسلام نبوی الحدوث و حسینی البقا است، بدین معنا که درست است که اسلام را رسول الله رقم زدند و فرمان خداوند را به مردم ابلاغ کردند و این آیین به نام و از آن رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) است، اما از سوی دیگر با کنشهای گوناگونی مواجه شد و در یک برهه ی زمانی در آستانه ی فروپاشی بود که با قیام امام حسین (علیه السلام) بقای آن تضمین شد.
🔹تحلیل آیت الله کاشف الغطاء دچار اشکال و نقد میشود؛ زیرا روایاتی تحت عنوان " علی منی و انا من علی " و " وهم منی و انا منهم" نیز وجود دارد، البته شایان ذکر است که تعداد طرقی که روایت " حسین منی و انا من حسین " را ذکر کردهاند، با سایر روایات قابل قیاس نیست و بیشتر است. نگاه دقیق به این موضوع فقط از آن فقید علم و تحقیق، محدث امین و محقق شریف، محمدباقر بهبودی است که در نشستی جداگانه باید به آن پرداخت.
🔹دایره ی جهل محدودتر از علم و حکمت است. در روایات ما زمانی که عقل و جهل در تقابل قرار میگیرند، عقل نوعی خردمندی دوراندیشانه، کنش هضم مآبانه، فرجام نگرانه و هوشمندانه است، در مقابل جهل حرکت بیبنیاد، بی اساس و بدون توجه به فرجام است.
🔺حادثه ی کربلا و مسیر اصلی حرکت حق مداران و حق گستران یعنی رسولان و انبیای الهی.
🔹امام حسین(علیه السلام) فرمودند که خروج من در پی شر آفرینی و فساد جویی نیست و من خواهان ظلم و ستم بر کسی نیستم فقط میخواهم که در امت جدم را اصلاح ایجاد کنم.
🔹امام حسین(علیه السلام) در حدیثی میفرمایند: " أسیرُ بِسیرَهِ جدی و ابی علی ابن ابی طالب"؛ حرکت امام، کنش سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایشان در آن برهه ی زمانی، مطابق نقشه ی راه حرکت رسول الله و علی ابن ابی طالب بوده است.
🔹آیه ی نهم سوره ی احقاف که تحت عنوان " قُل ما کُنتُ بِدعًا مِنَ الرُسُل..." خطاب به پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) میفرماید به مخاطبان خود بگو که من تافته ی جدا بافته نیستم، بلکه حلقهای از حلقههای انبیای الهی برای هدایت مردم هستم، یعنی مسیر همان مسیر و جهت همان جهت است. حال اگر این آیه را کنار آیه ی 105 سوره ی مبارکه ی انبیاء تحت عنوان " لَقَد کَتَبنا فی الزبور من بعدَ الذکر ان الارضَ یرثُها عبادی الصالحون " قرار دهیم، مشهور آنچه که در میان مفسرین مطرح شده این است که ما در زبور نوشتیم، بعد از آنکه در ذکر نوشته بودیم که زمین را صالحان به ارث میبرند، به گونهای تاویل به دوره ی حکومت حضرت مهدی (عجل الله فرجه) نیز دارد.
🔹" ذکر" در اینجا بر اساس تمام تفاسیر موجود یا لوح محفوظ یا تورات است یا الواحی از الواح انبیاء یا مضامیر و یا حتی قرآن است. همچنین گفته شده که "بعد" تشریفی است نه زمانی. به نظر من همچنان که برخی از مفسران احتمال دادند و برخی مانند فخر رازی و یکی از مفسران شیعه زیدی تصریح کردند ذکر همان ذکر است، یعنی همان که تمامی انبیاء بخاطر آن فرمان بعثت گرفتند.
🔹علامه مجلسی در شرح کتاب کافی یعنی "مرآة العقول" در بخشی که مربوط به ذکر است میگوید: تمام ارسال رسل و انزال کتب و بسیج انبیاء برای ذکر است. بنابراین دامنه ی ذکر محدود نیست و ذکر یعنی یاد آوردن هر آن چیزی که برای انسان در مسیر زندگی فردی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اعتقادی او به کار میآید، طبق همان آهنگی که کلام امام علی (علیه السلام) در خطبه ی اول نهج البلاغه عنوان کرد " وَ یُذَکِّرُهُم مَنسِیَّ نِعمَتِهِ..." پیامبران باید به یاد بیاورند که کیستند، کجایند، به کجا مرتبط اند و چه باید بکنند.
🔹زمانی که امام حسین (علیه السلام) فرمودند: حرکت من در این قیام بر پایه ی سیره ی جدم است، یعنی بر پایه ی همان سیرهای که انبیا حرکت کردند است و سرلوحه ی این قیام آگاه و بیدار کردن مردم است. روشنگری ابعاد بسیار گستردهای دارد که یکی از این ابعاد اصلاح و تحریف زدایی است که این خود داستان جداگانهای دارد.
🔹اگر بخواهیم به ابعاد گسترده ی قیام نگاه کنیم، باید به این روایت صادق آل محمد توجه کنیم که امام (علیه السلام) فرمودهاند: من با تامل و تدبر دریافتم، تمام دانشی که برای بشر و حیات طیبه ی او مفید است چهار مورد است: اول خداشناسی یعنی سرچشمه ی اصلی زندگی و قبله ی روح را بشناسیم، دوم شناخت هر آن چیزی که خداوند برای کرامت و رسیدن به قله، در اختیار انسان قرار داده است، سوم اینکه باید بدانیم، خداوند از ما چه خواسته و چهارم آسیب شناسی و معرفتی که نشان میدهد چگونه از این دانشها بهره مند شویم.
🔹امام حسین (علیه السلام) قیام کردند تا به جامعه ی آن دوران بگویند که اگر حاکمیت در دست بنی امیه باشد فاتحه ی اسلام خوانده میشود و از بین خواهد رفت.
💠 مشاهده ی مطلب در سایت اصلی:
🌐 https://www.hawzahnews.com/news/916704
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
🆔 @OstadMahdaviRad
بازشناسی حدیث شریف «حسین منی و انا من حسین » 99.6.8.mp3
8.78M
#وبینار
#فایل_صوتی
🔹 پنجاه و هشتمین نشست از سلسله نشستهای مجازی "کرونا و زندگی مومنانه"
🔹 موضوع: تحلیلی نو از روایت «حسین منی و انا من حسین»
🔹 زمان: شنبه ۸ شهریور ۱۳۹۹
🆔 @OstadMahdaviRad
#معرفی_کتاب
🔹 عنوان کتاب: تاملی در نهضت عاشورا
🔹 نویسنده: رسول جعفریان
🆔 @OstadMahdaviRad