📝 #مقاله | ادراکات اعتباری (مقاله ششم) ➖ آیا واقعاً ما دو قسم ادراکات داریم: یک قسم حقیقی، مطلق، ثابت و آزاد از نفوذ احتیاجات طبیعی و عوامل محیط و یک قسم فرضی، نسبی، متطور و تابع احتیاجات طبیعی و عوامل محیط؟ ➖ اگر واقعاً اینطور است امتیاز و مشخصات این دو قسم از یکدیگر چیست؟ ➖آیا ادراکات حقیقی را می‌توان در براهین فلسفی، علمی یا ریاضی، جا داد و نتیجه علمی یا فلسفی از آنها گرفت؟ ✏️ علامه #سیدمحمدحسین_طباطبایی 📚 #فلسفه_اخلاق | #تخصصی 📮 ایتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات

👤 شهید مطهری در اهمیت این نظریه می‌نویسد: تمیّز ادراکات حقیقی از ادراکات اعتباری، بسیار لازم و ضروری و عدم تفکیک آنها از یکدیگر بسیار مضر و خطرناک است. بعضی دانشمندان، اعتباریات را به حقایق قیاس کرده و با روش‌های عقلانیِ مخصوصِ حقایق، در اعتباریات سیر کرده‌اند و بعضی به عکس، نتیجه مطالعات خود را در مورد اعتباریات درباره حقایق تعمیم داده‌اند و حقایق را مانند اعتباریات، مفاهیمی نسبی و متغیر و تابع احتیاجات طبیعی پنداشته‌اند. 🧩 برای فهم بهتر این مقاله توصیه می‌شود به پست بعدی مراجعه کنید. 👇

🪞#خردنوا | اعتباریات علامه طباطبایی 00:33 جایگاه نظریه اعتباریات 04:44 صدق گزاره‌های اعتباری 22:13 بایدهای حقيقی و اعتباری 34:05 دستگاه اعتباریات علامه 48:17 ارزش معرفت‌شناختی، تنها تعیین‌کننده ارزش گزاره‌ها نیست. 1:02:40 تطبیق اعتباريات در اخلاق 1:12:19 واقع‌گرایی اخلاقی 1:20:45 اعتبار ضرورت بالغیر 👤دکتر #عبدالله_فتحی 📚 #فلسفه_اخلاق | #تخصصی 📮 ایتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات

🖼 #حکمتانه | شمس تبریزی: 📌 ما باور کردیم که خداوند ما را از بالا می‌بیند، اما او در واقع از درون می‌نگرد. 📮 ایتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات

🔖 قسمت قبل | نقد و بررسی مکاتب اخلاقی ٢۵ 🧩 وجدان‌گرایی (واقع‌گرایی) 🎭 مدعای كلی این مكتب این است كه معیار و منشأ همه ارزش‌های اخلاقی، مطابقت یا مخالفت آنها با «وجدان اخلاقی» انسان است. هر چیزی كه مورد پذیرش وجدان اخلاقی باشد خوب، و هر چیزی كه با وجدان اخلاقی انسان‌ها ناسازگار باشد و موجب آزردگی و رنجش وجدان آنان شود، بد است. 🧘‍♂ بنیان‌گذار و طراح اصلی این دیدگاه ژان ژاك روسو فیلسوف و متفكر برجسته فرانسوی، بود. وی معتقد بود كه انسان طبیعتاً خوب آفریده شده است و اگر سیر طبیعی خودش را طی كند به گونه‌ای كه اگر عوامل اجتماعی انسان را از سیر طبیعی زندگی‌اش منحرف نكنند، هر انسانی به صورت طبیعی انسانی اخلاقی خواهد بود. و به ارزش‌ها و فضایل اخلاقی عمل خواهد كرد. یكی از مهم‌ترین كاركردهای وجدان اخلاقی این است كه در برابر انجام كارهای خوب یا بد بی‌تفاوت نیست؛ بلكه انسان را در قبال انجام كارهای بد مورد سرزنش و نكوهش قرار می‌دهد. 🍁 دلیل روسو برای وجود وجدان اخلاقی در درون همه انسان‌ها این است كه: مگر نمی‌بینید كه عموم جهانیان كه در هر موضوعی با هم اختلاف نظر دارند فقط در باب وجدان كاملاً متفق الرأی می‌باشند؟ این وجدان اخلاقی تا آنجا نیرومند و مؤثر است كه با وجود آنْ انسان نیازمند به مربی اخلاق نیست. به همین دلیل روسو در مباحث اخلاقی و تربیتی بر این باور است كه وظیفه اولیاء و مربیان این است كه بچه‌ها و كودكان را آزاد گذارند تا بر اساس طبیعت اولیه خودشان رفتار كنند. ✍ نقد و بررسی وجدان‌گرایی 🔻 هرچند تعبیراتی در آیات و روایات هست كه قابل تطبیق بر مدعیات این مكتب است. اما اگر نیك بنگریم این نظریه و مكتب نیز از بیان حقیقت اخلاق و اخلاقیات عاجز است. آنچه را كه ما به عنوان وجدان اخلاقی می‌نامیم و خیلی هم برای آن قداست قائلیم، یك نیروی خاصی در وجود ما نیست. حقیقت مسأله این است كه اگر وجدان را تحلیل كنیم خواهیم دید كه وجدان اخلاقی در جهتی كه مربوط به شناخت خوب و بد است، همان عقل است. شناخت، كار عقل است. 🔻 اما این كه انسان را پس از انجام كار ستایش یا سرزنش می‌كند این هم یك تحلیل روان‌شناختی دیگری دارد. علت ندامت پس از انجام كار بد این است كه وقتی انسان می‌فهمد كه كمالی را از دست داده و نقصی در انسانیتش پدید آمده است، این حالت ندامت برای او حاصل می‌شود. 🔻 پس به طور خلاصه، می‌توان گفت این سخن كه وجدان چیزی است كه هم درك می‌كند و هم دادگاه تشكیل می‌دهد و افراد را مورد ستایش یا سرزنش قرار می‌دهد، بیشتر برای خطابه و شعر مفید است؛ اما هیچ مبنای فلسفی و عقلانی ندارد. 📘#محمدتقی_مصباح_یزدی، نقد و بررسی مکاتب اخلاقی، ۲۲۹-۲۳۶ 📚 #فلسفه_اخلاق | #تخصصی 📮 ایتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات

🌍 #خردنما | انیشتین و دین جهانی ➖ آیا یهودیت یا مسیحیت می‌توانند دین جهانی باشند؟ 👤 دکتر #حسین_فریدونی 📚 #فلسفه_دین | #عمومی 📮 ایتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات

🕋 #مکتب | حضرت زهرا: 📌 الهی اسْتَعْمِلْنِی لِمَا خَلَقْتَنِی لَهُ ♻️ خدایا مرا خرج کاری کن که مرا به خاطرش آفریدی. 📮 ایتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات

🔖 قسمت قبل | نقد و بررسی مکاتب اخلاقی ۲۶ 🧩 مکتب کلبی (واقع‌گرایی) مكتب كلبی یا سگ‌منشان یکی از مكاتب واقع‌گرای مابعدالطبیعی است که در قرن پنجم و چهارم پیش از میلاد توسط شاگردان سقراط مطرح شد. این مكتب به رغم مخالفت‌های زیاد، تأثیر زیادی بر اندیشمندان بعدی گذاشت و مقدمه‌ای برای مكاتب مشابه مانند رواقیان شد. علت پیدایش این مكتب به فساد اجتماعی و ناهنجاری‌های زندگی در یونان برمی‌گردد. كلبیان به بازگشت به طبیعت و زندگی ساده تأکید داشتند و به دوری از آداب و رسوم اجتماعی معروف بودند. درباره بنیان‌‌گذار این مكتب نظر واحدی وجود ندارد. برخی را عقیده بر این است كه بنیان‌‌گذار این مكتب شخصی است به نام ‌آنتیستنس، از شاگردان ‌سقراط‌ و معاصران افلاطون. و برخی دیگر ‌دیوجانس، شاگرد ‌آنتیستنس‌ و معاصر افلاطون و ارسطو،‌ را به عنوان بنیان‌‌گذار این مكتب معرفی كرده‌اند. آنتیستنس بر این باور بود که فضیلت در بی‌نیازی از دارایی‌های دنیوی است و فضیلت را علت سعادت می‌دانست. او به فضیلت به عنوان وارستگی از خواسته‌ها و امیال دنیوی نگاه می‌کرد. دیوجانس نیز به زندگی ساده و دوری از تعلقات دنیوی تأکید داشت و به دنبال زندگی طبیعی بود. 🪜 اصول کلی مکتب کلبی ۱. دوری از تعلقات دنیوی: کلبیان بر این باور بودند که فضیلت و سعادت در بی‌نیازی از دارایی‌های دنیوی و لذت‌های مادی است. آن‌ها زندگی ساده و طبیعی را ترجیح می‌دادند. ۲. تکیه بر عمل به جای نظر : این مکتب بر این عقیده بود که فضیلت از طریق تمرین و ریاضت عملی به دست می‌آید و نه از طریق نظریه‌پردازی یا تحصیل علم. ۳. تأکید بر تربیت دیگران: کلبیان به تربیت و هدایت دیگران اهمیت می‌دادند و خود را به عنوان الگوهایی برای دیگران معرفی می‌کردند. ۴. دعوت به بازگشت به طبیعت: آن‌ها زندگی بر اساس طبیعت و غریزه را توصیه می‌کردند و به تحقیر قراردادها و سنن اجتماعی می‌پرداختند. ✍ نقد و بررسی مکتب کلبی این مکتب بیشتر به عنوان یک روش زندگی شناخته می‌شود و بُعد نظری و فلسفی آن ضعیف است. کلبیان دنیا و زندگی اجتماعی را منبع مصیبت‌ها و رنج‌ها می‌دانستند و تنها راه رهایی را در کناره‌گیری از آن می‌دیدند. ایراد اصلی این مکتب در نوع جهان‌بینی آن است که بر اساس آن، زندگی اجتماعی و طبیعت شر مطلق تلقی می‌شود. در مقابل، جهان‌بینی الهی بر این باور است که زندگی اجتماعی نعمت است و مشکلات آن ناشی از رفتار نادرست انسان‌هاست. امیر مؤمنان در پاسخ كسی كه دنیا را سرزنش كرده و در مذمت آن سخن می‌گفت،‌ در حالی كه خود فریفته آن بود، فرمود: دنیا برای کسانی که آن را درک کرده و از آن بهره‌برداری می‌کنند، خانه صدق و بی‌نیازی است و می‌تواند محل رحمت و آمرزش الهی باشد. 📘#محمدتقی_مصباح_یزدی، نقد و بررسی مکاتب اخلاقی، ۲۳۹-۲۵۲ 📚 #فلسفه_اخلاق | #تخصصی 📮 ایتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات

⚔ #خردنما | توحش ناشی از نگاه فیزیکال ➖ آیا نگاه فیزیکال به انسان می‌تواند منجر به توحش شود؟ ➖وقتی زندگی را تنها به عنوان یک تجربه فیزیکی ببینیم، ممکن است احساس کنیم که زمان کمی برای لذت بردن داریم. 👤 دکتر #صفدر_الهی‌راد 📚 #فلسفه_اخلاق | #عمومی 📮 ایتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات

🎭 #خردنوا | امکان جهان زامبی و عقل‌گرایی موجهاتی 01:42 متافیزیک آگاهی پدیداری 04:49 انواع حالات پدیداری 06:25 دو نزاع در فیزیکالیسم 06:55 جوهر حامل ویژگی‌ها 11:03 ویژگی‌های پدیداری 19:20 استدلال‌های تصور‌پذیری 36:35 اصل cp آقای چالمرز 👤 دکتر #محمود_مروارید 📚 #علوم_شناختی | #تخصصی 📮 ایتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات

🖼 #حکمتانه | شهید مطهری: 📌 آزادی معنوی، يعنی آزادی فکر از خرافات و اوهام و آزادی اراده از وابستگی‌های حيوانی. 📮 ایتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات

🔖 قسمت قبل | نقد و بررسی مکاتب اخلاقی ۲۷ 🧩 مكتب رواقی (واقع‌گرایی) 🍁 مکتب رواقی یکی از مؤثرترین مکتب‌های اخلاقی یونان باستان است که به عنوان یک جهان‌بینی جامع، بر تفکر فلسفی، دینی و اخلاقی مغرب زمین تأثیر عمیقی گذاشته است. ↕️ این مکتب دارای دو مرحله تاریخی است: رواقی متقدم و متأخر. رواقیان متقدم روح را مادی می‌پنداشتند، در حالی که رواقیان متأخر به تبعیت از افلاطون، آن را مجرد و غیرمادی می‌دانستند. با این حال، دیدگاه اخلاقی رواقیان در هر دو مرحله تقریباً ثابت باقی ماند. 🧘‍♂ بنیان‌گذار این مكتب زنون اهل كیتیون بود که در آتن حوزه فلسفی خود را بنا نهاد. شخصیت‌های شاخص دیگر این مكتب شامل خروسیپوس، اپیكتتوس و ماركوس اورلیوس هستند. رواقیان به اوضاع نابسامان اجتماعی آن زمان سرخورده بودند و وظیفه خود را در پند و اندرز به مردم برای نیل به رستگاری می‌دانستند. 🪜 اصول جهان‌بینی رواقیان ۱. اعتقاد به وحدت وجود: در فلسفه رواقیان، جهان دارای دو جنبه مادی و باطنی است و خداوند روح جهان به شمار می‌آید. آن‌ها بر این باور بودند که زیبایی و نظم طبیعت نشانه‌ای از وجود خداست که همه چیز را برای خیر انسان‌ها ساماندهی کرده است. نسبت خدا و طبیعت مانند نسبت نفس و بدن انسان است. ۲. جسمانی دانستن عالم: رواقیان معتقد بودند که عالم سراسر جسمانی است و حتی خداوند را نیز جسمانی می‌دانستند. البته اجسام را به دو دسته تقسیم می‌کردند: جسم فاعل و جسم منفعل. منظور از جسم فاعل، جسمی است كه قوه و قدرت عالم است كه در انسان، روح یا نفس نامیده می‌شود و در مقیاس كلی‎تر، یعنی نسبت به همه عالمْ به آن خدا گفته می‌شود. و جسم منفعل چیزی است كه در انسان بدن گفته می‌شود. ۳. اعتقاد به قضای تغییرناپذیر الهی: حوادث جهان بر اساس تقدیر الهی تحقق می‌یابند و هیچ چیز خارج از مشیت خدا نیست. ۴. اعتقاد به آزادی اراده: رواقیان بر این باور بودند که اراده انسان تنها چیزی است که از جبر مستثنی است و انسان می‌تواند اراده خود را تغییر دهد. ۵. خیر دانستن نظام عالم: رواقیان بر این باور بودند که نظام طبیعت ذاتاً خیر است و وجود شرور در عالم برای خیر کل ضروری است. 📏 معیار ارزش اخلاقی از دیدگاه رواقیان رواقیان بر این باورند که معیار خوب و بد «آرامش روحی» و «آسودگی خاطر» است. آنها توصیه می‌کنند که انسان باید نسبت به تأثیرات خارجی سهل‌گیر و بی‌اعتنا باشد و از دلبستگی به دنیا و حوادث طبیعی پرهیز کند. ✍ نقد و بررسی: ۱. تفسیر نادرست از زهد: دنیاگریزی رواقیان با زهد اسلامی متفاوت است و در اسلام، تعلق به امور دنیوی تا حدی که با کمالات معنوی منافات نداشته باشد، ناپسند نیست. ۲. مخالفت با فهم متعارف از اخلاق: توصیه رواقیان به بی‌‎اعتنایی و سهل‎‌گیری، مخالف با فهم متعارف از اخلاق است. اگر كسی نسبت به مرگ دوستش، بی‌‎اعتنا و بی‎قید باشد، در نظر اكثر مردم، فردی سنگدل و بی‌‎مهر تلقی می‌شود و نه فردی صاحب فضیلت و اخلاق والا. ۳. نادیده گرفتن عواطف و امیال: رواقیان عواطف را نادیده می‌گیرند و این ممکن است در روابط اجتماعی مشکل‌ساز شود. ۴. بطلان وحدت وجود رواقی: اعتقاد به وحدت وجود به گونه‎ای كه در مكتب رواقی وجود دارد از دیدگاه اسلامی اعتقادی مردود و نادرست است. نسبت خدا و جهان مانند نسبت روح و بدن نیست. نمی‌توان عالم را به منزله پیكری برای خدا تلقی كرد. و یا این كه عقول انسان‎ها را به عنوان جزئی از عقل خداوند پنداشت. ۵. ارائه تفسیری نادرست از قضا و قدر الهی: قضا و قدر الهی با اختیار انسان منافات ندارد زیرا حوادثی كه به نحوی با انسان و افعال اختیاری او مربوط می‌شود وجوبش را از اراده انسان می‌گیرد. یعنی اراده انسان هم جزئی از اجزاء علت تامه آن حوادث است و در سلسله علل آن حادثه قرار می‌گیرد. ۶. تناقض در مبانی: اعتقاد به قضا و قدر الهی به شیوه‎ای كه رواقیان گفته‎اند نتیجه‎ای جز جبر مطلق در پی ندارد. این در حالی است كه رواقیان بر این مسأله تأكید دارند كه آدمیان می‌توانند شخصیت و سیرت خویش را تغییر دهند. بنابراین، آشكار است كه در بنیاد نظریه رواقیان تناقضی اساسی وجود دارد: انسان هم آزاد است و هم آزاد نیست. ۷. تنگ‌نظرانه بودن: رواقیان به سخت‌گیری در برابر حوادث تأکید دارند. اولاً سایر شؤون آدمی مانند روابط اجتماعی او با دیگر انسان‎ها در این چارچوب نمی‎گنجد، ثانیا ممکن است برای همه افراد قابل اجرا نباشد. 📘#محمدتقی_مصباح_یزدی، نقد و بررسی مکاتب اخلاقی، ۲۵۳_۲۷۳ 📚 #فلسفه_اخلاق | #تخصصی 📮 ایتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات