🔖 قسمت قبل | نقد و بررسی مکاتب اخلاقی ٢۴
🧩 تطورگرایی (واقعگرایی)
💠 در حقیقت مبدع و طراح اصلی این نظریه، اسپنسر انگلیسی است. وی به دنبال آن بود كه اخلاق طبیعی جدیدی را جایگزین اخلاق ناشی از عقاید كهن کند. و بر این باور بود كه قانونی اخلاقی كه سازگار با اصل تنازع بقا و انتخاب طبیعی نباشد، از همان ابتدا، بیهودگی و یاوه بودن خود را نشان داده است. رفتار خوب یا رفتار بد را باید بر اساس تطابق یا عدم تطابق آن با مقاصد حیات تعریف و تبیین كرد.
🗿 او معتقد بود انسان اولیه خودگزین بوده و تنها به لذت شخصی خودش میاندیشید. انسان در نخستین مرحله تكاملی خود، همه چیز و همه كس را تنها برای خود میخواسته است. اما در اثر قانون تطور، آدمیان تكامل پیدا كرده و به مرحلهای از رشد و انسانیت رسیدند كه سود و لذت دیگران نیز برای آنان اهمیت دارد.
🔚 از دیدگاه اسپنسر، رفتار، به طور كلی و در یك تعریف عام، عبارت است از كاری كه ناظر به غایت و هدفی است. اما هر اندازه كه در نردبان تكامل به پلههای بالاتری صعود كنیم، شاهد كارهای هدفمند بیشتری خواهیم بود: كارهایی كه در جهت خیر و صلاح فرد یا نوع انسانی هستند. او در یک تقسیمبندی رفتار را به نیمه متکامل و کاملا متکامل و اخلاق را به نسبی و مطلق تقسیم میکند.
✍ نقد و بررسی تطورگرایی
۱. مبنایی اثبات ناشده؛
نخستین ایراد این مكتب این است كه مبتنی بر فرضیهای اثبات ناشده است. این فرضیه كه قانون تطور در طبیعت ثابت است یا نه، هر چند یك فرضیه مشهور و گرایشی مسلط در نزد زیست شناسان است، اما تاكنون هیچ دلیل قاطعی برای اثبات آن اقامه نشده است.
۲. دلیل بیربط؛
حتی اگر بپذیریم كه قانون تكامل در طبیعت امری مسلم و قطعی است، باز هم منطقاً نمیتوان این قانون را، به صرف این كه در طبیعت جریان و سریان دارد، به عالم اخلاق نیز سرایت داد. مسائل اخلاقی یك سلسله مفاهیم خاصی است كه مربوط به اختیار و اراده انسان است. در حالی كه این قانون، قانونی است مربوط به طبیعت بیشعور و بیاراده كه همه فعل و انفعالات آن به صورت جبری تحقق مییابد. یك قانون جبری طبیعی چگونه میتواند منشأ ارزشهای اخلاقی، كه قوام آنها به اراده و اختیار و نیّت است، شود.
۳. همان دیگرگرایی است؛
حتی اگر از دو اشكال پیشگفته نیز صرف نظر كنیم، حاصل این نظریه این است كه انسانها در این مرحله از تكامل خود، دارای عاطفه دیگرگزینی هستند. و انسان اخلاقی به كسی گفته میشود كه در تزاحم میان منافع و لذات شخصی و فردیاش با منافع و لذات گروهی و اجتماعی جانب اجتماع و گروه را مقدّم بدارد. اما این سخن چیزی جز همان مدّعای مكتب دیگرگرایی نیست. در نتیجه همان اشكالاتی كه بر آن مكتب وارد بود، بر این مكتب نیز وارد خواهد شد.
📘#محمدتقی_مصباح_یزدی، نقد و بررسی مکاتب اخلاقی، ۲۲۱-۲۲۹
📚 #فلسفه_اخلاق | #تخصصی
📮 ایتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات
ارزش علوم حصولی.mp3
49.79M
💡#خردنوا | ارزش علوم حصولی
00:25 تصدیق نظری و بدیهی
04:50 انکارناپذیری علم حضوری
06:43 ارزش بدیهیات وجدانی
10:38 اشکال ملکیان به وجدانیات
24:44 ارزش بدیهیات اولیه
35:43 بررسی اشکالی بر اولیات
38:51 ارجاع نظریات به بدیهیات
47:35 اثبات ذات باری تعالی
👤 دکتر #محمد_سربخشی
📚 #معرفتشناسی | #تخصصی
📮 ایتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
❗️#خردنما | فقط علم تجربی علم نیست!
🔺 قانون علمی یک تعمیم و تجرید عقلانی است.
👤 استاد #حسن_رحیمپور_ازغدی
📚 #معرفتشناسی | #عمومی
📮 ایتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات
ادراکات اعتباری.pdf
1.49M
📝 #مقاله | ادراکات اعتباری (مقاله ششم)
➖ آیا واقعاً ما دو قسم ادراکات داریم: یک قسم حقیقی، مطلق، ثابت و آزاد از نفوذ احتیاجات طبیعی و عوامل محیط و یک قسم فرضی، نسبی، متطور و تابع احتیاجات طبیعی و عوامل محیط؟
➖ اگر واقعاً اینطور است امتیاز و مشخصات این دو قسم از یکدیگر چیست؟
➖آیا ادراکات حقیقی را میتوان در براهین فلسفی، علمی یا ریاضی، جا داد و نتیجه علمی یا فلسفی از آنها گرفت؟
✏️ علامه #سیدمحمدحسین_طباطبایی
📚 #فلسفه_اخلاق | #تخصصی
📮 ایتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات
ساندویچ فلسفه
📝 #مقاله | ادراکات اعتباری (مقاله ششم) ➖ آیا واقعاً ما دو قسم ادراکات داریم: یک قسم حقیقی، مطلق، ثا
👤 شهید مطهری در اهمیت این نظریه مینویسد:
تمیّز ادراکات حقیقی از ادراکات اعتباری، بسیار لازم و ضروری و عدم تفکیک آنها از یکدیگر بسیار مضر و خطرناک است. بعضی دانشمندان، اعتباریات را به حقایق قیاس کرده و با روشهای عقلانیِ مخصوصِ حقایق، در اعتباریات سیر کردهاند و بعضی به عکس، نتیجه مطالعات خود را در مورد اعتباریات درباره حقایق تعمیم دادهاند و حقایق را مانند اعتباریات، مفاهیمی نسبی و متغیر و تابع احتیاجات طبیعی پنداشتهاند.
🧩 برای فهم بهتر این مقاله توصیه میشود به پست بعدی مراجعه کنید. 👇
اعتباریات علامه طباطبایی.mp3
85.22M
🪞#خردنوا | اعتباریات علامه طباطبایی
00:33 جایگاه نظریه اعتباریات
04:44 صدق گزارههای اعتباری
22:13 بایدهای حقيقی و اعتباری
34:05 دستگاه اعتباریات علامه
48:17 ارزش معرفتشناختی، تنها تعیینکننده ارزش گزارهها نیست.
1:02:40 تطبیق اعتباريات در اخلاق
1:12:19 واقعگرایی اخلاقی
1:20:45 اعتبار ضرورت بالغیر
👤دکتر #عبدالله_فتحی
📚 #فلسفه_اخلاق | #تخصصی
📮 ایتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🖼 #حکمتانه | شمس تبریزی:
📌 ما باور کردیم که خداوند ما را از بالا میبیند، اما او در واقع از درون مینگرد.
📮 ایتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات