نظریه «دلالت» نزد اندیشمندان مسلمان
«دلالت» در زمره مفاهیمی چندتباری است که دانشهای گوناگونی به آن میپردازند. زبان شناسی، نشانه شناسی، هرمنوتیک، اصول فقه، منطق، تفسیر و ... همه به دنبال تبیین معنای دلالت و راهکارهای دست یابی به دلالت صحیح در مواجهه با متن [اعم از شفاهی و مکتوب] هستند. گرچه دانشهای مدرن منابع زیادی را به تبیین این مفهوم بسیار مهم اختصاص داده اند امّا متون مرتبط با این موضوع در منابع اسلامی بسیار محدود و اندک است. این در حالی است که در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری رشته زبان شناسی 2 واحد درسی به بحث «نظریه دلالت نزد اندیشمندان اسلامی» اختصاص پیدا کرده است.
خوشبختانه استاد عزیز، دکتر احمد پاکتچی در قالب طرحی برای پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی بنا دارند حدود و ثغور این موضوع را بشکافند. در حال حاضر «نظریه دلالت نزد اندیشمندان مسلمان» در 3 قرن اول هجری سامان پیدا کرده است و مراحل نهایی تدوین آن در حال انجام است. با وجودیکه به نظر میرسد که چنین موضوعی در 3 قرن اول هجری خیلی پررنگ نباشد اما قریب به 400 صفحه مطلب برای آن به دست آمده است. رویکرد اصلی استاد در این طرح «تاریخ انگاره» است. به این شکل که تغییرات و تحولات تاریخی در 3 قرن اول رصد و به نمایش گذاشته شده است. با احتساب دوره جاهلی، 7 دوره 50 ساله مورد نظر قرار گرفته شده است و هر دوره بر اساس تقدیم و تقدم تاریخی شواهد سامان پیدا کرده و معانی مرتبط با «دلالت» تحلیل و ارزیابی شده است.
به نظر میرسد که این پژوهش میان رشته ای گامی مهم برای تبیین دقیق معنای «دلالت» در منابع اسلامی به حساب می آید و بوسیله آن دقیقتر میتوان نسبت این مفهوم در منابع اسلامی با نظیر آن در دانشهایی چون: هرمنوتیک، نشانه شناسی، زبان شناسی و ... را دریافت .
@quranhadithresearches
🔹کتاب کافی، شناسنامه تشیع امامی
کتاب کافی کلینی شناسنامه تشیع امامی است. به نحوی می توان تمام عرصه های تفکر شیعی از فقه و کلام و فلسفه و اصول فقه را شرح و تفسیر احادیث امامان شیعه دانست و به ویژه احادیث دو امام باقر و صادق (ع). کتاب کافی سرچشمه های شناخت ما را از مکتب این دو امام و سایر ائمه اطهار به دست می دهد و آن را بر اساس منابع اطمینان بخشی در اختیار ما قرار می دهد. ریشه های کتاب کافی به منابع بسیار کهنی از سده دوم می رسد، منابعی که قدمت برخی از آنها از منابع حدیثی سنی بیشتر است. متکلمان و فقیهان و فلاسفه شیعه در طول تاریخ همه آنچه در عرصه تفکر ارائه داده اند و از آن جمله آن جاهایی که از دستاوردهای فلسفه یونانی و یا کلام معتزلی بهترین بهره ها را بردند همه را معطوف به تفسیر احادیث امامان می خواستند و بیشتر ادبیات مکتوب خود را هم در چارچوب تفسیر و شرح احادیث به گونه های مختلف عرضه کردند. حتی شریف مرتضی که در مبانی کلامی و اصولی خود از معتزله بهره می گیرد در نهایت در کتاب شافی و یا مقنع و یا در رسائل مختلف خود از آن دستاوردها برای تقویت عقاید خاص تشیع استفاده می کند، مانند رد قیاس و اجتهاد و همچنین در بحث از قاعده لطف و مبانی توحیدی و ضد جبری ائمه شیعه و از این قبیل.
با وجود همه شرح هایی که بر کتاب کافی نوشته شده متأسفانه تاکنون مطالعاتی جدی برای ارائه گفتمان کلینی در کافی و به تعبیر بهتر شرح و تفسیر منظومه فکری ائمه شیعه آن طور که در کتاب کافی عرضه شده انجام نگرفته. احادیث کافی در شروحی که از این کتاب داریم مستمسکی برای ارائه بحث های فلسفی و یا فقهی و یا کلامی شده اما این غیر از تلاش برای ارائه منظومه فکری ائمه شیعه به عنوان مکتب اهل بیت است، آنطور که کلینی در چارچوب ساختارمند کتاب کافی قصد عرضه آن را داشته است.
من شخصاً معتقدم کتاب کافی در کلیت خود چه در اصول و چه در فروع کافی دقیقا با یک ساختار از پیش تعیین شده و منظومه وار و اندیشیده شده که در مجموع ابواب و کتاب های مختلف آن تکه های پازلی را برای ارائه منظومه کلی اهل بیت می سازند نوشته شده و می توان نظم ساختاری آن را در همه ابواب و حتی در نظم و ترتیب احادیث آن تا اندازه زیادی نشان داد.
کلینی احادیث را در طی سال ها گرد آورد و مهمتر از آن برای نقل آنها دست به انتخاب زد و برای تبویب و تنظیم ابواب و چینش احادیث سال ها تأمل کرد.
#دکتر_حسن_انصاری
#کافی
#کلینی
(#موضوعی در خور توجه برای علاقمندان به #پژوهش های حدیث محور)
@quranhadithresearches
The Qur݇n and Its Biblical Subtext.pdf
3.23M
13. نسخه انگليسي كتاب فهم قرآن در پرتو انجيل و تورات
#گابريل_سعيد_رينولدز
#معرفي_كتاب
#مستشرقين
@QuranHadithresearches
www.quranhadith.blog.ir
قرآن و حديث
13. نسخه انگليسي كتاب فهم قرآن در پرتو انجيل و تورات #گابريل_سعيد_رينولدز #معرفي_كتاب #مستشرقين @Qur
📕 فهم قرآن در پرتو انجیل و تورات/انتشارات راتلج - 2010
🔹#گابریل_سعید_رینولدز
مدعای نویسنده در این کتاب، ارائه شیوه ای جایگزین برای خوانش قرآن است که بر اساس آن، به جای تکیه بر تفاسیر سنتی مسلمانان، از کتاب مقدس یهودیان و مسیحیان (تورات و انجیل) برای این مهم استفاده شود. به گفته گابریل در مقدمه، مفسران اسلامی به دلیل گرایشهای دینی و مذهبی خود، داستانهای قرآن و کتاب مقدس مسیحیان و یهودیان را به گونه ای تفسیر کرده اند که گویی اینها کاملا منفک از یکدیگر است. در کتاب حاضر، تلاش شده تا پیوند میان قرآن، تورات و انجیل بار دیگر مورد تأکید قرار گیرد.
@QuranHadithresearches
www.quranhadith.blog.ir
... باید خدا شوی که بفهمی علی که بود... 🌸
✨حاضران به غایبان و پدران به پسران برسانند... دین محمد (ص)کامل شد.✨
✨عید اکمال دین مبارک باد ✨
🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸
@quranhadithresearches
Wilferd_Madelung_The_Succession.pdf
25.72M
14.کتاب جانشینی پیامبر اسلام (ص)
اثری تحلیلی از:
#ویلفرد_مادلونگ
#انتشارات_کمبریج_2004
#مستشرقین
@quranhadithresearches
_امام_حسین_علیه_السلام.pdf
223.8K
15. مقاله امام حسین علیه السلام و آموزه های دینی
#احمد_پاکتچی
#حدیث
🔹مدخل برگزیده #دایرة_المعارف بزرگ اسلامی
@Quranhadithresearches
روايت عاشورايي مقتل شيخ صدوق در ميزان نقد.pdf
501.9K
16. روايات عاشورايي مقتل شيخ صدوق در ميزان نقد
#محسن_رفعت
#شیخ_صدوق
#عاشورا
#روايت
@QuranHadithresearches
بررسي تغييرات اجتماعي مناسك و مراسم عزاداري عاشورا در ايران.pdf
360.8K
17. بررسي تغييرات اجتماعي مناسك و مراسم عزاداري عاشورا در ايران
#اصغر_منتظرالقائم
#زهراسادات_كشاورز
#عاشورا
@QuranHadithresearches
#معرفی_کتاب
🔹 قرآن و کتاب مقدس(درون مایه های مشترک)
این کتاب در قالب دفترهای پنج گانه، به خوبی و به دور از هرگونه حب و بغض به مقایسه بین آموزه های یهودی، مسیحی و اسلام در باب توحید، نبوت، معاد و موضوعات فرعی آنها می پردازد و موارد مشترک و اختلافی آنها را نشان می دهد. #دنیز_ماسون از معدود نویسندگان و پژوهشگران غربی است که در نگارش کتاب خود با مسلمانان همدلی نشان داده است.
در هنگام مطالعه این کتاب باید به این نکته توجه داشت که نویسنده در دستیابی به منابع مسلمانان از آموزه های فقهی عالمان سنی مذهب و یا حتی فرهنگ عمومی مسلمانان کشوری که در آن زندگی می کرده است(مراکش) بهره برده و ازین جهت در برخی موارد آرا و نظرات مطرح شده از دیدگاه مسلمین با آراء و نظرات متکلمان شیعه متفاوت است.
دفتر اول: خدا
دفتر دوم: آفرینش
دفتر سوم: وحی
دفتر چهارم: قرآن
و دفتر پنجم به معاد پرداخته است.
از فصل بندی کتاب چنین برمی آید که نویسنده مخاطب اصلی کتابش را مسیحیان و یهودیان در نظر گرفته و ازین رو فصل جداگانه ای را به معرفی قرآن و دیدگاههای کلامی مسلمانان اختصاص داده است.
✅مطالعه نقادانه این کتاب می تواند به علاقمندان به پژوهش های تطبیقی در یافتن #موضوعات_پژوهشی کمک کند.
#مستشرقین
#دنیز_ماسون
#فاطمه_سادات_تهامی
انتشارات دفتر پژوهش و نشر سهره وردی
@Quranhadithresearches
هدایت شده از کانال رسمی دکتر مجید معارف
💠 مقاله: دیدگاه ینبل دربارهی تاریخگذاری اصطلاح «سنت نبوی» در اواخر قرن اول و نقد آن
📖 چکیده: خوتیر ینبل از جمله حدیثپژوهان مهم غربی است که مطالعات حدیثی وی منبع ارجاع بسیاری از حدیثپژوهان غربی است. او مفهوم سنت نبوی را در اواخر قرن نخست هجری تاریخگذاری مینماید، با این استدلال که نقطهی آغازین یکسان انگاری مفهوم سنت با سنت نبوی اواخر قرن نخست هجری است. وی برای اثبات فرضیه خود به وصیت عمر حین مرگ، صدور فتوی توسط صحابه و تابعین بر اساس رأی شخصی و عدم استناد به سنت پیامبر(ص) و حصر مفهوم سنت نبوی در سنت توسط عمر بن عبدالعزیز استناد میکند. این در حالی است که با مراجعه به قرآن و منابع اصیل اسلامی نواقص روشی و محتوایی حدیثپژوهی ینبل در این زمینه روشن میگردد. با توجه به اعتبار سنت نبوی نزد قرآن و فرمان به لزوم تبعیت از سنت نبوی توسط خداوند متعال و همچنین کاربرد وسیع عبارت سنت نبوی از زمان حیات پیامبر(ص)، نظریه ینبل قابل نقد بوده و در نتیجه این عبارت را در ابتدای قرن نخست تاریخگذاری میگردد.
📘 مجله: فصلنامه پژوهش دینی – شماره 35، پاییز و زمستان 1396.
🆔 @ostadmaaref