❔پرسش
❓وهابی استدلال می کرد که رهبر شیعیان بر خلاف عقیده شیعه معتقد به عصمت خودش نبوده است و می گوید من خود را بالاتر از آن نمی بینم که اشتباه کنم و از خطای در کارهایم ایمن نیستم( خطبه 216) حال چگونه می توان گفت او معصوم است❓
💠پاسخ:
👌نخست توجه فرمایید که طبق روایاتی که در کتب معتبر وهابیت آمده است شکی در عصمت حضرت علی باقی نمی ماند .
🔷هیثمی روایت می کند که پیامبر گرامی خطاب به حضرت علی فرمود:
«علی با حق است و حق با علی است هر جا که باشد»
📚مجمع الزوائد ج7 ص235
👌وطبق نقل خطیب بغدادی فرمود:
«علی با حق است و حق با علی است و این دو تا روز قیامت از هم جدا نمی شوند»
📚تاریخ بغداد ج14 ص321
❗️وطبق نقل حاکم نیشابوری و دیگران فرمود:
«علی با قرآن است و قرآن با علی است و آن دو تا روز قیامت از هم جدا نمی شوند»
📚مستدرک الصحیحین ج3 ص124
📚کنزالعمال ج6 ص153
📚فیض القدیر ج4 ص356
👌روشن است کسی که تمام افعال و حرکاتش مطابق حق و حقیقت و قرآن است لحظه ای خطا و اشتباه و گناه و معصیت نمی کند و از حق و قرآن جدا نمی شود.
♻️اما در مورد خطبه مورد اشکال:
1⃣آن خطبه را شما ناقص نقل کردید .حضرت می فرماید:
«با من به آن گونه که با زما مداران ستمگر سخن گفته میشود سخن مگویید و آن گونه که مردم خود را در برابر حاکمان تند خو و جبار حفظ می کنند محدود نسازید و به طور تصنعی و منافقانه با من رفتار نکنید و از گفتن سخن حق یا مشورت عادلانه خود داری نکنید زیرا من ( به عنوان یک انسان و نه به عنوان یک امام معصوم)خود را بالاتر از آن نمی بینم که اشتباه کنم و از خطا در کارهایم ایمن نیستم مگر اینکه خداوندی که از من قادر تر است مرا از خطا حفظ کند»
2⃣جمله «من خود را بالاتر نمیدانم که اشتباه کنم» دستاویز مخالفان برای عصمت شده است در حالی که جمله «مگر اینکه خداوند مرا از خطا حفظ کند »آن را به خوبی تفسیر می کند.
❗️مفهوم جمله اول این است که من به عنوان یک انسان ایمن از خطا نیستم اما مفهوم جمله دوم این است که به عنوان حفظ و حمایت الهی وضع دیگری دارم و از خطا و اشتباه محفوظ هستم .
🗯شبیه آنچه قرآن در مورد یوسف نبی نقل می کند و می فرماید:
«زلیخا قصد او کرد و او نیز قصد او می نمود اگر برهان پرودگار را نمی دید»
🔷یوسف24
💠اشاره به اینکه یوسف به عنوان یک انسان بیم این می رفت که الوده هوی و هوس همسر عزیز مصر شود ولی مشاهده برهان رب که اشاره به مقام عصمت و معرفت بالای یوسف نسبت به پرودگار است او را نگه داشت .
🔴اضافه بر این که امام در مقام تعلیم و تربیت یاران خویش است و به آنها می آموزد که در هر شرایطی باشید احتمال خطا درباره خود دهید ولی از روی تواضع خود را هم در زمره آنها قرار می دهد.
🗯پیامبر گرامی فرمود:
«هیچ یک از شما نیست مگر آنکه شیطانی دارد .کسی سوال کرد که ایا شما هم چنین هستید⁉️
🔷فرمود:«آری ولی خداوند مرا یاری کرده است و به تایید او از شرش در امان هستم»
📚بحار الانوار ج60 ص329
❗️شاهد گویای آنچه گفتیم سخن خود حضرت علی است که فرمود:
«من نشانه روشنی از پرودگارم دارم و بر طریق واضح پیامبرم گام بر می دارم و در راهی آشکار با هوشیاری و دقت به پیش می روم»
📚خطبه 97
👌طبق این بیان امام تاکید می کند که او با حمایت پرودگار همیشه راه درست را می پیماید و خطایی در کارش نیست.
🗯با توجه به این نکات روشن میشود که به هیچ عنوان آن سخن امام با عصمتشان منافاتی ندارد
📚پیام امام امیر المومنین ج8 ص269
https://telegram.me/Rahnamye_Behesht
🗯ادامه پاسخ 👇👇👇
👌با توجه به آنچه در بالا آمد كه همه از محكمات تاريخ و حديث محسوب مى شود و طبعاً جمله هاى متشابهى ماند خطبه بالا را بايد در پرتو آن تفسير كرد شكّى باقى نمى ماند كه امام عليه السلام در اين خطبه مى خواهد، عدم علاقه خود را به مسأله خلافت روشن سازد و نهايت تواضع خويش را در اين امر نشان دهد و هم به مردمى كه اصرار در بيعت با او داشتند، بگويد كه اگر من قدرت را بدست گيرم برنامه ام دنبال روى از روش هاى نادرست پيشين نيست.بلكه چاره اى جز اين ندارم كه شما را به راه حق باز گردانم و ارزش هاى عصر پيامبر را زنده كنم .هر چند خوشايند گروه زيادى نباشد و عَلَم مخالفت بر پا دارند و طوفان هايى بپا كنند.
❗️امام اتمام حجت می کند که اگر من زمام امور را بدست گیرم جز حق و عدالت و سنت پیامبر و رضای خدا را به رسمیت نمی شناسم و این بر شما سخت و ناگوار است و در برابر من شورش می کنید بنا براین بهتر است که من را رها کنید و دیگری را برگزینید زیرا شما من را در این مسیر همراهی نمی کنید و من نیز تا زمانی که همراهان واقعی نداشته باشم وظیفه ای در قبال خلافت شما ندارم .
❗️با توجّه به اين نكات، نوبتى براى اين باقى نمى ماند كه بحث كنيم، آيا اين خطبه دليل بر آن نيست كه امامت منصوص نبوده. و يا اينكه معيار براى امامت و خلافت تنها آراى مردم است و بس! زيرا اين سخن را كسى مى گويد كه تنها ظاهر اين خطبه را مورد توجّه قرار دهد و از تمام قراين تاريخى و سخنان ديگر امام در نهج البلاغه و غير آن، چشم بپوشد
📚پیام امام امیر المومنین ج4 ص208
♻️پرسمان اعتقادی
https://telegram.me/Rahnamye_Behesht
❔پرسش کانال وهابی از شیعیان
❓سوالی اساسی از میان کتب تشیع:
🍂پیاده روی برای زیارت خانه الله متعال چقدر اجر دارد؟
.....
پیاده روی اربعین نزدیک است.
التماس تعقل
💠پاسخ:
🗯توجه به نکاتی چند لازم است؛
1⃣این گونه سوالات و پیام ها به این هدف پرسیده می شود تا بگویند که کعبه در نزد شیعه هیچ جایگاه و اهمیتی ندارد و تمام توجه شیعیان به سوی کربلا می باشد وبس
2⃣کعبه جایگاهی بس بلند و والا نزد شیعیان مکتب اهل بیت دارد و کسی که اندک آشنایی با مجامع روایی شیعه داشته باشد به روشنی به این مساله واقف می شود.
❕امام صادق فرمود:
«دین پا بر جا است تا زمانی که کعبه پا بر جا باشد»
📚الفقیه ج2 ص243
❗️وفرمود:
«هر کس به زیارت کعبه برود و اگاه به حق و حرمت آن باشد از مکه خارج نمی شود مگر آنکه خداوند تمام گناهانش را می آمرزد»
📚وسائل الشیعه ج13 ص243
3⃣در بینش شیعی تعطیلی کعبه از حج به هیچ عنوان جایز نیست .امام صادق فرمود:
«اگر مردم حج خانه خداوند را ترک کنند مشمول عذاب خداوند می شوند»
📚الکافی ج4 ص271
🗯همین مضمون در روایات متعدد دیگری نیز آمده است؛
📚وسائل الشیعه ج11 ص20 باب4
4⃣کانال وهابی در پیامشان از ما خواسته بود روایاتی در مورد پیاده روی برای حج گذاردن ذکر کنیم.
🔷محدثان بزرگ شیخ حر عاملی و میرزای نوری در کتب حدیثی خود بابی را گشوده اند به ذکر روایات اهل بیت در فضیلت پیاده روی برای حج گذاردن؛
📚وسائل الشیعه ج11 ص78 باب32
📚مستدرک الوسائل ج8 ص29 باب21
🗯از امام صادق سوال شد که پیاده رفتن به حج برتر است یا سواره⁉️
👌حضرت فرمود:
«خداوند برتر به هیچ چیزی همانند پیاده رفتن برای زیارت خانه اش عبادت نشده است»
📚التهذیب ج5 ص13
🔷وفرمود:
«حسن بن علی بیست حج را با پای پیاده بجا آورد»
📚همان مدرک ص11
🔷ودر روایت آمده است که یک حج پیاده برابری می کند با هفتاد حج
📚عوالی اللالی ج4 ص29
👌پیامبر گرامی فرمود:
«کسی که پیاده حج بجا آورد به ازای هر قدمی که بر می دارد خداوند هفتصد حسنه به او میدهد»
📚مستدرک الوسائل ج8 ص30
5⃣تمام آنچه در برتری زیارت کربلا بر حج آمده است مربوط به حج مستحبی است نه واجب زیرا زیارت امام حسین مستحب موکد است اما حج خانه خداوند برای فرد مستطیع واجب است و هیچگاه مستحب از واجب بالاتر قرار نمی گیرد .در روایات ما آمده است که اگر کسی حج واجبش را عمدا بجا نیاورد مسلمان از دنیا نمی رود
📚التهذیب ج5 ص17
📚الکافی ج4 ص268
6⃣ما در پاسخ های گذشته مفصلا در مورد فلسفه پیاده روی برای زیارت امام حسین و ثواب این کار و برتری زیارت کربلا بر حج مستحبی بحث کرده ایم که جهت دیدن آن ها می توانید کلید واژه های «پیاده» ؛«تکنولوژی،»«کربلا،»«کعبه »و...» را در کانال سرچ فرمایید.
🍃پرسمان اعتقادی
https://telegram.me/Rahnamye_Behesht
❔پرسش
❓در جامعه هرجا سخن از پرداخت خمس میکنم میگن به کی بدیم .مدارکی رو ارائه بدهید ازقران که منبع پرداخت کیه وبه کی پرداخت شود یا حدیث معتبر با ذکر ادرس.ایا باید به روحانیون داد
💠پاسخ:
🗯خداوند در سوره انفال آیه 41 می فرماید:
«بدانید هر گونه فایده ای که به شما برسد خمس آن برای خدا و برای پیامبر و برای ذی القربی و یتیمان و مسکینان و واماندگان در راه است»
👌خداوند دستور به تقسیم خمس به شش قسمت می دهد ؛
1 -قسمتی برای خدا - 2- قسمتی برای رسول خدا-3 -قسمتی برای ذی القربی-4-قسمتی برای یتیمان-5 - قسمتی برای مساکین_ 6- قسمتی برای در راه ماندگان
🔷نکات:
1⃣به مقتضای روایات مراد از ذی القربی امامان هستند و انان هستند که سهم ذی القربی را در یافت می کنند.
📚 التهذیب ج4 ص125
📚الفقیه ج2 ص42
🔷امام علی فرمود:
«مراد از ذوی القربی ما هستیم»
📚الکافی ج8 ص58
2⃣سهم خداوند و سهم پیامبر نیز به امام پرداخت می شود.
👌در روایتی آمده است:
«سهم خداوند برای امام است و سهم پیامبر برای امام است و سهم ذوی القربی نیز برای امام است»
📚التهذیب ج4 ص125
🗯امام باقر فرمود:
«سهم خدا و پیامبر برای ما است»
📚الکافی ج1 ص539
🗯سهم خدا و سهم پیامبر و سهم ذی القربی هر سه متعلق به رهبر حکومت اسلامی یعنی امامان است و انان با آن زندگی ساده خود را اداره می کنند و بقیه را صرف نیازهای جامعه و مردم می کنند.
📚تفسیر نمونه ج7 ص174
3⃣به مقتضای روایات منظور از یتیمان و مسکینان و واماندگان در راه تنها ایتام و مساکین و ابنائ السبیل بنی هاشم و سادات می باشند
📚وسائل الشیعه ج9 ص509 باب 1
4⃣از آنچه گذشت روشن می شود که خمس به طور کلی به دو قسمت تقسیم می شود.نصف آن سهم امام علیه السلام است و نصف دیگر آن سهم سادات نیازمند می باشد.
5⃣ در عصر غیبت امام عصر سهم ایشان باید به فقها که نواب عام امام عصر هستند واز اختیارات امام بهره مند هستند پرداخت شود . لذا سهم امام از خمس را انان باید دریافت کنند ودر جهت ترویج وگسترس دین مصروف دارند
❗️امام خمینی چنین می اورد:
( شخص فقیه جامع الشرایط) همان ولایتی که حضرت رسول اکرم ( وامامان ) در امر اداره جامعه داشته را دارا است و بر همه مردم لازم است که از او اطاعت کنند
📚ولایت فقیه ص50
❗️ پیامبر گرامی فرمود:
خدایا جانشینان مرا رحمت کن .
سوال شد جانشینان شما چه کسانی هستند ؟
فرمود: کسانی که بعد از من می ایند و حدیث وسنت مرا نقل می کنند
📚عیون الاخبار ج2 ص37
📚 امالی صدوق ص180
📚من لا یحضره الفقیه ج4 ص420
❗️در این حدیث شریف از فقهای جامع الشرایط به عنوان جانشینان پیامبر تعبیر شده است و روشن است که جانشین از اختیارات شخصی که برایش نیابت می کند بهره مند می باشد
🗯در روایت دیگر پیامبر گرامی فرمود:
فقها امینان و مورد اعتماد پیامبران هستند
📚الکافی ج1 ص46
📚بحار الانوار ج2 ص36
❗️معنای امین بودن فقها این است که فقها تمام اموری را که در اسلام مقرر است به طور امانت اجرا کنند ویکی از این امور دریافت سهم امام و مصرف ان در موارد مشخص شده است
6⃣ نیمی از خمس که در اختیار مرجع تقلید قرار میگیرد، برای مصارف عمومی جامعه، اعم از هزینههای مربوط به تحقیق، تدریس، تبلیغ و ترویج علوم دینی، تأسیس حوزههای علمیه، مساجد، یا فقرا، مساکین، مصیبت زدهها و ...؛
🗯 مراجع تقلید همانطور که بخشی از خمس را به امور فوق در جامعه اختصاص میدهند، درصدی از سهم امام را نیز به جهت تعطیل نشدن تبلیغ و گسترش دین و البته گسترش کمی و کیفی آن و نیز پرورش یافتن افرادی که متخصص مسائل دینی باشد قرار میدهند که بخشی از آن شهریه است تا با شهریهی اندکی که دانشپژوهان در این عرصه داده میشود، حداقل بخشی از نیازهای اولیه زندگی آنها تأمین گردد تا بتوانند دست کم بدون دغدغه نان شب، به یادگیری معارف دینی و در نهایت به تبلیغ مسائل دین، آموزش احکام مورد نیاز مردم و ترویج اعتقادات و اخلاقیات اسلامی بپردازند و البته رقم آن با هزینههای مشابه از بیتالمال برای رشتههای دیگر قابل مقایسه نمیباشد. اگر جامعه به پزشک جسم احتیاج دارد، به پزشک روح اختیاج بیشتری دارد و اگر بخشی از جامعه گاهی مبتلا به بیماریهای تن میشوند، بیماریهای روح به مراتب فراگیرتر است، مضاف بر این که سلامت و تعالی روح است که ضامن امنیت و کمال جامعه در عرصههای دیگر میباشد.
7⃣ما در گذشته مفصلا مشروعیت خمس را از قرآن و روایات شیعه و سنی ثابت کرده ایم و بیان کرده ایم که اختصاص نیمی از خمس به بنی هاشم وسادات به هیچ عنوان تبعیض نمی باشد که جهت اگاهی کلید واژه های «خمس- غنیمت-تبعیض و...» را در کانال سرچ فرمایید.
🔷پرسمان اعتقادی
https://telegram.me/Rahnamye_Behesht
❔پرسش
❓بعد از رجعت امام حسین در زمان ظهور امام زمان آیا باز هم ما باید به زیارت کربلا بریم با این که امام حسین به دنیا برگشته یا قبر ایشان و کربلا فاقد ارزش می شود❕
💠پاسخ:
🗯 ارزش قبر امام حسین با رجعت ایشان از بین نمیرود، بلکه این جایگاه با قرار گرفتن بدن مطهر آنحضرت دارای قداست و ارزش شد و نبود بدن از ارزش آن نمیکاهد .
👌قرآن بعضی از سرزمینهایی را که بدن دعوتگر توحید را لمس کرده عبادتگاه به شمار می آورد مانند آن که «مقام ابراهیم»را نماز خانه قرار داده و می فرماید:
«از مقام ابراهیم عبادتگاهی برای خود انتخاب کنید»
🔷بقره25
❗️مقام ابراهیم به سبب وجود ابراهیم پیامبر امتیاز دیگری یافته و جای متبرکی شده است.
⁉️آیا خاک کربلا به سبب این که بدن مطهر امام حسین را در خود جای داده است شرافت نمیگیرد❕
👌همین طور قرآن نقل می کند که پیراهن یوسف نبی چون با بدن آن پیامبر برخورد داشته است شرافت گرفته و می تواند شفا بدهد
🔷یوسف93-96
⁉️آیا خاک کربلا به سبب تماس با بدن مطهر امام حسین بزرگی و عظمت نمی گیرد❕
👌وهمین طور قرآن نقل می کند که حضرت موسی در اواخر عمر شریفش الواح مقدسی را که در بردارنده شریعت او بود و همچنین زره و سلاح و آثار دیگرش را در صندوقی گذاشت و صندوق را به وصی خود یوشع بن نون سپرد و آن صندوق نزد بنی اسرائیل اهمیت ویژه ای یافت و تا زمانی که به آن تبرک می جستند پیروز بودند و با عزت زندگی می کردند و خداوند همان صندوق را به عنوان نشانه ای برای پادشاهی طالوت قرار داد و فرمود:
«آن صندوق را فرشتگان حمل می کنند»
🔷بقره248
❗️وقتی که یک صندوق به سبب انتساب و ارتباط با موسی نبی دارای چنین ارزشی می شود بدون شک کربلا نیز به سبب انتساب و ارتباط با بدن مطهر امام حسین دارای شرافت و ارزش می شود و فرقی نمی کند که بدن امام در آن خاک تا روز قیامت باشد یا نباشد آن مکان در هر حال به حالت شرافت خود باقی است و شایسته تبرک و زیارت است.
🗯پرسمان اعتقادی
https://telegram.me/Rahnamye_Behesht
❔پرسش
❓کسی می گفت اگر خدا جسم نیست چگونه در قرآن آمده است که پیامبر در معراج به خدا نزدیک شد به قدری که فاصله اش با خدا دو کمان یا کمتر بود آیا این جسمیت را نشان نمی دهد❕
💠پاسخ:
💢خداوند در آیات 5 تا9 سوره نجم می فرماید:
«آن کس که قدرت عظیمی دارد او را تعلیم داده است .همان کسی که قدرت فوق العاده و سلطه بر همه چیز دارد .در حالی که ( پیامبر )در افق اعلی قرار داشت.سپس نزدیکتر و نزدیکتر شد .تا آنکه فاصله او به اندازه دو کمان یا کمتر بود»
👌در رابطه با تفسیر آیات دو نظریه مطرح است که نظریه صحیح را مطابق بیان تفسیر نمونه بیان می کنیم؛
♻️«در روایات متعددی که از منابع اهل بیت نقل شده آمده است که منظور از این آیات شهود باطنی خاصی نسبت به ذات پاک خدا است که برای پیامبر روی داد و در معراج بار دیگر تکرار شد و رسول الله فوق العاده تحت تاثیر جذبه معنوی این دیدار قرار گرفت .
🔷مرحوم شیخ طوسی در امالی از پیامبر اسلام نقل می کند که فرمود:
«هنگامی که به آسمان معراج کردم آنچنان به ساحت قدس پروردگارم نزدیک شدم که میان من و او فاصله قوسین یا کمتر بود»
📚امالی ص352
🗯مرحوم صدوق در علل الشرایع همین مضمون را از هشام بن حکم از امام موسی بن جعفر نقل کرده است که در ضمن یک حدیث طولانی می فرماید :
«هنگامی که پیامبر به معراج برده شد و فاصله او از ساحت قدس پروردگارش به اندازه قوسین یا کمتر بود حجابی از حجابها از برابر دیدگان او برداشته شد»
📚 علل الشرایع ج2 ص302
🗯ممکن است گفته شود که این تفسیر بوی تجسم خداوند و وجود مکان برای او می دهد ، در حالی که مسلم است او نه مکانی دارد و نه جسمی ؛
👌چنان که می فرماید:
«چشمها او را نمی بیند و او همه چشمها را می بیند»
📚 انعام 103
👌«به هر سو نگاه کنید خداوند آنجا است »
🔷بقره - 115
👌«هر کجا باشید او با شماست »
🔷 حدید 4
♻️باید توجه کرد که مراد آیه یک نوع شهود و قرب خاص معنوی می باشد که به هیچ عنوان جسمانیت و مکان داشتن خداوند از آن فهمیده نمی شود.
👌توضیح اینکه :
🗯بدون شک رؤیت حسی در مورد خداوند نه در دنیا و نه در آخرت امکان پذیر نیست ، چرا که لازمه آن جسمانیت و مادی بودن است .همچنین لازمه آن تغییر و تحول و فسادپذیر بودن ، و نیاز به زمان و مکان داشتن است ، و ذات واجب الوجود از همه این امور مبرا است .
💠ولی خدا را از طریق دید دل و عقل می توان مشاهده کرد ، و این همان است که امیرمؤمنان علی علیه السلام فرمود:
«چشمها با مشاهده حسی هرگز او را ندیده ، ولی دلها با حقیقت ایمان او را دریافته است »
📚نهج البلاغه خطبه 179
👌اما باید توجه داشت که دید باطنی بر دو گونه است :
❗️ یکی دید عقلانی است که از طریق استدلال حاصل می شود ، و دیگری مقام شهود قلبی است که درکی مافوق درک عقل و دیدی ماوراء دید آن است .
🗯این مقامی است که آنرا مقام استدلال نباید نام گذاشت ، بلکه مقام مشاهده است ، اما مشاهده ای با دل ، و از طریق درون ، این مقامی است که برای اولیاءالله با تفاوت مراتب و سلسله درجات رخ می دهد ، زیرا شهود باطنی نیز مراتب و درجات بسیاری دارد البته درک حقیقت آن برای کسانی که به آن نرسیده اند مشکل است .
🗯از آیات فوق می توان اینچنین استفاده کرد که پیامبر اسلام در عین اینکه دارای مقام شهود بود ، در طول عمر مبارکش دو مرتبه چنان اوج گرفت که به مقام شهود کامل نائل گردید .
🗯یکی احتمالا در آغاز بعثت بود و دیگری به هنگام معراج ، آنچنان به خدا نزدیک شد و بر بساط قرب او گام گذاشت که بسیاری از فاصله ها و حجابها برچیده شد ، مقامی که حتی جبرئیل امین ، یعنی مقرب ترین فرشته الهی ، از وصول به آن عاجز بود .
❗️روشن است تعبیراتی مانند «فکان قاب قوسین او ادنی »«به اندازه فاصله دو کمان بلکه کمتر به خدا نزدیک شد»همه به صورت کنایه و بیان شدت قرب است ، و گرنه او با بندگانش فاصله مکانی ندارد ، و نیز منظور از رؤیت در این آیات رؤیت با چشم نیست بلکه همان شهود باطنی است .
🗯از پیامبر گرامی سوال شد که آیا پرودگارت را هر گز دیده ای ؟
🔷فرمود:« من او را با چشم دل دیده ام»
📚بحار الانوار 18 ص287
👌با توجه به این نکات روشن می شود که آیات به هیچ عنوان دلالتی به جسمانیت و قرب مکانی نسبت به خداوند ندارد بلکه مراد تنها نوعی شهود باطنی و قرب معنوی پیامبر گرامی نسبت به خداوند است
📚تفسیر نمونه ج22 ص493
✏️پرسمان اعتقادی
https://telegram.me/Rahnamye_Behesht
❔پرسش
❓انسان نجس هست یاسگ؟ چراموقعی که به مرده سگ دست میزنیم غسل واجب نیست اما چرا به مرده انسان دست بزنیم غسل واجب میشه
🗯پاسخ:
👌توجه به نکاتی چند لازم است؛
1⃣در روایتی آمده است که حماد بن حلبی از امام صادق سوال کرد که آیا اگر کسی میته حیوانی را مس کند غسل بر او واجب می شود؟
🗯امام فرمود:
«خیر غسل واجب نیست .تنها در صورتی غسل واجب است که انسان مرده را مس کند»
📚التهذیب ج1 ص431
📚الکافی ج3 ص161
2⃣باید توجه کرد که چون ثابت است پرودگار حکیم است و تمام دستوراتش بر پایه مصالح می باشد ،این دستورش هم دارای حکمت و فلسفه ای است اگر چه وجه آن برای ما معلوم نباشد چنان که امام صادق فرمود:
«از آنجایی که می دانیم خداوند حکیم است تصدیق می کنیم که تمام افعالش از روی حکمت است اگر چه فلسفه آن برای ما روشن نباشد»
📚بحار الانوار ج52 ص91
3⃣قیاس کردن در احکام شرعی باطل است و اهل بیت شدیدا با آن مخالفت می کردند.
❗️در مناظره ای که بین امام صادق و ابوحنیفه که قائل به قیاس بود صورت گرفت امام از او پرسید؛
⁉️ایا بول و ادرار نجس تر است یا منی؟
👌پاسخ داد : ادرار و بول
🗯امام فرمود: اگر قیاس صحیح باشد باید پس از خارج شدن ادرار غسل کنی نه پس از خارج شدن منی چون ادرار نجس تر است اما خداوند غسل را برای منی قرار داده نه ادرار »
📚الاحتجاج ج2 ص361
👌امام سجاد فرمود:
«دین خداوند با آرائ باطله و قیاس های فاسده درک نمی شود»
📚بحار الانوار ج2 ص303
❗️بنابراین اگر ما بخواهیم حکم مس میته حیوان را با انسان مقایسه کنیم کاری اشتباه انجام داده ایم که اهل بیت از این نوع قیاس ها منع کرده اند زیرا ممکن است فلسفه ای در یک حکم منظور شده باشد که برای ما معلوم نباشد بنابراین جایی برای قیاس کردن نمی باشد.
4⃣نوعاً بازماندگان مرده در اثر از دست دادن فرد عزیزى از افراد خانواده خود احساسات و عواطف بر افروخته اى خواهند داشت و لذا نمى توانند یک باره رابطه خود را با او قطع شده ببینند. آنها در اثر اُنس و علاقه اى که نسبت به او داشته اند، حتّى بعد از مرگ مى خواهند او را ببوسند و در آغوش پرمهرشان بگیرند.در حالی که چنین چیزی در رابطه با حیوانات میته از جمله سگ نمی باشد .و نوعا کسی پس از مرگ حیوانات رغبتی به آنها ندارد.
5⃣ این نکته نیز کاملا روشن است که معمولا بدن افراد مرده در اثر بیمارى و بر اثر مسمومیّت هاى مختلف و از دست دادن قدرت دفاعى، آلوده به انواع میکروب هاست و نزدیک شدن به او خطرهاى فراوانى از نظر بهداشتى به دنبال دارد.
6⃣اسلام هیچ گاه با عواطف و احساسات انسان از در ستیزه و مبارزه در نیامده، انگیزه هاى طبیعى افراد را نادیده نگرفته، بلکه عواطف و احساسات را در مسیر خاصّى هدایت و راهنمایى نموده است.
❗️با توجّه به نکات فوق مى توان نتیجه گرفت:
🗯 اسلام براى آن که همه افراد مخصوصاً بازماندگان مرده را از آلودگى به انواع میکروب ها و ابتلا به امراض گوناگون که از پیکر بى جان ممکن است به آنها سرایتپ کند، باز دارد و در عین حال با تحریم تماس با مرده، با عواطف و احساسات بر افروخته آنها مبارزه نکرده باشد مشکل قانونى براى آنها به وجود آورده است یعنى دستور داده هرکسى به بدن مرده دست بزند و یا به هر نحوى از انحاء بدنش با میّت تماس پیدا کند، باید تمام بدنش را شستشو داده و غسل نماید. شکّى نیست که این مشکل قانونى در عین آن که تا حدود زیادى تماس زندگان را با مردگان محدود مى کند و آنها را از ابتلا به انواع امراض احتمالى باز مى دارد، عواطف و احساسات آنها را نیز نادیده نگرفته است; و هرگاه این مشکل قانونى، مؤثّر در برقرارى تماس، با مرده نگردید، «غسل مسّ میّت» خود بهترین و ساده ترین طرز شستشو و دفع میکروب هاى احتمالى خواهد بود.
🔴اما چون چنین نزدیکی پس از مرگ حیوانات به آنها صورت نمی گیرد این حکم از مس حیوانات بر داشته شده است .
⁉️ممکن است بعضى اشکال کنند که اگر غسل مسّ میّت ایجاد مشکل قانونى و براى جلوگیرى از آلودگى و ابتلا به امراض است، پس چرا بعد از غسل دادن مرده، دست زدن و تماس پیدا کردن با بدن او موجب غسل نمى شود؟
🔷ولى این ایراد سطحى به نظر مى رسد و پاسخ آن روشن است، زیرا غسل دادن مرده با آب مخلوط با سدر و آب مخلوط با کافور و با آب خالص، خود عامل مؤثّرى براى ضدّ عفونى و تمیز کردن مرده است و لااقل براى مدّتى آن خطراتى که پیش از غسل وجود داشته، موجود نخواهد بود.
👌بدیهى است در این صورت پس از انجام گرفتن مراسم فوق، میّت را در مدّت کوتاهى به خاک مى سپارند و احتمال بروز میکروب هاى جدید و سرایت آن به انسان منتفى خواهد بود.
❗️آنچه درباره غسل مسّ میّت گفته شد، گوشه اى از فلسفه این احکام است .ممکن است نکات دیگرى وجود داشته که هنوز از نظر ما مخفى و پنهان است.
🗯پرسمان اعتقادی
https://telegram.me/Rahnamye_Behesht
❔پرسش
❓میگم سند هایی که میگه کسی که امام علی رو دوست نداره پسر زنا است رو بگید
🗯پاسخ:
👌پیامبر گرامی خطاب به حضرت علی فرمود:
«تو را دوست نمی دارد مگر کسی که ولادتش پاکیزه بشد و تو را دشمن نمی دارد مگر کسی که ولادتش خبیث و ناپاک باشد»
📚الاحتجاج ج1 ص69
🔷حضرت علی فرمود:
«دروغ می گوید کسی که فکر می کند حلال زاده است در حالی که نسبت به من و امامان از فرزندانم بغض و دشمنی دارد»
📚بحار الانوار ج27 ص145
🗯پیامبر گرامی فرمود:
«هر کس ما اهل بیت را دوست دارد خداوند را بر اولین نعمت که حلال زادگی اش است شکر کند»
📚علل الشرایع ج1 ص141
👌این مضمون در روایات اهل سنت نیز وارد شده است.
♻️ذهبی روایت می کند که جابر می گفت:
«پیامبر خدا به ما امر کرد که فرزندان خود را بر حب علی عرضه کنیم تا از حلال زادگی انان اطلاع پیدا کنیم»
📚میزان الاعتدال ج1 ص236
📚نزهه المجالس ج2 ص208
👌عباده بن صامت می گوید:
«ما وضع فرزندان خود را با محبت علی روشن می ساختیم .هنگامی که می دیدیم علی را دوست ندارد می دانستیم از ما نیست»
📚المناقب شافعی ص21
👌یا می گفت:
«هرگاه بغض و عداوت علی را داشت می فهمیدیم فرزند پدر خود نیست»
📚مختصر تاریخ دمشق ج17 ص370
♻️پرسمان اعتقادی
https://telegram.me/Rahnamye_Behesht
❓پرسش
❔بعضیا میگن چرا مردم به زیارت اربعین میرن به جاش به فقیرا کمک کنن چرا این همه فقیر داریم ایا رسیدن به فقرا واجب تر نیس
🗯پاسخ:
🔷خداوند احکام وتکالیف گوناگونی را برای به کمال وبه سعادت رسیدن بندگان وضع کرده است تا آنان با عمل به تمام آن ها به سر منزل مقصود برسند.
❗️به عنوان مثال خداوند انجام نماز،روزه،حج،زکات وسایر واجبات را بر مسلمین لازم دانسته است .
👌حال اگر کسی بگوید بجای روزه داری بهتر است شب زنده داری کرده و نماز شب بخوانم یا بجای انجام حج پول حج را به مستمندان می دهم ویا با پرداخت زکات نیازی به نماز خواندن نیست و ...
👌بی شک چنین افرادی خداوند را پرستش نمی کنند بلکه پیرو هوی وهوس خودشان هستند وبه قول قرآن اینگونه افراد هوی وهوس خودرا معبود خود گرفته اند چنان که می فرماید:
«آیا دیدی کسی را که هوای نفس خویش را معبود خود برگزیده است ایا تو می توانی او را هدایت کنی یا به دفاع از او برخیزی»
🔷 فرقان 43
🗯انسان باید به تمام تکالیف در کنار یکدیگر عمل کند نه آنکه مطابق رای خودش هر کدام را که خواست عملی کند و هر کدام را خواست ترک کند.
👌در روایتی آمده است که امام صادق فرمود:
"اگر ابلیس بعد از نافرمانی خدا تمام دنیا را هم برای خداوند سجده می کرد خداوند از او قبول نمی کرد تا زمانی که برای آدم سجده نمی کرد چنان که خدا فرمان داده بود"
📚بحار الانوار،ج60 ص198
❗این حدیث شریف می رساند که اعمال وعبادات ما باید مطابق دستورات الهی باشد ونباید بعضی از دستورات خداوند را اجرا وبعضی را نادیده بگیریم.
🔴در حدیث قدسی آمده است که خداوند می فرماید:
«فرزند آدم در آن چیزهایی که تو را به آن امر کرده ام اطاعتم کن و آنچه مایه صلاح تو است را به من نیاموز ( زیرا من داناترم )»
📚امالی صدوق ص263
♻️این حدیث شریف نیز لزوم اطاعت از خداوند را در تمام جوانب نشان می دهد.
🗯با توجه به این توضیح می گوییم:
👌در روایات متعددی امر به زیارت قبر امام حسین شده است .
🔶امام باقر فرمود:
« شیعیان ما را به زیارت قبر امام حسین توصیه کنید زیرا زیارت قبر او برای هر شیعه ای که مقر به امامت او است لازم است»
📚بحار الانوار ج98 ص3
🗯از سوی دیگر در روایات متعددی نیز امر به کمک به نیازمندان شده است ؛
📚بحار الانوار ج71 ص283 باب20
🔶شیعیان هم به زیارت امام حسین می روند و هم کمک به نیازمندان می کنند و به هر دو می پردازند تا مطابق دستور خداوند رفتار کرده باشند .
⁉️ای کاش افرادی که چنین اشکالاتی می گیرند به این حدیث شریف توجه داشتند که فرمود:
«بزرگترین عیب آن است که صفتی را به دیگران خرده بگیری که در خودت است»
📚وسائل الشیعه ج15 ص291
👌این دوستانی که تا بحث عزاداری یا حج یا زیارت اهل بیت پیش می آید ؛ کمک کردن به فقرا را بجای التزام به این دستورات مطرح می کنند چقدر خودشان به این نکته توجه دارند.
⁉️ایا شده است که از خرج های بی حساب و کتاب سالانه خود بزند و به فقرا کمک کند.
⁉️ایا شده است که از غذاهای آنچنانی چشم بپوشند و به نیازمندان برسد .
👌آری اگر فردی باشد که چندین بار به زیارت حج یا کربلا رفته است و از سوی دیگر افراد نیازمندی را می شناسد که شدیدا به کمک نیاز دارند.
🔷شاید بتوان گفت که در این فرض کمک کردن به آن نیازمندان از اولویت برخوردار است.
🗯امام صادق فرمود:
«کسی که به خانه خدا یک طواف کند خداوند برایش هزار حسنه نوشته و هزار بدی او را می بخشد و هزار درجه بر درجاتش می افزاید و ثواب آزاد سازی هزار برده را به او می دهد اما کسی که حاجت برادر مومن خود را برطرف کند خداوند پاداش ده طواف خانه اش را به او می دهد »
📚بحار الانوار ج71 ص303
❗️با توجه به نکات مطرح شده بی اساس بودن سخن چنین افرادی روشن می شود.
🔶پرسمان اعتقادی
https://telegram.me/Rahnamye_Behesht
❔پرسش
❓ببخشید یه سوال که رفیق سنی ام ازم پرسید اینکه
مگه خدا از رگ گردن به ما نزدیک نیست پس چرا درخواستت را از خدا نمیخواهید و به امامان متوسل میشوید؟
💠پاسخ:
🔶در این شکی نیست که پرودگار حتی از رگ گردن نیز به انسان نزدیکتر است چنان که می فرماید:
«نحن اقرب الیه من حبل الورید»
🔷ق 16
👌اما باید توجه داشت که این نزدیکی خداوند منافاتی با توسل کردن ندارد به این بیان؛
❗️شکی در این نیست که دعا کردن در برخی از زمان ها و در برخی از مکان ها به اجابت نزدیکتر است .
🗯احمد بن حنبل از بزرگان اهل سنت روایت می کند که پیامبر فرمود:
«در یک سوم آخر شب خداوند به آسمان دنیا فرود می آید و ابواب آسمان باز می شود و خداوند دستش را باز می کند و می گوید آیا سوال کننده ای است که من اجابتش کنم»
📚مسند احمد ج1 ص388
🗯این حدیث نشان میدهد که دعا کردن در وقت سحر به اجابت نزدیکتر است .البته این روایت چون حاکی از جسمانیت خداوند است نزد ما مردود است و تنها از باب قاعده الزام به آن استدلال می کنیم.
🗯هیثمی یکی دیگر از علمای اهل سنت روایت می کند که پیامبر گرامی فرمود:
«ابواب آسمان در زمان قرائت قرآن و نزول باران و وقت اذان باز می شود»
📚مجمع الزوائد ج1 ص328
❗️این حدیث نیز نشان می دهد که دعا کردن در این زمان ها به اجابت نزدیکتر است .
🗯وباز روایت می کند که پیامبر گرامی فرمود:
«وقتی نصفی از شب می گذرد ابواب آسمان باز می شود و منادی ندا می دهد که ایا سوال کننده ای است تا درخواست کند و دعایش مستجاب شود .ایا گرفتاری است تا دعا کند و مشکلش حل شود .هر مسلمانی که در این زمان دعا کند خداوند دعایش را مستجاب می کند»
📚همان مدرک ج10 ص153
🗯ویا فرمود:
« وقتی وارد مسجد شدی رو به قبله بنشین سپس دعا کن»
📚الوافی ج7 ص498
🗯این روایات و روایات مشابه آن همگان نشان می دهد که دعا کردن در برخی زمان ها و برخی مکان ها اهمیت خاصی دارد و به اجابت نزدیکتر است .
🔴بی شک خداوند در هر حال به انسان نزدیک است و صدای او را می شنود اما اگر انسان در برخی زمان ها ومکان ها دعا کند خداوند دعایش را بهتر مستجاب می کند.
👌پس همانطور که دعا کردن در زمان ها و مکان های مختلف با نزدیکی خداوند به انسان منافات ندارد زیرا سبب تسریع در استجابت می شود توسل به ائمه نیز با نزدیکی خداوند منافاتی ندارد.
🗯ما اگر در دعا کردن به ائمه توسل کنیم و خداوند را به حق آنان قسم دهیم خداوند بهتر دعای ما را اجابت می کند اگر چه خداوند تا قبل از آن نیز صدای ما را می شنید اما چون شایستگی اجابت را نداشتیم مستجاب نمی شدیم .
❗️در حدیث قدسی آمده است که خداوند می فرماید:
« بندگانم بدانید که محبوبترین افراد نزد من محمد و اهل بیتش هستند و هر یک از شما که حاجت و درخواستی دارید به انان توسل کنید زیرا هر کس در دعا به انان توسل کند من دعای او را رد نمی کنم»
📚وسائل الشیعه ج7 ص102
👌با توجه به این نکات روشن می شود که به هیچ عنوان توسل کردن با نزدیکی خداوند به انسان منافاتی ندارد.
🔴البته ما در گذشته مفصلا مشروعیت توسل را از کتب شیعه و سنی ثابت کرده ایم و به شبهات در این زمینه پاسخ داده ایم که جهت اگاهی کلید واژه « توسل» را در کانال سرچ فرمایید
✏️پرسمان اعتقادی
https://telegram.me/Rahnamye_Behesht
❔پرسش
❓امروزه خیلی گفته می شه که بعد از مرگ افراد مرده ها به دنیا بر می گردن و دو مرتبه زندگی تازه ای شروع می کنن ایا این عقیده راسته و واقعا اینطور است و تناسخ واقعیت دارد؟ اسلام نظرش چیه
🗯پاسخ:
🔷عقیده مندان به تناسخ می پندارند که انسان بعد از مرگ بار دیگر به همین زندگی باز میگردد منتها روح او در جسم دیگر ونطفه دیگر حلول کرده وزندگی مجددی را در همین دنیا آغاز می کند واین مساله ممکن است بارها تکرار شود این زندگی تکراری در این جهان را تناسخ یا عود ارواح می نامند
📚تفسیر نمونه،ج1 ص164
🗯ادله متعدد عقلی نیز بر بطلان این عقیده دلالت می کند از جمله:
🗯همه می دانیم که موجودات زنده در این جهان یک لحظه آرام نیستند و دائما از حالتی به حالت دیگر و از مرحله ای به مرحله کاملتر قدم می گذارند.
👌عقربه همه دگرگونی ها و تحولات حیاتی در موجودات زنده متوجه به سمت تکامل و مراحل عالیتر حیات است .چیزی که هرگز در این قانون امکان پذیر نیست بازگشت به عقب و ارتجاع است .هرگز طفل یک ماهه به حال نطفه یک روزه بر نمی گردد و طفل تکامل یافته به صورت علقه سابق در نمی آید.
❗️این قانون در گیاه و حیوان و انسان و در سراسر جهان حیات و زندگی عمومیت دارد و هرگز موجود زنده ای پس از طی دوران تکاملی به عقب باز نمی گردد .
🗯باتوجه به این قانون عمومی در جهان سخن از تناسخ و بازگشت به عقب کاملا بی معنا است .
📚ارتباط با ارواح ص29
🗯قرآن می فرماید:
«چگونه به خدا ایمان نمی آورید با این که شما (قبل از افرینش خاک بودید) مرده و بی جان بودید و خداوند شما را زنده کرد سپس شما را می میراند و بعد زنده می کند و سپس به سوی او باز می گردید»
🔷بقره28
❗️این ایه صریحا می گوید که پس از مرگ یک بار بیشتر زنده نخواهید شد و آن زنده شدن در رستاخیز و بازگشت به سوی خدا و پیوستن به زندگی جاودان سرای آخرت است.
🗯ومی فرماید:
«خداوند همان کسی است که نخست شما را آفرید و سپس روزی داد و بعد می میراند و سپس زنده می کند»
🔷روم41
👌در این آیه نیز تنها یک مرتبه مرگ و حیات پس از آفرینش انسان ذکر شده که مرگ این جهان و حیات باز پسین است.
❗️علامه مجلسی نیز در بحار الانوار شریف بابی را گشوده به ذکر روایات اهل بیت در رد عقیده به تناسخ؛
📚بحار الانوار،ج4 ص320 باب 5 "ابطال التناسخ"
🗯شیخ حر عاملی نیز بابی را اختصاص داده است به ذکر روایات اهل بیت در ابطال تناسخ؛
📚الفصول المهمه "تکمله الوسایل"ج1 ص258 باب 48
🔶امام رضا علیه السلام فرمود:
"کسی که معتقد به تناسخ باشد او کافر به خداوند عظیم شده است وبهشت وجهنم را تکذیب کرده است"
📚عیون اخبار الرضا، صدوق ج2 ص202
❗️وفرمود:
"هرکس اعتقاد به تناسخ داشته باشد کافر است"
📚همان مدرک، ج2 ص202
🗯پرسمان اعتقادی
https://telegram.me/Rahnamye_Behesht
❔پرسش
❓مگر اسلام و قرآن حق نیستند و تمام آیینها به غیر از اسلام باطل نیستند پس چرا خداوند تورات و انجیل رو نازل کرد و دین یهودیت و مسیحیت را فرو فرستاد اگر اونا باطل هستن چرا خدا اونا رو فرستاد❕
💠پاسخ:
🌀هرکدام از ادیان در زمان خود کاملترین دین بودند که براى هدایت مردم از طرف خداوند آمدند و سرانجام بر اثر تکامل اجتماعات بشرى، اسلام به وسیله خاتم پیامبران براى بشر عرضه شده است.
❗️ناسخ بودن و کامل بودن اسلام در برابر آیین های گذشته به این معنی است که بشر به مرحله ای از تکامل رسیده که می تواند قوانین جامع و ابدی را درک کند.
🔴 توضیح اینکه :
🗯دلایل جهانى و خاتم بودن آیین اسلام بخوبى این مطلب را ثابت مى کند که پس از طلوع اسلام براى تکامل مادّى و معنوى بشر و آگاهى او از وظایف الهى، راهى جز پیروى از این دین نیست.
❗️البّته هرکدام از ادیان گذشته در زمان خود، راه صحیحى براى تکامل بشر و توجّه او به خدا بوده و بشر در پرتو این ادیان به سوى تکامل روحى و معنوى پیش رفته است؛ ولى پس از ابلاغ آیین اسلام که آیین جهانى و خاتم ادیان است پیمودن راه هاى دیگر خطاست و غیر این آیین، نمى تواند انسان را به اهداف عالى تر و کامل ترى که مناسب «امّت تکامل یافته» است برساند.
🔰ولى در عین حال هرکدام از این ادیان در زمان و عصر خود کاملترین دین بودند که براى هدایت مردم از طرف خداوند آمده است.
💢براى توضیح بیشتر مى توان گفت که:
❕مجموع ادیان آسمانى بسان کلاس هاى مختلف دانشکده اى است که دانشجویى در آن به تحصیل و تکمیل خود مى پردازد؛ آنچه را که دانشجو در سال هاى نخست مى آموزد در عین این که صحیح و پا برجاست، پایه اى است براى کلاس هاى بالاتر و مطلبى را که در کلاس هاى بالاتر تحصیل مى کند، همگى مکمّل اصولى است که در سال هاى نخست آموخته است.
❌بنابر این، برنامه هر کلاسى نسبت به دانشجوى ویژه خود بهترین برنامه است و اگر وضع غیر این باشد (مثلا براى دانشجویان سال اوّل، برنامه کلاس هاى بالاتر پیاده شود) جز اتلاف وقت نتیجه اى نخواهد داشت؛ همان طور که اگر براى دانشجویان دروه عالى برنامه دوره اوّل اجرا گردد، آنان به هدفى که براى آن تربیت مى شوند نخواهند رسید.
⁉️آیا در این صورت کسى به خود اجازه مى دهد که بگوید برنامه کلاس هاى پایین ناقص است و مطالبى را که دانشجویان در آن کلاس ها مى آموزند نارسا مى باشد، یا این که باید گفت:
⚜برنامه هاى هر کلاسى نسبت به دانشجوى ویژه خود، بهترین برنامه اى است که تنظیم شده و آنچه را که دانشجویى در آن کلاس مى آموزد پایه اى براى ارتقا به کلاس هاى بالاتر است.
♻️همان طور که داورى ما نسبت به کلاس هاى یک دانشکده چنین است و برنامه هر کلاس را نسبت به محصّل مخصوص به خود ناقص و نارسا نمى دانیم، داورى ما نسبت به ادیان گذشته که براى هدایت و تکمیل جامعه انسانى تنظیم و نازل گردیده است نیز چنین مى باشد.
👌و معناى ناسخ بودن آیین اسلام نسبت به آیین هاى دیگر و کامل و جامع بودن آن در برابر آیین هاى پیشین، این نیست که آیین هاى پیشین از اصل و ریشه باطل و یا نادرست و یا ناقص و نارسا بوده اند؛ زیرا آیینى که از طرف خداوند دانا براى هدایت گروهى از بشر فرو فرستاده مى شود هرگز نمى تواند ناقص و نادرست باشد؛ بلکه هر کدام از این آیین ها در جاى خود و عصر خویش کاملا صحیح و رسا بوده و براى رسانیدن بشر آن عصر به هدفى که شایستگى آن را داشته است، کافى و رسا بوده اند.
🔷ولى براى بشر تکامل یافته، بشرى که مى تواند قلّه هاى بلندترى از کمالات مادّى و معنوى را تسخیر کند، باید فکر دیگرى کرد و راه دیگرى در اختیار او گذاشت که بتواند با پیمودن این راه، به این قلّه هاى بلند دست یابد و از کسب کمالات بلندترى که براى آنها شایستگى دارد باز نماند، به همین دلیل ادیان آسمانى یکى پس از دیگرى براى تربیت انسان در مراحل مختلف نازل شده تا به آیین اسلام که تکامل یافته ترین مذهب مى باشد رسیده است
📚پاسخ به پرسشهای مذهبی ص113
✏️پرسمان اعتقادی
https://telegram.me/Rahnamye_Behesht