سندی مربوط به اردیبهشت سال ۱۳۶۲ که به موجب حکم محمد باقر کلاته ملائی معاون فرماندار شهرستان شاهرود، آقای علی غضنفری به عضو شورای معتمدین روستای رویان منصوب شده اند.
#اسناد
📚[رویان جامعه و فرهنگ]
@Rooyan_farhang
رویان؛ جامعه و فرهنگ
این کانال درصدد آن است گوشه از وضعیت فرهنگی و اجتماعی رویان را در بستر تاریخ با دیدگاهی علمی به نمایش بگذارد.
✅ ارائه گزارش ها و اسناد تاریخی مربوط به اشخاص و ابنیه های موجود در رویان را از دوره صفویه تا بعد از شکل گیری انقلاب اسلامی را برای نخستین بار در این کانال ملاحظه کنید.
✍مصطفی عرب عامری
دکتری تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی دانشگاه تهران، مدرس دانشگاه
🛑 اسناد تاریخی مربوط به رویان را به آیدی زیر ارسال کنید:
@Ma24400
📚[رویان جامعه و فرهنگ]
@Rooyan_farhang
انتخابات شورای اسلامی رویان
در سال ۱۳۶۲ که به موجب آن از مجموع ۲۸۷ رای آقای عباس شکری با ۲۴۲ رای حائز رتبه نخست شد.
علی غضنفری، رمضانعلی صالحفر، حجت الله بسطامی و علی خانی نیز دیگر افراد برگزیده در این انتخابات بودند.
#اسناد
📚[رویان جامعه و فرهنگ]
@Rooyan_farhang
معرفی بازی های محلی رویان
✍ مصطفی عرب عامری
بازی گو،گوساله، پِنگِله، پِنیر
این بازی در رویان به شکل «گو گِزَر پِندِل پِنیر» هم تلفظ می شد. نحوه اجرای بازیِ مذکور اینگونه بود که ابتدا یک «میر» انتخاب می شد. او اشیاء مختلفی را از اطراف محل بازی انتخاب و بَر می داشت و به تک تک بازیکنان نشان می داد. مثلاً سنگ ریزه درشتی را به بازیکنان نشان می داد و می گفت: «گو»، سپس کلوخی را نشان می داد و می گفت: «گوساله»، تِکه گچی را نشان می داد می گفت: «پنیر»، تیله کوچکی را نشان می داد می گفت: «پِنگِله».
پس از نامگذاری اشیاء و نشان دادن آنها به تک تک بازیکنان، میر اشیایِ یاد شده را در مشت خود، پشت سرش پنهان می کرد و سپس یکی از اشیاء را در مُشتش می گرفت و از سمت راستش، شروع می کرد و به تک تک بازیکنان، مشتش را نشان می داد و می گفت: « گو، گوساله، پنگله، پنیر». هر یک از بازیکنان، یکی از نامهایِ قبلی را بازگو می کرد. وقتی از همه پرسید، میر مشت خود را باز می کرد و یکی از آن اشیاء را به بازیکنان نشان می داد. بازیکنانی که نام شیء را درست می گفتند از گردونه بازی کنار می رفتند. وقتی فقط یک نفر می ماند، میر به ترتیب قبلی، اشیاء را سه مرتبه به او نشان می داد، اگر آن بازیکن شیء مورد نظر را درست حدس می زد، کسانی که از بازی کنار رفته بودند به وی ملحق می شدند و بازی به ترتیب گذشته ادامه پیدا می کرد، چنانچه آن بازیکن موفق نمی شد، میر دو چشمِ او را محکم می گرفت و به بازیکنان ندا می داد: «قایم (پنهان) باش». هریک از بازیکنان در گوشه ای پنهان می شدند، در حالی که میر از محل اختفای آنان باخبر بود. میر دستهایش را از روی چشم بازیکن بر می داشت، آن بازیکن موظف بود از جایش بلند نشود یا به این طرف و آن طرف نگاه نکند. میر از او می پرسید، مثلاً « حسن کجاست؟» او مثلاً می گفت: «پشت برج یا زیر برج». میر ندا می داد حسن از جایت بیرون بیا، اگر درست گفته بود، حسن کولی نداشت. چنانچه نمی توانست محل را درست بگوید، حسن سواری می داد. میر به همین ترتیب نام تک تک بازیکنان و محل اختفای آنها را از او می پرسید. کسانی که محل اختفایشان را اشتباه کرده باشد، سواری می دادند.
به ترتیبی که میر نام بازیکنان را بیان می کرد سوار آن طرف می شدند. میر به ترتیبِ اولِ بازی، تک تک اشیاء را در مُشتش می گرفت و به او می گفت: « گو، گوساله، پنگله، پنیر». اگر کولی دهنده نام شیء را درست می گفت، آن شخص از روی کولش پایین می آمد و نوبت به دیگری می رسید. در غیر اینصورت، کولی گیرنده با دست چپش چشم چپِ طرف را می گرفت و میر به جای نشان دادن اشیایی که ذکرشان گذشت، با یکی از انگشتانِ دست راستش اشاره به این طرف و آن طرف کرده می گفت: « ایشی لُل(طرف راست) اُشل لُل(طرف چپ) بشل لُل ( به طرف بالا)» کسی که کولی می گرفت یکی از انگشتانِ دست راستش را به هوا بلند می کرد و به سمت چپ، راست یا بالا اشاره می نمود. طرفی که کولی می داد بر اساس حدس و گمان، انگشت دست راستش را به طرفی می گرفت و مثلاً می گفت: « ایشی لُل، اشل لُل، بشل لُل» این حرکت انقدر ادامه می یافت تا کولی دهنده درستش را بگوید و کولی گیرنده به اصطلاح «بِسوزد» و نوبت به نفر بعدی برسد. وقتی از همه کولی گرفته شد، دورِ اولِ بازی تمام می شود و به ترتیبی که قبلاً گفته شد، دور بعدی بازی آغاز می گردد.
_____
منابع شفاهی و مکتوب:
حاج علیرضا غضنفری
جواد عامری
علیرضا عامری
سید علی اصغر شریعت زاده، فرهنگ مردم شاهرود
📋بخشی از پژوهشِ "رویان: جامعه و فرهنگ"
📚[رویان جامعه و فرهنگ]
@Rooyan_farhang
"کَلکوت" غذای محلی رویان
✍مصطفی عرب عامری
کلکوت غذایِ قدیمی مردم رویان است که متاسفانه امروزه به فراموشی سپرده شده است. این غذا در فصل زمستان و در هنگام بارش برف کاربرد ویژه ای در میان مردم این منطقه داشت.
روش طبخ آن اینگونه بود که آرد گندم را داخل روغن تَفت می دادند، سپس به آن آب اضافه می کردند و خمیر می شد. بعد از آن خمیر را داخل سینی یا ظرف بزرگی می ریختند و وسط آن را باز می کردند.
شیره انگور را ابتدا با روغنِ داغ مخلوط کرده و داخل همان قسمت باز شده می ریختند. سپس قسمتی از خمیر را جدا، درون شیره انگور زده و میل می کردند.
____
منابع شفاهی:
حاج امرالله بداقی
حاجیه خانم بتول بداقی
📋بخشی از پژوهشِ "رویان: جامعه و فرهنگ"
📚[رویان جامعه و فرهنگ]
@Rooyan_farhang
تقسیم آب و سازوکار آن در رویان
✍ مصطفی عرب عامری
در گذشته که جوب‌های سیمانی و لوله های انتقال آب متداول نبود، هنگامی که از یک مسیر، دو آب عبور می کرد جهت تقسیم آن از اصطلاح "بیل‌بخش" یا وسیله‌ای بنام "رَحمانه" استفاده می کردند. جهت زدن رحمانه، بغل نهر که مسطح بود و آبی آرام داشت، با بیل بصورت عمودی صاف می شد و از چوب (ترجیحاً چوب کبریت) جهت مشخص کردن خط تراز آب استفاده می کردند.
در جاهایی که چند جوب آب وجود داشت و تعداد آب‌ها زیاد می شد، جهت تقسیم آب از "کُرو" استفاده می کردند. جهت درست کردن کرو پس از انتخاب محل و مکان آن، بسته به تعداد آب‌های عبوری (معمولاً عرض آن در ابعاد سه الی شش متر و طول آن پنج الی هشت متر) زمین را مسطح می کردند و چند متر جلوتر از رسیدن آب به دهنه‌های کرو یک تراز درست می کردند و بعد از آن خود کرو به چند قسمت مساوی تقسیم می شد و معمولاً فاصله هر دهنه بین بیست الی سی سانتی متر بود.
بزرگترین کروی رویان که سیمانی بود در منطقه سَرکرو (حدودقلعه‌بالا) قرار داشت که از ۱۰ دهانه تشکیل می شد و از آن طریق آب به سمت سریخدان و راه حصار و راه شاهرود قدیم هدایت می شد. بعد از آن کروی سریخدان قرار داشت که از چوب درخت سنجد درست شده بود و هشت دهانه داشت. از جمله کسانی که تجربه و مهارت در زمینه رحمانه و تقسیم آب داشتند حاج ذبیح اله دامغانی و مرحومان حاج‌میرزا میرحسن و محمدشاکری (شیخ‌حسین) بودند.
به واسطه اهمیت تقسیم آب در رویان خانه ای برای میراب از خشت و گِل ساخته شده بود که به فاصله کمی پایین تر از کرو سریخدان قرار داشت افرادی نیز به شغل میرابی مشغول بودند که از جمله آنها می توان به مرحومان ریئس رجب و برادران حاج رحمت و حاج حسن بسطامی (محمدخان) و علی آقا محمد اشاره کرد.
_________
منابع شفاهی:
محسن شاکری
برای مشاهده مستندات تاریخی رویان به کانال زیر بپیوندید👇👇👇
📚[رویان جامعه و فرهنگ]
@Rooyan_farhang
سندی به خط سیاق که براساس گزارش مکتوبِ حاکم شاهرود و بسطام، در سال 1283ق در دوره حکومت ناصر الدین شاه قاجار، میزان مالیات نقدی رویان 54 تومان و 350/6 دینار و مالیات جنسی 15خروار غلّه بوده است. بر همین اساس جمعیت رویان در این دوره، 579 نفر شامل 188مرد، 207 زن، 90 پسر و 94 دختر تعیین شده است. در رویان یک باب مسجد، یک باب تکیه، یک باب مدرسه مخروبه، یک باب حمام، 146 جریب باغات که 56جریب بایر و مابقی دایر، دو رشته قنات که یک قنات دایر و یک قنات بایر و یک آسیاب جاری قرار داشت.
لازم به ذکر است که سیاق یکی از روش‌های شماره‌گذاری رمزی، ثبت و شناخت ارقام پول وجه نقد و وزن کالا است که در گذشته در تاریخ ایران و سرزمین های اطراف، تمام درآمدها و هزینه‌های جاری در جامعه با این ارقام توسط اشخاص، تجار، بازرگانان، موسسات و کارگزاران در دیوان محاسبات ثبت می‌شد.
برای مشاهده مستندات تاریخی رویان به کانال زیر بپیوندید👇👇👇
📚[رویان جامعه و فرهنگ]
@Rooyan_farhang
سند فوق مربوط به صورتجلسه انتخابات انجمن ده رویان در ۵ مرداد ماه ۱۳۴۹ش است.
در این انتخابات آقایان محمد یوسفی ۳۶ رای، سلیمان یوسفی ۳۵ رای، حاج میرزا حسینی ۳۵ رای، علی نوری ۲۷ رای و عباسعلی صانعی با ۱۳ رای به عنوان نفرات برتر به مدت ۳ سال به عضویت انجمن ده رویان منصوب شدند.
محمد یوسفی به عنوان رئیس و علی نوری نیز به عنوان نایب رئیس انجمن ده رویان در این سال منصوب شدند.
برای مشاهده مستندات تاریخی رویان به کانال زیر بپیوندید👇👇👇
📚[رویان جامعه و فرهنگ]
@Rooyan_farhang
سند فوق مربوط به سال ۱۳۱۸ هجری قمری دوره حکومت احمدشاه قاجار است که به موجب آن بخشی از آب قنات روستای دیزج (در متن سند دزج آمده است) که مرتبط به مرحوم محمدطاهر خان بوده است، وقف هزینه طعام حسینه قلعه رویان در ایام عزاداری محرم و همچنین تعزیه خوانی آن حضرت گردیده است. بخش دیگر این آب، وقف مسجد قلعه رویان است که مطابق وقف نامه مذکور هزینه آن باید در ماه مبارک رمضان، شب های قدر و شهادت حضرت زهرا(س) هزینه مجالس مذکور گردد.
این وقف نامه به مهر و امضای افراد متعددی رسیده است که از جایگاه اجتماعی مهمی برخوردار بوده اند از آنجمله احمدخان که نماینده حکومت قاجار در منطقه زیراستاق و کدخدای رویان بوده است.
برای مشاهده مستندات تاریخی رویان به کانال زیر بپیوندید👇👇👇
📚[رویان جامعه و فرهنگ]
@Rooyan_farhang