بسم الله الرحمن الرحیم
#تک_جلسات_قابل_توجه
جلسۀ دوم - بخش اول
نشست علمی با حضور حجت الاسلام و المسلمین #استاد_لطیفی معاون برنامه ریزی و متون درسی وزیر آموزش و پرورش
عنوان نشست: « فقه تربیت در آئینۀ چالش های آموزش و پرورش »
زمان جلسه: پنجشنبه 5 / آبان / 1401
مقدمه: نوع نگاه به مسأله
از دو منظر می توان به نقش فقه در حل مسائل آموزش و پرورش نگاه کرد؛ یکی این که آیا فقه می تواند نقشی در حل مسائل داشته باشد؟ اگر بله، نقش فقه چه نقشی است؟ و چه گونه می تواند این نقش را ایفا کند؟ و دیگری این که از طرف مسأله به مطلب نگاه کنیم. یعنی این که مسائل آموزش و پرورش در نظر گرفته شود و بررسی شود برای حل هریک از آنها چه مسیری را باید طی کرد؟ چه اموری باید انجام شود.
مطلب اول: توضیحی در مورد عنوان جلسه
با توجه به مقدمه ای که گفته شد در اولین مطلب توجه به این نکته لازم است که هرچند نوع نگاه دوم ترجیح هایی دارد اما دغدغۀ دوستان و برنامه ریزی جلسه می طلبد که موضوع از منظر اول مورد توجه قرار گیرد. بنابراین باید این سوال را مطرح کرد: «آیا فقه می تواند در حل مسائل آموزش و پرورش نقشی داشته باشد؟ چه نقشی و چگونه؟»
در پاسخ به این سوال به چند نکته باید توجه کرد؛
نکتۀ اول این که در بررسی مسائل آموزش و پرورش باید جنس مسائل آموزش و پرورش و ابعاد آن را شناخت. باید موضوع شناسی صحیحی نسبت به مسائل انجام شود.
نکتۀ دوم این که باید حدود و توان مندی های فقه را به درستی و دقیق شناسایی کرد.
نکتۀ سوم که نکته ای بسیار مهم، ضروری و قابل توجهی است این که دانش ها و تخصص ها مسائل را حل نمی کنند بلکه افراد هستند که مسائل را حل می کنند. نه فقط فقه بلکه در علوم مختلف این چنین است. هم فقه، هم فلسفه و هم علوم دیگر. علوم ظرفیت هایی دارد ولکن این افراد هستند که از ظرفیت های علم استفاده می کنند، مسائل را شناسایی می کنند و با ظرفیت های خود مسائل را حل می کنند.
مدتی قبل با مقاله ای مواجه شدم با عنوان «فلسفۀ تعلیم و تربیت برای سیاست گذاری آموزشی چه کار می تواند انجام دهد؟» در انتهای مقاله نویسندگان نوشته بودند: در حین کار فهمیدیم عنوان دقیقتر برای مقاله این است که گفته شود «فیلسوفان تعلیم و تربیت برای سیاست گذاری آموزشی چه کاری می توانند انجام دهند؟» واقعا نکتۀ دقیق و صحیحی است و باید به آن توجه کرد.
با این توضیحات باید عنوان نشست را بازآفرینی کرده و بگوییم: «فقیهان فقه تربیت نسبت به چالش های آموزش و پرورش چه فعالیتی می توانند انجام دهند؟» و با این صورت بندی لازم است که توجه شود چه فقیهانی می توانند در حل مسائل کمک کنند؟ چه ویژگی هایی باید در یک فقیه وجود داشته باشد تا بتواند در رفع مشکلات نقش آفرین باشد؟ ممکن است شخص توانایی ها و ویژگی هایی داشته باشد اما در حل مسائل نتواند یاری رسان باشد. از این رو توجه به این ویژگی ها امری ضروری و اجتناب ناپذیر است.
هدایت شده از طرح رشد علمی 🇮🇷🇵🇸
بسم الله الرحمن الرحیم
#تک_جلسات_قابل_توجه
جلسۀ دوم - بخش اول
نشست علمی با حضور حجت الاسلام و المسلمین #استاد_لطیفی معاون برنامه ریزی و متون درسی وزیر آموزش و پرورش
عنوان نشست: « فقه تربیت در آئینۀ چالش های آموزش و پرورش »
زمان جلسه: پنجشنبه 5 / آبان / 1401
مقدمه: نوع نگاه به مسأله
از دو منظر می توان به نقش فقه در حل مسائل آموزش و پرورش نگاه کرد؛ یکی این که آیا فقه می تواند نقشی در حل مسائل داشته باشد؟ اگر بله، نقش فقه چه نقشی است؟ و چه گونه می تواند این نقش را ایفا کند؟ و دیگری این که از طرف مسأله به مطلب نگاه کنیم. یعنی این که مسائل آموزش و پرورش در نظر گرفته شود و بررسی شود برای حل هریک از آنها چه مسیری را باید طی کرد؟ چه اموری باید انجام شود.
مطلب اول: توضیحی در مورد عنوان جلسه
با توجه به مقدمه ای که گفته شد در اولین مطلب توجه به این نکته لازم است که هرچند نوع نگاه دوم ترجیح هایی دارد اما دغدغۀ دوستان و برنامه ریزی جلسه می طلبد که موضوع از منظر اول مورد توجه قرار گیرد. بنابراین باید این سوال را مطرح کرد: «آیا فقه می تواند در حل مسائل آموزش و پرورش نقشی داشته باشد؟ چه نقشی و چگونه؟»
در پاسخ به این سوال به چند نکته باید توجه کرد؛
نکتۀ اول این که در بررسی مسائل آموزش و پرورش باید جنس مسائل آموزش و پرورش و ابعاد آن را شناخت. باید موضوع شناسی صحیحی نسبت به مسائل انجام شود.
نکتۀ دوم این که باید حدود و توان مندی های فقه را به درستی و دقیق شناسایی کرد.
نکتۀ سوم که نکته ای بسیار مهم، ضروری و قابل توجهی است این که دانش ها و تخصص ها مسائل را حل نمی کنند بلکه افراد هستند که مسائل را حل می کنند. نه فقط فقه بلکه در علوم مختلف این چنین است. هم فقه، هم فلسفه و هم علوم دیگر. علوم ظرفیت هایی دارد ولکن این افراد هستند که از ظرفیت های علم استفاده می کنند، مسائل را شناسایی می کنند و با ظرفیت های خود مسائل را حل می کنند.
مدتی قبل با مقاله ای مواجه شدم با عنوان «فلسفۀ تعلیم و تربیت برای سیاست گذاری آموزشی چه کار می تواند انجام دهد؟» در انتهای مقاله نویسندگان نوشته بودند: در حین کار فهمیدیم عنوان دقیقتر برای مقاله این است که گفته شود «فیلسوفان تعلیم و تربیت برای سیاست گذاری آموزشی چه کاری می توانند انجام دهند؟» واقعا نکتۀ دقیق و صحیحی است و باید به آن توجه کرد.
با این توضیحات باید عنوان نشست را بازآفرینی کرده و بگوییم: «فقیهان فقه تربیت نسبت به چالش های آموزش و پرورش چه فعالیتی می توانند انجام دهند؟» و با این صورت بندی لازم است که توجه شود چه فقیهانی می توانند در حل مسائل کمک کنند؟ چه ویژگی هایی باید در یک فقیه وجود داشته باشد تا بتواند در رفع مشکلات نقش آفرین باشد؟ ممکن است شخص توانایی ها و ویژگی هایی داشته باشد اما در حل مسائل نتواند یاری رسان باشد. از این رو توجه به این ویژگی ها امری ضروری و اجتناب ناپذیر است.