#روش_تربیت
#روایات_تربیتی
#روش_برداشت
💠روش فهم و برداشت از روایات تربیتی
💠حضرت استاد محمدتقی هادیزاده
👈 یکی از مشکلات مربیان و والدین مواجه با روایات تربیتی است که گاهی به سرگردانی در فهم و استفاده غلط از آنها مبتلا میشوند. متن زیر از استاد هادی زاده نکات مهمی را در این باره بیان می کند👇
✅ ما که هنوز مهارت فهم روایات را نیافتیم طبیعتا باید به دنبال یک فقیه باشیم. اما در رابطه با کسی که فقه روایات را دنبال میکند باید گفت که یک نکته اساسی در روایات وجود دارد که لازم است به آن توجه کنیم. در مورد آن نکته اگر بخواهیم به خود کلام معصوم علیه السلام توجه کنیم، این فرمایش هست که امام صادق علیه السلام میفرمایند: «لَا يَكُونُ الرَّجُلُ مِنْكُمْ فَقِيهاً حَتَّى يَعْرِفَ مَعَارِيضَ كَلَامِنَا هیچ یک از شما فقیه نمی باشد تا اینکه معاریض کلام ما را بشناسد» برای توضیح معاریض به مثالی توجه کنید.
یک پزشک وقتی میخواهد برای سرماخوردگی من نسخه بدهد یک شناخت از سیستم بدن من دارد و یک شناخت از داروها دارد و با توجه به این دو، نسخهای برای بیماری من میدهد. امامان معصوم علیه السلام نیز وقتی فرمایشی میدهند شناختی از من دارند و یک شناخت از گستره زندگی من یعنی هستی دارند و بر اساس این شناخت یک چیزهایی که در وجود من اثر دارد را میشناسند، آنها را بیان میکنند. به عنوان مثال میفرمایند که «أَزْرَى بِنَفْسِهِ مَنِ اسْتَشْعَرَ الطَّمَع خوار کرده خود را هر کس که طمع را لباس آشکار خود قرار بدهد» حال چگونه این روایت را بفهمیم؟ این یک نسخه و یک نکته است که بر اساس ساخت من، روابط اجتماعی من و نظام هستی صادر شده است. من چه زمانی میتوانم این کلام را بفهمم؟ زمانی که ساخت خودم، روابط اجتماعی و... را بشناسم. به این شناخت این ها، شناخت معاریض میگویند. شناخت معاریض یعنی زمینه کلام.
در حوزه تربیت وقتی میخواهم فرمایشات معصوم علیه السلام را بفهمم باید زمینه کلام را بشناسم.
1⃣ زمینه کلام در زمینه تربیت به صورت محوری اولا کودک است با تمام فرآیند وجودش که الان کودک است و بعد بالغ میشود. چه چیزهایی در بلوغ او باید رقم بخورد و الان که کودک است چه ظرفیتهایی دارد؟ کلام امام صادق علیه السلام ناظر به این نوع شناخت هاست. پس من این شناخت ها را باید پیدا کنم.
2⃣ شناخت دیگر ناظر به این است که بدانیم کودک در چه مجموعه روابطی نفس میکشد. یکی از ظرفیتهای کودک این است که متأثر از محیط است. من این تاثر را می بینم و بر اساس آن دارم حرف میزنم که می شود همان بحث محیط. در واقع اگر کسی بخواهد فرمایشات امام صادق علیه السلام را بفهمد، باید بفهمد امام صادق علیه السلام ناظر به چه زمینهای آن فرمایش را بیان میکنند.
💢این مطلب، مطلبی کلان در کل فقه روایات است. متأسفانه ما در فقه روایات به چیزی که توجه نداریم همین است! یعنی دلالت کلام را میبینیم که به عنوان مثال فرموده ما بچههای خود را در شش سالگی به نماز خواندن امر میکنیم. اما دقت نمیکنیم که امام کودک را چگونه میبیند که این فرمایش را دارند؟ امام کودک را در چه محیطی می بیند که این فرمایش را دارند؟ بعد هم با اینکه در تجربه تاریخی خود آسیب این روند و عمل خود را میبینیم باز هم دلیل میآوریم که معصوم آن را فرموده دیگر. تعبدمان هم قصه را خرابتر میکند.
به طور خاص در تربیت کودک به لحاظ اینکه او ظرفیتهایی دارد و روایات ناظر به آن ظرفیتهاست و به لحاظ اینکه بر اساس ظرفیت های کودک و آسیبپذیری های او، محیط در او اثر دارد و روایات ناظر به محیط هستند، ما باید بفهمیم که روایات مربوط به کدام محیط است.
❗️حواستان باشد که روایتفهمی، روش و اصولی دارد که خود معصومین علیهم السلام آن را به ما یاد دادهاند و ما چشمپوشی و غفلت کردهایم.
☘تربیت جاری
https://eitaa.com/roohallah_tarbiat