#یادداشت_ویژه|عزاداری محرم و سلامت روان ✍آیا شرکت در #عزاداری_محرم افراد را #افسرده میکند؟ این سؤالی است که ممکن است به ذهن خیلی از افراد خطور کرده باشد. عده‌ای نیز مرتباً بر طبل این قضیه می‌کوبند که #عزاداری‌های _محرم برای #سلامت_روان مضر بوده سبب #افسردگی می‌شود (خوشبینانه بر اساس یک گمان و نه یقین!) ◾در پژوهشی که انجام دادیم (و در مجله دستاوردهای روانشناختی دانشگاه شهید چمران اهواز 4(1) 1392 چاپ و منتشر شد)، به افرادی که در مراسم عزای امام حسین علیه السلام شرکت میکردند و کسانی که شرکت نمی‌کردند (به عنوان گروه شاهد - با قید همتاسازی دو گروه) پیش از شروع دهه اول محرم پرسشنامه افسردگی «بک» داده شد و پس از پایان دهه اول محرم دوباره هر دو گروه مورد آزمون قرار گرفتند (پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون). نتایج مقایسه میانگین نمره افسردگی دو گروه در تحلیل واریانس نشان داد که در میان شرکت‌کنندگان کسانی که افسردگی نداشتند پس از عزاداری هم افسرده نشدند و کسانی که افسرده بودند بعد از عزای امام حسین علیه السلام نمره ی افسردگی آن‌ها کاهش‌یافته و میانگین آن به زیر حد طبیعی رسیده بود. ◾ بنابراین فرض اینکه شرکت در #عزاداری_محرم سبب #افسردگی می‌شود رد شد و بلکه خلاف آن تأیید شد به این معنی که شرکت در #عزاداری_محرم برای #سلامت _روانی مفید است و سبب کاهش افسردگی یا بهبود آن می‌شود. ❔اما چگونه شرکت در یک جلسه غم انگیز باعث کاهش افسردگی میشود؟ ❔این جلسات چه فرقی با بقیه جلسات غم‌انگیز دارند؟ ◾ بر اساس مکانیزم های موردقبول در مکاتب روانشناسی عرفی 6 مکانیزم پیشنهاد کردیم: ◾️1) افراد برونریزی یا تخلیه هیجانی میکنند و این باعث میشود هیجانات منفی باقیمانده تقلیل یابد. --------------------- ◾️2) اگر کسی احساس گناه حل‌نشده‌ای دارد، ممکن است گرایش به افسردگی پیدا کند اما وقتی در عزاداری شرکت کرد و امید به رحمت خدا پیدا کرد، این امید احساس گناه را تا حدی خنثی و افسردگی را برطرف میکند. ---------------------- ◾️3) یکی از دلایل افسردگی احساس تنهایی است. شرکت در مراسم عزاداری امام حسین علیه السلام همراه با خیل عظیمی از افراد باعث میشود فرد خودش را تنها نبیند و خود را عضو یک گروه منسجم بزرگی بنام «گروه عزاداران امام حسین علیه السلام» تلقی کند و به این ترتیب احساس حمایت اجتماعی میکند. ----------------------- ◾️4) ضعف سرمایه‌های معنوی سبب افزایش آسیب‌پذیری روانی از جمله استعداد افسردگی می‌شود. در عزاداری سیدالشهداء علیه‌السلام غلظت بالائی از سرمایه‌های معنوی قابل اکتساب است. ---------------------- ◾️5) افراد افسرده یا در معرض ابتلا به افسردگی، در مراسم عزاداری حسینی علیه السلام این فرصت را می‌یابند تا مصائب خود را با مصائب امامشان که او را از خود بهتر می‌دانند مقایسه کرده و از دیدگاه شناختی بزرگ‌نمائی مصائب خود را متوقف کنند. آن‌ها در این روند متوجه می‌شوند که عزیزتر از آن‌ها در درگاه خداوند تعالی مشکلات بزرگتری داشته است و این تحمل مشکلات را برای عزاداران آسان می‌کند. -------------------- ◾️6) یکی از دلایل افسردگی احساس پوچی، بی‌هدفی و بی معنائی است. در مراسم سوگواری سیدالشهداء علیه‌السلام فرد این فرصت را می‌یابد تا همسو با ایشان زندگی پرمعناتر و هدفمندتری را شروع کند و به این ترتیب از افسردگی فاصله می‌گیرد. 👤دکتر سید علی مرعشی (پزشک، روان شناس، عضو هیأت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز) 🌐fatehan.net 🆔 @fatehan_net

. بسم الله الرحمن الرحیم 📝احتیاط (قسمت دوم) #حکومت، #علم_دینی و #احتیاط ✍️حسین سوزنچی خلاصه مطلبی که در قسمت اول بیان شد این بود که: «رویه غلطی متاسفانه رایج شده که: بسیاری از افراد در عرصه‌های علمی مختلف بدون اینکه به اجتهاد در آن حوزه رسیده باشند، موضعی که به نظرشان بهتر رسیده مبنای عمل خود قرار می‌دهند و می‌کوشند در جامعه نیز به جای ارجاع دادن دیگران به متخصصان، نظر خود را به کرسی بنشانند! و این گونه است که در کشور، نه فقط در مسائل دینی، بلکه در مسائل #اقتصادی، #سیاسی، #اجتماعی، #فرهنگی، #خانوادگی، #سلامت، و .... دچار مشکل هستیم؛ چون بسیاری از ما از تقلید درآمده‌ایم، اما هنوز مجتهد نشده‌ایم؛ و نمی‌خواهیم قبول کنیم که کسی که از تقلید درآمده، مادام که هنوز مجتهد نشده، باید احتیاط کند.» اکنون می‌خواهم اقتضائات این احتیاط را بر موضوع بسیار مهم #علم_دینی تطبیق دهم؛ موضوعی که از مهمترین دغدغه‌های انقلاب و نظام جمهوری اسلامی، و نیز از مهمترین دغدغه‌های پژوهشی من در دو دهه اخیر بوده است. خلاصه صورت مساله «علم دینی» به عنوان مساله‌ای برای نظام اسلامی، این است که: «علوم مدرن، که داعیه برنامه‌ریزی برای تمام شؤون زندگی انسان را دارد، در بسیاری از عرصه‌ها با آموزه‌های دینی ناسازگار است؛ و با اتکا به چنین علمی نمی‌توان اهداف دین را محقق کرد. اگر قرار است در این کشور یک نظام اسلامی برپا شود، باید نرم‌افزار آن فراهم گردد؛ یعنی علمی سازگار با – وبلکه در راستای- آموزه‌های اسلامی.» این دغدغه همچنان به قوت تمام در من زنده است؛ و سخنان حاضر تکمله‌ای بر آن است؛ نه نفی آن. مساله این است که وقتی هنوز به این علم نرسیده‌ایم چه باید بکنیم؟ بگذارید مقصودم را با یک مثال عینی واضحتر کنم. با شروع ریاست جمهوری دکتر #احمدی‌نژاد بسیاری از جریانات دین‌مدار خوشحال شدند؛ اما بعد از مدتی بسیاری سرخورده شدند. یکی از اشکالاتی که بر او می‌گرفتند این است که چرا متخصصان را کنار گذاشته و فقط به سخن امثال مشایی عمل می‌کند. آیا احتمال ندارد این اقدام ناصواب وی، تاحدودی به خاطر نوع پرداختن ما به مساله علم دینی بوده باشد که ما در طرح این مساله به اقتضای احتیاط عمل نکردیم؟! ما مرتب علوم غربی را زیر سوال برده‌ایم (چون نمی‌خواستیم مقلد غرب باشیم)، در عین حال، چون هنوز در عرصه مسائل این علوم مجتهد نشده‌ایم، جایگزینی برای آنها ارائه نکرده‌ایم. خوب، او در مقام رئیس جمهور باید عمل می‌کرد؛ و اگر علوم غربی زیر سوال رفتند، پس متخصصان این رشته‌ها هم زیر سوال رفته‌اند؛ و وقتی رشته علمی منقحی در کار نباشد، معیاری برای تشخیص متخصص باقی نمی‌نماند؛ و در چنین شرایطی هرکس می‌تواند خود را متخصص جا بزند! قطعا اینکه حکم اسلامی عمل شود بهترین مطلوب همه ماست؛ اما اگر در عرصه‌ای هنوز نمی‌دانیم واقعا حکم اسلامی چیست، آیا 🤔 احتیاط حکم نمی‌کند که بگذاریم فعلا تصمیمات بر اساس نظر کارشناسان فن گرفته شود (ولو که چون خود ما از تقلید درآمده‌ایم به لحاظ مبنایی، اشکالاتی را بر آنها وارد بدانیم) و البته نظر آن کارشناسان را هم نه به عنوان نظر اسلام، بلکه به عنوان یک نظری که فعلا در دنیا بدان عمل می‌شود مبنای عمل قرار دهیم؟ 🤔یا فعلا باید همان نظر غیرمجتهدانه خود را - که بدون حجت شرعی و صرفا بر اساس حدس و گمان آن را اسلامی می‌دانیم - به عنوان #حکم_اسلامی اجرا کنیم؟! 💢 از امام صادق ع روایت شده است که پیامبر اکرم ص وقتی امیری را به جنگی می‌فرستاد توصیه‌هایی به وی می‌فرمود که یکی از آن توصیه‌ها این است: هنگامی که اهل پادگانی را محاصره کردی و آنان از تو خواستند که: «تسلیم تو شوند مشروط بر اینکه حکم خدا را در مورد آنان اجرا کنی» ‌نپذیر! بلکه قرار بگذار که حکم خودتان را در مورد آنان اجرا کنید! و سپس آنچه را صلاح می‌دانید در مورد آنان اجرا کن! زیرا اگر با آنان مشروط به اجرای حکم الله توافق کنید نمی‌دانید که آیا واقعا حکم خدا را در مورد آنان پیاده کرده‌اید یا خیر. 📚كافي، ج‏5، ص29-30 ✅ تبصره بحث فوق ناظر به عرصه‌هایی است که واقعا #حکم_اسلام در عرصه مربوطه را #نمی‌دانیم ویا محل نزاع است و صرفا با #حدس و #گمان، به اسم اسلام اقدام می‌کنیم؛ وگرنه در جایی که حکم شرع واضح است، قطعا همان باید مبنای عمل قرار گیرد. این بحث ادامه خواهد داشت، ان شاء الله تعالی. @souzanchi