✅ #یادداشت_رشد 📄معمای فیلترینگ تلگرام از منظر فقهی ✴️ آیا حکومت اسلامی می تواند به فیلترینگ رسانه ای همچون تلگرام اقدام نماید؟ 🔹اصل اولی آزادی و #اختیار افراد در انتخاب رسانه های جمعی است مادامی که عنوان ثانویه ای حادث نگردد. بنابراین حکومت اسلامی به طور کلی نمی تواند با تضییع حق افراد به محدودیت یا تحمیل در انتخاب رسانه ای اقدام نماید. از این رو فیلتر کردن رسانه ای همچون تلگرام نیازمند دلیلی است که حاکم بر این اصل کلی گردد و در موضع شک، مجوزی برای فیلتر کردن رسانه ای وجود ندارد. در اینجا به چند دلیل برای اقدام به فیلترینگ اشاره می شود که البته هر کدام خالی از اشکال نمی باشد و شاید برای افرادی که تجمیع ظنون را قبول دارند می تواند به طور کلی مبنای استدلال قرار گیرند. @Rushdisu 1⃣برخی با تمسک به ادله نگه داشتن کتب ضلال، استفاده از تلگرام را گمراه کننده برای جامعه می دانند و از این رو معتقدند باید محدود و فیلتر گردد به طور مثال وجود کانال و پیام های غیر اخلاقی شاهدی بر ضلالت آور بودن این پیام رسان است. باید دانست که اولا هدف از ساخت این پیام رسان ها برای حصول ضلالت نیست هر چند ممکن است گاهی موجب ضلالت گردد. از این رو نوع رسانه ضلالت آور نیست. ثانیا آنچه موجب تحریم استفاده از این نوع رسانه ها است وجود #ضلالت_قطعی یا احتمال قریب به ضلالت است از این رو به صرف احتمال آن هم احتمال نادر از منظر عقلا دلیلی بر جواز فیلتر شدن نمی باشد. 2⃣برخی با تمسک به #قاعده_لاضرر استفاده از پیام رسان خارجی را همچون تلگرام را موجب ضرر رساندن و ضرر دیدن به دیگران می دانند و وجود تخلفات مجازی و مزاحمت ها را شاهدی بر آن می آورند. در جواب باید گفت اولا با توجه به اختلاف نظرات علما در تشریح این قاعده استفاده از این قاعده در این موضوع محل تامل و تردید است. ثانیا ملاک در تشخیص ضرر چه کسانی هستند؟ خبرگان و مطلعین یا عامه مردم؟ با توجه به نظر عامه در حال حاضر تلگرام ضرر متنابهی ندارد و وجود ضرر اندک آن هم در برای برخی مجوز منع نمی باشد. ثالثا آیا فیلتر شدن رسانه ای همچون تلگرام موجب اضرار به برخی از فعالین فرهنگی اقتصادی آن رسانه نخواهد شد؟ 3⃣سومین دلیلی که برای موجه دانستن فیلتر تلگرام می توان بیان نمود تمسک به قاعده #نفی_سبیل است. این قاعده هرگونه کاری را که سلطه و نفوذ بیگانه را در پی داشته باشد حرام و غیر مشروع می داند. اشراف اطلاعاتی سرویس تلگرام به دلیل پوشش حدود 50 میلیونی کشور موجب سلطه رسانه و اطلاعاتی بر کشور اسلامی شده، از این رو استفاده از آن جایز نیست. البته برخی با توجه به ماهیت استقلالی امثال این پیام رسان ها و تعهد ایشان به حفظ اطلاعات کاربران، استفاده از این پیام رسان ها را سبب #سلطه_اطلاعاتی نمی دانند. 🔹البته باید در نظر گرفت که فیلتر کردن تلگرام نیز سبب تضعیف اعتماد به حاکمیت سیاسی و #تضعیف_نظام دینی می گردد که خود این کار جایز نیست. چرا که حفظ و استحکام نظام به نظر برخی مهم تر از اجرای سایر احکام است. هر چند برخی پیامد فیلترینگ را نارضایتی موقت کاربران می دانند ولی باید توجه داشت که پیامد این کار، سبب تضعیف حاکمیت در بلند مدت مبتنی بر نارضایتی های خرد و یا حتی واکنش ها در کوتاه مدت می شود. 🔹در صورت تمایل کاربران به استفاده از پیام رسان های خارجی با نصب فیلترشکن، نه تنها استقلال اطلاعاتی به دست نمی آید بلکه تضعیف حاکمیت و #تجری به طغیان از #قوانین_حاکمیتی در سایر حوزه ها نیز عادی شده و شیوع پیدا می کند. @Rushdisu 🔹با توجه به دلایل هر دو طرف، در نگاه بدوی انتخاب خط مشی گذران بین دو راه استقلال اطلاعاتی در کوتاه مدت با فیلترینگ و جلوگیری از تضعیف نظام با عدم فیلترینگ قرار دارد که انتخاب اهم آن صعب است. البته شاید بتوان راه سوم را جستجو کرد و آن: 🔹 #کسب_استقلال_اطلاعاتی بدون فیلترینگ است تا از تضعیف حاکمیت نیز جلوگیری گردد. 🔹لازمه این کار تقویت بنیه پیام رسان های داخلی و تغییر تدریجی نگرش مردم به پیام رسان های خارجی است. هزینه #اهمال_بلندمدت_سیاستگذاری در این عرصه را نباید یک شبه بر مردم تحمیل نمود چرا که پیامد بلندمدت تصمیمات شتاب زده گاهاً غیر قابل تخمین و اندازه گیری است. ✍ #مجید_محمدزمانی پژوهشگر مرکز رشد ➖➖➖➖➖ ✔️ مرکز رشد دانشگاه امام صادق (علیه السلام) 🌐سروش ↙️ ✅ sapp.ir/Rushdisu 🌐ایتا ↙️ ✅ eitaa.com/Rushdisu 🌐آی‌گپ ↙️ ✅ iGap.net/Rushdisu