آخرین درسهائی که فراگیران از امتحانات می آموزند. https://eitaa.com/TDCcenter

گزارش بازاندیشی تدریس https://eitaa.com/TDCcenter

📢📢 درسهائی که از کارگاه های آموزشی آموختیم 📙 در تاریخ 16 و 17 بهمن ماه 1402، کارگاه های مختلف آموزشی ازجمله اخلاق حرفه ای، سنجش و ارزشیابی آموزشی و مهارتهای تدریس (سطح 1)، مستندسازی اطلاعات تدریس، انگیزش در کلاس درس، نقش سبک های یادگیری در تدریس و سلامت و تدریس (سطح 2)، و کارآفرینی، اصول و مبانی دیالوگ و تفکر و تدریس (سطح 3) توسط مرکز توسعۀ صلاحیت های حرفه ای تدریس دانشگاه اصفهان (TDC) برگزار گردید. 📙 از همۀ اعضای هیأت علمی عزیز که در کارگاه ها مشارکت داشتند و از همۀ مدرسان محترم کمال تشکر را داریم. 📙 یکی از رویکردهای مرکز TDC برای ارتقای کیفیت و اثربخشی کارگاه های برگزارشده، «بازاندیشی تدریس» است. در بازاندیشی تدریس، تلاش می شود مشارکت کنندگان در کارگاه ها، پس از گذراندن دوره های آموزشی به بازخوانی رویکردها، روشها و فنون تدریس خود در سالهای گذشته بپردازند. 📙 با عنایت به رویکرد بازاندیشی تدریس، از تمام همکاران شرکت کننده در کارگاه های آموزشی خواهشمندیم، با توجه به مباحث نظری، تحلیل ها، گفت و نقدها و رهنمودهای عملی که در کارگاه های آموزشی مطرح گردید، ضمن بازخوانی و بازاندیشی رویکردها و روش های پیشین خود، به این پرسشها در خصوص هرکدام از کارگاه ها پاسخ بدهند: 🔹 بعد از گذراندن دوره های آموزشی، آیا بینش و رویکرد شما نسبت به تدریس تغییر خواهد کرد؟ چرا؟ 🔹 با توجه به آموزه های کارگاه های برگزار شده، در آینده چه کارهائی را انجام خواهید داد و از انجام چه کارهائی پرهیز خواهید داشت؟ 🔹 چه پرسش هایی (بی پاسخ و مناقشه آمیز) پس از شرکت در این کارگاه ها، ذهن شما را درگیر نموده است؟ 📙 چگونگی، زمان و نحوۀ ارسال پاسخ ها: 🔹 پاسخها در فرمت پاورپوینت تهیه شود. 🔹 با توجه به پیشنهاد همکاران مبنی بر زمان مناسب برای بازاندیشی و پاسخ به پرسشها، همکاران عزیز تا مورخ 01/12/1402 فرصت دارند تا فایل را تهیه و ارسال کنند. 🔹 فایل در اتوماسیون اداری دانشگاه اصفهان برای رئیس مرکز TDC با عنوان «گزارش بازاندیشی تدریس» ارسال گردد. https://eitaa.com/TDCcenter

شاعر زمین شناس (1402) از استاد سیدمحسن طباطبائی منش، مجموعه روایت های آموزشی، مرکز توسعۀ صلاحیت های حرفه ای تدریس دانشگاه اصفهان https://eitaa.com/TDCcenter

در ترم چهارم کارشناسی زمین شناسی درسی را ارائه می دهم با عنوان «سنگ شناسی دگرگونی» و همچنین در نیمسال اول ورودی دانشجویان ارشد پترولوژی درس دیگری به نام «پترولوژی سنگ های دگرگونی» تدریس می کنم. اگر از دانشجویان کارشناسی و یا دانشجویان ارشد پترولوژی در خصوص درسهای دوره خود سوال کنید، این دو درس را در دسته دروس سخت قرار می دهند و علت این انتخاب آنها شاید این باشد که در این دو درس با انبوهی از سنگ ها، کانی ها، واکنش ها و پدیده های مرتبط با زمین شناسی روبرو می گردند. آقای محسن رضایی از دانشجویانی بود که در درس سنگ شناسی دگرگونی (کارشناسی) بسیار ضعیف بود و از این درس وحشت داشت. استرس های او در حین پاسخ به سوالات من در کلاس و یا مخصوصا در بررسی سنگ شناسی در آزمایشگاه پتروگرافی کاملا مشهود بود. در همان اوایل ترم متوجه شدم که این دانشجو طبع شعر دارد و می تواند مطالب را در قالب شعر بخوبی بیان نماید. احساس کردم شاید از این راه بتوانم او را به این درس نزدیک و علاقه مند نمایم. بر همین اساس در یکی از جلسات آزمایشگاه به او گفتم آیا می توانی خلاصه مطالب هر مبحث درسی را در قالب شعر بیان کنی. ابتدا کمی جا خورد و گفت استاد اجازه بدهید جلسه بعد پاسخ دهم. در هفته بعد، او را که همیشه در آزمایشگاه مضطرب و نگران بود، با شور و شعف دیدمش. بدون معطلی گفت: استاد برای اینکه پیشنهاد شما را بررسی کنم، دروس داده شده را به خوبی مطالعه کردم و حتما می توانم مطالب را به صورت شعر بیان کنم و پیشنهاد داد مبحث رخساره های دگرگونی را در قالب شعر ارائه نماید. برای اینکه مطمئن شوم او به موضوع مسلط است، سوالاتی را از او نمودم و با پاسخ های او واقعا شگفت زده شدم که تا چه اندازه به این مبحث اشراف دارد و مطالب را عمیق درک کرده است. این حرکت باعث گردید تا ایشان یکی از بهترین دانشجویان در درس سنگ شناسی دگرگونی باشد. او بعدها این شعر را سرود و اینچنین تقدیمم کرد. این تصویر، بخشی از آن شعر بلند است. https://eitaa.com/TDCcenter

احساس پُرمایگی و کم مایگی در دیالوگ با دانشجو https://eitaa.com/TDCcenter

عشق در جلسه امتحان (1402) از استاد محسن میوه چی، پوستۀ شکلات مینو، از مجموع روایت های آموزشی، مرکز توسعۀ صلاحیت های حرفه ای تدریس دانشگاه اصفهان https://eitaa.com/TDCcenter

یکی از خاطره های جذاب من برمی گردد به امتحان همزمان دو درس الکترونیک 2 و الکترونیک 3؛ الکترونیک 2 درس اجباری برای هر 4 گرایش دوره کارشناسی مهندسی برق بوده و تعداد دانشجویان کلاس زیاد است. اما الکترونیک 3 مختص دو گرایش از مهندسی برق بوده و تعداد دانشجویان این درس کمتر است. همچنین، الکترونیک2 پیشنیاز الکترونیک 3 است و هیچ دانشجویی این دو درس را با هم ندارد. به همین دلیل امتحان پایان¬ترم این دو درس همزمان و در یک مکان بود. به دلیل تعدد امتحانات در برخی روزها و به منظور کمک به کارشناس آموزشی گروه، برگه¬های حضور و غیاب در امتحان به خودمان داده می¬شد تا از دانشجویان حاضر در جلسه امضا بگیریم. کارشناس اوایل جلسه امتحان می¬آمد و پس از مطابقت تعداد دانشجویان با تعداد امضاها، برگه حضور و غیاب را می¬برد. برای آنکه فاصله فیزیکی بین دانشجویانی که یک درس را داشتند، بیشتر شود. دانشجویان درس الکترونیک 3 بین دانشجویان الکترونیک2، نشستند. در شروع امتحان و بعد از پخش پاسخنامه¬ها، طبق روال معمول گفتم که روی کلیه برگه¬ها اسم خود را بنویسند. هنگامی که برای گرفتن امضا از دانشجویان در ردیف آخرکلاس، برگه حضور و غیاب را به دانشجوی پسری دادم که الکترونیک 3 داشت، احساس کردم که تعداد برگه های پاسخنامه اش زیاد است. این دانشجو را می¬شناختم. رتبه اول بین هم دوره¬ای¬هایش بود و ترم پیش در درس الکترونیک2، بیشترین نمره کلاس را گرفته بود. از او خواستم برگه¬هایش را به من بدهد تا ببینم. شوکه شده بود. ظاهراً با شناختی که از او داشتم فکر نمی¬کرد چنین چیزی از او بخواهم. دیدم دو تا از برگه ها مربوط به امتحان الکترونیک 2 بوده و اسم دانشجوی دختری که کنار او نشسته بود، روی برگه نوشته شده. قصد داشت ابتدا سوالات امتحان الکترونیک2 دختر دانشجو را حل کند و در باقی زمان، سراغ امتحان الکترونیک 3 خودش برود. برگه¬های هر دو را گرفتم و خواستم جلسه را ترک کنند. بعد از امتحان دو نفری با هم به دفترم آمدند و گفتند که به تازگی با هم نامزد کرده¬اند. گفتم مبارک باشد اما این موضوع ربطی به ضوابط امتحان ندارد. نمره نهایی هردو را 9.8 رد کردم. وقتی از دفترم بیرون ¬رفتند، با خود فکر می¬کردم که این واقعه حداقل یک نکته مثبت داشته و سبب محکم¬تر شدن رابطه عاطفی بین این زوج جوان می¬شود. زیرا یکی از آنها به خاطر کمک به دیگری دچار مشکل شده بود. ترم بعدی هر دو دانشجو مجدداً درس های قبلی را گرفته و با نمره خیلی خوب گذراندند. چند سال بعد از این واقعه، یک روز همان دانشجوی پسر برای کاری به دانشگاه آمده بود و سری هم به محل کار من زد. به تازگی مدرک دکتری را گرفته بود و گفت: همسرش پس از آن واقعه، به صورت جدی شروع به خواندن درس¬ها کرد و حالا هم مشغول گذراندن دوره دکتری الکترونیک است و بابت آن برخورد محکم من، تشکر کرد. در این واقعه آموختم، اگرچه دانشجویان رتبه برتر نیازی به تقلب ندارند، اما وقتی انگیزه خیلی قوی وجود داشته باشد، آنها هم می¬توانند قانون را نادیده گرفته و به دادن تقلب اقدام کنند. رعایت عدالت حکم می¬کند که نباید فرض را بر عدم تقلب این دانشجویان گذاشت و از آنها کاملاً غافل بود. https://eitaa.com/TDCcenter

استفاده از فناوری های نوین در آموزش مهندسی برق از استاد محمد فرزان صباحی (1402)، از مجموع مطالعات مرکز توسعۀ صلاحیت های حرفه ای تدریس دانشگاه اصفهان https://eitaa.com/TDCcenter

📢📢 استفاده از فناوری های نوین در آموزش مهندسی برق 📙 استفاده از فناوری‌های نوین در بهبود یادگیری و تدریس در رشته مهندسی برق مزایای فراوانی دارد. فناوری‌های نوین مانند ویدئوهای آموزشی، نرم‌افزارهای شبیه‌سازی و نمایشگرهای تعاملی به اساتید امکان می‌دهند محتوای آموزشی را به صورت تعاملی و جذاب ارائه کنند. این فناوری ها این امکان را به دانشجویان می‌دهد تا با مفاهیم پایه رشته مهندسی برق به طور مستقیم در محیط‌های تعاملی و بصری درگیر شوند و آنهارا بهتر درک کنند. استفاده از فناوری‌های نوین در یادگیری و تدریس، بطور کلی به دانشجویان امکان می‌دهد تا به صورت انعطاف‌پذیر در زمان و مکان مطالعه کنند. این به معنای این است که دانشجویان می‌توانند به منابع آموزشی دسترسی داشته باشند و تمرینات و فعالیت‌ها را انجام دهند، بدون اینکه به محدودیت‌های زمانی و مکانی مربوط به کلاس‌های حضوری متعهد شوند. با استفاده از ارتباط و همکاری آنلاین، دانشجویان و اساتید می‌توانند به راحتی در محیط‌های آنلاین با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و در فعالیت‌ها و تمرین‌های گروهی همکاری کنند. 📙 استفاده از فناوری‌های نوین در یادگیری و تدریس به عوامل مختلفی مانند زیرساخت‌های فنی، سیاست‌های آموزشی، منابع مالی و فرهنگ تحصیلی هر کشور وابسته است. اما به طور کلی، فناوری‌های نوین در آموزش رشته های مهندسی و بویژه مهندسی برق به عنوان یک ابزار مهم در فرآیند یادگیری و تدریس در سراسر جهان شناخته شده‌اند و در حال استفاده و توسعه هستند. 📙 در مجموع می‌توان گفت استفاده از فناوری‌های نوین در یادگیری و تدریس در رشته مهندسی برق می‌تواند بهبود قابل توجهی در فرآیند آموزش و یادگیری دانشجویان ایجاد کند و اساتید را در ارائه محتواهای آموزشی جذابتر و موثرتر یاری نماید. اما یک سوال مهم این است که در حال حاضر چه فناوری‌هایی را می‌توان برای بهبود یادگیری و تدریس در مهندسی برق استفاده کرد؟ در زیر به برخی از این فناوری‌ها اشاره می‌شود: 🔹 شبیه‌سازی‌ها و آزمایشگاه‌های مجازی: استفاده از شبیه‌سازی‌های رایانه‌ای و آزمایشگاه‌های مجازی برای شبیه‌سازی و تجسم مفاهیم و عملکرد سیستم‌های برقی و الکترونیکی به دانشجویان امکان می‌دهد تا به طور عملی و در محیط کنترل شده با این سیستم‌ها کار کنند و تجربه‌ی عملی را به دست آورند. این ابزارها به دانشجویان کمک می‌کنند تا مفاهیم تئوری را در یک محیط عملی و واقعی‌نما تجربه کنند و این امکان را فراهم می کند که عملکرد و خطاهای ممکن را در محیطی مجازی تجربه کنند و مهارت‌های عملی خود را بهبود بخشند. 🔹 آموزش مبتنی بر واقعیت مجازی و افزوده: استفاده از فناوری‌های واقعیت مجازی و افزوده، دانشجویان را قادر می‌سازد تا در محیط‌های تعاملی و سه‌بعدی با مفاهیم و تجربه‌های عملی در زمینه‌هایی مانند مدارهای الکتریکی، سیستم‌های قدرت، رباتیک و شبکه‌های ارتباطی آشنا شوند. 🔹 پلتفرم‌های آموزش آنلاین: استفاده از پلتفرم‌های آموزش آنلاین و منابع آموزشی مبتنی بر ویدیو، تمرین‌های تعاملی و ارتباط دانشجویان با اساتید، فرصتی برای دسترسی آسان و انعطاف‌پذیر به مطالب آموزشی و یادگیری مستقل را فراهم می‌کند. 🔹 استفاده از ابزارها و بسترهای همکاری آنلاین: استفاده از ابزارها و بسترهای همکاری آنلاین مانند ویدئوکنفرانس، پیام‌رسان‌ها، و تجهیزات مشارکتی مجازی، ارتباط بین اساتید و دانشجویان را تسهیل می‌کند و به دانشجویان امکان می‌دهد تا در هر زمان و مکانی به سؤالات خود پاسخ بگیرند و در فعالیت‌های گروهی شرکت کنند. 🔹 استفاده از منابع آموزشی تعاملی: استفاده از منابع آموزشی تعاملی مانند نرم‌افزارهای شبیه‌سازی، بسته‌های نرم‌افزاری تعاملی و نمودارها و تصاویر متحرک، به دانشجویان کمک می‌کند تا مفاهیم پیچیده رابه صورت بصری و تعاملی درک کنند و بهبود یابند. 🔹 استفاده از فناوری‌های هوش مصنوعی و یادگیری ماشین: استفاده از فناوری‌های هوش مصنوعی و یادگیری ماشین در تحلیل داده‌های بزرگ و بهینه‌سازی فرایندهای آموزشی می‌تواند به افزایش کارایی و اثربخشی آموزش در مهندسی برق کمک کند. به عنوان مثال، سیستم‌های هوشمند می‌توانند بر اساس نیازها و عملکرد دانشجویان، مسیر آموزشی پیشنهادی را تنظیم کرده و به طور خودکار بازخورد و راهنمایی به دانشجویان ارائه کنند. این فناوری‌ها می‌توانند الگوها و رفتارهای دانشجویان را تحلیل کرده و به اساتید کمک کنند تا نیازهای فردی دانشجویان را شناسایی و راهکارهای مناسب برای بهبود یادگیری آن‌ها ارائه دهند (شخصی سازی آموزش امکان پذیر می‌شود). 📙 این فناوری‌ها تنها چند نمونه از فرصت‌هایی هستند که در حوزه مهندسی برق می‌توان برای بهبود یادگیری و تدریس استفاده کرد. مسلما با پیشرفت فناوری، امکانات و ابزارهای جدیدی نیز معرفی خواهند شد که به تعالی آموزش در این رشته کمک می‌کنند. https://eitaa.com/TDCcenter

کتاب «فهم طبیعت انگیزش و برانگیختن دانشجویان از طریق تدریس و یادگیری در آموزش عالی» (به زبان انگلیسی) https://eitaa.com/TDCcenter

روایت معلّمان الهام بخش و شاگردپرور در دانشگاه ها، از کتاب به ساز ستاره رقصیدن (1401) نوشتۀ محمّدرضا نیستانی، انتشارات یار مانا، اصفهان https://eitaa.com/TDCcenter

اوّل شهریورماه 1400، در پنجاهمین سال تولّدم، به دور از غوغای جوانی و لحظه ها، روزها، ماه ها و سال های سرد و غم انگیز گذشته می خواهم برای چندمین بار مرور کنم همۀ آن کشاکش ها و خاطره های پُربار و آرزوهای بلندپروازانه ای که برای نوشتن، در طول این سال ها، از سر گذرانده ام. رُخ در رُخ حقایق گذشته می کوشم با احساس و ذوقی شاعرانه به سفر هیجان انگیزی بیاندیشم که حدود دو دهۀ پیش با گفت وگوی شورمندانه با ژکلین آغاز کردم. ژکلین، استاد جامعه شناسی دانشگاه لیون لومیر فرانسه بود. هر هفته با دیالوگ های پی در پی، درهم‌تنیده و گاهاً دسیسه گرانه اش سبب می شد به سان باشنده ایی که، به قول هایدگر، در هستی و زمان باید تحلیل شود؛ چونان فیلسوف، روبه روی خود بنشینم و به پس‌و‌پیش زندگی دانشگاهی ام بیاندیشم و طرح آینده ام را در نوشتن بریزم. گفت وگو با ژکلین فرصت مناسبی بود تا راجع‌به ماهیت دانشگاه و امکان حضور سازندۀ انسان آکادمیک در نظام آموزش عالی ایران بیاندیشم. به‌‌ویژه پرسش هایی که از‌سوی او طرح می شد مرا بیشتر به تأمل راجع‌به معلّمان الهام بخش و مقایسۀ استادان دانشگاه های ایران با فرانسه وا می داشت. به‌گونه ای ‌که در پنج سال زندگی‏ و تحصیلم همواره استادان الهام بخش کشورم را، همچون استاد غلامحسین شکوهی، با اساتید فرانسوی‏ مقایسه می‏کردم. همان اوایل حضورم در دانشگاه لیون لومیر یک بار ژکلین از من پُرسید: «آیا از حضور در کلاس های دانشگاه و آموزش استادان به‌ویژه سیر‌و‌سلوک معلّمان فرانسوی بهره می بری؟» متعجبانه پرسیدم: «از چه نظر؟» گفت: «سبک و سیاق و منش استادان و شیوه های آموزش در کلاس های ما بالاخره متفاوت است و طبیعتاً شما در دانشگاه های ایران کمتر چنین تجربه هایی را از سر گذراندید.» بسیار شگفت زده شدم. چرا که معمولاً کلاس های درس در دانشگاه های فرانسه، به‌ویژه در مقطع کارشناسی، شلوغ و پُرحجم بودند. گاهی تعداد دانشجویان کلاس بیش از 100 نفر را در بر می گرفت. ازاین‌رو پاسخ دادم: «وضعیت ما در ایران به لحاظ معلّمی واقعاً شبیه سینما و ادبیات ماست. دانشگاه های ما هیچ‌گاه از وجود معلّمان الهام بخش خالی نبوده اند. معلّمان الهام بخشی که صحنۀ کلاس درسشان آمیزۀ خیره کننده ای است از احساس، دانایی و دیالوگ چشم‌گیر با جامعه، طبیعت و تجربه های زندگی. معلّمانی که خود را در طبیعی ترین، شخصی ترین و برونی ترین حالت عرضه می کنند. مانند نفوذ خورشید در جان فراگیران غوغا می آفرینند؛ غوغای شکفتن و برشوندگی. بنابراین مشکل ما در دانشگاه های ایران فقدان معلّمان الهام بخش نیست، بلکه شاید بزرگ‌ترین دشواری های ما در دانشگاه های ایران این است که بیشتر استادان، حتی مربیان الهام بخش ما، دانش تثبیت‌‌شده را در کلاس های درس ارائه می دهند نه اندیشه ای نو. درواقع آن‌ها، به‌جای آنکه مانند استادان کولژ دوفرانس، در پاریس در کلاس های درس، از اصالت، آفرینندگی و نومایگی خود سخن بگویند، بیشتر اندیشه های دیگران را در کلاس درس عرضه می دارند. ازاین‌رو معلّمان ما گاهی در برابر شاگردان شان، به لحاظ اندیشه ورزی، پاک بی دفاع می شوند. معلّمانی که مدام از اندیشه ها و نظریه های دانشمندان غربی دفاع می کنند و کمتر به ارائة تفسیر و قلمروی مفهومی خود می پردازند.» وقتی ژکلین سخنانم را شنید، شانه و ابرو بالا انداخت و گفت: «پس شبیه آموزشگاه است.» گفتم: «دقیقاً، هنوز بیشتر استادان ما، در رشته های علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه را با آموزشگاه اشتباه گرفتند. دانشگاه جای ارائۀ دانش تثبیت‌شده نیست؛ در دانشگاه فیلسوف، به قول ژیل دولوز، همیشه باید از صفر شروع کند.». باآنکه آن روزها بیشتر دوست داشتم از ژکلین فلسفه و جامعه شناسی فرانسوی یاد بگیرم، او بی آنکه افق متفاوتی از اندیشۀ فرانسوی به رویم بگشاید با شور و علاقه ای که به هنر و سینمای ایران نشان می داد و با طرح پرسش ها و گفت و نقدهای مداوم، به‌طور غیرمستقیم، یاری ام کرد تا بیشتر درخصوص معلّمان الهام بخش در دانشگاه بیاندیشم؛ به حضور فعالانه و برانگیزانندۀ آن‌ها در کلاس های درس و به رخدادآفرینی آن‌ها (مانند هنرمندان، شاعران، مورخان و ادیبان) در نوشته ها و جامعه. https://eitaa.com/TDCcenter

معلّمان الهام بخش در محیط های دانشگاهی معمولاً با خلاقیت و نوآوری در سه زمینه رخداد می آفرینند: معلّمی، کنش گری و نویسندگی. رخداد معلّمی در دانشگاه با محبّت و مهرورزی و با دانایی، پرسش گری و تفکر انتقادی و رابطۀ بین مربی و دانشجویان رخ می دهد. رخداد کنش گری با بیرون آمدن انسان دانشگاهی از لاک نامرئی و تنهایی خود، با خطر کردن و جنگیدن و با حضور اجتماعی و سیاسی جلوه گر می شود. با رخداد کنش گری، انسان دانشگاهی در نقش یک ناجی و مصلح جلوه گر می شود و نهال امید به اصلاح و دگرگونی وضع موجود را در دل عامۀ مردم می کارد. رخداد نویسندگی نیز با مفهوم سازی، نظریه پردازی و قلمروآفرینی اتفاق می افتد. با رخداد نویسندگی انسان دانشگاهی نابینایی حقیقت را می تاراند و افق های نویی از حقیقت را به روی ما می تاباند. در محیط های دانشگاهی رخداد معلّمی ازطریق گشودگی حضور و گشودگی دل، رخداد کنش گری با گشودگی دست و رخداد نویسندگی به مدد گشودگی ذهن تحقق می یابد. معلّمان الهام بخش، با گشودگی دل و در رابطۀ همدلانه و صمیمانه، هستی برشونده، جان افزا، پُردوام و با شکوه دانشجویان را، به‌عنوان وجودهای مستقل، در آغوش می گیرند و یاری شان می کنند تا در مسیر برشوندگی و تک ماندگی قدم بگذارند. مانند مربیان جان افزا، فراگیران را مست محبّت از جای بر می خیزانندو مهربانانه بر دامان معرفت می نشانند. در ارتباط با شاگردان و در کلاس های درس، در آرزوی بیشترین حضور هستند؛ خلاق، پُرمایه، روح بخش، دانشجوپذیر، پرسش گر و دارای شخصیت دیالوژیکی. از تک صدایی و مونولوگ و از دانشجوستیزی و دانشجوگریزی می پرهیزند. مانند تمام معلّمان شاگردپرور، فرهیخته و ادب‌‌آموخته، با دانشجویان به دور از آشفتگی و با لحنی خوب و سنجیده سخن می گویند و کاری می کنند تا آن‌ها لذّت حضوری اندیشمندانه را در کلاس ها درک کنند. زیرا نَفَس مربی چون صاعقه می تواند بر روح و جان دانشجو بنشیند و موج محبّت بر وجودش بیافشاند و به حضورش در نزد دانشجو حالتي فناناپذير و اسطوره ای ببخشد. واکاوی استادان و معلّمان در دانشگاه های کشور در صد سال اخیر نشان می دهد که آموزش عالی در طول این سال ها، از معلّمان الهام بخش و شاگردپرور هیچگاه خالی نبوده است. اساساً چراغ آموزش عالی در حوزۀ علوم انسانی و اجتماعی ایران در این سال ها با حضور معلّمان الهام بخش روشن مانده است. با تمام انتقادهایی که ممکن است نسبت به شیوه های آموزش و فرایندهای تدریس در کلاس های علوم انسانی و اجتماعی وجود داشته باشد، با این حال، کم نبودند معلّمان الهام بخشی که با حضور فکورانه، برانگیزاننده و برشونده شان، روح تعلیم وتربیت را در طول این سال ها در دانشگاه ها زنده نگهداشتند. در صد سال گذشته با تمام الهام بخشی ها، هنرمندی ها و ریزه کاری هایی که برخی از دانش آموختگان علوم انسانی و اجتماعی در کلاس های درس و در جامعه داشتند، امّا آنچه که آنها در کلاس درس و آثار خود ارائه دادند؛ ترجمه، گردآوری و تفسیر مفاهیم و اندیشه های غربی بوده است. با مطالعۀ آثار و اندیشه های فرانسوی و واکاوی ماهیت دانشگاه های ایران بود که دریافتم اعضای هیأت علمی و معلّمان الهام بخش در رشته های علوم انسانی و اجتماعی ایران هنوز آنچنانکه باید نتوانستند قلمرو مفهومی خود را در نظریه پردازی بیافرینند. اگر در دورۀ معاصر در عرصۀ سینما و ادبیات به قول شیخ سعدی در بوستان، «هوشیاران فرخنده بختی»، همچون محمود دولت آبادی و هوشنگ مرادی کرمانی (ادبیات)، عباس کیارستمی، مجید مجیدی و اصغر فرهادی (سینما) داشته ایم که جهان را شیفتۀ نگاه و اندیشۀ خود کردند، شوربختانه دست ما در عرصه های دیگر علوم انسانی از فیلسوفان، مربیان، روانشناسان، جامعه شناسان، اقتصاددانان و فیلسوفان در قد و قواره جهانی چندان پُر و پیمان نیست. در دانشگاه لیون لومیر و در گفت وگوی مداوم با ژکلین بود که آرزو کردم ای کاش انسان دانشگاهی در این مرز و بوم هم می توانست در کنار شاگردپروری مانند استادان ادبیات، سینما و نقاشی ایرانی با ارائه اندیشه ها و نظریه های نو، الهام بخش جامعۀ علمی باشد. ای کاش معلّمان شاگردپرور ما در دانشگاه ها می توانستند با بهره گیری از اندیشه و قوای بالنده و سازندۀ خود، علاوه بر تدریس اثربخش، مفهوم سازی، نظریه پردازی و قلمروآفرینی می کردند و از این نظر نیز الهام بخش دانشجویان می شدند. https://eitaa.com/TDCcenter

📢📢 * دورهمی (پاتوق) تدریس: یک فنجان قهوه 📣 در آستانه روز مهندس و ضمن گرامیداشت خدمات نیکوی مهندسان ارجمند این کهن مرز و بوم، پاتوق تدریس این هفته اختصاص دارد به اعضای هیأت علمی دانشکده های مهندسی، عمران و کامپیوتر 📙 یکی از اهداف مرکز توسعۀ صلاحیت های حرفه ای تدریس (TDC) دانشگاه اصفهان، شکل گیری حلقه های تدریس برای توسعۀ دیالوگ و فرهنگ گفت و نقد راجع به مسائل آموزش و تدریس در گروه های مختلف دانشگاه است. 📙 از مدرسان عزیز دانشکده‌های مهندسی، عمران و کامپیوتر دانشگاه اصفهان دعوت می‌شود در دورهمی تدریس که در تاریخ دوشنبه هفتم اسفندماه ۱۴۰۲ از ساعت 14 تا ۱6 در مرکز TDC دانشگاه برگزار می گردد، شرکت فرمایید. 📙 مدیریت مرکز TDC امیدوار است با همیاری و همفکری همکاران عزیز بتوانیم به ارتقای کیفیت آموزش و تدریس در دانشکده های فنی و مهندسی مبادرت نماییم. 🔹 آدرس مرکز TDC: دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، طبقۀ دوّم، باتوجه به تابلوی راهنما وارد شوید. 👈 عضو شوید https://eitaa.com/TDCcenter

📢📢 نقش شبکه های مجازی در آموزش و یادگیری در دانشگاه ها از استاد مهدی مؤمنی، از مجموع مطالعات آموزشی، مرکز توسعه صلاحیت های حرفه ای تدریس (TDC) دانشگاه اصفهان 📣 به بهانۀ برگزاری هفدهمین کنفرانس ملی و بین‌المللی یادگیری و یاددهی الکترونیکی در دانشگاه اصفهان 📙 گسترش آموزش غیر رسمی در شبکه‌های اجتماعی در سال‌های اخیر انکارناپذیر است. هر کس با هر سطح دانشی می‌تواند نیازهای آموزشی خود را در گوشه‌ای از این شبکه‌ها پیدا کند. آمار دقیقی از تعداد افراد یا مقدار محتوای آموزشی وجود ندارد اما با تخمین خوبی می‌توان بخشی از این مراجعات را با هدف صریح یادگیری و بخش دیگری را با آموزش غیرمستقیم برآورد کرد. 📙 در سال 2020 حدود 3.6 میلیارد کاربر در سطح جهان، در شبکه های اجتماعی وجود داشته‌اند و بر اساس آمار و پیش بینی‌ها، تا سال 2025 تعداد کاربران شبکه‌های اجتماعی حدود 4.4 میلیارد نفر خواهد شد (persiantools, 2022). 📙 یکی از برترین شبکه های اجتماعی در دنیا، یوتیوب است که به عنوان دومین شبکه اجتماعی بزرگ دنیا بعد از فیسبوک شناخته می شود. یوتیوب یک محیط رایگان برای مشاهده ویدیو به صورت ضبط شده یا برخط است. تا سال 2021 حدود 2.24 میلیارد کاربر در یوتیوب حضور داشته‌اند(persiantools, 2023). با یک آمارگیری از 10 دانشجوی مهندسی، مشخص شد در طی یک دورة سه ماهه در تابستان 1401 چهار نفر از ایشان یک دورة آموزشی را با حدود 10 جلسه در این محیط دنبال کرده‌اند و در این مدت، هشت نفر، بیش از سه بار برای آموزش‌های کوچک (فیلم‌های کمتر از ده دقیقه) به این شبکه مراجعه کرده‌اند. https://eitaa.com/TDCcenter

🔍 عنوان کنفرانس: هفدهمین کنفرانس ملی و یازدهمین کنفرانس بین‌المللی یادگیری و یاددهی الکترونیکی با تاکید بر یادگیری ارتقاء‌یافته به کمک فناوری 17th National and 11th International Conference on e-Learning and e-Teaching Focusing on Technology Enhanced Learning 🕰 زمان شروع کنفرانس، سه شنبه، 8 اسفند 1402 ساعت 14 بعدازظهر 💢 آدرس تارنمای کنفرانس https://icelet2024.ui.ac.ir/fa/ 📣 شرکت آزاد در برنامه های کنفرانس https://www.skyroom.online/ch/jalseh1/icelet2024 👈 آدرس کانال TDC: https://eitaa.com/TDCcenter

استاد هیچی در این چند جلسه نفهمیدیم (1402) از استاد حسین احمدی کیا، از مجموع روایت های آموزشی، مرکز توسعه صلاحیت های حرفه ای تدریس دانشگاه اصفهان (TDC) 👈 آدرس کانال TDC: https://eitaa.com/TDCcenter

📢📢 استاد هیچی در این چند جلسه نفهمیدیم اولین ترم بعد از دوران تعطیلی به خاطر همه گیری کرونا بود و کلاس‌ها به صورت حضوری تشکیل می‌شد. سومین هفته از شروع کلاس‌ها بود و مثل همیشه با اشتیاق زیاد رفتم کلاس درس مکانیک سیالات 2. سال‌ها بود این درس را تدریس کرده بودم و علاقه زیادی به آن داشتم. از طرفی چون تجربه کار صنعتی در این موضوع داشتم، احساس می‌کردم خوب و کاربردی درس می‌دهم. حتی در دوران دانشجویی دکتری نیز این درس را چندین بار در دانشگاه آزاد خمینی شهر تدریس کرده بودم و تجربه بسیار زیادی در این درس داشتم. در دوران تحصیل نیز این درس را از یک استاد با تجربه که در دانشگاه‌های هلند تدریس می‌کرد، فرا گرفته بودم و نمره خوبی نیز کسب کرده بودم. این درس بسیار کاربردی است و از دروس مهم رشته مکانیک بوده و در صنعت کاربرد زیادی دارد. آئرودینامیک و هیدروآئرودینامیک، جریان سیال درون لوله‌ها و کانال‌ها، توربوماشین‌ها و غیره از فصول کاربردی مهم این درس بودند. اوایل این درس، مطالب ریاضی و تئوری از بدست آوردن معادلات جریان سیال لزج بود که فرمول‌هایی وجود داشت که بایستی در دو تا سه هفته آنها را اثبات می‌کردم و سپس آنها را ساده سازی کرده و برخی را حل می‌کردم. از آنجایی که تجربه زیادی در تدریس این درس داشتم، بدون نیاز به کتاب آن را درس می‌دادم. ماژیک را برداشتم و شروع کردم به تدریس. حدود نیم ساعت بود که داشتم درس می‌دادم. تخته وایت برد پر شده بود از فرمول‌های ریاضی و من هم بدون توجه به دانشجویان در حال درس دادن بودم، که یکباره رویم را به سوی دانشجویان برگرداندم. دیدم همه دانشجویان که حدود 30 نفر بودند با حالت تعجب و نا امیدانه هاج و واج به من نگاه می‌کردند. چیزی نمی نوشتند و فقط نگاهشان به من بود. کمی تامل کردم و پرسیدم مشکلی هست؟ سوالی دارید؟ سکوت همه جا را فرا گرفته بود. یکی از دانشجویان مودبانه گفت "من هیچی نفهمیدیم". کمی مکث کرده و به اندازه عرض کلاس راه رفتم. رویم را بر گردندانم و گفتم کدام قسمت را نفهمیدی. گفت: هیچ کدام از مطالب درس که از جلسه اول که درس داده‌اید را نفهمیده‌ام! بسیار تعجب کرده بودم. با خودم تصور کردم حتماً این دانشجو پایه ضعیفی دارد. از دانشجویان دیگر پرسیدم که آیا درس را متوجه شده‌اند. با کمال تعجب تک تک دانشجویان گفتند: ما هم "هیچی نفهمیدیم". کمی تأمل کردم و دوباره عرض کلاس را طی کردم و مجدد پرسیدم کجای درس را متوجه نشدید؛ باز همگی گفتند که "از اول درس تا الان هیچی نفهمیده‌ایم". به یکباره تمام ابهتم فرو ریخت و از فرط ناراحتی نمی‌دانستم چه‌کار کنم. ماژیک را انداختم و روی صندلی نشستم. 👈 آدرس کانال TDC: https://eitaa.com/TDCcenter

📣 ادامۀ روایت: استاد هیچی در این چند جلسه نفهمیدیم این اولین بار بود که در این کلاس روی صندلی می‌نشستم. دلم پر از آشوب و نگرانی بود. در همان لحظه با خودم گفتم کجای کار اشتباه کرده‌ام؟ با توجه به تجربه نامناسب قبلی، مدتها بود چندان از ویدئو پرژکتور استفاده نمی‌کردم. چرا آن تجربه دوباره برایم تکرار شد؟ شاید امروز خوب درس نداده باشم؛ ولی چرا می‌گویند از جلسه اول هیچی نفهمیدم؛ در ضمن تجربه بسیار زیادی داشم و بعید می‌دانستم بد درس داده باشم؛ ارزشیابی قبلی من هم عالی بوده است. با خودم گفتم شاید با هم تبانی کرده‌اند و می‌خواهند لجبازی کنند؛ اما به طور کلی دانشجویان در کل دوره‌ها احترام زیادی برای من قائل بوده‌اند و بعید بود قصدشان بی‌احترامی باشد. بعضی از آنها هم قبلاً با من درس داشته بودند و مطمئن بودم قصد اذیت کردن من را ندارند. گفتم شاید خسته باشند؛ ولی دانشجویان در کلاس من آزاد هستند و حتی حضور و غیاب هم نمی‌کردم. گفتم شاید به خاطر کلاس‌های مجازی ترم‌های قبل باشد؛ اما نمی‌شود که همه نفهمیده باشند و هیچ وقت این درس خالی از افراد توانمند و با هوش نبوده است. با خودم گفتم شاید دانشجویان از اخلاق من خوششان نمی‌آید؛ اما این درس توسط دو استاد تدریس می‌شد و دانشجویان مجبور نبودند که با من درس بگیرند و همواره به همه دانشجویان احترام گذاشته‌ام. گفتم شاید دانشجویان به این درس علاقه ندارند؛ اما این درس جزو مهمترین درس‌هایشان است و پیش نیاز چندین درس اجباری و اختیاری است. با خودم گفتم شاید فکر می‌کنند این درس به درد آنها نمی‌خورد؛ اما این درس جزو کاربردی‌ترین دروس آنها بود. با خودم گفتم شاید همه آنها ضعیف‌اند و توانایی دریافت، پردازش و آنالیز مطالب ریاضی را ندارند، اما قبلاً در دوره صلاحیت تدریس آموزش دیده بودم که اگر دانشجوی ضعیف هم درس را نفهمیده باشد، اشکال از استاد است. در ضمن برایم سوال بود که چرا دانشجویان سال‌های قبل این مشکل را نداشتند. گفتم شاید انگیزه‌اشان را از دست داده باشند؛ اما چگونه ممکن است که همه به یکباره انگیزه‌اشان را از دست داده باشند. تمام این مطالب در یک کمتر از 1 دقیقه از ذهنم گذشت. واقعاً توانایی هضم این همه موارد را نداشتم و نمی‌دانستم چه کنم. دانشجویان کاملاً سکوت کرده بودند و منتظر عکس‌العمل من بودند. من هم باید خودم را جمع و جور و شرایط را کنترل می‌کردم. به آرامی بلند شدم و با نگاه کردن به وایت برد چند قدم زدم؛ سپس رویم را به دانشجویان کردم و به آنها گفتم چرا از جلسه اول به من نگفتید که مطالب را متوجه نمی‌شوید؛ گفتند رویمان نمی‌شد. خیلی تعجب نکردم، زیرا دانشجویان با من رودربایستی زیادی دارند. با آن که یک ساعت دیگر وقت داشتیم، کلاس را تمام کردم. دو تا از دانشجویان پیش من آمدند و ضمن عذرخواهی گفتند واقعاً چیزی نمی‌فهمند. من پرسیدم چرا متوجه نشدید؟ پاسخ جالبی به من دادند: آنها هم گفتند، نمی‌دانیم چرا. دیگر مطمئن شده بودم که مشکل از من استاد است و نه دانشجویان. به فکر عمیقی فرو رفته بودم و نمی‌دانستم چه کاری باید انجام دهم. تمام تجربیات و آموزه‌هایم زیر سوال رفته بود. دو روز بعد رفتم سر کلاس و با آن که می‌دانستند حضور غیاب نمی‌کنم، همه دانشجویان حضور داشتند. هنوز هیچ راه حلی نیافته بودم و واقعاً نمی‌دانستم چه باید بکنم. به دانشجویان گفتم این فصل درس را فعلاً کنار می‌گذارم و بعداً تمام آن را از ابتدا درس می‌دهم و شروع کردم به تدریس فصل‌های بعدی. در این فصل‌ها مطالب کاربردی زیادی بود. خیلی هم به فرمول‌های پیچیده ریاضی فصل اول نیاز نداشت. مطالب هم خیلی کاربردی بود. نیروهای آئرودینامیکی وارد بر خودرو، هواپیما، موشک و غیره را محاسبه می‌کردم و مثال‌های مختلف زیادی حل می‌کردم. 👈 آدرس کانال TDC: https://eitaa.com/TDCcenter

📣 ادامۀ روایت: استاد هیچی در این چند جلسه نفهمیدیم از سال‌های قبل به تدریج شکل‌های زیبایی از جریان سیال روی و پدیده‌های مختلف جمع آوری کرده و پاورپوینت خوبی تهیه کرده بودم. نمی‌دانم چرا تصمیم گرفته بودم به طور مستقیم نپرسم که آیا فهمیده‌اند یا نه. هر از چندگاهی سوالی از دانشجویان می‌پرسیدم. از آنجایی که می‌دیدم که علاقمند به پاسخگویی هستند و تا حدودی درست هم می‌گویند. قیافه آنها نیز خوشحال به نظر می‌رسید. متوجه شدم که درس را می‌فهمند. از رفتار آنها حس می‌کردم که به درس علاقمند هستند. کمی خیالم راحت شد و دوباره اعتماد به نفس پیدا کردم. خودم را تا سطح آنها پایین آورده بودم و از گفتن مطالب سخت اجتناب می‌کردم. سعی می‌کردم پدیده‌ها را به ساده‌ترین روش بیان کنم. البته همیشه این کار را می‌کردم؛ ولی هنوز نمی‌دانم چرا این اتفاق افتاد. شاید به این دلیل بود که دانشجویان با توجه به شناختی که از من داشتند، انتظار تدریس موارد کاربردی و فنی را دارند و من در آن ابتدا تنها به تئوری پرداخته بودم و آنها را منتظر گذاشته بودم. شاید با اتفاقات جدید و انتظارات زیاد از علم و تکنولوژی برای سریع رسیدن به بالای قله، دانشجویان دیگر حوصله یادگیری ریاضی و تئوری دروس را ندارند و می‌خواهند با میان‌بٌر زودتر به اهدافشان برسند. شاید عدم اعتماد به نفس آنها شده بود و دیگر تلاشی برای یادگیری نکرده و منتظر شکست بودند و من یا جامعه را نیز مسئول شکست خود می‌دانستند. شاید تحولات دوره کرونا، آموزش مجازی، اضطراب و افسردگی، تغییر زیادی در رویکرد آنها ایجاد کرده بود و من معلم نتوانسته‌ بودم، خودم را با آنها تطبیق دهم. شاید انگیزه‌های زیاد کارآفرینی در سال‌های اخیر موجب شده بود که از تئوری پرهیز کنند و سریعتر به کارآفرینی برسند. در هر حال هنوز نمی‎دانم که به چه دلیل وضعیت کلاس خوب شد، ولی تمام تلاشم را می‌کردم که به روش‌های مختلف (بدون کوییز و امتحان) مطمئن بشوم دانشجویان درس را فرا گرفته‌اند و از کلاس راضی هستند. هر چه بود، بسیار خوشحالم که آن لحظه سخت را پشت سر گذاشتم و امیدوارم مجدد تکرار نشود. 👈 آدرس کانال TDC: https://eitaa.com/TDCcenter

کتاب به زبان انگلیسی: How to Be an Effective Teacher in Higher Education 👈 آدرس کانال TDC: https://eitaa.com/TDCcenter