✍بحران حجاب، بحران هنجارها و باورها(بخش اول)٫ مهدی نظری 🔹مسئله حجاب در جامعه ما، از یک اختلاف در رفتار فراتر رفته و به یک بحران در هنجارها و باورها تبدیل شده است. هنجارها به عنوان شیوه‌های عملی و کنش اجتماعی، از ارزش‌ها و باورهای مشترک یک جامعه برمی‌خیزند. تا زمانی که این ارزش‌ها و باورها بین کنشگران یک جامعه توافق داشته باشند، می‌توان بر هنجاری اصرار ورزید و رفتار مخالف آن را ناهنجار تلقی کرد. در این چارچوب، نظریه اسلامی امر به معروف و نهی از منکر معنا پیدا می‌کند، زیرا مبنای مشترکی برای تشخیص معروف و منکر وجود دارد. اما در مسئله حجاب، شاهد اختلال هنجاری هستیم. دیگر نمی‌توان بر توافق جمعی در مورد ارزش و باور مربوط به حجاب تأکید کرد. بخش قابل‌توجهی از جامعه، حجاب را نه به عنوان یک ارزش، بلکه به عنوان محدودیت می‌بیند و نمایش بدن را جلوه‌ای از آزادی فردی می‌داند که ریشه در مبانی انسان شناختی زیست جهان مدرن دارد. این باور به آزادی فردی به نوبه خود هنجارها و شیوه‌های رفتاری متفاوتی را پدید آورده که با هنجارهای اسلامی درباره پوشش تناقض دارند. در چنین وضعیتی، تأکید بر هنجار و ناهنجاری بدون تغییر در باورها و ارزش‌ها، اشتباهی استراتژیک است. تجربه نشان داده است که برخوردهای قهری، نه تنها نتوانسته‌اند این بحران را حل کنند، بلکه بر عمق شکاف‌های اجتماعی افزوده‌اند. 🔸ریشه‌یابی اختلال در انتقال ارزش‌ها اما چرا به چنین نقطه‌ای رسیده‌ایم؟ پاسخ در بی‌توجهی به مراحل اولیه تربیت و انتقال ارزش‌ها نهفته است. ما وقتی به مسئله حجاب می‌رسیم که بحران آشکار شده است، در حالی که حل این مسئله باید از سال‌ها قبل و از نهادهای تربیتی آغاز می‌شد. نهاد مدرسه: آیا نظام آموزشی ما توانسته است ارزش‌های اصیل اسلامی و انسانی را به نسل جدید منتقل کند؟ وقتی مدرسه به ابزاری برای رقابت‌های تحصیلی و حذف عمق تربیتی تبدیل شده، چگونه می‌توان از آن انتظار داشت ارزش‌های جامعه را تثبیت کند؟ خانواده و محله: خانواده‌ها و محلات، زمانی مهم‌ترین نقش را در تربیت نسل‌ها داشتند. اما امروز، خانواده‌ها اغلب خود دچار بحران هویتی‌اند و محلات به نهادهایی منفعل تبدیل شده‌اند. رسانه: رسانه‌ها به جای تقویت فرهنگ اسلامی، بیشتر به بازتاب سبک زندگی مدرن و پسامدرن پرداخته‌اند. آیا ترویج مصرف‌گرایی و الگوهای فرهنگی غربی، مسیری برای تقویت ارزش‌های ماست؟ مساجد: زمانی مساجد مراکز اصلی تربیت و انتقال فرهنگ بودند، اما اکنون این ظرفیت‌ها یا مغفول مانده‌اند یا به شکلی پراکنده و بدون برنامه عمل می‌کنند. در چنین فضایی، نهادهای تربیتی و فرهنگی که باید انتقال‌دهنده سنت و ارزش‌ها به نسل‌های جدید باشند، عملاً تعطیل شده‌اند. و نتیجه این رهاشدگی، نسلی است که با زیست‌جهان مدرن و پسا‌مدرن هم‌هویت شده و در ارزش‌ها و باورهای خود با زیست‌جهان اسلامی فاصله دارد. #قانون_حجاب #زیست_جهان #حکومت_اسلامی #حجاب #تأمل 👇👇 @Taammolate_talabegi

✍بحران حجاب، بحران هنجارها و باورها(بخش دوم)٫ مهدی نظری 🔹سبک زندگی و گذار از زیست‌جهان اسلامی بحث تنها بر سر پوشش نیست. آنچه در پوشش ظاهر می‌شود، تجلی سبک زندگی و جهان‌بینی است. امروز مصرف فرهنگی، سبک تفکر، نحوه زندگی، حتی جزئیاتی چون نوع نوشیدنی و تفریحات افراد، همگی به سبک زندگی مدرن و پسامدرن نزدیک شده‌اند. وقتی افراد در تمام جنبه‌های زندگی خود، ارزش‌های متفاوتی را پذیرفته‌اند، چگونه می‌توان از آنان انتظار داشت در یک مسئله کوچک مانند پوشش، رفتار متفاوتی نشان دهند؟ نمونه‌ای ساده: فردی که در اروپا بزرگ شده و هویت فرهنگی او در آن محیط شکل گرفته، وقتی به ایران آورده شود و با جریمه و اجبار به رعایت حجاب ملزم گردد، تنها تنفر و مقاومت را تجربه خواهد کرد. و این دقیقاً همان احساسی است که امروز بخشی از جامعه، به‌ویژه جوانان، نسبت به سیاست‌های قهری دارند. 🔸نشانه‌های عمیق‌تر از یک بحران سطحی این جمله که دختر جوانی در کلیپی در واکنش به بانوان ناهی از منکر می‌گوید: «من از نسل فاطمه و زینب نیستم، من آریایی هستم»، نمادی از یک تغییر هویتی عمیق است. او تنها از پوشش سخن نمی‌گوید، بلکه به شکلی آشکار اعلام می‌کند که خود را از زیست‌جهان اسلامی جدا کرده و به دنبال هویتی متفاوت است. این جمله را باید جدی گرفت. بحران کنونی، تنها با بگیر و ببند یا جریمه حل نمی‌شود. این بحران ریشه در دهه‌ها غفلت از تربیت فرهنگی، ضعف در انتقال ارزش‌ها، و نادیده گرفتن تغییرات سبک زندگی دارد. ▪️مسیر پیش‌رو: تغییر باورها، نه اجبار هنجارها برای حل این بحران، باید به جای تمرکز بر هنجارهای بیرونی، روی باورها و ارزش‌ها کار کنیم. تغییر هنجار بدون تغییر در باور، سطحی و گذراست. جامعه‌ای که باورهایش تغییر کرده است، با اجبار قابل بازگشت به گذشته نیست. تمرکز ما باید بر سرمایه‌گذاری در نهادهای تربیتی، احیای نقش خانواده، بازنگری در محتوای رسانه‌ها، و استفاده بهینه از ظرفیت مساجد و محلات باشد. در کنار آن، باید به زبان گفت‌وگو و نه اجبار روی آورد. نسل امروز، نسلی است که آزادی فردی برای او یک ارزش بنیادین است. این ارزش را نمی‌توان با قوه قهریه تغییر داد؛ بلکه باید در چارچوبی انسانی و منطقی با آن به تعامل پرداخت. اگر مسیر فعلی ادامه یابد، نه تنها بحران حجاب حل نخواهد شد، بلکه بحران‌های عمیق‌تری در ارزش‌ها و هویت جمعی به وجود خواهد آمد. راه حل، بازگشت به تربیت، بازگشت به گفت‌وگو و بازگشت به درک تحولات زیست‌جهان است. #قانون_حجاب #زیست_جهان #حکومت_اسلامی #حجاب #تأمل 👇👇 @Taammolate_talabegi