🟢 شناسنامه «فقه خوارجی»: ابزارنامه تشخیصی یک پروژه فکری
چگونه می‌توان «کلمة حق یراد بها الباطل» را در دوران معاصر شناسایی کرد؟ ابزار تشخیص یک پروژه فکری که در لباس نقد علمی، به جنگ مبانی می‌رود، چیست؟
مقاله جدید و بنیادین «تنویر»، با معرفی و کالبدشکافی مفهوم کلیدی «فقه خوارجی»، یک چارچوب تحلیلی و «ابزارنامه تشخیصی» مستند برای پاسخ به این پرسش ارائه می‌دهد.
این مقاله نشان می‌دهد که «فقه خوارجی»، نه یک برچسب تاریخی، که یک «روش‌شناسی بیمار» است که با استناد به کلام امیرالمؤمنین(ع) و تحلیل‌های بزرگانی چون امام خمینی، شهید مطهری و شهید بهشتی، با چهار معیار کلیدی قابل شناسایی است.
در این مقاله، این چهار معیار را به تفصیل بررسی کرده‌ایم:
۱. معیار اول: قشری‌گرایی و ظاهرگرایی
(جمود بر پوسته دین و ناتوانی در تفکیک «راهبرد» از «تاکتیک»)
۲. معیار دوم: حق‌گویی با اراده باطل
(استفاده ابزاری از مفاهیم مقدس مانند «عدالت» برای حمله به اصول بالاتر)
۳. معیار سوم: آرمان‌گرایی انتزاعی
(تخطئه هر حکومت واقعی به بهانه یک آرمان دست‌نیافتنی)
۴. معیار چهارم: از تحریف تا جعل
(عبور از تفسیر به رأی و رسیدن به دروغ آشکار برای تخریب رقیب)
برای هر یک از این معیارها، یک «موردکاوی» دقیق از سخنرانی‌ها و آثار محمد سروش محلاتی ارائه شده تا نشان دهد این روش‌شناسی چگونه در عمل پیاده‌سازی می‌شود.
برای مطالعه کامل این شناسنامه و تحلیل مستندات، به لینک زیر مراجعه کنید:
https://tanwir.ir/kharijite-fiqh-a-diagnostic-guide/
#فقه_خوارجی #روش_شناسی #نقد_فکری #سروش_محلاتی #شهید_مطهری #امام_خمینی #تنویر
🔎 @tanwir
🟢 انقلابی گریِ بهشتی یا انقلابی‌نماییِ خوارجی؟
چگونه ممکن است با استناد به شهید بهشتی، تعریفی از «انقلابی بودن» ارائه داد که دقیقاً در تقابل با منطقِ نظام‌ساز ایشان قرار دارد؟
🔸 شهید بهشتی «روحیه انقلابی» را شرط فهم عمیق دین و مقدمه ی «مسئولیت‌پذیری برای ساختن» یک نظام می‌دانست. در مکتب او، انقلابی یک متخصص مؤمن و یک پاسدارِ دغدغه‌مند است که برای حفظ و اصلاح ساختار تلاش می‌کند.
🔸 در مقابل، قرائت دیگری وجود دارد که با تفکیک میان «رهبر قیام» و «رهبر نظام»، انقلابی را به یک «منتقد بیرونی» تقلیل می‌دهد؛ فردی که هویتش در اعتراض به حاکمیت تعریف می‌شود و مسئولیتی در قبال واقعیت‌های سخت حکمرانی ندارد.
🔸 این مقاله نشان می‌دهد که چگونه رویکرد دوم، با وجود ظاهر آرمان‌خواهانه، با بازتولید شاخصه‌های «تفکر خوارجی» (مانند آرمان‌گرایی انتزاعی و حق‌گویی با اراده باطل)، عملاً به تضعیف نظام دینی و تحریف میراث فکری شهید بهشتی می‌انجامد.
🌐 https://tanwir.ir/beheshti-vs-kharijite-revolutionary/
#شهید_بهشتی #فقه_خوارجی #انقلابی_بودن #سروش_محلاتی #تحریف #روش_شناسی
🆔@Tanwir
🟢 آنتی تز انقلاب چگونه ساخته می‌شود؟
بیانات راهبردی رهبر انقلاب در کنگره بزرگداشت میرزای نائینی، واکنشی به یک نبرد فکری جاری بر سر «تفسیر میراث» بود. این مقاله به همین مناسبت، ریشه‌های این نبرد را در هشداری قدیمی‌تر جستجو می‌کند: پروژه «آنتی تز انقلاب از قم» چگونه و با چه روشی ساخته می‌شود؟
🔸 مقاله پیش رو با کالبدشکافی یک مورد مطالعاتی، استدلال می‌کند که فرآیند ساخت یک «آنتی تز»، با یک گام استراتژیک آغاز می‌شود:
«اعلام شکست» نظریه حاکم. سپس با روش «گزینش‌گری هدفمند»، به تاریخ فقه بازگشته و نظریات دوران پیشا-انقلاب را از بستر تاریخی خود خارج کرده و به عنوان «مدل‌های بدیل» معرفی می‌کند.
🔸 این تحلیل نشان می‌دهد که چنین پروژه‌ای صرفاً یک مباحثه آکادمیک باقی نمی‌ماند، بلکه با طرح ادعای «سانسور سیستمی»، به دنبال «عمومی کردن» این بدیل‌ها و تبدیل آن به یک ابزار برای فشار از پایین و به چالش کشیدن بنیان‌های نظری نظام مستقر است.
🔸 در نهایت، مقاله نتیجه می‌گیرد که نبرد فکری اصلی امروز، نبردی بر سر «تفسیر تاریخ» است. آیا تاریخ فقه سیاسی یک «خط تکاملی» است که به امام خمینی (ره) ختم شده، یا «مجموعه‌ای از گزینه‌های بدیل» که می‌توان به آن‌ها بازگشت؟
🌐 https://tanwir.ir/revolution-antithesis/
#آنتی_تز_انقلاب #فقه_سیاسی #میرزای_نائینی #امام_خمینی #روش_شناسی #شهید_بهشتی #سروش_محلاتی
🆔@Tanwir
🟢 استناد به شهید بهشتی برای نفی راه بهشتی؟ | «تقیه» چگونه از استراتژی اقدام به نظریه انفعال تبدیل می‌شود؟
چگونه می‌توان با استناد به یکی از معماران فکری انقلاب، نتیجه‌ای گرفت که در تضاد با روح انقلابی‌گری است؟ این مقاله یک نمونه مطالعاتی دقیق را در این زمینه کالبدشکافی می‌کند.
🔸 مقاله پیش رو، نظریه «تقیه تا ظهور» را که با استناد به شهید بهشتی، محافظه‌کاری و تنزل از آرمان‌ها را تکلیف عصر غیبت می‌داند، بررسی می‌کند. این نوشتار با مراجعه مستقیم به کتاب «تقیه» شهید بهشتی، نشان می‌دهد که چگونه تفکیک بنیادین میان «تقیه خودپایی» (رخصت فردی) و «تقیه هدف‌پایی» (جهاد نهضتی) در این قرائت نادیده گرفته شده است.
🔸 این تحلیل، روش «گزینش‌گری هدفمند» را آشکار می‌سازد که در آن، واژه «محافظه‌کاری» از محتوای جهادی‌اش تهی شده و یک «تاکتیک موقت» برای دوران ضعف، به یک «استراتژی دائمی» برای انفعال تبدیل می‌شود. به عبارت دیگر، نظریه «تقیه به مثابه جهاد» به «تقیه به مثابه دستاویزی برای عدم مبارزه» تقلیل می‌یابد.
🔸 در نهایت، مقاله استدلال می‌کند که این قرائت، با مشروعیت‌زدایی از هر حکومت غیرمعصوم و ایجاد یک بن‌بست نظری، به تضعیف تاب‌آوری ملی می‌انجامد و مصداقی از پروژه «آنتی تز انقلاب» است.
🌐 https://tanwir.ir/taqiyya-antithesis/
نسخه منتشر شده در خبرگزاری فارس:
🌐https://farsnews.ir/tanwir/1761469679803138880
#تقیه #شهید_بهشتی #سروش_محلاتی #آنتی_تز_انقلاب #فقه_سیاسی #روش_شناسی
🆔@Tanwir