#تربیت_در_محیط_آموزشی 🔸وقتی انسان در محیط آموزشی قرار می‏ گیرد، در این محیط به تعلیم و تعلّم که همان «رابطه مربی و شاگرد» است، می‏ پردازد. 🔹این محیط، بالاتر از محیط خانوادگی است. 🔸چون انسان چه بخواهد و چه نخواهد، روحش در ابعاد گوناگون در این محیط شکل می‏ گیرد که بعد این مطلب را بیشتر باز خواهم کرد. در اینجا چند بحث مطرح است که به این‏ها اشاره خواهیم کرد. ادامه دارد https://eitaa.com/Tarbiatm

#تربیت_در_محیط_آموزشی ◀رابطه تعلیم و تربیت در معارف اسلامی 👈بحث اوّل این است که رابطه تعلیم و تربیت چیست؟ 👈و چرا ما این‏ها را کنار هم می‏ گذاریم؟ تعلیم و تعلّم مسأله آموزش است و در کنار آن مسأله تربیت مطرح می‏ شود که ◀عبارت است از  روش گرفتن انسان از غیر و روش دادن به غیر. 🔹 اگر دقت کنیم، می‏ بینیم کسی که تزریق علم می‏ کند و در مقام #مربی و #معلّم قرار می‏ گیرد، در کنار بحث آموزش، به انسانِ مقابل خودش روش #رفتاری و #گفتاری هم می‏ دهد. ◀لذا ما در معارف اسلامی، هم از نظر آیات و هم از نظر روایات، می‏ بینیم که این دو مورد را کنار هم مطرح می‏ کنند. 🔸یعنی هرگاه مسأله تعلیم و تعلّم را مطرح می‏ کنند، در کنارش هم مسأله تربیت که جنبه‏ های تأدیبی و روش دادنی دارد را هم می‏ آوردند. 🔹 در معارف اسلامی این دو مورد را کنار هم می‏ گذارند که این امر نشان می‏ دهد که باید جهتی در کار باشد که من فهرست‏ وار اشاره خواهد شد. https://eitaa.com/Tarbiatm

#تربیت_در_محیط_آموزشی 🔽کنار هم بودن تعلیم و تزکیه در آیات قرآن ما آیات متعددی داریم که در باب تعلیم و تزکیه مطرح شده است که تزکیه همان تربیت نفس است. #مثلاً در سوره بقره دارد: «كَما أَرْسَلْنا فيكُمْ رَسُولاً مِنْكُمْ يَتْلُوا عَلَيْكُمْ آياتِنا وَ يُزَكِّيكُمْ وَ يُعَلِّمُكُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ يُعَلِّمُكُمْ ما لَمْ تَكُونُوا تَعْلَمُون‏». 🔹 این آیه شریفه، سه مأموریت را برای انبیا مطرح می‏ کند؛ 👈 #ماموریت_اوّل: «يَتْلُوا عَلَيْكُمْ آياتِنا»؛ تلاوت آیات الهی است که به طور خلاصه اوّلین هدف و وظیفه انبیاء این است که آنها به ابناء بشر «بیدار باش» می‏ دهند تا آنها را از خواب غفلت بیدار کنند. 🔹وقتی که بشر از خواب غفلت بیدار شد و متوجه انسانیت و جنبه الهی خود شد، 👈 #مأموریت_دوم مطرح می‏ شود که فرمود: «وَ يُزَكِّيكُمْ»؛ یعنی بحث تزکیه را مطرح می‏ کند. حالا که انسان چشم باز کرد و از خواب غفلت بیدار شد، ⬅مسأله #تربیت و #تطهیر نفس مطرح می‏ شود. 🔹این به جهت اهمیت مسأله تربیت نفوس است. بعد از آن هم 👈 #مأموریت_سوم است که می‏ فرماید: «وَ يُعَلِّمُكُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ»؛ این هم جزء مأموریت انبیا است. ✅لذا انبیا هم مأمور به تعلیم انسان‏ها هستند و هم تربیت آنها. https://eitaa.com/Tarbiatm

#تربیت_در_محیط_آموزشی 🔽 تربیت نفوس، اوّلین مأموریت انبیا ✅ در سوره آل‏ عمران آمده است: «لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنينَ إِذْ بَعَثَ فيهِمْ رَسُولاً مِنْ أَنْفُسِهِمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِهِ وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَة» خداوند بر مومنین منّت گذاشت که پیامبری از خودشان برای تلاوت آیات، تزکیه جان‏‏ها و تعلیم کتاب برانگیخت. ✅ آیه دوم سوره جمعه هم که معروف است که می‏ فرماید: «هُوَ الَّذي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولاً مِنْهُمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِهِ وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ» 🔸 از همه این آیات فهمیده می‏ شود که مأموریت اوّلیه انبیا، همین مسأله تربیت و تزکیه نفوس است. ✔ توجه به تربیت، #پیش_از_تشکیل_کلاس_درس 🔄 بحث ما درباره «محیط آموزشی» است. 🔽 #محیط_آموزشی_یعنی_چه؟ 👈هر محیطی که در رابطه با مسأله تعلیم و تعلّم است، داخل در این بحث است. 🔹 مثلاً وقتی می‏ خواهید #کلاسِ_درس درست کنید، بحث تعلیم و تعلّم مطرح است؛ حالا چه می‏ خواهد این کلاس برای #یک_نفر باشد، چه #هزار_نفر. 🔸تعلیم، در کنارش خواه‏ ناخواه تزکیه هم مطرح می‏ باشد. 👈این یک مأموریت الهی است که در هر محیط درسی و تعلیمی، باید بحث تزکیه و تربیت باشد. 👈 شما نگاه کنید که سرآمد مأموریت انبیا در این آیات، مسأله تعلیم و تزکیه است. 🔸🔸لذا می‏ بینیم خداوند در بحث محیط آموزشی که برای انبیای خود ترسیم می‏ کند، این دو مورد را در کنار هم مطرح می‏ کند؛ یعنی #تعلیم_و_تربیت. ⛔ پس به هیچ وجه #جداسازی این دو مقوله صحیح نیست. https://eitaa.com/Tarbiatm

#تربیت_در_محیط_آموزشی 🔹 کنار هم بودن تعلیم و تزکیه در روایات 👈به سراغ روایات برویم. چند روایت به عنوان نمونه : 💬در یک روایت از علی (علیه السلام) آمده است که حضرت خطاب به شخصی فرمود: «يَا مُؤْمِنُ إِنَّ هَذَا الْعِلْمَ وَ الْأَدَبَ ثَمَنُ نَفْسِكَ»؛ ای مومنِ به خدا! آنچه به تو ارزش می‏ دهد #علم و #ادب تو است. حضرت علم و ادب را کنار هم گذاشت و فرمود آنچه که به تو ارزش می‏ دهد تنها «علم» نیست؛ بلکه در کنارش باید ادب و تربیت هم باشد. 👈 «فَاجْتَهِدْ فِي تَعَلُّمِهِمَا»؛ پس در هر دو مورد کوشش کن! یعنی این دو را نباید از یکدیگر جدا کنی. 👈«فَمَا يَزِيدُ مِنْ عِلْمِكَ وَ أَدَبِكَ يَزِيدُ فِي ثَمَنِكَ وَ قَدْرِكَ». 🔸حضرت در اینجا بین «میزان علم و ادب شخص» از یک طرف و «قدر و ارزش او» از طرف دیگر موزانه برقرار کردند؛ 💬می‏ فرمایند هرقدر به علم و ادبت افزوده شود، به ارزش تو افزوده می‏ شود. یعنی این دو مورد در کنار هم به انسان ارزش می‏ دهد. https://eitaa.com/Tarbiatm

#تربیت_در_محیط_آموزشی 👈 #مربیان_با_دقت_بخوانند🔽 🔸در روایتی آمده است که پیغمبر اکرم (صلّی‏ الله‏ علیه‏ وآله‏ و سلّم) معاذ را به یمن فرستادند. حضرت به او مأموریت دادند که از طرف ایشان به آنجا برود و گروهی را سرپرستی کند. پیش از رفتنِ معاذ، حضرت خطاب به او 💬فرمودند: «يَا مُعَاذُ عَلِّمْهُمْ كِتَابَ اللَّهِ وَ أَحْسِنْ أَدَبَهُمْ عَلَى الْأَخْلَاقِ الصَّالِحَةِ». 👈 ای معاذ، به آنها #قرآن یاد بده و #ادبشان را بر اساس #اخلاق_نیکو بیارای. 🔸حضرت به مسأله #تعلیم کتاب و #تربیت، با هم اشاره فرمودند. «وَ أَحْسِنْ أَدَبَهُمْ عَلَى الْأَخْلَاقِ الصَّالِحَةِ». یعنی روش رفتاری و گفتاری خوب و شایسته به آن‏ها بده! 🔹ما احادیث زیادی در این رابطه داریم : از جمله روایتی از علی(علیه السلام) است که حضرت 💬فرمودند: «الْعِلْمُ وِرَاثَةٌ كَرِيمَةٌ وَ الْآدَابُ حُلَلٌ مُجَدَّدَةٌ». می‏ بینید که باز علم و ادب با همدیگر مطرح شده است. https://eitaa.com/Tarbiatm

#تربیت_در_محیط_آموزشی 👈 #علم_و_ادب در کنار یکدیگر، در تمام محیط‏ ها 💬 امام صادق (علیه السلام) فرمودند: «لَا يَزَالُ الْمُؤْمِنُ يُورِثُ أَهْلَ بَيْتِهِ الْعِلْمَ وَ الْأَدَبَ الصَّالِحَ حَتَّى يُدْخِلَهُمُ الْجَنَّةَ». 👈 یعنی مؤمن دائماً برای خاندانش علم و ادب به‏ جا می‏ گذارد تا آنها را به بهشت وارد کند. 👆 این روایت مربوط به محیط خانوادگی است؛ امّا من این را خواندم که بگویم در آنجا هم علم و ادب کنار همدیگر است. 🔸لذا مؤمن این‏ طور است که اوّل برای خاندان خودش «علم» می‏ گذارد و یکی هم «ادب شایسته»؛ 🔹 یعنی هم تعلیم و هم تربیت. در مجموعه معارف ما، چه در آیات و چه در روایات، محیط آموزشی همراه با تربیت مطرح شده است. 🔹 یعنی #محیط_تعلیمی باید همراه با #تربیت باشد 🔸 اینکه می‏ گوییم باید همراه باشند، یعنی این دو باید با هم و دوشادوش هم باشند. https://eitaa.com/Tarbiatm

#تربیت_در_محیط_آموزشی 🔵 تفکیک‏ ناپذیری #محیط_آموزشی از #محیط_تربیتی 🔸در این‏جا مسائل مختلفی مطرح می‏ شود که یک بحث این است که آیا می‏ شود بین تعلیم و تربیت جداسازی کرد یا نه؟ 🔹این مسأله بسیار مهمی است. در حالت عادی و به روش معمولی، یک مربی است و یک متربی؛ مربی به متربی رشته‏ ای از علوم را می‏ آموزد. 🔸 آیا در اینجا می‏ توان گفت که الآن مربی فقط دارد به او علم می‏ آموزد و از نظر تربیتی، هیچ نقشی ندارد؟ 🔹می‏ توانیم این را بگوییم یا نه؟ .... https://eitaa.com/Tarbiatm

#تربیت_در_محیط_آموزشی 🔄 #تیپ_مربی_روی_شاگرد_اثر_دارد! 🔹تربیت در روابط گوناگون مطرح است؛ هم دیداری‏ اش هست، هم شنیداری‏ اش هست، هم رفتاری‏ اش هست. 🔸یعنی متربی تیپ مربی را که می‏ بیند، خواه‏ ناخواه و خودبه‏ خود، در ذهنش ثبت می‏ شود و تأثیر می‏ پذیرد. 🔹مربی می‏ گذرد و می‏ رود ،ولی اثرش را می‏ گذارد و از بین نمی‏ رود و به‏ طور خواه‏ ناخواه تأثیر می‏ گذارد. 🔸 تربیت از عناوین قصدیّه نیست. 🔹 مربی چه در رابطه با نکات دیداری، چه در رابطه با گفتارش و چه در رابطه با اعمالش، بر دانش آموز اثر می‏ گذارد و آن فرد ناخودآگاه از او روش می‏ گیرد؛ 👈 چه #مربی بخواهد و چه نخواهد. 👈 چه #متربی بخواهد و چه نخواهد. 👈هر دو طرف را می گوییم؛ فرقی نمی‏ کند. https://eitaa.com/Tarbiatm

#تربیت_در_محیط_آموزشی 🔴 #تنفّر از مربی #مانع_اثرپذیری 🔹 این مسأله یک استثناء دارد؛ آن هم جایی است که شاگرد خودش را کنار بکشد و در برابر مربی اش جبهه‏ گیری کند. 🔸 و گرنه به‏ طور طبیعی این‏طور نیست و چون شاگردها از مربی تنفّر ندارند تأثیرگذاری مربی بر شاگرد قطعی باشد. 🔹 در شرایط معمول، اثرگذاری و اثرپذیری خواه‏ ناخواه است. 🔸 لذا تعلیم و تربیت دوشادوش یکدیگر است. https://eitaa.com/Tarbiatm

#تربیت_در_محیط_آموزشی 🔵دلیل توصیه بر همنشینی با علمای وارسته 💬روایت از علی (علیه السلام) : «جَالِسِ العُلَمَاءَ يَزدَد عِلمُكَ وَ يَحسُن أدَبُكَ وَ تَزكُ نَفسُكَ». نزد دانشمندان بنشین که به علمت افزوده می‏ شود و ادبت نیکو می‏ گردد و جانت وارسته می‏ شود. 🔵البته علی‏(علیه‏ السلام) «عُلمای وارسته» را مطرح می‏ کند. با همنشینی با اینها هم به عملت افزوده می‏ شود که این مربوط به آن جایی است که جنبه‏ ارادی دارد و تعلیم است، هم به ادبت افزوده می‏ شود که اینجا دیگر ارادی نیست. 🔵 تربیت و مجالست، تفکیک‏ کردنی نیست. 👈 بخواهی، نخواهی #مربی بر روی متربی #اثر می‏ گذارد.

#تربیت_در_محیط_آموزشی 🔵مربی، «الگوی ناخودآگاه» متربی 🔸 یکی از محیط‏ هایی که بر روی انسان اثر دارد و از نظر سازندگی و ساختار روحی انسان اثر قوی هم دارد، #محیط_آموزشی است؛ چه در بُعد عقلانی‏، چه در بُعد نفسانی و چه در بُعد جوارحی. 🔹اگر بخواهیم مطلب را در قالب اصطلاح بریزیم، باید بگوییم آموزش چه از نظر اعتقادی‏، چه از نظر اخلاقی و چه نسبت به جنبه‏ های نفسانی تأثیرگذار است. 🔸#مربی با #ظاهر خود، با #کلام خود، با تمام #رفتارهای خود متربی را تربیت می‏ کند. 🔹یکی از مصادیق رفتار، همان گفتار است. اصلاً گفتار، بخشی از رفتار است. کار گوش شنوایی است؛ کار چشم بینایی است؛ کار زبان هم جنبه‏ های گفتاری است. گفتار، عملِ زبان است. 🔸چون هر یک از اعضای بدن، عملی متناسب با خود دارند که مربی با تمام آنها الگوی متربی است و او را تربیت می‏ کند. https://eitaa.com/Tarbiatm

#تربیت_در_محیط_آموزشی 👈دوران مدرسه؛ اوج دوران تربیتی 👈پس چهارده سال است که در این چهارده سال، روح انسان در ابعاد گوناگون وجودی‏ اش شکل می‏ گیرد و ساختار پیدا می‏ کند؛ از نظر روحی، جسمی، اعتقادی‏ و اخلاقی، تا برسد به عملی‏ که روش رفتار کردن است. ✔تربیت چه بود؟ روش دادن و روش گرفتن بود. 👈سنّ روش دادن در ابعاد گوناگون، چهارده سال است؛ یعنی از هفت سالگی تا بیست و یک سالگی. 👈به‏ طور غالب این‏طور است. این چهارده سال، همان چهارده سالی است که محیط‏ های آموزشی را تشکیل می‏ دهد. 👈این همان چهارده سال است که در روایات آمده است. 👈 اینجا است که تعلیم‏ ها همراه با تربیت‏ ها است؛ خواسته یا ناخواسته. https://eitaa.com/Tarbiatm

#تربیت_در_محیط_آموزشی ✅ علّت اهمیّت محیط آموزشی: «برتری علمی+رابطه محبّتی» 🔸قوی‏ترین اثر تربیتی هم در همین محیط است. 👈حتّی از محیط خانوادگی هم اثرش بیشتر است. 🔹در محیط خانوادگی، رابطه بین فرزند، پدر و مادر، یک رابطه #محبّتی است، یا جنبه‏ های مادی و سرپرستی هم مطرح است. 👈 امّا در این محیط، یک چیز اضافه وجود دارد که غیر رابطه محبّتی است. آن چیزی است که محبّت حاشیه‏ آن  است. آن رابطه « #برتری_علمی » است. ✔ وقتی که این احساس با چاشنی محبّت مخلوط می‏ شود، خیلی مؤثر است. ✅ همین‏ که متربی می‏ گوید «مربی بهتر از من می‏ فمهد»، کافی است که تمام رفتارها، خُلقیات و اعتقاداتش را هم از او بگیرد. https://eitaa.com/Tarbiatm

#تربیت_در_محیط_آموزشی 🔹این‏طور است که وقتی چنین شاگردی به مدرسه می‏ رود، اگر مربی اش بیاید و چهره کذایی درست کند، یا حرکات کذایی داشته باشد و حرف‏های خاصی بزند، شاگرد همیشه خودش را تخطئه می‏کند و می‏ گوید کار او درست است چون او بیشتر از من می‏ فهمد. با خودش می‏ گوید حتماً کار او درست است. 👈 لذا احساس برتری علمی، تأثیر در امور تربیتی دارد و سبب می‏ شود که طرف مقابل از او #روش بگیرد. این عنصر «#برتری_علمی» همان چیزی است که در محیط خانوادگی نیست. #پایان https://eitaa.com/Tarbiatm

#تربیت_در_محیط_آموزشی 🔽 تربیت نفوس، اوّلین مأموریت انبیا ✅ در سوره آل‏ عمران آمده است: «لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنينَ إِذْ بَعَثَ فيهِمْ رَسُولاً مِنْ أَنْفُسِهِمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِهِ وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَة» خداوند بر مومنین منّت گذاشت که پیامبری از خودشان برای تلاوت آیات، تزکیه جان‏‏ها و تعلیم کتاب برانگیخت. ✅ آیه دوم سوره جمعه هم که معروف است که می‏ فرماید: «هُوَ الَّذي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولاً مِنْهُمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِهِ وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ» 🔸 از همه این آیات فهمیده می‏ شود که مأموریت اوّلیه انبیا، همین مسأله تربیت و تزکیه نفوس است. ✔ توجه به تربیت، #پیش_از_تشکیل_کلاس_درس 🔄 بحث ما درباره «محیط آموزشی» است. 🔽 #محیط_آموزشی_یعنی_چه؟ 👈هر محیطی که در رابطه با مسأله تعلیم و تعلّم است، داخل در این بحث است. 🔹 مثلاً وقتی می‏ خواهید #کلاسِ_درس درست کنید، بحث تعلیم و تعلّم مطرح است؛ حالا چه می‏ خواهد این کلاس برای #یک_نفر باشد، چه #هزار_نفر. 🔸تعلیم، در کنارش خواه‏ ناخواه تزکیه هم مطرح می‏ باشد. 👈این یک مأموریت الهی است که در هر محیط درسی و تعلیمی، باید بحث تزکیه و تربیت باشد. 👈 شما نگاه کنید که سرآمد مأموریت انبیا در این آیات، مسأله تعلیم و تزکیه است. 🔸🔸لذا می‏ بینیم خداوند در بحث محیط آموزشی که برای انبیای خود ترسیم می‏ کند، این دو مورد را در کنار هم مطرح می‏ کند؛ یعنی #تعلیم_و_تربیت. ⛔ پس به هیچ وجه #جداسازی این دو مقوله صحیح نیست. https://eitaa.com/Tarbiatm

#تربیت_در_محیط_آموزشی 👈دوران مدرسه؛ اوج دوران تربیتی 👈پس چهارده سال است که در این چهارده سال، روح انسان در ابعاد گوناگون وجودی‏ اش شکل می‏ گیرد و ساختار پیدا می‏ کند؛ از نظر روحی، جسمی، اعتقادی‏ و اخلاقی، تا برسد به عملی‏ که روش رفتار کردن است. ✔تربیت چه بود؟ روش دادن و روش گرفتن بود. 👈سنّ روش دادن در ابعاد گوناگون، چهارده سال است؛ یعنی از هفت سالگی تا بیست و یک سالگی. 👈به‏ طور غالب این‏طور است. این چهارده سال، همان چهارده سالی است که محیط‏ های آموزشی را تشکیل می‏ دهد. 👈این همان چهارده سال است که در روایات آمده است. 👈 اینجا است که تعلیم‏ ها همراه با تربیت‏ ها است؛ خواسته یا ناخواسته. https://eitaa.com/Tarbiatm