┈••••✾•بسمالله الرّحمن الرّحیم•✾•••┈
🔸فضائل اهلبیت علیهم السلام و رویکرد مخالفین
❇️وضع حدیث (بخش دوم)
💠 شیوه و روشهای جعل
روش های وضع حدیث که جاعلان به کار بردهاند متفاوت است که به مهمترین و شایعترین شیوهها اشاره خواهد شد؛
1️⃣ جعل یک حدیث کامل؛
شایعترین شیوه و روش، سرهم کردن کلماتی است که تمام آن کلمات ساختهوپرداخته واضع است که آن را به یکی از معصومین علیهمالسلام نسبت میداد. این شیوه مصداق کامل دروغ بستن بر پیامبر است. برخی از علمای اهل سنت مانند مزّی به نقل از بخاری ماجرای عجیب جعل خطبهی پیامبر توسط عمر بن صبح را اینگونه بیان میکند: علی بن جریر گفت: شنیدم که عمر بن صبح میگفت: من خطبه پیامبر را جعل کردم. (1)
2️⃣درج لفظ در حدیث؛
از دیگر روشهای جاعلان حدیث، اضافهکردن لفظ یا الفاظی در یک حدیث صحیح است. اضافه لفظ، گاه میتواند در ابتدای حدیث، گاه در اثنای حدیث باشد.
«يَا عَلِيُّ إِنَّ الْمَدِينَةَ لا تَصْلُحُ لا بِي وَ بِكَ وَ أَنْتَ مِنِّي بِمَنْزِلَةِ هَارُونَ مِنْ مُوسَى»؛ ای علی! مدینه شهر مدینه زیبنده نیست جز برای من یا برای تو و تو نسبت به من به منزله هارون هستی برای موسی.
ابنحجر مینویسد: قسم دوم حدیث مشهور است اما قسم اول شناخته شده نیست.
یا حدیث مشهور و معروف «أنَا مَدینةُ العِلم وَ عَلیٌ بَابُها»؛ را اینگونه تغییر دادند؛ «انا مدینه العلم و ابوبکر اساسها و عمر حیطانها و عثمان سقفها و معاویه حلقتها». (2)
3️⃣سرقت حدیث؛
در این شیوه، جاعل، حدیثی را که از طریق راوی خاصی ذکر شده را به نام خود یا به نام راوی دیگری نقل کند در این مورد متن حدیث دستنخورده باقی میماند؛ ولی این خود نیز یکی از انواع سرقت است که البته در ادامه به انواع سرقت حدیث اشاره میشود. مواردی وجود دارد که برای یک متن جعل شده سندی ساخته میشود. مانند:
«مَا فِي الْجَنَّةِ شَجَرَةٌ إِلَّا مَكْتُوبٌ عَلَى كُلِّ وَرَقَةٍ: مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ، أَبُو بَكْرٍ الصِّدِّيقُ، عُمَرُ الْفَارُوقُ، عُثْمَانُ ذُو النُّورَيْن»؛ در بهشت هیچ درختی وجود ندارد مگر اینکه بر روی هر برگ آن درخت نوشته شده است محمد رسولالله، ابوبکر صدیق، عمر فاروق و عثمان ذوالنور است.
این حدیث را یحیی بن سعید از یاسین بن معاذ زیّات سرقت کرده این در حالی است که اصل حدیث، جعلی است. (3)
4️⃣موارد دیگری از شیوههای وضع مانند؛ دستکاری در نوشتهها و کتب محدثان و ساخت مجموعهای از احادیث جعلی با سندهای ساختگی را میتوان نام برد. برای عدم اطاله کلام فقط به ذکر آنها اکتفا میشود.
5️⃣ بیشترین کسی که علیه او حدیث جعل شد، امیرالمؤمنین علیه السلام است. ابن ابی الحدید معتزلی در شرح نهجالبلاغه از ابوجعفر اسکافی نقل میکند:
معاویه گروهی از صحابه و تابعین را مأمور کرد تا روایات ناپسند را علیه علی جعل کنند که در بر دارنده نقض، طعنه و باعث بیزاری از آن حضرت شود و برای حضرت روایاتی را جعل کردند که مورد رضایت معاویه بود. (۴)
6️⃣از جمله جاعلان و وضّاعان مشهور میتوان به؛ ابوهریره، عمرو عاص، مغیره بن شعبه، عروه بن زبیر، مره همدانی، اسود بن یزید، مسروق اجدع، ابو وائل شقیق، ابوعبدالرحمن سلّمی، قیس بن مزاحم و سعید بن مسیب، زهری، مکحول و حریز بن عثمان و ... اشاره کرد.
والله المستعان
ادامه دارد...
✍️ابوالفضل تشتزر
________________________________
پینوشت
(1) المزی، جمال الدین، «تهذیب الکمال فی أسماء الرجال»، ج 21، ص 398.
(2) الغدير، ج7 ، ص 198.
(3) رفیعی محمدی، ناصر، «درسنامه وضع حدیث»، 168 به نقل از کتاب الوضع فی الحدیث، ج 2، ص 41.
(۴)شرح نهجالبلاغه، ج ۴، ص۶۳.
🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸
╔═∞══❀🔷•○🔶○🔷❀══∞═╗
تار، کانالی برای تأمل در تاریخ و حدیث
https://eitaa.com/Tarnote
╚═∞══❀🔸•○🔹○🔸❀══∞═╝
┈••••✾•بسمالله الرّحمن الرّحیم•✾•••┈
🔸فضائل اهلبیت علیهم السلام و رویکرد مخالفین
❇️مشابهسازی
1⃣اقدام دیگر مخالفین نسبت به فضائل اهلبیت، مشابهسازی روایاتی بود که پیامبر در مقام و منزلت اهلبیت بیان کرده بود. اتخاذ این رویکرد به دلیل آنکه انکار برخی از فضائل، قدری مشکل بود و ممکن نبود آن احادیث را محو نمود لذا ترفند مشابهسازی را در پیش گرفتند.
2⃣ مخالفین خصوصاً بنی امیه تلاش مذبوحانهای کردند تا فضائلی که خاص اهلبیت هستند را برای خلفا یا برخی از صحابه و زنان پیامبر منتسب کنند. معاویه از کارگزاران خود خواست از مردم بخواهند تا روایتی در فضیلت صحابه و خلفای سهگانه جعل کنند تا اینکه در فضیلت امیرالمؤمنین علیه السلام حدیثی نباشد مگر اینکه روایتی همانند آن در فضل خلفای نخستین مشابه بیاورند.
3⃣به عنوان نمونه به دو مورد، ذیلا اشاره خواهد شد ؛
🔸 روایت «الْحَسَنُ وَ الْحُسَيْنُ سَيِّدَا شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّة» در منابع اهل سنت و هم در منابع شیعه به حد تواتر ذکر شده است. بنی امیه، مشابه این روایت مشهور را در حق ابوبکر و عمر، معادل و مشابهسازی کردهاند.
حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ حُجْرٍ، أَخْبَرَنَا الْوَلِيدُ بْنُ مُحَمَّدٍ الْمُوَقَّرِيُّ، عَنْ الزُّهْرِيِّ، عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ ، عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ، قَالَ: «كُنْتُ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ سَلَّمَ إِذْ طَلَعَ أَبُو بَكْرٍ وَ عُمَرُ، فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ سَلَّمَ : «هَذَانِ سَيِّدَا كُهُولِ أَهْلِ الْجَنَّةِ مِنْ الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ إِلَّا النَّبِيِّينَ وَ الْمُرْسَلِينَ يَا، عَلِيُّ لَا تُخْبِرْهُمَا»
🔸ماجرای «ولادت امیرالمومنین علیه السلام در کعبه» را که یکی از اختصاصات حضرت هست، در منابع حدیثی و تاریخی بسیاری منعکس گردیده است. من جمله حاکم نیشابوری از علمای اهل سنت میگوید: ولادت علی در خانه خدا یکی از گزارشهای متواتر است. (۱)
در برابر فضیلت و منقبت ذکرشده که به نقل حاکم نیشابوری از گزارشهای متواتر است، برخی این فضیلت را به "حکیم بن حزام" نیز نسبت دادهاند. مسلم نیشابوری در صحیح خود نقل میکند که حکیم بن حزام در خانه خدا متولد شد.
قال مسلم بن الحجاج: ولد حكيم بن حزام في جوف الكعبة وعاش مائة وعشرين سنة (۲)
والله المستعان
ادامه دارد...
✍️ابوالفضل تشتزر
____________________________
پینوشت
۱. مستدرک حاکم نیشابوری، ج۳، ص ۴۸۳.
۲. صحيح مسلم، ج ٥، مسلم النيسابوري، ص ١١.
🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸
تار؛ کانالی برای تأمل در تاریخ و حدیث
https://eitaa.com/Tarnote
┈••••✾•بسمالله الرّحمن الرّحیم•✾•••┈
✅«یا علی» گفتن هنگام برخاستن
🔸معاویه، بدعتگذار سبّ و لعن امیرالمؤمنین علی علیهالسلام است. معاویه و دودمان او یعنی بنی امیه، سالها تلاش کردند بغض و کینهی امیرالمؤمنین علی علیهالسلام را بین مردم نهادینه کنند.
🔹 آنها برای رسیدن به این هدف، کارهای متعددی مانند؛
۱. ارسال بخشنامه به سراسر بلاد اسلامی برای لعن حضرت علیهالسلام.
۲. پرداخت هزینههای هنگفت به راویان برای جعل حدیث در مذمت و منقصت حضرت علیهالسلام.
۳. قتل عام و شکنجه محبّین حضرت علیهالسلام.
۴. منع از نام گذاری فرزندان به نام «علی».
و در آخر هر کاری که موجب نفرت مردم از امیرالمؤمنین علیهالسلام شود.
🔸در این مدت طولانی و غمبار، اهل بیت علیهمالسلام، علما و شیعیان برای مبارزه با این بدعت شوم بیکار ننشسته و تمام توان خود را برای خنثی کردن این توطئه به کار میبستند. یکی از شروط صلح امام حسن علیهالسلام با معاویه، این بود که علی علیه السلام در قنوت نمازها لعن نشود.
🔹به نظر میرسد این که هنگام برخاستن «یا علی» گفته میشود خود یک نوع مبارزه با این بدعتهای اموی باشد (که گذشتگان شیعه آن را نهادینه کردهاند) چرا که در تاریخ ذکر شده است، هیچ یک از بنیامیه از جای خود بلند نمیشد مگر اینکه نعوذ باللّه به حضرت علیهالسلام، ناسزا میگفتند.
«حدثنا محمد بن على ثنا الحسين بن محمد بن حماد ثنا عمرو بن عثمان ثنا خالد ابن يزيد عن جعونة قال: كان لا يقوم أحد من بنى أمية إلا سب عليا».
✍ابوالفضل تشتزر
________________________________
🌿پی نوشت:
تاریخ دمشق، ج 5، ص96
حلیة الأولیاء و طبقات الأصفیاء، ج ۵، ص ۳۲۲
الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج 10، ص: 402
🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸
تار؛ کانالی برای تأمل در تاریخ و حدیث
https://eitaa.com/Tarnote
┈••••✾•بسمالله الرّحمن الرّحیم•✾•••┈
✅دلایل عَمرو بن حَمِق خُزاعی برای بیعت با امیرالمؤمنین علیهالسلام
🔺عمرو بن حمق، از اصحاب رسول خدا صلیاللهعلیهوآله، شیفته و دلدادهی امیرالمؤمنین علیهالسلام بود. او در تمام جنگهای حضرت شرکت داشت به عبارتی فدایی و جان بر کف حضرت بود.
🔺او دلیل شیفتگی خود را به حضرت اینگونه بیان میدارد:
یا علی به خدا قسم به خاطر اینکه بین من و تو دوستی و نزدیکی است و یا به خاطر پول و یا به خاطر پست و مقام که بخواهم به واسطه آن اسمم بزرگ شود تو را اجابت و با تو بیعت نکردم بلکه به دلیل آنکه؛
1⃣ تو (علی علیه السلام) پسر عموی پیامبر صلی الله علیه و آله هستی.
2⃣ اولین کسی هستی که به او ایمان آوردی.
3⃣ همسر حضرت فاطمه سلام الله علیها سیدهی زنان امت هستی.
4⃣ پدر فرزندانِ ذریهی پیامبر صلیاللهعلیهوآله هستی.
5⃣ با عظمتترین مرد در میان مهاجرین هستی که بیشترین سهم در جهاد (در راه خدا) را داری.
امیرالمؤمنین علیهالسلام او را دعا کرد و فرمود: ای کاش صد نفر مثل تو در لشکرم داشتم.
قال عمرو بن الحمق: إني و اللّه يا أمير المؤمنين ما أجبتك و لا بايعتك على قرابة بيني و بينك، و لا إرادة مال تؤتينيه، و لا التماس سلطان يرفع ذكري به، و لكن أجبتك لخمس خصال: أنك ابن عمّ رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله. و أوّل من آمن به. و زوج سيّدة نساء الأمة فاطمة بنت محمد صلّى اللّه عليه و آله. و أبو الذرية التي بقيت فينا من رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله. و أعظم رجل من المهاجرين سهما في الجهاد ... فقال أمير المؤمنين: اللهم نوّر قلبه بالتّقى، و اهده إلى صراط مستقيم، ليت أنّ في جندي مائة مثلك.
✍ ابوالفضل تشتزر
____________________________
موسوعة التاريخ الاسلامي، الشيخ محمد هادي الیوسفی الغروی، ج 5، ص80.
وقعة صفين، ص 103، 104.
#عمروبن_حمق
🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸
تار؛ کانالی برای تأمل در تاریخ و حدیث
https://eitaa.com/Tarnote
┈••••✾•بسمالله الرّحمن الرّحیم•✾•••┈
✅نازم به دیدار یار
🔺شجاع، جسور، ثروتمند و عثمانی مذهب بود. از امیرالمؤمنین علیه السلام و فرزندان طاهرش دوری میجست. حتی در آخرین سفری که از حج بر میگشت تا میتوانست خود را از امام حسین علیه السلام دور گرفت. ناگریز در یکی از منازل (استراحتگاه) به توقف شد جایی که حسین بن علی علیه السلام منزل کرده بود.
🔺حضرت به دنبالش فرستاد تا با او صحبت کند. دُلهَم (دیلم) زن او گفت: زهیر چه جوابی به رسول خدا خواهی داشت اگر فرستاده حسین بن علی علیه السلام را جواب ندهی؟!
🔺 به دیدار که رفت عثمانی مذهب بود وقت برگشت عاشق و شیفته حضرت شده بود. نگاه حضرت با زهیر بن قین چه کرد؟ خدا میداند. دستور داد تا خیمه خود را به کنار خیمهگاه حضرت منتقل کنند و از همانجا (منطقه زَرُود) به امام پیوست.
🔺یک گوشهٔ چشم تو مرا از دو جهان بس
ای گردش چشمان تو سرچشمهٔ هستی
✍ ابوالفضل تشتزر
________________________________
🌿پی نوشت:
الدِّينَوري، أبو حنيفة، الاخبار الطوال، ص 246.
بلاذری، انساب الاشراف ج۳، ص۱۶۷.
طبری، تاریخ الطبری، ج۴، ص۲۹۸.
شعر: محمدجواد غفورزاده
🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸
تار؛ کانالی برای تأمل در تاریخ و حدیث
https://eitaa.com/Tarnote