2. تغییر موضع: افراد بصیر هر چند ممکن است در شرایط خاصّی در انواع شبهات بیفتند و در مسیر فتنه ها قرار گیرند ولی به محض بازشناسی و تمییز حق از باطل، مسیر خود را تغییر داده و در حمایت از حق، موضع می گیرند. در نهج البلاغه به نمونه هایی از این افراد برمی خوریم. حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام به هنگام افشای سیاست استعماری و شیطانی معاویه، می نویسد: گروهی از مردم را با فریبها و شیطنتهای خود به هلاکت کشاندی و در موج جهالت غرقشان کردی در حدی که تاریکی های جهالت و غرور آنها را فرا گرفت از راه حق بیراهه رفتند مگر اندکی از آگاهان که مسیر خود را تغییر دادند، و پس از آن که تو رإ؛ششذ00 پشناختند از تو جدا شدند و از یاری کردن تو به سوی خدا گریختند، زیرا تو آنان را به کار دشواری واداشتی و از راه راست منحرف شان ساختی.(همان، نامه 32، ص 538) https://eitaa.com/a_fatemi24/1325

3. حرکت سنجیده: انسان بصیر، هدفمندانه حرکت می کند و بدون ارزیابی دقیق و دوراندیشانه، وارد میدان عمل نمی شود. امام امیرالمؤمنین در این باره فرمود: (شخص بابصیرت) پس از آن که با چشم دل ببیند، سرآغاز کارش دانستن این نکته است که آیا کاری که انجام می دهد به سود او است یا زیانش؟ اگر به سود اوست پیش برود و اگر به زیانش، در همان آغاز بازایستد زیرا کوشش بی دانش، حرکت در بیراهه را می ماند که رهروش هر چه پیشتر رود از هدف و مقصود خویش دورتر افتد. اما کسی که با آگاهی عمل می کند، به مانند کسی است که بر راه روشنی گام می نهد و پیش می رود. (با توجه به این هشدار) هر صاحب بینشی باید در حال خویش بنگرد و ببیند که در روند پیشرفت است یا پسگرد.(همان، خطبه 154) https://eitaa.com/a_fatemi24/1325

4. مشاوره: انسان بصیر، هر چند ممکن است در موضوعی بیندیشد و به نقطه مثبتی برسد و دست به اقدام زند ولی چه بسا در مواردی نتواند ابعاد موضوع را به درستی بسنجد. در این صورت لازم است با همفکران خود به مشاوره و تبادل رأی بپردازد زیرا که تبادل افکار، سبب باروری اندیشه ها می شود و از این راه می توان به حقایق تازه ای دست یافت و به خطاهای فکری پی بُرد؛ چنانکه حضرت علی علیه السلام می فرماید: مَنِ اسْتَقْبَلَ وُجُوهَ الْآراءِ عَرَفَ مَواقِعَ الْخَطاء(نهج البلاغه، حکمت 173) هر آن که از آراء گوناگون استقبال کند، مواضع خطا را بازشناسد. و نیز فرمود: وَالْاِسْتِشارَةُ عینُ الْهِدایةِ وَ قَدْ خاطَرَ مَنِ اسْتَغْنی بِرَأْیهِ(همان، حکمت 211) مشورت چشم هدایت است آن که با رأی خود، احساس بی نیازی کند به کام خطر درافتد https://eitaa.com/a_fatemi24/1325

5. زمان شناسی: صاحب بصیرت، زمان شناس و جریان شناس است. زمان شناسی یک شاخص روشن دارد و آن واقف بودن به حوادث سیاسی و اجتماعی و شناخت مبدأ، مسیر و مقصد آنهاست. با این تراز، می توان مقدار زمان شناسی اشخاص را به دست آورد اگر از حوادثی که رخ داده شگفت زده شد معلوم می شود که هنوز زمان خود را نشناخته و همچنان با مسائل جاری جامعه بیگانه است و اگر رویدادها او را به شگفت وانداشت و حوادث مهم را بسان مسائل ساری و عادی تلقّی نمود، معلوم می شود که او با زمان خود آشناست در حدی که گویا وقوع چنین پدیده هایی را انتظار می کشیده است. امیرمؤمنان علی بن ابی طالب علیه السلام می فرماید: اَعْرَفُ النّاسِ بِالزَّمانِ مَنْ لَمْ یتَعَجَّبْ مِنْ أحْداثِهِ(تصنیف غررالحکم، ص 480، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول) آگاه ترین مردم، نسبت به روزگار، کسی است که از پیشامدهایش شگفت زده نمی شود. فرد بصیر، مسائل جاری جامعه و مشکلات سیاسی روز را با مبانی و قواعد کلی انطباق می دهد و دچار شبهات و فتنه ها نمی گردد https://eitaa.com/a_fatemi24/1325

6. دشمن شناسی: شناخت دشمن از مظاهر بصیربودن است. قرآن کریم در آیات بسیاری در مورد دشمن شناسی سخن گفته و پیروانش را به آن تشویق و ترغیب نموده است. رسول اسلام صلی الله وعلیه وآله نیز در این باره هشدار داده و فرموده است: اَلا اِنَّ اَعْقَلَ النَّاسِ عَبْدٌ عَرَفَ رَبَّهُ فَاطاعَهُ وَ عَرَفَ عَدُوَّهُ فَعَصاهُ(بحارالانوار، ج 77، ص 179) بدانید عاقل ترین مردمان کسی است که پروردگار خود را بشناسد و او را فرمان برد و دشمنش را نیز بشناسد و با او به مخالفت برخیزد. امیرمؤمنان علی بن ابی طالب علیه السلام نیز افزون بر توصیه زیاد نسبت به شناخت دشمن، برخی از خصیصه های دشمن خطرناک را بازگو فرموده است: اَکبَرُ الاَعْداءِ اَخْفاهُمْ مَکیدَةً(مستدرک نهج البلاغه) بزرگ ترین دشمنان، کسانی هستند که حیله و مکر خود را مخفی می دارند. آن حضرت علاوه بر بیان ویژگی های دشمن دینی، در مواردی، چهره برخی از آنان را نشان داده و به مسلمانان معرفی می کرد از جمله آنهاست »حسن بصری« که حضرت از او به عنوان »سامری امت اسلامی« نام برد.(برای توضیح بیشتر ر. ک. دشمن شناسی، سیدرضا تقوی دامغانی، ص 43 - 53) مباحث دشمن شناسی 👇 https://eitaa.com/ammaar_gonabad/303

به مناسبت نهم دی بصیرت در نهج البلاغه 👇👇 🔺چهار نکته در اهمیت بصیرت https://eitaa.com/a_fatemi24/1337 🔺چهار عامل بصیرت https://eitaa.com/a_fatemi24/1332 🔺سه مانع بصیرت https://eitaa.com/a_fatemi24/1337 🔺شش نشانه بصیرت https://eitaa.com/a_fatemi24/1341 👌اهمیت بصیرت در جامعه https://eitaa.com/fatemi222/11654

🔹➖🔹➖🔹➖🔹➖🔹➖🔹➖🔹 #بصیرت َ🌹 و قَالَ علی ( عليه السلام ) : قَدْ أَضَاءَ الصُّبْحُ لِذِي عَيْنَيْنِ 🌹و درود خدا بر او فرمود: صبحگاهان، براي آنكه #دوچشم_بينا دارد روشن است. ♦️نهج البلاغه، حکمت ۱۶۹♦️ https://eitaa.com/a_fatemi24/1325

💢 نکوهش طمع و دلبستگی به دنیا 💠 امام علی علیه السلام فرمودند: 🍃 ... الْأَمَانِيُّ تُعْمِي أَعْيُنَ الْبَصَائِرِ. 🔹... آرزو ها، چشمان بصیرت را کور می کنند. 📚 حکمت 275 نهج البلاغه https://eitaa.com/a_fatemi24/1325