هدایت شده از کانال رسمی آیت الله العظمی جوادی آملی
💠 امتحان الهی و خوسازی
🔹 گاهی انسان در همین دوران امتحان ساخته می شود و نمی داند! گاهی مثلاً در حال عادی است، گرچه حال عادی هم حال #امتحان_الهی است ـ طبق بحث های قبل ـ دوران سلامت هم دوران ابتلاست؛ انسان یا مبتلا به سلامت است یا مبتلا به مرض هر دو ابتلا و امتحان است ولی آن اندازه كه در دوران ابتلای مصطلح ساخته می شود، به آن اندازه در دوران سلامت ساخته نمی شود.
🔹 در كلمات قصار، عظمت امتحان و #فایده_امتحان را اینچنین بیان فرمود. كلمات قصار حضرت امیر(سلام الله علیه) شماره 273 فرمود: «اِعْلَموا عِلْماً یقِیناً اِنَّ اللَّهَ لَمْ یجْعَلْ لِلْعَبْدِ - وَ إِنْ عَظُمَتْ حِیلَتُهُ، وَاشْتَدَّتْ طِلْبَتُهُ، وَ قَوِیتْ مَكِیدَتُهُ - أَكْثَرَ مِمَّا سُمِّی لَهُ فِی الذِّكْرِ الْحَكِیمِ» تا به اینجا كه فرمود: «وَ رُبَّ مُنْعَمٍ عَلَیهِ مُسْتَدْرَجٌ بِالنُّعْمَی وَ رُبَّ مُبْتَلی مَصْنُوعٌ لَهُ بِالْبَلْوَی»؛ فرمود چه بسا افرادی كه در نعمت به سر می برند و این برای آنها جنبه استدراجی دارد، این در حقیقت اكرام آنها نیست [بلكه] این رها كردن آنهاست و سرگرم كردن آنها به لذت های زودگذر است و چه بسا افرادی كه مبتلا شدند و دارند ساخته می شوند «رُبَّ مُنْعَمٍ عَلَیهِ مُسْتَدْرَجٌ»؛ یعنی چه بسا افرادی كه خدا منعم است و آنها منعمٌ علیه اند و این انعام #استدراج است، می خواهد درجه درجه و كم كم اینها را بگیرد كه فرمود: «كَمْ مِنْ مُسْتَدْرَجٍ بِالْإِحْسَانِ إِلَیهِ».[1] برخی در حال نعمت اند ولی درجه درجه دارند سقوط می كنند و برخی در #امتحان_الهی هستند و دارند ساخته می شوند، فرمود: «و رُبَّ مُنْعَمٍ عَلَیهِ مُسْتَدْرَجٌ» كه مشمول «بل نستدرجهم» است «وَ رُبَّ مُبْتَلی مَصْنُوعٌ لَهُ»؛[2] بعضی افرادند كه مبتلا هستند دارند مصنوع می شوند یعنی ساخته می شوند.
🔹 در آن نامه ای كه حضرت امیر (سلام الله علیه) برای معاویه نوشت مرقوم فرمود: «فَإِنَّا صَنَائِعُ رَبِّنَا وَ اَلنَّاسُ بَعْدُ صَنَائِعُ لَنَا»[3] صنیع پروردگار ما هستیم؛ یعنی در هیچ مكتبی ما ساخته نشدیم، ما فقط در #مكتب_وحی و #غیب_الهی به بار آمدیم، در آن كارگاه ساخته شدیم، ما برای حق ساخته شدیم و در #دستگاه_الهی پرورش یافتیم، دیگران برای ما پرورش می یابند و پرورش یافتگان ما هم هستند. در این بیان نورانی حضرت امیر(سلام الله علیه) فرمود كه عده ای دارند امتحان می شوند تا ساخته بشوند و قدر آن امتحان را هم باید بدانند پس «رُبَّ مُبْتَلی مَصْنُوعٌ لَهُ بِالْبَلْوَی»؛ كه با امتحان دارند ساخته می شوند. بنابراین اصل امتحان به عنوان #سنت_الهی هست كه مایه پرورش انسان ها خواهد بود ﴿لَتُبْلَوُنَّ فی أَمْوالِكُمْ وَ أَنْفُسِكُمْ﴾ این امتحان هست.
[1] . نهجالبلاغه، حكمت 116.
[2] . نهجالبلاغه، حكمت 273.
[3] . نهجالبلاغه، نامه 28.
#صنع_الهی
#سنت_الهی
#استدراج
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 درس تفسیر سوره مبارکه آل عمران ـ جلسه 308
تاریخ: 1370
🆔 @a_javadiamoli_esra
هدایت شده از کانال رسمی آیت الله العظمی جوادی آملی
💠 امتحان با احجار
🔹 درباره کعبه هم [حضرت امیر سلام الله علیه] بیانی دارند که خدای سبحان مردم را امتحان کرد به احجاری که «لَا تَضُرُّ وَ لَا تَنْفَع»، حتی خود «حجرالاسود»! فرمود خدای سبحان مردم را #امتحان کرد به کعبه و طواف کعبه و نماز گذاشتن به طرف #کعبه و امثال آن: «بِأَحْجَارٍ لَا تَضُرُّ وَ لَا تَنْفَع».
🔹 مرحوم صدوق (رضوان الله علیه) را خدا غریق رحمت کند! در من لا یحضر الفقیه این بیان لطیف را دارد که یک وقت دشمن می خواهد بساط کعبه را برچیند، این ﴿وَ أَرْسَلَ عَلَیهِمْ طَیراً أَبَابِیلَ﴾[1] به حیات او خاتمه می دهد؛ اما یک وقت ابن زبیری است که در برابر سیدالشهداء (سَلَامُ اللَّهِ عَلَیه) و در برابر امام سجاد (سَلَامُ اللَّهِ عَلَیه)، یعنی با امام زمان خود درگیر است؛ او رفته درون کعبه متحصن شده است! همان خدایی که یک وقت اجازه نداد #ابرهه با فیل بیاید و به این کعبه آسیب برساند، همان خدا اجازه داد که اموی روی کوه ابوقبیس منجنیق بگذارند و این کعبه را ویران کنند، تا #ابن_زبیر را بگیرند و اعدام بکنند، بعد هم کعبه را می سازند. فرمایش مرحوم صدوق این است که کعبه را بعد می سازند، آنها که نیامدند کعبه را از بین ببرند! آمدند ابن زبیر را بگیرند، کعبه أحجاری دارد که دوباره ساخته می شود.[2]بنابراین اگر ما خواستیم ببینیم کعبه مهم است یا امام، در این گونه از مواقع می فهمیم #امام به مراتب #بالاتر_از_کعبه است، برای اینکه کعبه را دوباره می سازند.
🔹 در اینجا فرمود: «أَ لَا تَرَوْنَ أَنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ اخْتَبَرَ الْأَوَّلِینَ مِنْ لَدُنْ آدَمَ صَلَوٰاتُ اللهُ عَلَیهِ إِلَی الْآخِرِینَ مِنْ هَذَا الْعَالَمِ بِأَحْجَارٍ لَا تَضُرُّ وَ لَا تَنْفَعُ وَ لَا تُبْصِرُ وَ لَا تَسْمَعُ فَجَعَلَهَا بَیتَهُ الْحَرَامَ الَّذِی جَعَلَهُ [اللَّهُ] لِلنَّاسِ قِیاماً ثُمَ وَضَعَهُ بِأَوْعَرِ بِقَاعِ الْأَرْضِ حَجَراً وَ أَقَلِّ نَتَائِقِ الدُّنْیا مَدَراً وَ أَضْیقِ بُطُونِ الْأَوْدِیةِ قُطْراً بَینَ جِبَالٍ خَشِنَةٍ»؛[3] فرمود کعبه تازه که درنیامد از زمان وجود مبارک آدم (سَلَامُ اللَّهِ عَلَیه) بود؛ فرمود خداوند از آدم تا کنون و «إلیٰ قِیامَ الْقِیامَة» بشر را به خانه ای امتحان کرد، با یک سلسله سنگ هایی که «لَا تَضُرُّ وَ لَا تَنْفَع» و جنس ارزشی به آن صورت که طلا و نقره باشد نیست، این #امتحان_الهی است که آدم در برابر ذات اقدس الهی خاضع و مطیع است یا به دنبال «ذَهَب» و «فِضّه» می گردد. فرمود اگر می خواست هم خانه زرّین درست می کرد و هم در بهترین آب و هوا، در حالی در بدترین آب و هوا و با همین سنگ سیاه مردم را آزمود، پس #نظام_ارزشی چیزی دیگر است! عمده آن است که در معرفت شناسی بگوییم: «اَلْمُوجُودُ عَلیٰ قِسْمِین إمّا مُجرد وَ إمّا مادّی، اَلعِلمُ عَلیٰ قِسْمِین إمّا حِسّی وَ تَجْرِبی وَ إمّا تَجْرِیدی»، قهراً ارزش ها هم بر این اساس فرق می کند.
[1]. سوره فیل, آیه3.
[2]. من لا یحضره الفقیه، ج2، ص249؛ «...أَبْرَهَةُ بْنُ الصَّبَّاحِ الْحِمْیرِی لِیهْدِمَهُ فَأَرْسَلَ اللَّهُ ﴿عَلَیهِمْ طَیراً أَبابِیلَ ٭ تَرْمِیهِمْ بِحِجارَةٍ مِنْ سِجِّیلٍ ٭ فَجَعَلَهُمْ كَعَصْفٍ مَأْكُولٍ﴾ وَ إِنَّمَا لَمْ یجْرِ عَلَی الْحَجَّاجِ مَا جَرَی عَلَی تُبَّعٍ وَ أَصْحَابِ الْفِیلِ لِأَنَّ قَصْدَ الْحَجَّاجِ لَمْ یكُنْ إِلَی هَدْمِ الْكَعْبَةِ إِنَّمَا كَانَ قَصْدُهُ إِلَی ابْنِ الزُّبَیرِ وَ كَانَ ضِدّاً لِصَاحِبِ الْحَقِّ فَلَمَّا اسْتَجَارَ بِالْكَعْبَةِ أَرَادَ اللَّهُ أَنْ یبَینَ لِلنَّاسِ أَنَّهُ لَمْ یجِرْهُ فَأَمْهَلَ مِنْ هَدْمِهَا عَلَیهِ».
[3]. نهج البلاغة(للصبحی صالح), خطبه192.
#بنای_كعبه_توسط_حضرت_آدم_سلام_الله_علیه
#ارزش_امام_وکعبه
#مبنای_نظام_ارزشی
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 سوره مبارکه زخرف جلسه 18
تاریخ: 1394/10/26
🆔 @a_javadiamoli_esra