💠 برتری تقوا بر عقیده و علم
🔹 چگونه تقوا که [در سوره مباركه «حج» آمده]: ﴿لكِنْ ینالُهُ التَّقْوی﴾،[1] بالاتر از پیام سوره مباركه «فاطر» است که ﴿إِلَیهِ یصْعَدُ الْكَلِمُ الطَّیبُ وَ الْعَمَلُ الصَّالِحُ﴾،[2] «كَلِم طیب» كه #عقیده_و_علم است چگونه پایین تر از #تقواست، با اینكه در سوره «فاطر» ثابت شد كه عمل صالح سكوی پَرِش «كلم طیب» است؟! ﴿إِلَیهِ یصْعَدُ الْكَلِمُ الطَّیبُ﴾؛ اگر این ﴿الْكَلِمُ الطَّیبُ﴾، «العقیدة الطیبه» بخواهد صعود كند و پرواز كند، سكّوی پرش آن چیست؟ ﴿وَ الْعَمَلُ الصَّالِحُ یرْفَعُهُ﴾؛ عمل صالح از پشت سر به منزله سكّوی پَرِش «كَلِم طیب» است، چون «كَلِم طیب» اگر سكّوی پَرِشی به نام #عمل_صالح نداشته باشد، رشد نمی كند.
🔹 ثابت شد كه عمل صالح #سكوی_پرش اعتقادات است، حالا چگونه عمل صالحی كه سكّوی پرش است، از «كَلِم طیب»ی كه اعتقادات و #علوم_عالیه است، بالاتر می شود كه در سوره «حج» آمده تقوا #نائل می شود، ولی در سوره «فاطر» آمده «كَلِم طیب» #صاعد میشود. صعود یعنی به طرف «الله» می رسد، نِیل یعنی می رسد؛ آیه سوره «حج» كجا و آیه سوره «فاطر» كجا!
🔹 سرّش آن است كه بیان تقوا را در كتاب های اخلاقی ملاحظه فرمودید، همان طوری كه توبه سه قسم است: توبه عام است, توبه خاص و توبه اخص; #تقوا هم این چنین است.
كدرج التّوب مراتب التّقی *** من حرمة أو حلٍّ أو دون اللّقا[3]
این بیان لطیف #حكیم_سبزواری در بخش اخلاقیات حكمت منظومه است که ایشان در آنجا بیان كردند تقوا مثل درجه توبه سه قسم است: یك #تقوای_عام است كه همه آن را باید داشته باشند، پرهیز از گناه است; یك #تقوای_خاص است كه پرهیز از بسیاری از امور حلال است; یك #تقوای_اخص است كه پرهیز از «مادون الله» است «كدرج التّوب مراتب التّقی»؛ همان طوری كه توبه سه درجه دارد، مراتب تقوا هم سه مرحله است «من حرمة أو حلّ أو دون اللّقا». تقوای عام از كار حرام است، تقوای خاص از خیلی از امور محلَّل است, تقوای اخص از غیر لقاست. كسانی كه به اوج تقوا رسیدند آنچه غیر #لقای_الهی است، از آن صرف نظر می كنند؛ متّقی هستند و می كوشند كه غیر از «لقاء الله» چیزی نداشته باشند كه «مَا كُنْتُ أَعْبُدُ رَبّاً لَمْ أَرَهُ»،[4] آن تقوای اخص است كه از «كَلِم طیب» می گذرد, نائل می شود و «كَلِم طیب» در مرحله صعود می ماند.
[1]. سوره حج, آیه37.
[2]. سوره فاطر, آیه10.
[3]. شرح المنظومه، ج5، ص377.
[4]. الکافی(ط ـ اسلامی)، ج1، ص98.
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 سوره صافات ـ جلسه 25
تاریخ: 1393/01/26
🆔 @a_javadiamoli_esra