📚خطر التقاط برای حوزه انقلابی ❇️حدود دو دهه است که در میان فعالان فرهنگی جبهه انقلاب دغدغه فرخنده حل مسأله و ارتباط با مسائل عینی اذهان را به خود مشغول کرده است. تفسیری سطحی و ناصواب از این امر متعالی، سبب فراموشی یا حداقل به حاشیه راندن مباحث معرفتی گردید، تا آنجا که هر بحث مبنایی با برچسب انتزاعی بودن به حاشیه رانده شد. ✳️در این سالها بی اعتنایی یا بی مهری به مسائل بنیادین، هیچ مسأله عینی نظام را حل نکرد، بلکه فقط باعث شد برخی مباحث غربی از سوی عده ای، با رویکرد مذهبی و ولایی مطرح شود. محض نمونه، روزگاری باید در محافل روشنفکری خطر نگاه اگزیستانسیالیستی و ایمان گرایانه را یادآور میشدیم، اکنون در برخی منسوبین به حوزه های علمیه با افتخار از تقدم ایمان بر معرفت سخن گفته میشود و با این ادعا که این دیدگاه با ایمان گرایی متفاوت است، مساله را حل شده می بینند. جمعی که مرادشان حسن و قبح عقلی را شرک و بت پرستی و واقع نمایی در معارف دینی را بنیان برانداز ایمان میداند، مدعی حل مشکلات عینی نظام و طراحی علم دینی هستند و حکمت صدرایی را متهم به ناکارآمدی میکنند. کسی نپرسید مدلی که ریشه در این مبانی ناواقع گرایانه دارد، کدام مشکل واقعی و عینی را میتواند حل کند؟ ❇️سالهای نخست انقلاب جریان روشنفکری با طرح معمای رابطه هست و باید، استنباط علوم هنجاری از علوم توصیفی را مغالطه شمرد و عمار انقلاب، دقیقترین پاسخ را با تکیه بر ضرورت بالقیاس، به مشتاقان حل مساله نظر و عمل هدیه کرد. امروز جوانانی، بدون آنکه از مضمون این نظریه سترگ مطلع باشند، آن را در ارتباط بخشی بین فلسفه و عمل، ناکارآمد توصیف میکنند. ✳️در دهه هفتاد باید تمایز بین تساهل و تسامح را با شریعت سمحه و سهله نبوی یادآور میشدیم، اکنون باید تذکر دهیم تساهل و مدارا هر دو ترجمه تلورانس هستند. نمیتوان یکی را الهی و دیگری را باطل معرفی کرد. عده دیگری تلاش میکنند با جزء نگری در عبارات علامه طباطبایی، تقدم گرایش بر معرفت را به او نسبت دهند و وی را به نفع خویش مصادره کنند، غافل از آنکه علامه حتی ملکات را به علم برمیگرداند و نمیتوان سخن او را با ادعای ویلیام جیمز یکسان دانست. عده ای دیگر با شعار تبلیغ دین، تأکید بر مبانی را زاید میدانند و کارکردها و ابعاد شورانگیز دین را برجسته میکنند، بی آنکه مرز این دیدگاه با پراگماتیسم و شورمندی «مشتاقی و مهجوری» را توضیح دهند. ❇️حسرت اصلی از اینجاست که این صداها همگی از حوزویان مکتب امامین انقلاب برمیخیزد. همین میزان تجربه تلخ کافی است که در مسیر خود تجدیدنظر کنیم، هیچ مدل عینی و عملیاتی گسسته از مبانی معرفتی آن نیست، بیش از این حوزه انقلابی را در معرض خطر سطحی نگری و التقاط قرار ندهیم. #حوزه_انقلابی 👤عبدالله محمدی عضو هیئت علمی موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران https://eitaa.com/abmohammadi👤