هدایت شده از محمدی
📚منظومه فکری (6)
📝نفی احکام فردی در اسلام 📕با توجه به سریان توحید در تمام اجزای دین، مفاهیم مختلف دینی قطعاتی مستقل و غیرمرتبط با یکدیگر نیستند. بلکه اجزایی پیوسته هستند که در اثر ربط به توحید، با یکدیگر نیز مرتبط میشوند.
📕هدف دین تنها متعبد شدن تک تک آحاد جامعه نیست. هدف اصلی دین اقامه توحید در جامعه است. (مقام معظم رهبری، 18/2/98) بنابراین تمام اجزای دین حتی مباحث فقهی به ظاهر فردی، پیچیدگی های عقلی و انتزاعی، دستورات اخلاقی باید بر محور همین هدف معنا شوند. با توجه به همین نکته، از منظر حضرت امام(ره) در اسلام هیچ حکم فردی نداریم.
📌«بىاستثنا دعوتهاى خدا حتى در آن چيزهايى كه وظايف شخصى افراد است، روابط شخصى افراد بين خود و خدا، از معناى اجتماعى و سياسى برخوردار است. »(صحیفه امام ج18 ص422)
📕در نظر ابتدایی احکام اجتماعی دین عبارتند از امر به معروف ونهی از منکر، جهاد، نماز جمعه و جماعت و ... ولی در نظر اسلام جامع نگر، خصوصی ترین و شخصی ترین روابط افراد، در حقیقت اموری اجتماعی هستند. حتی مناجاتهای نیمه شب ماه رمضان نیز احکامی اجتماعی و سیاسی هستند. مرحوم امام(ره) درتبیین اجتماعی بودن این نکته میفرمایند خواندن این مناجاتها ولو در خلوت روحیه بندگی را بالا برده، ترس از مرگ کاهش می یابد، حب جاه و مقام را از بین میبرد. این صفات در تمام فعالیتهای اجتماعی اثرگذار است. امام انس و خلوت شبانه را نیز با جهاد مرتبط میکند:
📌همان که دعای کمیل، دعای شعبانیه، دعای سمات را میخواند، شمشیر هم میکشد»( تفسیر سوره حمد، جلسه سوم)
📝در نتیجه کسانی که اهل جهاد فرهنگی هستند، بیش از دیگران محتاج مناجات نیمه شب و اشک سحر هستند.
📝در نگرش منظومه وار ، اجزای دین، نه جزایری گسسته بلکه حقایقی به هم پیوسته هستند. حتی مناجات نیمه شب نیز در جهاد اثرگذار است.
👤عبدالله محمدی
استادیار مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران
#منظومه #فکری
#اسلام #اجتماعی
📕 موعود موجود
📌همه ساله در آستانه نیمه شعبان سالروز ولادت با برکت امام زمان(عج) مباحث معرفتی متنوعی شکل میگیرد که یکی از آنها اعتقاد به موعود باوری در ادیان است. لکن ویژگی برجسته شیعه در این اعتقاد، باور به امام حیّ است که در بین ایشان زندگی میکند و از احوال آنها باخبر است و در مشکلات دستگیرشان.
اما اعتقاد به زنده بودن یا نبودن موعود چه تأثیری دارد؟
🔶ولتر ترنس استیس از فیلسوفان معاصر، در کتاب «دین و نگرش نوین» درباره زمینه های الحاد بخش عظیمی از اروپا در قرون اخیر سوال میکند. او نظریه نیوتن را یکی از عوامل معرفی میکند و میگوید با اینکه نظریه نیوتن وجود خدا را به عنوان علت فاعلی پذیرفت، او را به عنوان علت غایی انکار کرد. خدایی بازنشسته که تدبیری در جهان ندارد. ساعت سازی لاهوتی که تماشاگر صرف است. ایمان مردم با چنین خدایی تقویت نمیشود بلکه مردم خدایی را میپرستند که از احوالشان با خبر باشد، دعایشان را بشنوند و از ایشان دستگیری کند.
اکنون با این مقدمه آثار اعتقاد به منجی حیّ یا موعود موجود را در سخنان رهبر انقلاب دنبال میکنیم:
1️⃣امید: شیعیان با اعتقاد به اینکه امام مهدی در بین مردم زنده بوده و دردهای ایشان را احساس میکند از سطح امید به یک آرزوی موهوم فاصله گرفته و در انتظار واقعیتی عینی هستند.( بیانات در سالروز میلاد امام زمان(عج)، 27/5/1387.)
2️⃣تقویت معنویت: انسان معتقد به امام زمان(عج) چون با مركز تفضّلات الهى و كانون شعاعِ رحمت حق، رابطهاى روحى برقرار مىكند، توفيق بيشترى براى برخوردارى از وسايل عروج معنوی و تقرب الىاللَّه دارد. به همين دلیل اهل معنا در توسّلات معنوى خود، امام زمان(عج) را مورد توجّه دائمى قرار داده و به آن حضرت توسّل مىجويند. نفس پيوند قلبى با ایشان انسان را عروج و رشد مىدهد.( بیانات در سالروز میلاد امام زمان(عج)، 17/10/1374)
3️⃣ تقویت روحیه مبارزه و نفی بی تفاوتی: اعتقاد به امام حاضر در میان مردم مانع تسلیم شدن و بی تفاوتی ایشان است.(همان)
📝آری، نه توحید از امامت گسسته است و نه ایمان و مبارزه، مستقل از مبانی تئوریک؛ و این است پرتوی از منظومه فکری اسلام به حمل شایع.
🖍پی نوشت: موعود موجود نام کتابی از آیت الله جوادی آملی درباره امام عصر(عج) است.
#منظومه #فکری #موعودباوری 👤عبدالله محمدی، عضو هیئت علمی مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران https://eitaa.com/abmohammadi