مستند #عراقچگونهاراکشد(۱)
ابوالفضل عباسیبانے-۲۹ دی ۱۴۰۲
دیروز این مستند زیبا را در فرهنگسرای شهر دیدم و از لحظهلحظه فیلم بهرهمند شدم و از بسیاری صحنههای آن لذت بردم.
این فیلم برای منی که سالهاست در حوزه اراکشناسی تحقیق میکنم و هیچکتابی نبوده که پژوهشگرانه و هدفمند نخوانده باشم، جذابیتی دوچندان داشت.
اگرچه فقط یکبار و آنهم در اواخر فیلم به باستانی بودن واژه اراک بهصورت گذرا اشاره میکند که با حمله اعراب به عراق تبدیل شده، ولی بیشتر تمرکز فیلم بر شهر سلطانآباد است و اراک ۲۰۰ سال اخیر.
نگارنده بهعنوان کسی که قائل به نظریه #اراکبزرگ است و مرزهای آن ابتدا در سال ۱۳۱۷ و همزمان با افتتاح راهآهن سراسری در ایستگاه فوزیه و بهدستور رضاشاه در ابعاد سلطانآباد کوچک شد و سپس با مرکز استان شدن آن در سال ۱۳۵۶ در مرزهای استان مرکزی محدود گردید، جایی نوشتهام:
برای من که بهصورت تخصصی بر حوزه استانشناسی متمرکز شده و کتب تاریخی مرتبط با منطقه عراق عجم(اراکبزرگ) را بارها و بارها خوانده و یادداشتبرداری کرده و عصاره آنها را در کتاب #ازایراکتااراک گرد آوردهام برخی از دورههای تاریک این سرزمین #روشن شده، با دیدن این فیلم این روشنایی رنگ واقعیت گرفت بهویژه اینکه تصور! میکنم برخی از اعضای حلقه مشاورین نویسنده و کارگردان (دکترشاهحسینی) که نام و تصویرشان در فیلم بود موافق این بخش از نگاه من نباشند. که اگر چنین نبود، اشاره به این بخش از تاریخ سرزمین #ایراک میتوانست اثربخشی فیلم را در شناخت بیشتر اراک و ریشهیابیِ بخش زیادی از #واگرایی حاکم بر استان صدچندان کند، چرا که دراینباره با جناب شاهحسینی بهتفصیل گفتگو کرده بودم.
به هر روی کارگردان ترجیح داده بر شهر سلطانآباد (اراک) تمرکز و این شهر را از جنبههای مختلف واکاوی کند که البته برای مخاطب عام مفید و جذاب است، لیکن برای پژوهشگران ریشهیابی واگرایی دردآور حاکم بر این استان اهمیت بیشتری دارد تا شناخت صرف و یا روایت محض.
اراک البته که #روایتگر میخواهد و این فیلم رسالت خود از بخش معاصر آن را بهخوبی ایفا کرده و از این جهت به دوست هنرمندم دکتر شاهحسینی دستمریزاد میگویم ولی اگر بشود در همین فیلم که هنوز به اکران عمومی نرسیده (اینکه چنین هدفی دارد یا نه نمیدانم) وجه تسمیه دورهای از تاریخ این سرزمین که از #ایراک به #عراقعجم و سپس به #اراک شدن طی کرده را در کمتر از یک دقیقه روایت کند قطعا تاثیر بهسزایی در دستیابی به شناخت بیشتر آن دارد.
ادامه دارد
#آگاهی، سرآغاز خردمندی است.
https://zil.ink/abolfazlabbasibani