«به بهانه ۲۲ بهمن» ✍ احمد اولیایی 🔸«مَناسِک گزار» (rite of passage) را مردم‌شناس هلندی به نام ون جنپ  (Van Gennep) در سال ۱۹۰۸م مطرح کرد. ادبیات «آیین تشرف» (initiation) هم تقریبا مشابه ادبیات مناسک گذار است. مناسک و آیین هایی که انسان را از مرحله ای به مرحله دیگر عبور می دهد و انسان در مسیر رشد و تکامل از جایی به جایی می گذرد. «بلوغ» یکی از این گذرگاه هاست. 🔸ویکتور ترنر مردم‌شناس اسکاتلندی چهار مرحله را در این مناسک نام می برد که مرحله چهارم، مرحله انسجام است. فارغ از نقدهایی که به ادبیات غربی مناسک گذار وجود دارد، من میخواهم از این مقوله برای راهپیمایی ۲۲بهمن وام بگیرم؛ 🔹شاید برای برخی نظاره کنندگان، راهپیمایی ۲۲ بهمن یک حرکت تکراری است که هرساله فقط تکرار می شود اما برای حاضرین یکی از مهم ترین مناسک و آیین ها ست که نه فقط ریشه ملی بلکه ریشه دینی دارد. بله، تکرار ظاهراً ملال آور است اما اگر دقیق بنگریم، جامعه پویا است و حرکت دارد. حرکت، تغییر ایجاد می کند و تغییر، مانع تکرار است. لذا هرچند ۲۲ بهمن همیشه از نظر زمانی ۲۲ بهمن است اما هر بار بر نقطه ای از «گذر اجتماعی» ایستاده است. 🔹پس از اغتشاشات امسال، اکنون جامعه ایرانی قرارست در آیین راهپیمایی روز پیروزی انقلاب اسلامی، از «بحران» که از مراحل چهارگانه ترنر است، گذر کند و وارد مرحله «انسجام» گردد. نه بدین معنا که انسجامی نبوده بلکه از آنجهت که راهپیمایی از جنس شعایر است، این انسجام باید بازنمایی هم شود. 🔸 این گذر نوعی «تشرف» جامعه ایرانی به مرحله بلوغ اجتماعی است. بلوغی که هر سال تکرارش تکرار ملال آور نیست بلکه از جنس تکرار «فبأی آلاء ربکما تکذبان» و یادآور نعمت انقلاب اسلامی است. 🔸جامعه ای که هر سال بالغ تر می شود و با آیینی ملی و الهی تعظیم شعائر می کند و نعمت انقلاب اسلامی را مکرراً به خود یادآور می شود. 🔹پس حضور آحاد اعضای جامعه ایرانی، به مثابه رکن قوام بخش این آیین گذار و تشرف، امری لازم و طبیعتاً ستودنی ست. @ahmad_olyaei

#گزارش ✍ امروز توفیق داشتم در جلسه هم اندیشی برخی حوزویان با دبیر جدید شورای عالی انقلاب فرهنگی جناب حجت الاسلام و المسلمین خسروپناه حضور داشته باشم. 🔹این جلسه که امشب، شنبه بیست و دوم بهمن ماه به مدت سه ساعت در محل شورای حوزوی شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار شد، دبیر شورا انتقادات و پیشنهادهای اندیشمندان را شنیدند. 🔸برخی از اعزه حاضر در جلسه؛ حجج اسلام و آقایان: پارسانیا، روستاآزاد، دشتی، فراتی، الویری، وافی، رنجبر، اکبری، مهدوی، هاشمیان، ظریفیان، شمس. (از القاب و سمت ها فاکتور گرفتم. تعداد اندکی هم احتمالا ذکر نشدند). 🔵اهم مطالب مطروحه: ◀️فقه باید مزیت رقابتی خود را نشان دهد تا نهادها مانند شورای عالی انقلاب فرهنگی بتوانند آن ها را بکار گیرند. ◀️طرح هایی توسط برخی نهادها مانند مبنا انجام شده که میتواند مورد استفاده قرار گیرد مانند طرح وزارت خانواده. ◀️فقر فرهنگی در بسیاری از مناطق کشور دیده می شود. امکانات فرهنگی مانند مدارس نیز عادلانه توزیع نشده. ◀️باید شفافیت در سیاست ها و بودجه های فرهنگی مانند بودجه حوزه ایجاد شود. ◀️شورا اساسا بودجه ندارد و بودجه ها در اختیار نهادهاست لذا آنها لزوما تبعیت ندارند از شورا. ◀️باید شورا وضعیت شناسی فرهنگی دقیق داشته باشد.تغافل نکند.همچنین سلایق مختلف دخیل در شورا شوند. ◀️رابطه سیاست و فرهنگ نادیده گرفته شده است.شورا بشدت سیاسی شده و با قدرت سیاسی میخواهد فرهنگ را مدیریت کند. ◀️فرهنگ اساسا اکنون برای مردم دغدغه نیست.باید دغدغه سازی شود تا بتوان کار فرهنگی کرد. ◀️دبیرخانه، هماهنگی های داخلی شورا را تقویت کند. وظیفه اصلی شورا نیز هدایت فرهنگی باید باشد. ◀️ایراداتی به شورای معین و نحوه تصویب مصوبات و کیفیت آن ها وارد است که باید بررسی شود. ◀️حوزه اگر بخواهد به شورا کمک کند باید پژوهشگاه هایش را به اندیشکده ها برای حل مسأله تبدیل کند. ◀️شورا ابتدا برای حل مسائل دانشگاه تأسیس شد اما اکنون باید برود به سمت حل مسایل آموزش و پرورش و نسل دانش آموز. ◀️مشکلات بروکراتیک اجرایی مصوبات شورا باید حل و فصل شود. (نکته: فرمایشات خوب بسیاری بیان شد اما من فقط به بعضی از آن ها اشاره کردم. و این، فقط اشاره بود نه بیان کامل) ✅نکاتی که به ذهن حقیر رسید و عرض کردم؛ 🔹دبیرخانه باید برای اصلاح ادراک عمومی و نخبگانی نسبت به شورا از طریق رسانه و هم اندیشی اقدام کند. 🔹بحث پیوست فرهنگی برای برنامه های غیر فرهنگی روی زمین مانده است. 🔹نوع سیاستگذاری از عمودی باید بعضا به سیاستگذاری افقی تغییر کند. 🔹اسناد باید عملیاتی تر، قابل سنجش و واقعی تر تهیه شوند. ✅اما مهم ترین دستاورد این جلسات، ارتقای نفس فرهنگ گفتگو و شنیدن است. بنظر می رسد شنیدن انتقادات از طرف مسئولین، حتی اگر پیگیری نشود می تواند برای منتقدین همدلی ایجاد کند. #شورای_عالی_انقلاب_فرهنگی @ahmad_olyaei

#کرسی_آزاد_اندیشی 🔹انقلاب اسلامی و عدالت اجتماعی 🗓 تاریخ: ۲۴ بهمن ماه ۱۴۰۱ 🕰 زمان: ساعت ۱۱ تا ۱۲:۳۰ 🚪مکان: سالن اجتماعات مدرسه کریمه #عدالت #جهاد_تبیین @ahmad_olyaei

#ویدئو عنوان؛ حکمرانی عادلانه در فرهنگ ارائه دهنده: احمد اولیایی از سلسله نشست های علمی حکمرانی در قرآن ( صد و شصتمین نشست) زمان: شنبه 7 آبان ماه 1401 📒پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی @ahmad_olyaei

🔻توسط کارگروه آموزش عالی مرکز تحقیقات مجلس شورای اسلامی ⏱ چهارشنبه ۲۶ بهمن ماه ۱۴۰۱ ساعت ۱۶:۳۰ 📍 مرکز تحقیقات مجلس شورای اسلامی خیابان سمیه، خیابان رجایی لینک حضور مجازی؛ https://www.skyroom.online/ch/m.faghih64/cmir @ahmad_olyaei

✍ دقیقا در همان زمانی که یأس، آسیب شناسی حداکثری، مسأله یابی افراطی و سیاه دیدن، بخش قابل توجهی از تحلیل و ارتکاز برخی از اندیشمندان و پژوهشگران را فرا گرفته، مردم اما بسیار خواص گونه کنشگری می کنند. فهم این کنشگری گفتگو هایی را می طلبد. #هم_اندیشی «فهم کنشگری اجتماعی سیاسی مردم در وضعیت های دشوار» 🌐 لینک مجازی dte.bz/scscenter @ahmad_olyaei

#ماه_شعبان #مقام_معظم_رهبری #مناجات_شعبانیه ✍امير المؤمنين على عليه السّلام اِنْتَهِزُوا فُرَصَ اَلْخَيْرِ فَإِنَّهَا تَمُرُّ مَرَّ اَلسَّحَاب فرصتهاى خیر را غنیمت شمارید، همانا آنها چون ابر مى گذرند. @ahmad_olyaei

#مصاحبه 📽 گعده های حوزوی به جای رسانه های حوزوی! 📽 ماهیت حوزه، مبتنی بر حضور است. ⬅️ وضعیت شناسی رسانه های حوزوی در گفتگوی #صدای_حوزه با احمد اولیایی https://eitaa.com/sedayehowzeh/36900 @ahmad_olyaei

#ویدئو 🔹امید دانا که تقریبا می شود برای او عبارت معلوم الحال را بکار برد، از کلیپ سه دقیقه ای ما بر علیه دکتر آرش حیدری بر آشفته است. 🔸دکتر آرش حیدری چندی پیش در مصاحبه با روزنامه هم میهن مطالبی در توجیه و فلسفه اغتشاشات داشت و کلیپی سه دقیقه ای از آن مصاحبه بسیار دیده شد. با توجه به عدم پاسخگویی دیگران احساس تکلیف کردم و نکاتی را در همان قالب رسانه ای و در سه دقیقه، در پاسخ به دکتر حیدری منتشر کردم. قطعا ایراداتی به عرائض ما وارد است اما تصور میکنم این پاسخگویی رسانه ای مفید فایده بوده که از قبیل امید دانا را بر آشفته است. 🔹ذکر این نکته نیز لازم است که در واکنش های رسانه ای گاهی صرف پاسخ ولو ناتمام، فوایدی دارد. و قالب های کوتاه رسانه ای کشش بحث عمیق علمی را ندارد. 🔸قطعا باید به جای ما، اندیشمندان علوم اجتماعی در پاسخ علمی تر به این دست افاضات علمی کنشگری داشته باشند. #اغتشاشات @ahmad_olyaei

#مصاحبه 🎤مصاحبه شونده: احمد اولیایی 🎙مصاحبه کننده: خبرگزاری ایکنا ◀️موضوع: متاورس 🗓 تاریخ انعکاس مصاحبه: ۴ اسفندماه ۱۴۰۱ 🔹متاورس شاید فعلا یک ایده باشد اما کم ترین فاصله را تا تحقق دارد. 🔸«حس حضور»؛ آنچیزی ست که متاورس به ارمغان خواهد آورد! 🔹 عدم تعلق از پیامدهای فرهنگی متاورس خواهد بود. 🔸احتمالا مالکیت و حریم خصوصی در متاورس دچار چالش و یا بازتعریف شوند. مشروح مصاحبه در لینک؛ 🌐 https://iqna.ir/00HIa4 #متاورس #فرهنگ @ahmad_olyaei

«پیام رسانه ای»؛ پیشنهادی برای کنشگران رسانه ای در وضعیت کنونی ✍ احمد اولیایی 🔸از بیان مقوله «بازسازی انقلابی ساختار فرهنگ» توسط مقام معظم رهبری، مدت ها می گذرد. بعضا از کلمه بازسازی، اینگونه برداشت کردند که باید نهادها و سازمان های بزرگ فرهنگی را ادغام کنند و مانند این ها. و حال آنکه مجددا خود رهبری معظم تبیین کردند که «منظور از ساختار، ساختار فرهنگی جامعه و ذهنیت و فرهنگ حاکم بر آن و در یک کلام نرم‌افزاری است که افراد جامعه بر اساس آن در زندگی فردی و جمعی خود عمل می‌کنند.»  🔹بازسازی انقلابی ساختار فرهنگی بازگشت به گزاره ها و پیام های حاکم و بنیادینی ست که اگر در جان مخاطب نفوذ کند، او گویی واکسیناسیون فرهنگی انجام داده و در برابر تهاجمات فرهنگی مقاومت می کند. 🔸اکنون که بحمدلله فعالیت رسانه های انقلابی و دلسوز و انسان_رسانه هایی که دغدغه کمک به نظام دارند رونق دارد، شاید گفتگو در باب چگونگی کنش انقلابی_رسانه ای در شرایطی که جامعه نیاز به بازسازی پیام ارتباطی و رسانه ای دارد، راهگشا باشد. 🔹بعضی پیام ها و گزاره هایی که در وضعیت کنونی ایران می تواند مؤثر باشد؛ _ پیام و گزاره «امید اجتماعی». _ پیام و گزاره «ما می توانیم». _ پیام و گزاره «همدلی». _ پیام و گزاره «امتحانات اجتماعی». 🔹این پیام ها برخی از همان گزاره های انقلابی حاکم بر اذهان است که می تواند از طریق رسانه ملی، مبلغان و افراد رسانه ای و فعالان فضای مجازی به مردم مخابره شود. دشمن که اکنون در یک همگرایی شدید رسانه ای متحد شده دقیقا عکس همین پیام ها را مخابره می کند؛ ناامیدی، انزجار، نتوانستن، سیاهی و ... . 🔸حال که در بخش اجرا، مسئولان ما در تلاش برای حل معضلات اقتصادی و ... هستند، رسانه ها نباید بدون پیام مشخص، کنشگری کنند. فرض کنید رسانه ملی در تولیداتش امید را به عنوان پیام اصلی بگنجاند. مبلغان مجازی و سنتی همدلی و وفاق را ترویج کنند و رسانه های مجازی هم توانستن و مانند این. درین صورت حتی اگر مشکلات اقتصادی و... ادامه پیدا کند مردم با روحیه و امید بالاتر در کنار مسولین خواهند بود. 🔸 پیشنهاد می شود نهادهایی مانند رسانه ملی، معاونت تبلیغ حوزه علمیه، معاونت تبلیغ دفتر تبلیغات، سازمان تبلیغات و کانال دارها و انسان_ رسانه ها هر کدام یک گزاره انقلابی که انقلاب اسلامی آن را برای ما به ارمغان آورد، انتخاب و در ماه رمضان در دستور کار خود قرار دهند؛ بدین معنا که پیام محوری آن رسانه و مبلغ شود. (واضح است که این، یک ایده اولیه است اما اگر خواهان داشته باشد می شود آن را بسط داد و کاربردی کرد). @ahmad_olyaei

#سخنرانی #ولادت_حضرت_علی_اکبر_علیه_السلام 🗓۱۲ اسفند ۱۴۰۲- دهم شعبان مکان: هیئت حضرت علی اکبر علیه السلام_قم @ahmad_olyaei

«به بهانه سریال حبیب» 🔹سه واژه Output, outcome و impact واژه هایی پرکاربرد و مهم در ارزیابی پروژه هستند. واژه Output همان خروجی کار است که نوعی عینیت دارد و شاید بگوییم همان محصول است. Outcome اشاره به ثمره کار دارد و impact ناظر به پیامدهاست. 🔸این عبارات عمدتا در ادبیات اقتصادی و مدیریت استفاده می شوند اما شاید بتوان برای یک تولید رسانه ای مانند فیلم هم از آن ها بهره برد. درینصورت، خروجی قابل نمایش یک فیلم می شود output، پیامی که از ساخت آن فیلم مد نظر فیلمساز بوده می شود outcome و اثرات دیگر آن فیلم در جامعه که لزوما مد نظر فیلمساز نبوده اما در جامعه ایجاد می شود، همان impact خواهد بود. 🔹این روزها شاهد پخش سریال حبیب از شبکه دو سیما هستیم؛ یک درام جنگی، محصول مشترک ایران و سوریه که وضعیت مردم این کشور در زمان داعش و حضور مستشاری و اطلاعاتی جمهوری اسلامی ایران در سوریه را به تصویر می کشد. 🔸پیام مقاومت، اهمیت امنیت، رذالت و‌ خباثت داعش، کمک ایران در نابودی داعش و ... از جمله پیام های مشخص سریال حبیب است که می توان آن ها را ذیل outcome تعریف کرد. پیام های خوبی که قطعا برای مخاطب مفید است. 🔹اما تمام این ها عرض شد تا برسیم به impact این سریال. اکنون که جامعه ایرانی با بی توجهی برخی از شهروندان به مقوله حجاب روبروست و اساسا انگاره غلط عدم الزام حجاب در ذهن بعضی شکل گرفته است، این سریال که چند بازیگر زن سوری بی حجاب در آن بازی می کنند می تواند به نوعی عادی سازی بی حجابی را در جامعه رقم بزند. اثری که لزوما مد نظر فیلم ساز نبوده اما با توجه به شرایط زمینه ای و اجتماعی جامعه، از سریال بجای می ماند. به ویژه وقتی این چند بازیگر زن سوری با موهای بلند، آرایش و حتی بینی عمل شده و صورت های پروتز شده در این سریال بازی می کنند. 🔹 قبلا نیز سریال های سوری و عربی پخش شده از تلویزیون ایران، از باب همین مقوله حجاب با اعتراضاتی مواجه شد. شاید علت این است که بی حجابی زن های مسلمان درین قبیل سریال ها و بی حجابی زنان در فیلم و سریال های غربی متفاوت بوده و به نوع دیگری جلوه می کند. 🔸 در یک جمله باید گفت؛ زمان پخش یک فیلم یا سریال می تواند impact هایی داشته باشد که موجب نادیده شدن آثار اصلی مدنظر یا همان outcome ها شود. #تلویزیون #رسانه #فرهنگ @ahmad_olyaei

فایل صوتی کارگاه «مسئله شناسی پایان نامه ذیل دو‌مسئله عدالت اجتماعی و امداد فرهنگی» 🔹احمد اولیایی با موضوع "نیازهای پژوهشی حوزه عدالت اجتماعی" 🔸 حمایت مالی و علمی از پایان نامه های دکتری و ارشد دانشگاه باقرالعلوم(ع) @ahmad_olyaei

🔘#یادداشت | #نقد ✅ تطبیق نادرست مناسک کلیسایی بر مناسک شیعی 🖋یادداشت احمد اولیایی در نقد یادداشت دکتر مهراب صادق‌نیا 🔹اخیرا یادداشتی از دکتر صادق‌نیا خواندم که دغدغه اخلاق را در مناسک نیمه شعبان جستجو می کرد. از شور و حرارت نیمه شعبان امسال و هیاهوی تلویزیون در تقویت این شور گفته و تفاوت نیمه شعبان های دهه شصت با الان را در احساس عمیق و طبیعی آن موقع تبیین کرده بود. نهایتا ایشان این پرسش را مطرح کرد که آیا این همه افزایش شور و جمعیت منجر به تقویت اخلاقیات مشارکت کنندگان می شود؟! 🔸در مواجهه با این یادداشت چند نکته به ذهن می‌رسد؛ ✔️ یک. بخشی از آن یادداشت می خواهد بگوید (ظاهراً به صورت منفی) که تلویزیون نقش بسزایی در افزایش مشارکت مردم در نیمه شعبان امسال داشته است. پاسخ این است که رسانه ملی به این هیاهویی که ایجاد کرده افتخار هم می کند. اساسا رسانه ملی باید مسئول بسیج عمومی مردم در جهت مشارکت های ملی و مذهبی باشد. این، به هیچ وجه نقصی بر تلویزیون نیست. ✔️ دو. گویی یادداشت دکتر صادق‌نیا، تمام مناسک نیمه شعبان را با یک سوال، تقلیل می دهد. آن هم سوالی که اساسا پرسش بجایی ازین مراسم نیست. این پرسش انتقادی که «نیمه شعبان چقدر اخلاقیات را ارتقاء می بخشد؟» تداعی می کند که یگانه مسئول ارتقای اخلاقیات در جامعه، جشن هایی مانند نیمه شعبان هستند! اگر هم جشن نیمه شعبان مجبور باشد به این پرسش پاسخ دهد، شاید پرسش آخر می بود. اینکه « نیمه شعبان چقدر نشاط اجتماعی ایجاد می کند؟»، «جشن نیمه شعبان چقدر انسجام اجتماعی ایجاد می کند؟»، «این جشن چه مقدار تقویت احساس مذهبی دارد؟»، «این دو سه روز جشن عمومی چه مقدار فضای امید ایجاد می کند؟» و مانند اینها می تواند پرسش های سودمندتری از جشن نیمه شعبان باشد. پرسش هایی که پاسخ هایش عموما بله و مطلوب است. پرسش یادداشت دکتر صادق‌نیا، آن سوال تکراری شبهه گونه ایام محرم را تداعی می کند؛ که آیا مثلا بهتر نیست هزینه ایستگاه صلواتی و نذری را به فقرا بدهیم؟! پرسشی که ناشی از عدم شناخت کافی مناسک شیعی ست. ✔️ سه. استدلال به پژوهش پوزیتیویستی رابین گیل (Robin Gill) نوعی مقایسه نابجاست. چرا که روح مناسک شیعی که اتصال آن به عالم بالا حقیقی ست هنگامی که خود را در فعل جمعی مناسکی شیعیان نمایان می کند، اشتراک آیینی خاصی در میان مشارکت کنندگان ایجاد می شود و کمی با کنش کلیسایی متفاوت است. ضمن اینکه در روش‌شناسی رابین گین، فقدان مؤلفه‌های دیگر در عدم تأثیر مشارکت کلیسایی در اخلاق آشکار است. ✔️ چهار. اساسا چرا در اوج احساس نشاط از یک فعل ملی که اتفاقا ریشه در مذهب هم دارد، تحلیل گر اجتماعی ما به نکات ابهام احتمالی آن فعل می اندیشد و از آن پرسش می کند؟! این، شاید ناشی از فقدان چاشنی «امید» در تحلیل‌ها باشد. متن یادداشت دکتر صادق نیا را می توانید در این صفحه بخوانید https://eitaa.com/yaddashtkhani/351 لینک این یادداشت در کانال فکرت؛ https://eitaa.com/fekrat_net/6796 @ahmad_olyaei

🔰نشست‌های تخصصی جشنواره فیلم دینی اشراق: 🔹نشست اول: عدالت در سینمای ایران 🔸ارائه؛ احمد اولیایی - ساعت 15 🔻زمان: یکشنبه 21 اسفند ماه 🔺مکان: قم، خیابان شهداء (صفائیه)، نبش کوچه 17، معاونت فضای مجازی، هنر و رسانه دفتر تبلیغات اسلامی، سالن علامه طباطبایی «ره» 🌐 پخش زنده نشست: bbb01.dte.ir/b/nv4-fbr-mqj-jy0 🆔 @eshragh_news @ahmad_olyaei

دغدغه عدالت اجتماعی اساسا یک دغدغه دینی برای هنرمند است/ مسأله محور بودن اثر هنری می توان به حل مسأله جامعه کمک کند/ ما نیاز به رویکرد ایجابی در سینمای عدالت داریم، رویکردی که تلاش ها برای بسط عدالت را به تصویر بکشد یا ایده ای را طرح کند/ اعطای جایزه ویژه عدالت در جشنواره فیلم اشراق به یک فیلم داستانی کوتاه و یک مستند از طرف کارگروه عدالت دفتر تبلیغات 📺گفتگوی احمد اولیایی با شبکه قرآن در حاشیه پخش زنده جشنواره فیلم دینی اشراق 🗓سه شنبه، ۲۳ اسفند ۱۴۰۲ قم، سالن همایش های غدیر @ahmad_olyaei

📣 بخشی از بیانات رییس جمهور محترم در مراسم افتتاح مرکز جامع تشخیص و درمان سرطان برکت، ۱۴۰۱/۱۲/۲۵ ✍ بسیار ستودنی ست این دغدغه عدالت اجتماعی از طرف رئیس جمهور کشور و البته بسیار امیدبخش. از یک بخش کوتاه سخنرانی نمی توان به دیدگاه نظری رئیس جمهور در باب عدالت اجتماعی پی برد اما همین مقدار بیانات و البته جنس فعالیت های بسیار خوب دولت در کمک به اقشار ضعیف نشان می دهد که کمی در تعریف عدالت تقلیل گرایی وجود دارد. عدالت فقط به معنای رسیدگی به نیازمندان نیست. با این دیدگاه، از تعداد نیازمندان کاسته نمی شود و فقط انرژی دولت صرف رفع نیازهای اولیه (basic needs) نیازمندان می شود. و حال آنکه دولت تحول خواه و عدالت خواه باید به سمت ایجاد ساختاری شود که عدالت فرایندی (Procedural justice) منجر به توزیع عادلانه شود‌. دو تیم فوتبال الف (مثلا آلمان) و ب (مثلا بولیوی) را در نظر بگیرید که در یک شرایط عادلانه (تعداد بازیکن برابر، داور واحد، زمین واحد، آب و هوای واحد، قوانین واحد) با هم مسابقه می دهند اما تیم الف با اختلاف پیروز می شود. هرچند ظاهراً در مسابقه، عدالت برقرار بوده اما تیم آلمان همیشه آلمان می ماند و بولیوی هم در همان سطح درجا می زند. یارانه های برابر، سبد کالا، و مانند این ها مانند شرایط حین بازی است اما اصلاح نظام بانکی، اصلا نظام حقوق و دستمزد، اهتمام به پیوست عدالت قوانین، و مانند این ها می تواند فرایند هایی ایجاد کند تا نیازمند از حالت نیازمندی خارج شود. #عدالت_اجتماعی @ahmad_olyaei

عمر می گذرد و لحظه ها سپری می شود. انسان اجتماعی در تمام لحظات زیست مشترکش با دیگر انسان ها گاه به دلیل شهوات، جاه، حسادت، تکبر و حتی سوءتفاهم موجبات ناراحتی دیگران را فراهم می کند. آنچه که آب زلالی ست بر تیرگی ناراحتی و نفرت و کینه، «بخشش» است. این بخشش اگر در آستانه سال نو و ماه مبارک رمضان که مهمانی مشترک مومنین است باشد، ارزشی دو چندان دارد... چه زیباست آنچه یونس بن عبدالرحمن در باب بخشش دیگران که به او تهمت ها زدند، گفت؛ 🛑 عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا: أَنَّ يُونُسَ بْنَ عَبْدِ اَلرَّحْمَنِ قِيلَ لَهُ: إِنَّ كَثِيراً مِنْ هَذِهِ اَلْعِصَابَةِ يَقَعُونَ فِيكَ وَ يَذْكُرُونَكَ بِغَيْرِ اَلْجَمِيلِ! فَقَالَ: أُشْهِدُكُمْ أَنَّ كُلَّ مَنْ لَهُ فِي أَمِيرِ اَلْمُؤْمِنِينَ (عَلَيْهِ السَّلاَمُ) نَصِيبٌ فَهُوَ فِي حِلٍّ مِمَّا قَالَ . 🔰به یونس بن عبدالرحمن که از اصحاب امام کاظم و امام رضا" علیهماالسلام" است گفته شد: کثیری از مردم تو را مذمت کرده و به زشتی از تو یاد میکنند یونس بن عبدالرحمن گفت: شاهد باشید هر کسی که محبت امیرالمومنین علیه السلام را داشته باشد، حلال کردم 📚:رجال کَشی ج۱ ص ۴۸۸ (یونس بن عبدالرحمان از یاران امام رضا علیه السلام بود که بارها مورد بی احترامی و جسارت های نااهلان قرار گرفت اما مقامی خاص نزد حضرت داشت که وی را سلمان زمان خویش معرفی کردند) ☘سال نو مبارک☘ @ahmad_olyaei

سلسله یادداشت های «جستجوی عدالت در قرآن»؛ قسمت اول تأمل در قرآن کریم کاری به غایت دشوار است بخصوص زمانی که در باب موضوعی پیچیده همچون عدالت اجتماعی باشد. ماه مبارک رمضان و اهمیت عدالت اجتماعی بهانه خوبی است تا تأملاتی کوتاه درین باب داشته باشیم. ان شاء الله در این ماه که بهار قرآن است سلسله یادداشت هایی را با عنوان «جستجوی عدالت در قرآن» تقدیم میکنم که البته تأملی بیش نیست و نیازمند کمک دیگران برای اصلاح و تکمیل. روش شناسی فهم دیدگاه قرآن پیرامون مفهومی که تطور مفهومی در بستر تاریخ داشته و اکنون در زمره مفاهیم مدرن هم بشمار می رود، خود کار سختی ست. البته عدالت اجتماعی برخلاف مفاهیمی مانند «حزب» است. حزب و تحزب در اندیشه سیاسی مدرن به یک معناست و با آنچه در قرآن مانند آیه «فَإِنَّ حِزۡبَ ٱللَّهِ هُمُ ٱلۡغَٰلِبُونَ» آمده تفاوت دارد. اما عدالت اجتماعی در طول تاریخ وجود داشته و حداقلی از ارتکاز مشترک مفهومی را در میان مکاتب، متون و اندیشه ها دارد. با این حال باید به تفاوت دو مبنای گسست در اندیشه کوئنتین اسکینر (Quentin Skinner) و مبنای پیوست در نظر آرتور لاوجوی (Arthur Lovejoy) توجه کرد؛ مبنای گسست که معتقد است مفاهیم، زمانمند و مکانمند هستند و قدرت انتقال تاریخی ندارند و مبنای پیوست که مفاهیم را دارای اتحاد معنایی در طول تاریخ می داند. با تمام توضیحات فوق بنظر عدالت اجتماعی را نمی توان بدون توجه به پرسش های امروزینش مانند دعوای خیر (good) و حق (right)، عاملیت عدالت و ... در قرآن جستجو کرد. از طرف دیگر مرور آیه های متعدد مرتبط با عدالت مانند نحل ۹۰، ص۲۶، مائده ۸، حدید۲۵، شوری۱۵، اعراف ۲۹، نساء۱۳۵، ممتحنه ۸، یونس ۴۷، انعام ۱۵، نساء ۵۸، حجرات ۹، مائده ۴۲، انعام ۱۵۲، اعراف ۸۵، هود ۸۴، اعراف ۱۸۱، بقره ۲۱۳، رحمن ۸ و ... نیز باید انجام شود تا یک میدان معنایی شکل گرفته و معنای عدالت اجتماعی قرآنی از آن استخراج شود. البته پیمودن هر دو مسیر کار سختی است. @ahmad_olyaei

سلسله یادداشت های «جستجوی عدالت در قرآن» قسمت دوم: عامل عدالت یکی از مهم ترین بحث ها در عدالت اجتماعی، عاملیت (agency) و بسط عدالت است؛ اینکه چه کسی یا نهادی و یا به طور کل عاملی، مسئول بسط و نهادینه کردن عدالت در جامعه است؟! می دانیم که ما اکنون از عدالت فردی (individual justice) صحبت نمیکنیم بلکه محل بحث ما عدالت اجتماعی (social justice) است. عدالت فردی بیشتر در حوزه اخلاق فردی و فقه فردی از لزوم عادلانه رفتار کردن فرد صحبت می کند؛ آیاتی مانند آیه ۲۸۲ سوره بقره «وَلْيَكْتُبْ بَيْنَكُمْ كَاتِبٌ بِالْعَدْلِ» که در مورد عدالت کاتب و شاهد معاملات است، یا آیه ۹۵ سوره مائده «يَحْكُمُ بِهِ ذَوَا عَدْلٍ مِنْكُمْ» که در باب عدالت شاهدست، در حوزه عدالت فردی هستند. اما مسأله عاملیت بیشتر در عرصه عدالت اجتماعی که عدالت در ساختار و کلیت جامعه را دنبال می کند، نمود دارد. آیه ۲۵ سوره حدید «لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ» شاید شروع خوبی برای جستجوی بحث عاملیت در عدالت باشد. پیامبران علیهم السلام با خود سه چیز دارند؛ بینات، کتاب و میزان. این سه یحتمل حاوی مواد نظریه جامع اسلامی عدالت اجتماعی ست که باید در فرایند اقامه اولا نظریه تولید و ثانیا اجرا شود. مردم که در این آیه فاعل فعل «یقوم» هستند، عامل بسط عدالت اند. اما یک نکته اساسی وجود دارد؛ این برداشت (عاملیت مردم) نباید این تصور را ایجاد کند که دولت(state) ها دیگر نقشی ندارند. شاید کلمه قسط در اینجا و تفاوت ظریفش با عدل، از همین منظر باشد با این توضیح که عدل (عدالت اجتماعی) که توزیع عادلانه منابع مهم ترین رکن آن است، وظیفه دولت هاست چرا که منابع و قدرت در اختیار آن هاست. اما قسط که معنای اخص دارد، به وظیفه مردم در برابر یکدیگر و انصاف در شراکت اشاره دارد. به عبارت دیگر، عاملیت عدالت در شرایط وجود دولت ها و حاکمیت ها (مانند جوامع کنونی) بر عهده آن هاست و پس از توزیع، اقامه قسط و امتداد توزیع و رعایت عدالت نسبت به یکدیگر، توسط عامل بعدی یعنی مردم صورت می گیرد. @ahmad_olyaei

سلسله یادداشت های «جستجوی عدالت در قرآن»: قسمت سوم؛ اقامه عدل آیه ۲۵ سوره حدید «لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ» نکات بسیاری در بحث عدالت اجتماعی دارد که نکته عاملیت از این آیه قبلاً بیان شد. یکی دیگر از نکاتی که این آیه در بحث عدالت اجتماعی برای ما دارد مقوله «اقامه» است. اقامه عدل که بر عهده ناس یا مردم در این آیه گذاشته شده، هدف انبیا ذکر شده است. اقامه در قرآن در آیات متعددی آمده؛ اقامه صلات مانند آیه ۵ سوره بینه؛ وَيُقِيمُوا الصَّلَاةَ وَيُؤْتُوا الزَّكَاةَ، اقامه تورات و انجیل در سوره مائده آیه ۶۶؛ وَلَوْ أَنَّهُمْ أَقَامُوا التَّوْرَاةَ وَالْإِنْجِيلَ وَمَا أُنْزِلَ إِلَيْهِمْ مِنْ رَبِّهِمْ لَأَكَلُوا مِنْ فَوْقِهِمْ، اقامه شهادت در سوره مائده آیه ۱۰۷؛ فَإِنْ عُثِرَ عَلَىٰ أَنَّهُمَا اسْتَحَقَّا إِثْمًا فَآخَرَانِ يَقُومَانِ مَقَامَهُمَا مِنَ الَّذِينَ اسْتَحَقَّ عَلَيْهِمُ الْأَوْلَيَانِ و مانند اقامه عدالت در آیه ۲۵ سوره حدید و ۱۳۵ سوره نساء؛ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ بِالْقِسْطِ. علامه طباطبایی در جلد ۱۱ المیزان در باب اقامه توضیحاتی داده اند: «ظاهرا ریشه این لغت از قیام آدمى گرفته شده باشد، چون انسان ... در حال قیام مسلط بر کارها و مقاصد خود هست ... وقتى انسان بر پاى خود بایستد از هر حال دیگرى بهتر تعادل خود را در دست دارد و در نتیجه به تمامى اعمال خود از ثبات و حرکت ، دادن و گرفتن ، اعطاء و منع و جلب و دفع مسلط تر است ، و نیز کنترل تمامى قواى خویش و افعال آن قوا را در دست دارد...و قیام عدل این است که در زمین گسترده شود. و به همین منوال اقامه ، به معناى بپاداشتن هر چیز است به نحوى که تمامى آثار آن چیز مترتب بر آن شود، و هیچ اثر و خاصیتى پنهان و مفقود نماند، مانند اقامه عدل و اقامه سنت و اقامه نماز و اقامه شهادت و اقامه حدود و اقامه دین و امثال آن.» لذا اقامه عدالت از جنس استوارترین و محکم ترین کارهاست که با سستی و رخوت و تعلل همخوانی ندارد. انسانی که می‌خواهد اقامه عدل کنند باید دست بر زانوان گذاشته، حالت قیام بگیرد و بایستد و تمام توان خود را برای اقامه عدل به کار گیرد. نکته دوم این است که اقامه عدل فقط به معنای اقامه فردی نیست، بلکه باید عدالت در همه جا گسترش یابد. این نکته هم دایره وظیفه انسان نسبت به اطرافش را روشن می کند، هم یک نگاه تمدنی به او می دهد و هم مقوله انتظار و مهدویت را برای وی معنادارتر می کند. @ahmad_olyaei

#ایران،کهن ترین کشور جهان منبع: USAtoday ✍ یکی از ارکان تحلیل امیدمحور از وضعیت موجود و آینده ی یک جامعه، توجه به مؤلفه های هویتی آن است. 🔹 تاریخ و فرهنگ از مصادیق همین مؤلفه های هویتی هستند. 🔸کسانی که تصور می کنند جامعه ایران اکنون با تبلور و تبرج تعداد محدودی کشف حجاب کننده، دارد از یک جامعه دیندار به بی دین تبدیل می شود، سخت در اشتباهند و قدمت فرهنگی ایران که شامل دینداری جداناپذیر و همچنین حیا به عنوان یک ساختار فرهنگی ایرانی کهن می شود را نادیده گرفته اند. 🔹 تلاش دشمن در مقوله حجاب زدایی، عفت زدایی و دین زدایی جامعه ایرانی قطعا محکوم به شکست است چراکه در برابر فرهنگ کهن دین محور ایرانی قرار گرفته است و یارای تقابل ندارد هرچند ممکن است فراز و نشیب هایی را طی کند. @ahmad_olyaei

#نشست 🕗 سه‌شنبه ۱۵ فروردین ۱۴٠۲، ساعت ۲٠ 📱به صورت زنده در کانال ایتا حجت الاسلام حسین میرزایی (نماینده مجلس شورای اسلامی) به آدرس؛ @huseinmirzaie_ir @ahmad_olyaei