📚 سيره حکومتی امام علی(علیه السلام) 💠 «غرور» و «تکبّر» بزرگترین آفت حاکم اسلامی امام علی(ع) براي برحذر داشتن فرماندار خود از تکبّر می فرمايد: «و هرگز مگو من اميرم؛ امر مى كنم و از من اطاعت مى شود كه اين موجب دخول فساد در دل و ضعف در دين و نزديك شدن دگرگونى ها است. از دعوى همتايى با خدا در عظمتش برحذر باش و از تشبه به او در جبروتش بركنار باش؛ زيرا خدا هر جبارى را ذليل و هر خودپسند متكبّرى را خوار مى كند». آری غرور سه پيامد خطرناك دارد. 1- فكر انسان را فاسد مى كند. 2- انسان را گرفتار معاصى و ظلم و ستم و تضعيف دين می كند. 3- سبب تغييرات و دگرگونى ها در رابطه حكومت با مردم مى شود. 💠 ملاک امام علی(ع) برای سنجش حکومت ها؟ ایشان می فرمايد: «اى مالك! بدان من تو را به سوى بلادى فرستادم كه پيش از تو دولت هاى عادل و ستمگرى بر آن حكومت داشتند و مردم به كارهاى تو آن طور نظر مى كنند كه تو در امور زمامداران پيش از خود نظر مى كردى و همان را درباره تو خواهند گفت كه تو درباره آنها مى گفتى». امام(ع) در اين عهدنامه تاكيد كرده كه معيار سنجش حكومت ها از نظر عدل و ظلم، افكار عمومى توده مردم است كه امروز در دنيا از آن سخن می گويند؛ اما در عمل غالباً فراموش شده است. 💠 توصيه امام علی(ع) به «مدارا با مردم» امام علی(ع) در نامه 46 نهج البلاغه به مالک اشتر درباره برخورد با مردم سفارش مي كند كه: «شدت عمل را با نرمش در آميز. مادام كه مدارا كردن بهتر است مدارا كن؛ اما در آنجا كه جز شدت عمل تو را بى نياز نمى كند تصميم به شدّت بگير. پر و بالت را براى مردم بگستران و با چهره گشاده با آنان روبه رو شو و در برابرشان نرم خو باش و مساوات را در ميان آنها حتى در مشاهده و نگاه كردن با گوشه چشم و اشاره كردن و تحيّت و تعارفات رعايت كن تا زورمندان در نقض عدالت به نفع خودشان طمع نورزند و ضعيفان از عدالت تو مأيوس نشوند». 💠 راه جلب حسن ظنّ حاکم اسلامی به مردم؟ امام علی(ع) درباره عوامل حُسن ظن حاکم اسلامی به مردم می فرمايد: «هيچ وسيله اى براى جلب اعتماد والى به رعيت بهتر از احسان به آنها و سبك كردن هزينه ها بر آنان و عدم اجبارشان به كارى كه وظيفه ندارند نيست. لذا در اين راه آن قدر بكوش تا به وفادارى رعايا به خود خوش بين شوى؛ چون اين خوش بينى، رنج فراوانى را از تو دور مى سازد و لايق ترين كسى كه مى تواند مورد حُسن ظن تو قرار گيرد كسی است كه تو بهتر به او خدمت كرده اى و آن كس كه مورد بدرفتارى تو واقع شده است لايق ترين كسى است كه بايد به او بدبين باشى». 📖 مطالعه تفصیلی: makarem.ir/maaref/fa/category/articles/29568 #حاکم #کارگزار #حکومت #سيره_حکومتی #امام_علی #مردم #والی #فرماندار #مدارا #حسن_ظنّ #حاکم_اسلامی #نقد_حکومت #غرور #تکبر ____________________