🔴عالمان پیشین و تدوین کتابهای چیستان و معما!
🖊احمدحسین شریفی
🔶علماي گذشته بعضا کتابهايي با عنوان «لُغَز»، «معما» و «اُحجيّه» مينوشتند. آنگونه که شيخ آقابزرگ تهراني در کتاب الذريعه (ج18، ص336) ميگويد شيخ بهائي چهار رسالة کوتاه با عنوان «لغز» داشته است: لغز القانون؛ لغز الکافيه، لغز الکشاف و لغز الزبده. اين کتابها حاوی نکاتي آموزنده و سرگرمکننده، بودند که البته غالباً به صورتی ضمنی و غیر مستقیم پندهايی اخلاقي و تربيتي و نکاتی معرفتي و علمی و قرآني را هم به خوانندگان ارائه میدادند.
🔶به عنوان مثال شاعري در ضمن يک رباعي، معمايي را به اين شکل مطرح ميکند:
اي برادر ز روي تمهيدي
سخني گويمت که نشنيدي
اُشتري در ميانة دو خدا
راست برگو که در کجا ديدي؟
🔶سپس خود او در قالب يک رباعي ديگري اين معما را پاسخ ميدهد:
اي جمال تو با صفا باشد
سخنت مثل کيميا باشد
اشتري در ميانة دو خدا
سورة شمس والضحي باشد
يعني آية 13 سورة شمس: «فَقالَ لَهُمْ رَسُولُ اللَّهِ ناقَةَ اللَّهِ وَ سُقْياها» که کلمة «ناقه» به معناي شتر، در ميان دو کلمة «الله» قرار گرفته است.
#چیستان
@Ahmadhoseinsharifi
🌹