eitaa logo
آثار _ نکته‌های پژوهشی_ زهره اخوان مقدم
1هزار دنبال‌کننده
253 عکس
7 ویدیو
90 فایل
مشاهده در ایتا
دانلود
زهره اخوان مقدم: غدیر یا مباهله ؟ کدام مهم تر؟؟ عید غدیر و عید مباهله از اتفاق‌های مهم زمان رسول خدا ص هستند و زمان وقوع هر دو، ماه ذی‌الحجه است. در باره هر دو در قرآن کریم آیه وجود دارد و احادیث در باره فضیلت و اهمیت این دو واقعه، فراوان. سوال اینجاست که صرف نظر از قرابت زمانی این دو عید با هم ، که یک هفته فاصله دارند، آیا اتصال دیگری هم وجود دارد؟ برویم سراغ آقا و مولایمان امام هشتم علی بن موسی الرضا ع تا پاسخ بگیریم. 1- امام رضا ع و عید غدیر: امام رضا ع در حدیث مفصلی غدیر را توصیف کرده و می گویند: عید الله اکبر است یعنی بزرگترین عید خدا . چرا عید خدا؟ مگر خدا عید دارد؟ می دانیم که هر چه خیلی مهم باشد و منتسب به خدا باشد و الهی باشد، به کلمة الله اضافه می شود، مانند: بیت الله، ناقة الله، صبغة الله، جنب الله، حبل الله و .... امام در حدیث مفصلی که در کتاب تهذیب شیخ طوسی آمده می فرماید: این عید، در آسمان ها مشهور تر است از زمین. سپس امام مراسم آسمانی عید غدیر را به تصویر می کشد. آنگاه در مورد پاداش فراوان خرج کردن در ایام غدیر و نیز شاد کردن مؤمنان مطالبی می فرماید. در حدیث دیگری، امام هشتم تمام ماجراهای قبلی را که در روز غدیر اتفاق افتاده، نام می برد، مانند قبول توبه آدم ع؛ نشستن کشتی نوح بر زمین پس از طوفان، سرد شدن آتش بر ابراهیم، و موارد متعدد دیگر. پس غدیر، عید است و بزرگتر از همه اعیاد حتی عید سعید قربان و عید سعید فطر. 2- امام رضا ع و عید مباهله: مباهله اتفاقی است بسیار بزرگ و متاسفانه چون با فضیلت بی مثال امیرالمؤمنین و حضرت زهرا و حسنین علیهم السلام همراه است، دچار بی مهری و حتی دشمنی مخالفان شده و حتی گاه شیعیان هم از اهمیت آن کم خبرند. من اصرار دارم برای مباهله کلمهٔ عید را به کار ببرم اگر چه مرسوم نیست، زیرا هر شخصی معنا و مفهوم عید را بداند همین نام را بر مباهله می نهد. باز هم برویم سراغ حضرت رضا ع. مأمون از ایشان می پرسد: بزرگترین فضیلت جدّت علی در قرآن چیست؟ به سوال دقت کنید. خود، گواه این است که فضایل امیرالمؤمنین در قرآن زیاد است و مأمون به دنبال مهمترین و بزرگترین آنهاست؛ و در واقع آیات متعددی پیرامون فضایل و جایگاه اهل بیت پیامبر و جانشینان ایشان مطرح شده است. می دانید امام هشتم چه پاسخی دادند؟ فرمودند: اکبر فضیله فی القرآن المباهله. یعنی : فضيلتى كه آيه مباهله بر آن حكايت دارد. سپس امام آیه مباهله را قرائت فرمود که خداوند متعال مى‌فرمايد: «فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَأَبْناءَكُمْ وَنِساءَنا وَنِساءَكُمْ وَأَنْفُسَنا وَأَنْفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللّهِ عَلَى الْكاذِبين [آل‌عمران/61] به آن‌ها بگو: بياييد ما فرزندان خود را دعوت كنيم، شما هم فرزندان خود را؛ ما زنان خويش را دعوت نماييم، شما هم زنان خود را؛ ما نفوس خود را دعوت كنيم، شما هم نفوس خود را؛ آن‌گاه مباهله كنيم و لعنت خدا را بر دروغ‌گويان قرار دهيم». چرا این آیه بزرگترین فضیلت شده؟ چون مشتمل بر کلمهٔ «اَنفُسَنا» است و در عالم خارج، تنها مردی که پیامبر همراه خود به مباهله برد، امیرالمؤمنین ع بود یعنی که او جانِ رسول خدا و نفس او و عین اوست. چه فضیلتی بالاتر از این : علی ع به آنجایی صعود کند که جان و نفس پیامبر الهی شود. حال برگردیم به سؤال اول بحث. ارتباط غدیر و مباهله چیست؟ بدیهی است ما برای اثبات واقعهٔ غدیر از روایات و نیز داده های تاریخی کمک می گیریم تا آن را روشن کنیم. ولی می بینیم که مخالفان بر سرِ این دلائل ما، چه آورده اند. به هر چیزی پناه می برند تا این فضیلت غدیر را پنهان کنند یا ضعیف نمایند. علامه امینی 12 جلد کتاب در سند و محتوای غدیر نوشته، ولی مخالفان شیعه می گویند: مولا یعنی پسر عم! یعنی دوست ! پیامبر فقط گفتند علی را دوست بدارید. همین ! اما اگر به آیهٔ مباهله استناد کنیم دیگر نمی توانند با شبهه های واهی، به اهداف خود برسند. مسلّماً کسی که «چون جان و نفسِ پیامبر» است، لایق جانشینیِ اوست؛ نه دیگران. پس جواب سوال اول بحث این شد: «مباهله بزرگترین فضیلت، برای اثبات بزرگترین عید است».
تحلیلی بر تمایز آرا در باب جامعیت قرآن.pdf
561.4K
تحلیلی بر تمایز آرا در باب جامعیت قرآن با تاکید بر دیدگاه تفسیری ابوالفتوح رازی نویسندگان: زهره اخوان مقدم؛ مهدیه مهرو https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌻🌻🌻🌻
🖋به گزارش ایکنا، نشست تخصصی «واکاوی عملکرد دانشکده‌های الهیات و معارف اسلامی؛ دانشکده‌های الهیات و چالش‌های پیش‌رو»، امروز ۲۲ آذرماه با سخنرانی قاسم درزی، اسدالله آژیر، زهره اخوان‌مقدم، علی شریفی، رمضان مهدوی و یاسر تک‌فلاح به صورت مجازی برگزار شد. در ادامه متن سخنان زهره اخوان‌مقدم، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم قرآن تهران را می‌خوانید که با موضوع «جایگاه چشم‌انداز در دانشکده‌های الهیات» ایراد شده است؛ 🔷مسئله چشم‌انداز در رشته مدیریت مطرح می‌شود و می‌گویند هر سازمانی برای تحقق اهدافش نیازمند تصویری از آینده است. چشم‌انداز برای سازمان، به مثابه پروپوزالی است که دانشجو باید بنویسد. یعنی تصویری برای جهت‌گیری آتی باید ارائه دهد و شاید بشود چشم‌انداز را برای سازمان‌ها معادلی بگیریم برای آرزوی یک شخص. چشم‌انداز صحیح ایده‌ای است که به قدری تولید انرژی کند که همه جهت‌ها را بکار بگیرد و آغاز حرکت را تضمین کند و به این چیز می‌گوییم چشم‌انداز. اگر می‌خواهیم یک کشور را بررسی کنیم که تا چه حد در شاخصه‌های خود پیشرفت کرده است، این را باید از چشم‌اندازش محک بزنیم. 🔷تقریر بر ویژگی‌های چشم‌انداز 🔹به عبارت دیگر، چشم‌انداز، علامت شروع و پاسخ به سوال همه کسانی است که می‌خواهند بدانند یک سازمان چیست. اگر می‌خواهیم بدانیم حوزه یا دانشکده الهیات چیست، باید چشم‌انداز آن را ببینیم. اگر می‌خواهیم ببینیم اینها می‌توانند نزدیک هم شوند یا خیر، باید چشم‌اندازها معلوم شوند. وقتی معلوم شد، بقیه مسیر بر همان اساس تنظیم می‌شود. اگر بخواهیم ساختمانی بسازیم، براساس نقشه پیش می‌رویم که اگر مسکونی باشد یا اداری، روند حرکت ما نیز متفاوت خواهد بود و نشان می‌دهد ما چه مسیری را باید طی کنیم و براساس آن افق است که قدم‌های بعدی مشخص می‌شود. 🔹برنامه‌ریزی استراتژیک پنج قدم دارد؛ اولین قدم اینکه الان کجا هستیم، دوم اینکه به کجا می‌رویم، سوم اینکه چطور می‌خواهیم برویم. من اینجا هستم و هدف هم دارم، اما چطور باید بروم. چهارم اینکه چه امکاناتی داریم و پنجمین مورد که بسیار مهم است عبارت از خودکنترلی است. تدوین استراژی و اجرای استراتژی نکات مهمی هستند که از این موارد به دست می‌آید. تعیین چشم‌انداز یعنی مشخص ساختن میسر. چشم‌انداز در هر سازمان و مجموعه‌ای نشان می‌دهد که آیا برای ایجاد تغییر و تحول برنامه‌ای وجود دارد یا خیر و دیگر اینکه چشم‌انداز یک شعار و بیانیه نیست، بلکه وضعیتی است که باید به آن برسیم. 🔹برخی می‌گویند چشم‌انداز ما چنین است و چنان است، اما اینها عموماً فرمالیته هستند و تصوری از جایگاه فعلی و منابع و مشکلات و موانع ندارند. سازمان کِسل و منزوی، محصول نداشتن چشم‌انداز است. «هلن کلر» نابینا بود، اما معروف شد، چون می‌گوید چشم‌انداز داشتم و می‌گویند بیچاره‌ترین انسان‌ها افراد بینایی هستند که چشم‌انداز ندارند. 🔷دو کارکرد مهم چشم‌انداز 🔹دو کارکرد مهم برای چشم‌انداز ارائه می‌شود؛ اول اینکه چشم‌انداز از بیراهه رفتن ما جلوگیری می‌کند و موجب می‌شود در خطی حرکت کنیم که اولویت‌های اول و دوم ما مشخص باشد و مانند یک خط‌کش، هر اقدامی که می‌خواهیم بکنیم، بر این اساس باشد و اگر دیدیم منحرف می‌شویم، خود را به مسیر برمی‌گردانیم. دوم اینکه وقتی چشم‌انداز باشد، می‌فهمیم یک بخشی از مسیر را رفته‌ایم و بعد باید ادامه بدهیم. چشم‌انداز مانند یک قطب‌نما است که ما هم مسیر را درست می‌فهمیم و همچنین چشم به هدف داریم. 🔹آکسفورد برای چشم‌انداز، تعبیر بینش مخیلانه دارد؛ یعنی اولاً بینش است و ارادی است و ثانیاً در تخیل است. یعنی تصور آینده قبل از وقوع است و در علم آینده‌پژوهی نیز به این مسئله توجه می‌کنند و می‌گویند چشم‌انداز تصویری به انسان می‌دهد و مشخص می‌کند در آینده می‌خواهد چه کار کنید. 🔹اما آیا وضعیت دانشکده‌های الهیات ما مورد پسند است و آیا اینها چشم‌انداز دارند و آیا معلوم است می‌خواهیم به کجا برویم؟ آیا هدف روشن است و کنترل داریم، یا هر کسی برای خود، سازی می‌زند؟ اگر در بیانیه‌های چشم‌اندازهای دانشگاه‌ها جستجو کنید، چند نکته مطرح شده است؛ مثلاً می‌گویند در افق ۱۴۰۴ ما دانشگاهی پیشرو هستیم و در برترین جایگاه تولید و نشر و آموزش علم هستیم. یا از جمله تأثیرگذار در شکل‌دهی آینده، پاسخ‌دهی به نیازهای آینده، ارائه راه‌حل برای مسائل پیچیده در عرصه‌های ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی نیز از دیگر موارد است. 🔹انتخاب اول از سوی استعدادهای برتر، پرورش‌دهنده استعدادهای خلاق و نوآور و به کارگیری دانش‌های نوین، رعایت استانداردهای جهانی، تقویت همکاری با مراکز ملی و ایجاد دانشگاه تمدن‌ساز نیز از دیگر موارد. یکی از دانشگاه‌ها نیز نوشته بود می‌خواهیم تا سال ۱۴۱۴، مرجع علمی جهان باشیم. اما اینها باید یک جایی خودش را نشان دهد. https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌹🌹🌹
🔹این در حالی است که در ۵۰ دانشگاه برتر دنیا، مطالعه‌ای شده است که این نکات در چشم‌انداز آنها است: تأکید بر تدریس، تأکید بر پژوهش، افزایش خلاقیت، آزادی علمی، ایجاد جامعه یادگیرندگان، ساخت جهانی بهتر، تبدیل شدن به دانشگاه الگو. ویژگی‌های چشم‌انداز درست چند مورد است؛ اول اینکه باید بزرگ و متعالی باشد و دوم اینکه بلندمدت و سازمان‌دهی شده باشد. برخی می‌گویند از ۵ سال بیشتر نباشد، البته اول ۵ سال، سپس ۲۰ سال و برخی نیز تا ۱۰۰ سال چشم‌انداز دارند و سوم اینکه منحصر به فرد باشد. نیچه می‌گوید هر کجا دچار پوچی شدید، علتش این است که چشم‌انداز ندارید. اما آیا این احساس را داریم؟ 🔷رویکرد مقطعی به جای چشم‌انداز راهبردی 🔹نکته چهارم اینکه ۶۰ درصد اجرایی باشد و دیگر اینکه چشم‌انداز باید جزئی باشد. به اندازه‌ای که وظیفه همه اجزاء، حتی یک میز هم مشخص باشد. در چشم‌اندازهایی که گفتم، این جزئیات روشن نیست و ششم اینکه باید ایجاد انگیزه کند و رضایت شغلی داشته باشد. اگر ما یک ماشینی داشته باشیم که ۲۰۰ کیلومتر می‌خواهد برود و با ۲۰ کیلومتر راه برویم، نباید خوشحال باشیم و باید حواسمان باشد که چقدر انرژی‌ها را هدر می‌دهیم. اما آیا مجمعی از فارغ‌التحصیلان الهیات داریم که بدانیم چند نفر هستند و بعد بررسی کنیم که آیا بین اینها بیکاری یا طلاق و سن ازواج کم است یا زیاد؟ اینها را نداریم، چون اصلاً چشم‌انداز نداریم و نمی‌دانیم می‌خواهیم به کجا برویم. وقتی هم که می‌خواهیم مشکل را برطرف کنیم، تأثیرات مقطعی و مدیریت بحران‌های مقطعی داریم که نتیجه‌اش عکس است. 🔹اینکه چشم‌انداز نداریم، موجب اشکالاتی شده است؛ از جمله که دانشگاه‌های جدید به وجود آمده‌اند یا کثرت دانشجو را شاهد هستیم. کاربردی نبودن پایان‌نامه‌ها و وضع نامطلوب مجلات را شاهد هستیم. از طرفی ورودی‌های دکتری نیز بسیار بغرنج شده است. نکته دیگر حفظ قرآن است، آیا به کسی که حافظ قرآن است، باید بگوییم که ارشد بخواند؟ این به دلیل نبود چشم‌انداز است و نکته مهم دیگر رشته‌های نامرتبط است، آیا دیده‌اید کسی که هفت سال پزشکی را نگذرانده باشد، به او بگویند تخصص قلب بگیر؟ 22 آذر 1399 https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌹🌹🌹
🖋به گزارش ایکنا، مجله منتشره از سوی «دانشکده الهیات دانشگاه نجمالدین اربکان ترکیه» در شماره پنجاهم خود مقاله‌ای با محتوای قرآنی را به چاپ رسانده است. این مقاله، ترجمه مقاله «شخصیت‌شناسی و منبع‌شناسی قرآنیون» نوشته زهره اخوان مقدم و سیدمجید نبوی است که پیش‌تر در شماره ۵۷ فصلنامه سفینه منتشر شده است. در این مقاله شخصیت و منابع قرآنیون شیعه و اهل سنت مورد بررسی قرار گرفته است. ♦️قرآنیون کسانی هستند که حجیت حدیث را به کلی رد می‌کنند و یا برای احادیث اهمیت لازم را قائل نیستند و تنها قرآن را برای اعتقاد و عمل کافی می‌دانند. این مقاله به معرفی ۹ نفر از قرآنیون شیعه و ۱۶ نفر از قرآنیون اهل سنت به همراه فعالیت‌ها و آثارشان می‌پردازد. در انتهای مقاله نیز ۱۸ کتاب و ۲۲ مقاله و ۹ پایان‌نامه پیرامون قرآنیون معرفی شده است. ♦️قرآنیون شیعه که در این مقاله به آن‌ها اشاره شده است، عبارتند از: سیداسدالله میراسلامی معروف به خرقانی (خارقانی)، محمدحسن صنعت سنگلجی، علی‌اکبر حکمی‌زاده، میرزا یوسف شعار تبریزی، عبدالوهاب فرید تنکابنی، سیدابوالفضل برقعی، حیدرعلی قلمداران، سیدصادق تقوی و سیدمصطفی حسینی طباطبایی. 17دی 1399 https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌹🌹🌹
چیستی اعراف و اعرافیان با رویکرد تحلیل آراء مفسران فریقین بر مبنای سیاق آیات.pdf
783.5K
چیستی اعراف و اعرافیان با رویکرد تحلیل آراء مفسران فریقین بر مبنای سیاق آیات نویسندگان: زهره اخوان مقدم؛ نیره اسحاقی https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌻🌻🌻🌻
🖊به گزارش ایکنا؛ نشست «مرجعیت قرآن در اندیشه حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای (مدظله‌العالی)»، از سلسله هم‌اندیشی‌های بیان قرآنی، جمعه، ۲۷ فروردین، با سخنرانی زهره اخوان‌‌مقدم، دانشیار دانشگاه علوم قرآنی تهران برگزار شد. اخوان‌مقدم در این نشست به طرح بحث در زمینه «پیش‌نیازهای تحقیق در قرآن از منظر آیت‌الله خامنه‌ای» پرداخت که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید؛ ♦️فهم پژوهشی قرآن مبتنی بر مجموعه‌ای از پیش‌فرض‌هایی از جنس خودش است. مقام معظم رهبری این پش‌نیازها را به دو دسته تقسیم می‌کنند؛ آمادگی‌های دانشی و ظرفیت‌های معنوی و می‌گویند پاکیزگی دل در کنار علومی که برای فهم قرآن لازم است، موضوعیت دارد. ایشان در دیدار با بانوان قرآن‌پژوه گفته‌اند یک نکته مهم در کارهای پژوهش قرآنی این است که فردی که می‌خواهد در طریق قرآن حرکت کند، باید دل را در مواجهه با حقیقت ناب آماده کند؛ یعنی دل، خود یک بحث مهمی است، اما به سراغ پیش‌نیازهای دانشی می‌روم. تحقیق خودش باب تفعیل و از ریشه «ح ق ق» است. در ریشه‌شناسی، عرب وقتی دو لنگه در، کنار هم قرار می‌گرفت می‌توانست در را ببندد اما حالا وقتی دو لنگه در کنار هم قرار می‌گیرد، می‌گوید «حقّ الباب» که دلالت بر درستی آن کار می‌کند. 🔹قرآن این کلمه را در خود به کار برده و ما نیز از آن استفاده می‌کنیم. در اصطلاح، تحقیق یک علم منظم است که در نتیجه آن پاسخ‌هایی برای سؤال‌های مورد نظر به دست بیاید؛ یعنی سؤالاتی داریم و می‌خواهیم پاسخ‌های آن را پیدا کنیم و این نکته ناظر به نظرات شهید صدر در تفسیر موضوعی است که می‌گوید نباید بدون دغدغه و مسئله وارد قرآن شد، لذا برخی از محققان تحقیقاتی مانند تألیف، ترجمه، تفسیر و شرح یک اثر دیگر را تحقیق نمی‌دانند، چون پرسشی ندارد که بخواهیم به آن پاسخ دهیم. ♦️دو واژه پژوهش و تحقیق باهم، هم‌معنا هستند و سابقه پژوهش در ادبیات فارسی ما نیز هست و اسم مصدر از فعل پژوهیدن و به معنای جست‌وجو کردن است. دهخدا می‌گوید پژوهش یعنی به کنه مطلب رسیدن. به طور عام می‌گوییم قرآن‌پژوهی که جالب است و اولین بار آقای خرمشاهی آن را مطرح کردند. البته بزرگان می‌گویند پسوند پژوهی از شناسی بهتر است، چون قرآن‌شناسی یعنی ادعای گزافی چرا که یعنی ما این قرآن را کاملاً شناخته‌ایم، حال آنکه در مورد حافظ و شاهنامه هم نمی‌توانیم ادعای شناخت کنیم چه رسد به قرآن که بگوییم قرآن‌شناسی، لذا قرآن‌پژوهی بهتر است. ✅پیش‌نیازهای دهگانه تحقیق در قرآن از منظر رهبر انقلاب 🔹اما به پیش‌نیازهای تحقیق در بعد دانشی از دیدگاه مقام معظم رهبری می‌پردازم که ۱۰ مورد را از سخنان ایشان استخراج کرده‌ام که البته این انتخاب من سلیقه‌ای بوده و می‌توان برخی از اینها را با یکدیگر تلفیق کرد. نخست،‌ آشنایی با قرآن است. توصیه می‌کنم شناخت قرآن شهید مطهری را بخوانید که ایشان شناخت انتسابی، تحلیلی و ریشه‌ای را مطرح می‌کند و کم بدان توجه می‌کنیم و ای کاش فقط دو واحد قرآن‌شناسی داشتیم و دانشجویان بدانند این چه کلامی است. دومین پیش‌نیاز، محوریت قرآن است؛ در دین‌شناسی، اسلام را مکتب فکری متمرکز می‌دانند که مرکز آن قرآن است. ایشان می‌گویند قرآن شبکه‌ای نظام‌مند از آموزه‌ها و باورهای اسلامی است که باید به این حالت شبکه‌ای توجه شود. ♦️پیش‌نیاز سوم پالایش سنت تفسیری است و می‌گویند عدم تحمیل منابع بر متن قرآن یکی از پیش‌نیازهای تحقیق در قرآن است. روایات به عنوان تبیین باشند، اما نه اینکه اصل باشند و ایشان نه سنت‌پذیر صرف هستند و نه سنت‌گریز صرف، بلکه بینابین هستند و محققین نیز روی این مسئله تکیه دارند و به قدری روی سنت تکیه شده که اساتید می‌گویند تسلط نقل بر عقل را شاهد هستیم؛ یعنی به قدری نقل زیاد شده که گاهی اوقات مسائل روشن عقلی را نیز پوشانده است. البته که ایشان به عدل بودن قرآن و عترت تکیه دارند، ولی قرآن با عترت همگن و هم‌عرض است نه با سخنانی که روی کاغذها نوشته شده و به دست ما رسیده است. ✅لزوم کشف ساختار حاکم بر قرآن 🔹پیش‌نیاز چهارم کشف ساختار حاکم بر قرآن است؛ ایشان می‌گویند قرآن برخوردار از اسلوب و زبان خاص بیانی است که کشف ساختار آن ضروری است. با دانش‌های زبان‌شناختی می‌توان به ساختار حاکم به قرآن برسیم. پیش‌نیاز پنجم که جای آن در بین تفاسیر و تحقیق‌ها خالی است، توجه به ذات تحول‌خواه و پیشرفت‌گرای قرآن است؛ یعنی ای محقق قرآن، هر کاری می‌خواهی بکنی، حواست باشد که ذات این قرآن تحول‌خواه است و باید با قرآن یک تحولی ایجاد کرد. ایشان می‌گویند با توجه به روح و مذاق شریعت به تدبر بپردازید و به دنبال استخراج قواعد خاص برای حل مسائل جامعه باشید. در روایات داریم که اگر دو روز یک نفر یک شکل باشد مغبون است و این یعنی ما باید پیشرفت کنیم. یعنی نگاه ما در همه زندگی باید تحول‌خواه باشد. https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌹🌹🌹
♦️ایشان می‌گویند چه زمانی که به علت سیادت علم و اوج دستاوردهای علمی، تفسیر علمی نوشته شد و چه زمانی که به دلیل گرایش به مسائل جامعه و اصلاحات اجتماعی تفسیر اجتماعی نوشته می‌شود، باید با برداشت تحول‌خواهی از روح و جوهره قرآن باشد. این نکته بسیار جالب است و باید روی آن تکیه بیشتری شود. پیش‌نیاز ششم توجه به لایه‌ای بودن قرآن است اما این توجه ایشان نسبت به فهم‌های مختلف است. کسی شک ندارد که قرآن بطونی دارد، اما ایشان می‌گویند معارف قرآن از معرفه‌الذات تا معرفه‌الافعال همه در قرآن مذکور است و هر طبقه به قدر استعداد خود درک می‌کنند. مثلاً آیات توحید خصوصاً آیات توحید افعالی را علمای ظاهر و محدثین و فقها طوری بیان می‌کنند و اهل معرفت طور دیگر. می‌گویند من هر دو را در محل خود صحیح می‌دانم. ایشان می‌گویند این نیز بطنی از قرآن است. می‌گویند چون قرآن شفای دردهای درون است و هر مریض را به یک شکلی درمان می‌کند، لذا هرکس به قدر استعدادش برداشتی دارد و تأکید دارند هر وقت به قرآن مراجعه می‌کنیم، یک فهم جدیدی را داریم. 🔹می‌گویند همه حرف دین همین چهار کلمه‌ای نیست که من و شما در کتاب‌ها و منبرها بیان می‌کنیم، هرچه از قرآن یاد بگیرید، باب جدیدی برای شما باز می‌شود. پس وقتی قرار است برای ما باب جدیدی باز شود، برای افراد مختلف که طبیعی است فهم‌های مختلفی شکل بگیرد. در سال ۷۰ و در جمع قاریان فرموده‌اند که قرآن یک دریای عمیق و بحر واسعی است که نهایتی ندارد، هرچه پیش بروید چه در سطح و چه در عمق، همچنان امکان پیش‌روی دارید. امام علی(ع) نیز می‌گویند که قرآن بحری است که اصلاً نمی‌توان قعر آن را به دست آورد. ♦️پیش‌نیاز هفتم،‌ توجه ایشان به نور بودن قرآن است که شاید با سخن نخست که گفتم ایشان به پاکی دل توجه دارند قرابت داشته باشد. در پایان‌نامه دکتری، بنده یک اصلی را به نام دردمندانه به سراغ قرآن رفتن را مطرح کردم. این یعنی ما ظلمت و قرآن نور است، همانطور که قرآن چنین فرموده است. یعنی باید به قرآن بگوییم ما آمدیم که تو ما را از ظلمت خارج کنی و به نور درآوری. ایشان به همین آیه اشاره می‌کنند و می‌گویند اگر با قرآن انس پیدا کنید می‌بینید که ظلمت‌ها و ابهامات زدوده می‌شود و از قلب و دل شما برطرف می‌شود. پیش‌نیاز هشتم انس با قرآن است. ایشان می‌گویند اصلاً تحقیق در قرآن بدون انس با قرآن امکان ندارد و حتماً باید این انس باشد. می‌گویند میزان شرف افراد، انس قرآن است. ✅حمل قرآن به چه معنا است؟ 🔹حمل قرآن را در دیدار با قاریان قرآن اینطور مطرح می‌کنند که تلاوت قرآن یک ثواب است، اما به شرط اینکه وسیله‌ای برای معرفت باشد و بعد به حدیث اباذر اشاره می‌کنند که پیامبر(ص) فرمود سه گروه را اکرام کنید که یک گروه از آن حمله قرآن است که حافظ قرآن نیست، بلکه می‌گویند حمله قرآن کسانی هستند که با قرآن مأنوس هستند و قرآن در دل و جان و زبان آنها شکل گرفته و معارف قرآن را می‌دانند. باید در اینجا این دغدغه را اعلام کنم که دوستانی که با حفظ قرآن به ارشد و دکتری می‌آیند، اکثریت قریب به اتفاق آنها با هم‌کلاسی‌هایشان که حافظ قرآن هستند فرقی ندارند و بلکه پایین‌تر هم هستند و حتی ترجمه آیات را نیز نمی‌دانند. اینها حمله‌القرآن نیستند. پس پیش‌نیاز فهم قرآن انس با قرآن است. کسی که قرآن را حمل می‌کند و معارف قرآن را حمل می‌کند، می‌تواند در تحقیق قرآن هم موفق باشد. ♦️پیش‌نیاز نهم توجه به علوم قرآنی است. به دانش‌هایی که در خدمت فهم بهتر قرآن هستند علوم قرآن می‌گویند که نسبت به معارف درونی قرآن نیز علوم بیرونی محسوب می‌شوند. اگر اینها معارف بیرونی هستند چرا باید اینها را بخوانیم؟ پاسخ این است که اولاً اینها مقدمه هستند و برای رسیدن به ذی‌المقدمه که قرآن است باید از اینها استفاده کنیم. اصل این است که در آب جاری قرآن تطهیر کنیم. یک دریایی به نام قرآن است و باید آلودگی‌های روحی خود را پاک کنیم اما برای رسیدن به اصل باید یک زمینی باشد که از آن بگذریم و به این بحر برسیم، لذا این مقدمات بسیار مهم است و نباید افراط و تفریط هم داشت. دیگر اینکه بخشی از مبانی تفسیر هر مفسر علوم قرآنی است و رهبری نیز برای تمام شاخه‌های علوم قرآن حرف دارند. https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌹🌹🌹
✅تاکید رهبری بر عدم توجه صرف به فقه 🔹ایشان در آغاز درس خارج فقه در سال ۷۰ می‌گویند نباید در حوزه‌ها به فقه اکتفا شود و از علوم دیگر غفلت شود، مثلاً شناسایی و فهم و انس با قرآن باید در حوزه‌ها وجود داشته باشد و طلاب باید با قرآن مأنوس باشند. در ادامه می‌گویند اگر به فقه محدود شویم،‌ چقدر از مفاهیم اسلامی است که در قرآن هست و اصلاً به فکر آنها نمی‌افتیم. ایشان می‌گویند این انزوای قرآن در حوزه‌های علمیه و عدم انس با قرآن خیلی مشکلات درست کرده و پس از این نیز مشکل درست می‌کند و باعث تنگ‌نظری می‌شود. می‌بینیم بسیاری از فتاوا که از روح کلی قرآن دور است به این دلیل است که حوزه‌ها از فضای قرآنی به دور هستند. ♦️پیش‌نیاز دهم نیز عبارت از مرجعیت قرآن است. مرجعیت قرآن این روزها محل بحث است و باید تکلیف خود را روشن کنیم که قرآن مرجع هست یا نیست؟ اینکه مرجع است مسلم است و در دنیا و آخرت مرجع است. مشکل نگاه ما به قرآن و تعالیم دینی این است که فقط نگاه آخرتی داریم و این را با زهد اشتباه گرفته‌ایم اما زهد رها کردن دنیا نیست. ترک دنیا خلاف آموزه‌های دینی ما است و دنیا زیباست و آن چیزی که بد است دنیاپرستی است و نه دنیاخواهی. پس این فکر غلط را باید بیرون کنیم که تلاش در دنیا نشانه دنیاپرستی است و چقدر روایت داریم که بهره خود را از دنیا فراموش نکنید. 🔹در کلام رهبری آمده که قرآن بهترین راه برای جامعه است و کتاب سعادت بشر در دنیا و آخرت است. ایشان می‌گوید سعادت دنیا یعنی برخورداری از نعم الهی و عزت مردم. اینها فقط با قرآن می‌تواند تأمین شود و با قرآن و عمل به قرآن، ملت‌ها دانش و عزت و رفاه پیدا می‌کنند و همه اینها امور دنیوی است و البته که به آخرت هم تکیه می‌شود.28 فروردین 1400 https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌹🌹🌹
اعتبارسنجی تعاریف «معجزه» در منابع اسلامی با محوریت قرآن کریم.pdf
340.9K
اعتبارسنجی تعاریف «معجزه» در منابع اسلامی، با محوریت قرآن کریم نویسندگان: زهره اخوان مقدم؛ محمود ایزدی؛ سیده راضیه پورمحمدی https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌻🌻🌻🌻
نگارش رساله دکتری: نحوه برنامه‌ریزی، تدوین، نگارش و تکمیل پایان‌نامه یا رساله دکتری نویسنده: دانلیوی ، پاتریک مترجمان: زهره اخوان‌مقدم؛ سیدضیاءالدین علیانسب؛ سیدمجید نبوی ناشر: جهاد دانشگاهی واحد استان مرکزی سال نشر: 1400 https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌺🌿🌺🌿🌺
بررسی اصطلاح «مبهمات» در علوم قرآنی با معنای لغوی، نحوی و زبانشناسی آن.pdf
268.7K
بررسی اصطلاح «مبهمات» در علوم قرآنی با معنای لغوی، نحوی و زبان شناسی آن نویسندگان: زهره اخوان مقدم؛ فهیمه دهقانی زاده https://eitaa.com/akhavanmoghadam 🌻🌻🌻🌻