شرح حکمت ۴١۵
🔸سه ويژگى دنيا🔸
امام(عليه السلام) در اين بيان كوتاه و حكيمانه پنج صفت براى دنيا بيان فرموده است.
1⃣و2⃣و3⃣در سه وصف اول مى فرمايد: «دنيا مى فريبد و زيان مى رساند و مى گذرد»; (فِي صِفَةِ الدُّنْيَا: تَغُرُّ وَتَضُرُّ وَ تَمُرُّ).
فريبندگى دنيا از طريق ظواهر پرزرق و برق آن است; اموال و ثروت ها، كاخ ها و زينت ها، مقام ها و قدرت ها; همه از مظاهر فريبنده دنياست كه گروه زيادى را به سوى خود جلب كرده و مى كند. و زيان رساندن دنيا از طريق ناكامى ها، درد و رنج ها، شكست ها و مصيبت هاست. هنوز انسان دوران جوانى👱 را طى نكرده برف پيرى👴 بر سر و روى او مى نشيند و هنوز از قدرتش استفاده نكرده ديگران آن را از چنگ او درمى آورند. هنوز از سلامتى اش بهره مند نشده امواج بيمارى و درد و رنج او را احاطه مى كند
اساساً فريبندگى دنيا گويا مقدمه اى براى زيان رساندن آن است; انسان را غرق نعمت مى كند ناگهان از او بازمى ستاند و گرفتار امواج غم و اندوه مى كند. و گذرا بودن دنيا چيزى نيست كه بر كسى مخفى باشد. 😕
📚تاريخ، بهترين شاهد و گواه آن است و حوادثى كه با چشم خود در طول عمر ديده ايم گواه ديگرى است. فرعون ها و نمرودها و شدادها همه رفتند سلاطين بزرگ و قدرتمند و جهان گشا همگى در زير خاك پنهان شدند. تنها كاخ هاى ويران شده آن ها باقى مانده است.
در عمر خود نيز كسان بسيارى را ديده ايم كه يك روز در اوج قدرت بودند و روز ديگر در نهايت ذلت.
✅بعضى از شارحان «تمُرُّ» را از ماده «مرارة» به معناى تلخى دانسته و گفته اند: مفهوم كلام اين است كه دنيا مى فريبد و ضرر مى زند و تلخ مى شود.
4⃣آنگاه امام(عليه السلام) به چهارمين وصف دنيا پرداخته كه حقارت آن را در پيشگاه خداوند روشن مى سازد، مى فرمايد: «خداوند به (بخشيدن) آن به عنوان پاداش براى دوستانش، رضايت نداده و (گرفتن) آن را به عنوان كيفر دشمنانش نپذيرفته است»; (إِنَّ اللّهَ تَعَالَى لَمْ يَرْضَهَا ثَوَاباً لاَِوْلِيَائِهِ، وَ لاَ عِقَاباً لاَِعْدَائِهِ).
اين تعبيرِ بسيار جالبى است. 👌
درست مثل اين كه كسى بگويد: فلان مبلغ ناچيز به قدرى بى اهميت است كه نمى تواند بخشيدن آن سبب تشويق دوستان و نبخشيدنش سبب مجازات دشمنان گردد و اين نهايت حقارت دنيا را نشان مى دهد.
✅قرآن مجيد در سوره زخرف مى فرمايد: «(وَلَوْلاَ أَنْ يَكُونَ النَّاسُ أُمَّةً وَاحِدَةً لَّجَعَلْنَا لِمَنْ يَكْفُرُ بِالرَّحْمَنِ لِبُيُوتِهِمْ سُقُفاً مِّنْ فَضَّة وَمَعَارِجَ عَلَيْهَا يَظْهَرُونَ * وَلِبُيُوتِهِمْ أَبْوَاباً وَسُرُراً عَلَيْهَا يَتَّكِئُونَ * وَزُخْرُفاً وَإِنْ كُلُّ ذَلِكَ لَمَّا مَتَاعُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَالاْخِرَةُ عِنْدَ رَبِّكَ لِلْمُتَّقِينَ); اگر (تمكّن كفّار از مواهب مادى) سبب نمى شد كه همه مردم، امت واحد (گمراهى) شوند، ما براى كسانى كه به (خداوند) رحمان، كافر مى شدند خانه هايى قرار مى داديم با سقف هايى از نقره و نردبان هايى كه از آن بالا روند و براى اطاق هاى آن ها درهايى (پر زرق و برق) و تخت هايى (زيبا) قرار مى داديم كه بر آن تكيه كنند، و هرگونه زيورى را در اختيار آن ها مى گذاشتيم، ولى اين ها همه، متاع زندگى دنياست، و سراى آخرت نزد پروردگارت براى پرهيزكاران است».
‼البته خداوند اقوام متعددى را به عذاب هاى دنيوى گرفتار كرده است كه در قرآن مجيد نمونه هاى فراوانى از آن ديده مى شود ولى اين به آن معنا نيست كه فقط عذاب هاى دنيا و سلب نعمت ها جزاى كافران باشد; جزاى اصلى آن ها در قيامت است.
✅همان گونه كه قرآن مى فرمايد: «(وَلَنُذِيقَنَّهُمْ مِّنَ الْعَذَابِ الاَْدْنَى دُونَ الْعَذَابِ الاَْكْبَرِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ); به آنان از عذاب نزديك (عذاب اين دنيا) پيش از عذاب بزرگ (عذاب آخرت) مى چشانيم، شايد بازگردند!».
5⃣در پنجمين و آخرين جمله امام(عليه السلام) شرح ناپايدارى دنيا را در لباس مثال گويايى بيان كرده، مى فرمايد: «اهل دنيا همچون كاروانى هستند كه هنوز رحل اقامت نيفكنده اند كه قافله سالار فرياد مى زند ( كوچ كنيد) و آن ها كوچ مى كنند»; (وَإِنَّ أَهْلَ الدُّنْيَا كَرَكْب بَيْنَاهُمْ حَلُّوا إِذْ صَاحَ بِهِمْ سَائِقُهُمْ فَارْتَحَلُوا).
👈اشاره به اين كه مردم دنيا حتى وضعشان از مسافران عادى نيز بدتر است زيرا مسافران عادى هنگامى كه وارد منزلى شدند مقدارى در آن جا مى مانند و استراحت مى كنند و خود را آماده ادامه راه مى نمايند مگر اين كه قافله سالار بعد از اجازه اقامت احساس كند در آن منزلگاه خطرى است، 💀در اين صورت بلافاصله اعلام مى دارد همه برخيزند و آماده حركت شوند و اهل دنيا درست به چنين قافله و قافله سالارى مى مانند و اين مربوط به شرايط غير عادى است.😔
@alafvalafv
سوال امروز مون:
❓❓❓در قران و احادیث,چه تعابیری برای ناپایداری دنیا بکار رفته؟
وقتی که بنده ای در نیمه شب برای نماز و طاعت خداوندی برخیزد و سپس خواب بر وی غلبه کند و در اثر چرت به چپ و راست متمایل شود و چانه اش به سینه اش بچسبد
خداوند امر می کند درهای آسمان باز می شود و سپس به ملائکه می فرماید: به این بنده من نگاه کنید و ببینید در اثر تقرب به من و انجام عملی که بر وی واجب نکرده ام به چه روزی افتاده و من سه خصلت به این بنده عطا می کنم.
#گناهان او را می بخشم، یا #توبه مجددی برایش فراهم می کنم و #روزی_اش را زیادتر می کنم و من همه شما را شاهد می گیرم که این سه چیز را به وی بدهم.
@alafvalafv
هدایت شده از 💌نامه ای برای پدر بنویسیم😢✏📄
💠دل بیقرار نیست
"ادا در می آوریم"😔
💠چشم انتظار نیست
"ادا در می آوریم"😔
💠بر لب دعای ندبه...
و دل غرق شهوت است
این انتظار نیست
"ادا در می آوریم"😔
آقا محب واقعی ات در میان ما
یک از هزار نیست
"ادا در می آوریم"😔
#نامه_ای_برای_پدر
@namebepedar📝😔
چله نشین ظهورامام زمان عج الله
سوال امروز مون: ❓❓❓در قران و احادیث,چه تعابیری برای ناپایداری دنیا بکار رفته؟
يونس
إِنَّمَا مَثَلُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا كَمَاءٍ أَنزَلْنَاهُ مِنَ السَّمَاءِ فَاخْتَلَطَ بِهِ نَبَاتُ الْأَرْضِ مِمَّا يَأْكُلُ النَّاسُ وَالْأَنْعَامُ حَتَّىٰ إِذَا أَخَذَتِ الْأَرْضُ زُخْرُفَهَا وَازَّيَّنَتْ وَظَنَّ أَهْلُهَا أَنَّهُمْ قَادِرُونَ عَلَيْهَا أَتَاهَا أَمْرُنَا لَيْلًا أَوْ نَهَارًا فَجَعَلْنَاهَا حَصِيدًا كَأَن لَّمْ تَغْنَ بِالْأَمْسِ كَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ
ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ، ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺩﻧﻴﺎ [ ﺩﺭ ﺯﻭﺩ ﮔﺬﺭ ﺑﻮﺩﻥ ]ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺁﺑﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺁﺳﻤﺎﻥ ﻧﺎﺯﻝ ﻛﺮﺩﻳﻢ ، ﭘﺲ ﮔﻴﺎﻫﺎﻥ ﻭﺭﻭﻳﻴﺪﻧﻰ ﻫﺎﻯ ﺯﻣﻴﻦ ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﻣﺮﺩم ﻭ ﭼﻬﺎﺭﭘﺎﻳﺎﻥ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﻰ ﺧﻮﺭﻧﺪ ، ﺑﺎ ﺁﻥ ﺁﺏ ﺩﺭ ﺁﻣﻴﺨﺖ [ ﻭ ﺭﺷﺪ ﻭ ﻧﻤﻮ ﻳﺎﻓﺖ ] ﺗﺎ ﺁﻥﮔﺎﻩ ﻛﻪ ﺯﻣﻴﻦ [ ﺳﺮﺳﺒﺰﻯ ﻭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺯﻳﺒﺎﻳﻰ ﻭ ] ﺯﻳﻨﺘﺶ ﺭﺍ [ﺍﺯ ﺁﻥ ﻫﻤﻪ ﺭﻭﻳﻴﺪﻧﻰ ﻫﺎﻯ ﺭﻧﮕﺎﺭﻧﮓ ﻫﻢ ﭼﻮﻥ ﻋﺮﻭﺱ ] ﺑﺮﺧﻮﺩ ﮔﺮﻓﺖ ، ﻭ ﺍﻫﻞ ﺁﻥ ﮔﻤﺎﻥ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻗﺪﺭﺕ [ ﻫﺮ ﻧﻮﻉﺑﻬﺮﻩ ﺑﺮﺩﺍﺭﻯ ﺭﺍ ] ﺍﺯ ﺁﻥ [ ﭼﻬﺮﻩ ﺯﻳﺒﺎ ﻭ ﺁﺭﺍﺳﺘﻪ ] ﺩﺍﺭﻧﺪ ، [ ﻛﻪﻧﺎﮔﻬﺎﻥ ] ﻓﺮﻣﺎﻥ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺷﺒﻰ ﻳﺎ ﺭﻭﺯﻯ [ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺳﺮﻣﺎﻳﻰﺳﺨﺖ ﻳﺎ ﺻﺎﻋﻘﻪ ﺍﻯ ﺁﺗﺶ ﺯﺍ ﻳﺎ ﺗﻮﻓﺎﻧﻰ ﺑﻨﻴﺎﻥ ﻛﻦ ] ﺑﻪ ﺯﻣﻴﻦﺭﺳﻴﺪ ، ﭘﺲ ﻫﻤﻪ ﮔﻴﺎﻫﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﻴﺎﻫﺎﻥ ﺧﺸﻚ ﺩﺭﻭﺷﺪﻩ ﺩﺭﺁﻭﺭﺩﻳﻢ ﻛﻪ ﮔﻮﻳﻰ ﺩﻳﺮﻭﺯ [ ﭼﻨﻴﻦ ﺯﺭﺍﻋﺘﻰ ] ﻭﺟﻮﺩﻧﺪﺍﺷﺘﻪ . ﺍﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎ [ ﻯ ﻗﺪﺭﺕ ﺧﻮﺩ ] ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯﮔﺮﻭﻫﻰ ﻛﻪ ﻣﻰ ﺍﻧﺪﻳﺸﻨﺪ ، ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﻛﻨﻴﻢ .(24)
سوره مبارکه كهف آیه 45.
واضرب لهم مثل الحیاة الدنیا کماء انزلناه من السماء فاختلط به نبات الارض فاصبح هشیما تذروه الریاح وکان الله علی کل شیء مقتدرا
(ای پیامبر!) زندگی دنیا را برای آنان به آبی تشبیه کن که از آسمان فرو میفرستیم؛ و بوسیله آن، گیاهان زمین (سرسبز میشود و) در هم فرومیرود. امّا بعد از مدتی میخشکد؛ و بادها آن را به هر سو پراکنده میکند؛ و خداوند بر همه چیز تواناست!(٤٥)
@alafvalafv
ـ امام کاظم(علیه السلام) مى فرماید:
مَثَلُ الدُّنْیا مَثَلُ ماءِ الْبَحْرِ، کُلَّما شَرِبَ مِنْهُ الْعَطْشانُ اِزْدادَ عَطَشاً حتّى یَقْتُلَهُ
مثل دنیا، مثل آب دریاست که هرچه انسان تشنه از آن بنوشد، عطش او بیشتر مى شود، به حدّى که او را مى کشد.میزان الحکمه باب ۱۲۵۳،حدیث ۶۰۱۲
ـ امام هفتم شیعیان حضرت موسى بن جعفر(علیه السلام)در روایت دیگرى دنیا را چنین توصیف مى کند:
مَثَلُ الدُّنْیا مَثَلُ الْحَیَّة، مَسُّها لَیِّنٌ وَفى جَوفِها السَّمُ الْقاتِل
مثل دنیا، مثل مار (خوش خطّ و خالى) است که ظاهرى فریبنده و پر جاذبه دارد، امّا در درون آن، سمّ کشنده و خطرناکى وجود دارد.
این روایت اشاره به فریبندگى دنیا نموده و دنیا را به مار خوش منظر و زیبایى تشبیه مى کند که ظاهرى دلفریب و قشنگ دارد; ولى در درون او سمّ کشنده اى وجود دارد.
حضرت على(علیه السلام) دنیا را چنین تشبیه مى کند:
اِنَّما الدُّنْیا شَرَکٌ وَقَعَ فیه منْ لا یَعْرِفُهُ
همانا دنیا دامى است که بى خبران در آن مى افتند.
دنیا دام گسترده و وسیعى است، و به همین جهت شکارهاى فراوانى نموده و قربانیان زیادى گرفته است.میزان الحمه،۱۲۶۲،حدیث ۶۰۵۴
@alafvalafv
با تشکر از پاسخ های زیبا و خوب دوستان عزیز🌺
پاسخ تکمیلی:
🔸ناپايدارى مواهب اين جهان🔸
درباره بى وفايى و ناپايدارى دنيا تعبيرات مختلفى در روايات اسلامى ديده مى شود كه هر يك از ديگرى
گوياتر است از جمله:
✅گاه دنيا را تشبيه به پلى كرده اند كه بايد از آن عبور كرد و ايستادن و توقف بر آن معنا ندارد. «إِنَّمَا الدُّنْيا قَنْطَرَةٌ فَاعْبُرُوهَا وَلاَ تَعْمُرُوهَا».[4]
✅در جايى ديگر دنيا به عنوان سراى عبور و نه دار اقامت معرفى شده است همان گونه كه امام اميرمؤمنان(عليه السلام) در حكمت 133 فرموده است: «الدُّنْيا دَارُ مَمَرّلاَ دَارُ مَقَر».
✅در تعبير زيباى سومى دنيا تشبيه به لباسى 👕شده كه تمام آن از هم شكافته و تنها به نخى بند است كه هر زمان احتمال مى رود آن نخ، پاره شود و لباس فرو افتد
همان گونه كه رسول خدا(صلى الله عليه وآله) مى فرمايد: «هذِهِ الدُّنْيا مِثْلُ ثَوْب شُقَّ مِنْ أَوَّلِهِ إلى آخِرِهِ فَيبْقى مُتَعَلِّقاً بِخَيط فى آخِرِهِ يوشَكُ ذلِكَ الْخَيطُ أنْ ينْقَطِع».[5]
✅در تعبير چهارمى دنيا تشبيه به سايه ابرها💭 شده كه هرگز پايدار نيست و همچون صحنه هاى دل انگيز خواب است كه به زودى مى گذرد
همان گونه كه در غررالحكم از اميرمؤمنان(عليه السلام) نقل شده است: «إنَّ الدُّنْيا ظِلُّ الْغَمامِ وَحُلُمُ الْمَنامِ».[6]
✅در پنجمين تعبير، وضعيت انسان در برابر دنيا تشبيه به سوارى شده است كه براى استراحت و خواب نيمروز در سايه درختى در يك روز داغ تابستانى پياده مى شود و بعد از ساعتى استراحت آن را ترك مى گويد و مى رود
همان گونه كه پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) فرمود: «إِنَّمَا مَثَلِى وَ مَثَلُ الدُّنْيا كَمَثَلِ رَاكِب مَرَّ لِلْقَيلُولَةِ فِى ظِلِّ شَجَرَة فِى يوْمِ صَيف ثُمَّ رَاحَ وَ تَرَكَهَا».[7]
✅پيش از همه اين ها قرآن مجيد با مثال روشنى ناپايدارى و بىوفايى دنيا را ترسيم كرده است: «(وَاضْرِبْ لَهُمْ مَّثَلَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا كَمَاء أَنزَلْنَاهُ مِنَ السَّمَاءِ فَاخْتَلَطَ بِهِ نَبَاتُ الاَْرْضِ فَأَصْبَحَ هَشِيماً تَذْرُوهُ الرِّيَاحُ وَكَانَ اللهُ عَلَى كُلِّ شَىْء مُّقْتَدِراً).[8]
😲و عجيب اين است كه با اين همه توصيف و تشبيه باز هم گروه كثيرى غافل اند و همچنان بر اين دنياى ناپايدار تكيه مى كنند و براى به دست آوردن گوشه اى از آن جانفشانى مى نمايند.😔
*****
پی نوشت:
.
[4]. بحارالانوار ، ج 14، ص 319، ح 20.
[5]. مجموعه ورّام، ج 1، ص 148.
[6]. غررالحكم، ح 2166.
[7]. بحارالانوار، ج 70، ص 119، ح 111 .
[8]. كهف، آيه 45.
@alafvalafv