هدایت شده از بایگانی
#کفایه_أصول_عملیه ۳۲
#الثالث_أنه_قد_ص_۱۶۹؛
✅ علم اجمالی به تکلیف، باعث فعلیت تکلیف می شود و فرقی ندارد که اطراف علم اجمالی، شبهه محصوره باشد یا شبهه غیر محصوره باشد.
✅ هم شبهه محصوره و هم شبهه غیر محصوره، مقتضی برای فعلیت تکلیف را دارند، با این فرق که گاهی در اطراف شبهه غیر محصوره مانع از فعلیت تکلیف وجود دارد.
✅ موانع به فعلیت رسیدن تکلیف عبارتند از:عسر، حرج، اختلال نظام و غیره.
✅ گاهی موانع به فعلیت رسیدن تکلیف در اطراف علم اجمالی وجود دارد حتی اگر شبهه غیر محصوره باشد، و گاهی موانع تکلیف در اطراف علم اجمالی وجود ندارد حتی اگر شبهه غیر محصوره باشد؛ پس قانون کلی در این باره وجود ندارد و هر موردی جداگانه باید بررسی شود که آیا مانع از فعلیت تکلیف در آن مورد وجود دارد یا ندارد.
✅ اگر در موردی شک شود که آیا مانع وجود دارد یا نه؟ در صورتی که دلیل تکلیف دارای اطلاق باشد به اصل اطلاق تمسک شده و احتیاط جاری می شود و در صورتی که اطلاق وجود نداشته باشد اصل براءت جاری می شود، زیرا شک در تکلیف فعلی داریم و شک در تکلیف مجرای براءت است.
✅ ضابطه هایی که برای تشخیص شبهه محصوره از شبهه غیر محصوره بیان کرده اند کلیت ندارند مورد قبول نیستند و هر موردی باید جداگانه بررسی قرار گیرد.
✅ برخی از ضابطه های مطرح شده برای تشخیص شبهه محصوره از شبهه غیر محصوره عبارتند از:
1⃣ صاحب عروه:شبهه غیر محصوره آن است که نسبت معلوم بالاجمال به همه اطراف، نسبت یک در هزار باشد.
2⃣ شبهه غیره محصوره آن است که شمارش افرادش مشکل باشد.
3⃣ شیخ انصاری:در شبهه غیر محصوره تعداد افراد آنقدر زیاد است که احتمال وجود تکلیف در هر مورد بسیار پایین می آید و تا حدی کم می شود که گویا احتمال تکلیف در آن طرف وجود ندارد (نزدیک به صفر).
4⃣ در شبهه غیر محصوره موافقت قطعی مشکل و بسیار سخت است.
5⃣ معیار تشخیص شبهه محصوره از شبهه غیر محصوره وابسته به نظر عرف است.
6⃣ محقق همدانی:اطراف شبهه محصوره، محدود و مضبوط است و احتمال زیاده و نقصان ندارد، ولی اطراف شبهه غیر محصوره محدود و مضبوط نیست و احتمال زیاده و نقصان دارد.
7⃣ محقق نایینی:شبهه غیر محصوره آن است که عادتا استعمال و ارتکاب همه اطراف آن ممکن نیست.
و الحمد لله رب العالمین
@alafzal2400