هدایت شده از بایگانی
#کفایه_أصول_عملیه ۲۹
(قسمت دوم)
#المقام_الأول_ص_۱۶۲؛
✅ در دوران تکلیف بین متباینین، که علم اجمالی داریم یا ظهر واجب است یا جمعه، اگر تکلیف از همه جهات به فعلیت رسیده باشد، با اینکه اجمال و تردید وجود دارد، ولی علم اجمالی علت تامه برای حصول بعث و زجر فعلی شده و تکلیف منجز می شود و باید احتیاط کرد، زیرا مخالفت با تکلیف مستحق عقوبت است.
⚡️اشکال：ادله براءت در هنگام شک در تکلیف، دلالت بر رفع تکلیف و سعه و اباحه دارند، و این ادله عمومیت داشته و شامل موارد شک بین متباینین هم می شوند، پس در دوران بین متباینین باید براءت جاری کرد نه احتیاط.
💠 جواب：موضوع ادله براءت عدم البیان است و علم اجمالی به وجود تکلیف نوعی بیان است، پس بین این دو تناقض وجود دارد و ادله براءت نسبت به اطراف علم اجمالی تخصیص عقلی می خورند.
✅ اگر علم اجمالی از همه جهات به فعلیت نرسیده باشد، ادله براءت بدون هیچ مانع عقلی یا شرعی شامل اطراف علم اجمالی هم می شود.
✅ از آنجا که علم علت تامه برای بعث و زجر فعلی است، فرقی بین علم تفصیلی و علم اجمالی در تنجز تکلیف وجود ندارد، و تنها فرق این است که در اطراف علم تفصیلی حکم واقعی جاری می شود و جایی برای اجرای حکم ظاهری و اصول عملیه در اطراف علم تفصیلی وجود ندارد، زیرا علم تفصیلی از همه جهات فعلیت دارد؛ ولی از آنجا که علم اجمالی از بعضی جهات فعلیت ندارد، در اطراف علم اجمالی باید حکم ظاهری و اصول عملیه را جاری کرد.
🔹فافهم：در اطراف علم اجمالی هم نباید اصول عملیه جاری کرد، زیرا علم، علم است و اجمالی و تفصیلی ندارد و در هر صورت علم منجز تکلیف است، اعم از اینکه اجمالی باشد یا تفصیلی.
✅ اگر علم اجمالی از همه جهات به فعلیت رسیده باشد، باید با آن موافقت کرد و احتیاط کرد و در این زمینه از نظر عقل فرقی در ناحیه علم نیست، اعم از آنکه اطراف شبهه محصوره باشد یا غیر محصوره؛ پس هر دو شبهه مقتضی برای تنجز تکلیف دارند؛ بله تنها فرق در ناحیه معلوم است، زیرا گاهی در اطراف شبهه غیر محصوره اموری مانند عسر و حرج یا اختلال نظام، مانع فعلیت تکلیف شده و براءت جاری می شود.
@alafzal1400