#اصول_فقه
#قیاس
#تطوّر_تاریخی
#پیشینه_علمی
#منبع_شناسی
👈جایگاه قیاس در کتب اصول فقه شیعه-1👉
به قول یکی از اساتید بزرگوارم، بعضی از بحثهای علمی، #کارتن_خواب هستند!
یعنی با اینکه مهم هستند ولی در متون علمی جای مستقلی ندارند و هر مصنفی بر حسب تشخیص خودش آن بحث را جایی مطرح کرده است و یا حتی اندازۀ یک صفحه هم به آن اشاره ای نکرده!!!
یکی از این مباحث کارتن خواب بحث از #قیاس است.
هر چند امامیه بر عدم حجیت قیاس، اجماع دارد، ولی لازم بود و هست که این مطلب به صورت مشخصی در بخشی از کتب اصولی مورد بحث و تبادل نظر قرار می گرفت.
به دلایل زیر تصمیم گرفتم یک #تبار_شناسی از بحث قیاس را در کتب اصولی شیعه انجام بدهم:
1. شناسایی مواضعی که بحث قیاس را ذیل آن آوردهاند
2. شناسایی کتابهایی که به بحث قیاس به صورت مستقل پرداخته اند.
3. احصای منابع دانشی پیرامون بحث قیاس. ( برای پژوهشگران این عرصه بسیار مفید خواهد بود)
4. بررسی حجم مطالب تولید شده در این موضوع در کتب اصولی شیعه
5. نشان دادن سیر تطور یک بحث علمی در تاریخ دانش اصول فقه
.
با توجه به این اهداف، مطالب مرتبط به مبحث قیاس رو در چند پیام متوالی تقدیم خواهم کرد.
برای تولید این محتوا زحمت خوبی کشیده شده است، اگر مفید می دانید در گروه های علمی دیگر #بازنشر دهید تا طلاب و دانشجویان این عرصه استفاده کنند.
(با ذکر منبع یا بدون آن فرقی ندارد😊)
🌹┄┅═✧❁•📚•❁✧═┅┄🌹
🔰 #الباحث
🖌 #شیخ_صابر
@albahes
#اصول_فقه
#قیاس
#تطوّر_تاریخی
#پیشینه_علمی
#منبع_شناسی
👈جایگاه قیاس در کتب اصول فقه شیعه-2👉
1️⃣. مختصر التذکره باصول الفقه / #شیخ_مفید(ره) - قرن5
این کتاب توسط شاگرد فاضل و فقیه ایشان (علامه کراجکی) از آثار شیخ مفید، جمعآوری و تدوین شده است.
كتاب حاضر از بهترین كتابها برای شناخت دیدگاه های اصولی شیخ مفید و فقهای معاصر ایشان و تاریخچه مباحث اصولی به شمار می آید.
شیخ در این كتاب مباحث اصولی را به سه قسم عقل، زبان و نصوص شرعی تقسیم می كند. مراد ایشان از زبان، زبان عربی است كه وسیله شناخت كلمات و معانی آنهاست و مراد از نصوص شرعی، کتاب و سنت می باشد.
✅ شیخ(ره) ذیل بحث از عام و خاص ⬅️ تخصیص به قیاس و رأی ⬅️ ص38 (در حد یک صفحه!) به بحث #قیاس پرداخته اند.
✒️🖋✒️🖋✒️🖋✒️🖋✒️🖋
2️⃣ الذریعة الی اصول الشریعه / #سیدمرتضی(ره) - قرن5
اثر حاضر اولین کتاب کامل در اصول فقه شیعه امامیه است که مسائل اصول فقه را از مسائل اصول دین جدا کرده است.
مولف در این کتاب در هر مساله آراء دانشمندان #عامه را نقل و ادله ایشان را به تفصیل ذکر کرده و پس از نقد، نظر مختار خود را با تحقیقی کافی و وافی اثبات کرده است.
✅ سید(ره) در جلد دوم کتاب ⬅️ باب الکلام فی القیاس ⬅️ ص181 تا ص 315 ( حدوداً 135 صفحه!) این بحث را مطرح کرده اند.
در واقع ایشان اولین کسی هستند که بحث قیاس را به صورت #مستقل و بسیار مفصل مورد بررسی قرار داده اند.
.... بحث ادامه دارد.
🌹┄┅═✧❁•📚•❁✧═┅┄🌹
🔰 #الباحث
🖌 #شیخ_صابر
@albahes
#اصول_فقه
#قیاس
#تطوّر_تاریخی
#پیشینه_علمی
#منبع_شناسی
👈جایگاه قیاس در کتب اصولی شیعه_3👉
:
3️⃣. معارج الأصول / #محقق_حلّی(ره) - قرن7
از ویژگیهای این کتاب، اشاره به دیدگاههای اصولی بسیاری از علمای شیعه و سنی است که از این جهت برای کتاب ارزش و اعتبار والایی را ایجاد میکند.
✅ محقق در این کتاب، در باب التاسع فی الإجتهاد ⬅️ الفصل الثانی فی القیاس⬅️ از ص182 تا ص195 به بررسی ابعاد این مسأله می پردازد.
یعنی حدوداً (13 صفحه)
🖋✒️🖋✒️🖋✒️🖋✒️
4️⃣. تهذیب الوصول إلی علم الأصول / #علامه_حلّی(ره) - قرن8
کتاب کوچکی است که خلاصه کتاب «الجامع فی اصول الفقه» از مصنف میباشد و متن محکمی دارد که قبل از کتاب «المعالم» در عراق و جبل عامل محور تدریس بوده است و مصنف آن را به نام پسرش فخرالمحققین نوشته است.
✅ ایشان در مقصد العاشر فی القیاس ⬅️ ص243 تا 274 به صورت نسبتاً مفصلی به بحث قیاس پرداخته اند. (حدوداً 30 صفحه)
🖋✒️🖋✒️🖋✒️🖋✒️
5️⃣. مبادی الوصول إلی علم الأصول / #علامه_حلّی(ره) - قرن8
کتاب کوچکی است که از متنهای مشهور در این موضوع محسوب میشود و شرحها و حواشی بسیاری بر آن نوشته شده است.
(در الذریعه ۱۰ شرح و حاشیه بر آن ذکر شده است!)
✅ ایشان در الفصل العاشر فی القیاس ⬅️ ص214 تا 228 بحث قیاس را بررسی کرده اند. ( 14 صفحه)
🚨به حجم ارائۀ مطالب در کتاب ها دقت بفرمائید!
اصلی ترین سوال بنده در این مطالعه این بود که:
سیر تطوّر #ارائه بحث قیاس در کتب اصولی چگونه بود و چرا چنین فراز و نشیب های عجیبی داشت؟!
.... بحث ادامه دارد.
🌹┄┅═✧❁•📚•❁✧═┅┄🌹
🔰 #الباحث
🖌 #شیخ_صابر
@albahes
الباحث
#اصول_فقه #قیاس #تطوّر_تاریخی #پیشینه_علمی #منبع_شناسی 👈جایگاه قیاس در کتب اصولی شیعه_3👉 : 3️⃣. معا
🚨🔰🚨🔰🚨🔰
به پیشنهاد دوستان،
به خاطر مفصل بودن این مطلب (بحث از سیر تطوّر #قیاس)
تصمیم گرفتم کل مطلب رو در قالب یک فایل کامل PDF تقدیم فضلای بزرگوار بکنم
.