#پرونده_علمی_1
#روش_شناسی_تفقه_7
#آیاتالاحکام
✔بخش قابل توجهى از آيات قرآن را #آياتالاحكام تشكيل مىدهد، كه همين بخش از آيات در راستاى استنباط احكام مورد نظر بوده و هست. آيات الاحكام- چنانكه در مقالات پيشين يادآور شديم- به رقمى حدود پانصد آيه مىرسد، كه در طول سالهاى پس از هجرت در مدينه به تدريج و در مناسبتهاى گوناگون نازل شده است و از اين رو، بايد آيات الاحكام را در ميان آيات مدنى جستجو كرد.انديشمندان بزرگ عالم فقاهت در قرون متمادى، بسيار كوشيدهاند كه با تحقيق بيشتر در آيات الاحكام، ضمن استنباط به دقايق علمى و نكات فقهى بسيارى دست يابند كه بسيارى از اين تحقيقات اكنون نيز در دسترس ما قرار دارد.
🔺آن گونه كه علامه بزرگ، سيد حسن صدر در كتاب ارزشمند «تأسيس الشيعه للعلوم الاسلامية» (ص 321) بيان مىكند، #اولينكتاب را در اين باره محمد بن سائب كلبى (م- 146) هجرى قمرى تأليف نموده كه اين نظريه را ابن نديم در كتاب «الفهرست» (ص 57) تأييد نموده و مىنويسد: «كتاب احكام القرآن للكلبي رواه عباس».
🔺 بعضى معتقدند كه نخستين تحقيق در اين باره، توسط محمد بن ادريس شافعى (م- 204 ه ق)- پيشواى مذهب شافعى- انجام شده است. چنانكه علامه جلال الدين عبد الرحمن سيوطى (م- 911 ه ق) در كتاب «الاوائل» اين حقيقت را پذيرفته و مىنويسد: «امام شافعى نخستين مؤلف در موضوع آيات الاحكام است».
🔺 در اين ميان با توجه به تقدم زمانى علامه بزرگ محمد بن سائب كلبى(از بزرگان شیعه)، نسبت به محمد بن ادريس شافعى و قاسم ابن اصبغ بياتى، ديدگاه نخست صحيحتر به نظر مىآيد.
ر.ک. منابع اجتهاد. از آیت الله جناتی شاهرودی.
@alfigh_alosul