🔺 اهداف حرکت اصلاحی آیت الله حیدری
(بخش اول)
🔹 در پاسخ به این سؤال که هدف از حرکت اصلاحی ما چیست باید عرض کنم بنده معتقدم این فرآیند، اهداف متعدّدی دارد؛ برخی از این اهداف، اصلی و اساسی و برخی دیگر فرعی و مترتّب بر آن است.
1⃣ هدف اول: استحکام مبانی و پایه های مکتب تشیع، برای پاسخگویی بهتر به نیازهای زمان
برای توضیح این هدف، دو اصل را متذکر می شوم.
📌 اصل اوّل: در فرایند اجتهاد، مجتهد گاهی به حق می رسد و گاهی به خطار می رود
👈 بنده بر این باورم که اساساً یکی از ویژگی های فرآیندهای علمی و اجتهادی - که از سنتهای تاریخی می باشد - این است که برخی از ابعاد آن به سستی یا آفت دچار میگردد؛ 👉 یعنی هنگامی که این شریعت با پیامبر اکرم (ص) آغاز و سپس در دوران امامان (ع) استمرار یافت، تا اواسط قرن سوم که غیبت امام دوازدهم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) رخ داد، تا این جا مسألۀ خاصّی رخ نداد، گرچه برخی آفت ها هم بود، اما مشکل از کجا آغاز گشت؟
پس از غیبت آغاز شد؛ یعنی فرآیند اجتهاد شکل گرفت - و البته باید هم شکل می گرفت؛ چون 👈 ما به عنوان انسان های غیر معصوم، اصلاً راهی جز اجتهاد نداریم - و هنگامی که میگوییم فرآیند اجتهاد، این یعنی آغاز اندیشۀ بشری و وقتی که میگوییم اندیشۀ بشری؛ یعنی این فرآیند ممکن است به صواب یا به خطا برود. این یک مسألۀ مهم و غیر قابل اجتناب است. 👉
پس ما باید بپذیریم که آنچه علمای هر مکتبی میگویند - با توجه به اینکه عصمت ایشان ثابت نگشته - چه در زمینۀ امور فقهی و عملی، و چه حوزۀ مباحث فکری و اعتقادی، طبیعتاً ممکن است حق باشد یا خطا. این مطلب را همگان قبول دارند. مکتب اهل سنت، وجود معصوم پس از رسول خدا (ص) را قبول ندارند، ولی ما شیعیان وجود معصوم را تا اواسط قرن سوم و اوائل قرن چهارم قبول داریم، اما پس از غیبت صغری فرآیند اجتهاد توسط مجتهدان و شاگردان مکتب اهل بیت (ع) شکل گرفت و اجتهاد هم طبیعتاً یک امر مطلق و مصون از خطا در برداشت ها و تفسیرها از متون دینی نیست.
🔘 ادامه دارد...
#حرکت_اصلاح_معرفت_دینی
➖ برگرفته از برنامۀ «وجه لوجه» در تاریخ ۴ رمضان المبارک 1434، مطابق با (1392/5/14).
✅ http://eitaa.com/alhaydari
🔺 اهداف حرکت اصلاحی آیت الله حیدری
(بخش دوم)
📌 اصل دوم: برخی از اجتهادات مجتهدین، در اثر تغییرات زمانه، تغییر می یابند
🔹 اصل دیگر اینکه، ممکن نیست هیچ مجتهدی، هرچه قدر هم که نبوغ و قدرت عقلی و علمی داشته باشد، با اجتهاداتش بتواند نظریات و اندیشههای قرون آینده را مثلاً تا هزاران سال پوشش دهد، حال شاید برخی از اجتهادات یک فرد، برای یک یا دو یا سه قرن ثابت بماند، اما این طور نیست که همۀ این اجتهادات، تا قیامت ثابت بمانند؛ زیرا 👈 ویژگی پویایی و نوشدن زندگی و پیشرفتی که عموماً فکر بشری دارد، باعث عبور از برخی از آن اجتهادات خواهد شد؛ یعنی ما با گذشت زمان و پیشرفت جوامع بشری و عوض شدن شرایط، نیاز به اجتهادهای جدید و متناسب با همان زمان داریم. 👉
البته منظورم این نیست که تمام آراء یک مجتهد عوض می شود، بلکه برخی از آنها ممکن است با تغییر عنصر زمان و مکان - که منجر به تغییر موضوع می شوند - حکم دیگری پیدا کنند. بهترین شاهد بر آنچه میگویم، تعدّد شریعتهای الهی است. چرا شریعتها متعدد شدند؟! چرا ما پنج شریعت اصلی داریم؟ چرا خداوند از ابتدای خلقت تا روز قیامت، فقط یک شریعت واحد را برای همۀ زمان ها معرفی ننمود، بلکه چند شریعت متعدّد را در زمان های مختلف فرستاد؟ آیا نمی توانست فقط یک شریعت بفرستد؟ چرا خداوند متعال باید صد و بیست و چهار هزار پیامبر - بنا بر آنچه که در برخی روایات آمده - مبعوث نماید؟
چون بشریت در هر دوره و مرحلۀ زمانی نیاز دارد تا احتیاجاتش متناسب با همان زمان برآورده شود؛ لذا حتی شریعت الهی نیز نمیتواند برای تمام زمانهها نسخهای واحد ارائه دهد.
حتماً میپرسید پس در مورد آخرین شریعت که دین مبین اسلام است چه میگویید؟ میگویم خداوند متعال به شریعت خاتم، توان و نیرویی داد که توسط آن، این نیاز برطرف شود؛ به همین دلیل ما در مکتب اهل بیت (ع) معتقدیم که خداوند متعال در این شریعت اکتفا به فرستادن پیامبر ننمود، بلکه پس از ایشان برای ما دوازده امام نصب نمود؛ چرا که این شریعت باید بتواند پاسخگوی نیازهای بشر تا قیامت باشد؛ یعنی اگرچه با پیامبری رسول گرامی اسلام حضرت محمد (ص) نبوت ختم شد و هیچ پیامبر دیگری قرار نیست بیاید، اما خداوند بر اساس حکمت خود، ائمه (ع) را به عنوان جانشینان پیامبر (ص) برگزید که ما تا روز قیامت امام معصوم از خطا داشته باشیم و از طریق تعالیم آنان، بتوانیم با نظر به تغییرات زمان، به تعالیم دینی خود عمل کنیم.
🔸 البته باید توجه داشت که در دین الهی برخی عناصر وجود دارند که ثابت و پایدارند و به هیچ وجه و در هیچ شرایط زمان و مکانی تغییرپذیر نیستند.
در این میان، وقتی که اجتهاد در موتن دینی توسّط مجتهدان آغاز گردید، هر مکتبی هرچه قدر هم که توانایی داشته باشد و هر عالِمی، هرچه قدر هم عقل و نبوغ داشته باشد، برخی از اجتهاداتش به مرحلهای میرسد که زمانه از آن عبور خواهد کرد. بر این اساس، اینجانب معتقدم که گذشت زمان باعث تزلزل برخی اجتهادات - چه در حوزۀ عقائد و چه در زمینۀ احکام - خواهد شد، پس مکتب نیاز به استحکامات نوین و اجتهادهای جدید و متناسب با نیازهای روز دارد.
👈 با توجه به مطالب فوق، باید عرض کنم دغدغۀ اصلی بنده در این میان، استحکام و تقویت مبانی دین و مکتب است، حال یکی از راه هایی که برای تحقّق این مهم پیشنهاد و توصیه می کنم، اجتهادهای ناظر به شرایط زمانی و مکانی است.
🔘 ادامه دارد...
#حرکت_اصلاح_معرفت_دینی
➖ برگرفته از برنامۀ «وجه لوجه» در تاریخ ۴ رمضان المبارک 1434، مطابق با (1392/5/14).
✅ https://eitaa.com/alhaydari
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎙 مبانی "فهم سلفی" در مکتب تشیع!
(تاریخ: 98/1/25)
▪️ آیت الله سید کمال حیدری
در این فایل صوتی بسیار مهم، مباحث ذیل مطرح شده اند:
👇👇👇
🔹 معنای سلفیّت: رجحان و تقدّم فهم گذشتگان بر فهم آیندگان
🔹 کدام فهم از دین حجّت است: فهم متقدمین یا فهم معاصرین؟!
🔹 ما دین را باید آنچنان که علمای متقدم فهمیده اند بفهمیم، یا طبق آنچه که خودمان می فهمیم؟!
🔹 همان طور که اهل سنّت سلفیّه هستند، مبانی سلفی گری در فقه شیعه هم وجود دارد!
🔸 برخی از شواهد التزام به تفکر سلفی در فقه شیعه:
1️⃣ حجیّت اجماع تعبّدی
2️⃣ کاسر (تضعیف کننده) بودن إعراض اصحاب، از عمل به روایت
3️⃣ محذوریّت و ممنوعیّت ایجاد فقه جدید!
🔹 ضرورت لحاظ شرایط و اقتضائات زمانی و مکانی در فهم نصوص دینی
🔴 👈👈 طبق مبنای بنده، اجماع و فهم علمای گذشته از دین، حجیّت ندارد!
#فایل_های_صوتی
#حرکت_اصلاح_معرفت_دینی
#حوزه_های_علمیه
#آزاداندیشی
🔗 http://alhaydari.com/fa/2019/05/8854/
✅ https://eitaa.com/alhaydari