نکات تفسیری :
1⃣سجده در لغت به معنای کرنش و خضوع است و در عرف اهل شرع به معنی گذاشتن پیشانی بر روی زمین با کیفیتی خاص می باشد .
2⃣سجده ای که در این آیه ذکر شده برای آدم بود نه اینکه برای خداوند بود و در آن حضرت آدم قبله آنها بوده ، به این جهت که ابلیس از سجده برای آدم امتناع ورزید نه سجده برای خداوند تعالی .
3⃣کلمه ابلیس یک کلمه غیر عربی است و کلمه عربی ای که از کلمه ای دیگر مشتق شده نیست .
4⃣ " أبى " از إباء گرفته شده و به معنای امتناع ورزیدن است .
5⃣استکبار به معنای تظاهر به بزرگی و بزرگ نمایی است از کسی که سزاوار بزرگی نیست .
6⃣خداوند در آخر آیه حکم به کفر ابلیس کرده اند ، چون که از سجده برای آدم امتناع ورزید ،
در حالی که مخالف با اوامر الهی موجب فسق می شود نه موجب کُفر
و این حکم از این بابت است که ابلیس در برابر خدا تکبر ورزید و با او مجادله می کرد که او بهتر از کسی بود که او را به سجده امر کرد و در چنین مواردی از هر حسابی کفر می شود زیرا فاسق کسی است که با عمل خود عصیان و تمرد کند نه با عقیده و اعتقاد خود .
7⃣استثناء مذکور در آیه [الا ابلیس ...] از نوع استثناء منقطع است [یعنی ما بعد إلا از جنس ما قبل إلا نمی باشد ] زیرا ابلیس از جنس ملائکه نمی باشد ، همانطور که قرآن به آن اشاره می کند .
ولی ممکن است استثناء متصل باشد [یعنی ما بعد إلّا از جنس ما قبل إلّا می باشد ] از این جهت که ابلیس در جمع ملائکه بود و با اینکه از جنیان است ، با آنها محشور بوده و او یکی در میان آن عده ی زیاد ملائکه بود .
#نکات_علمی
#النكت_التفسيرية
#رمضان_عام١٤٤٥
@alkarami_alhowaizi
🔹️المِسْكُ الأَذْفَرُ🔹️
نکات تفسیری : 1⃣سجده در لغت به معنای کرنش و خضوع است و در عرف اهل شرع به معنی گذاشتن پیشانی بر روی
🟠تفسیر یک آیه از جزء اول قرآن از
کتاب " التفسیر لکتاب الله المنیر "
🔅 الحلقة الأولى 1⃣
●قوله كُتِبَ عَلَيْكُمُ : أي قُرِّر و قُنّن و فُرض
● و المراد ب اَلْقِتالُ هنا ما كان لأحد أمرين 👇
◀️إمّا الدفاع عن الحيثية و مصونية الكرامة و حفظ الأموال و الأعراض و الدماء و الأوطان
◀️و إمّا الجهاد لأجل تثبيت كلمة الحق و اقامة النظام العادل بين الناس و طرد الموبقات و الخرافات و الفساد عن ساحة عزّ البشرية .
و لا شكّ أنّ كل واحد منهما اصل أصيل لا تطلع الحياة بدونه الاّ شَوهاء الطلعةِ ساقطةَ الكرامة و لا تكون إلّا كحياة الحيوان الهامل الذي يعدو و ينزو بالميل البعيد عن المنطق المُترهِّل في كل أشيائه و الإنسان بطبيعته يحبّ الحياة حبّاً لا يقاس بمقياس و هو معذور في ذلك لو كانت حياته جامعةً لأطراف المحاسن من كل جهة ، أمّا حبّه للحياة الفاقدة للكرامة المعوزة من الاحترام البعيدة عمّا تحاوله الروح فهو حبٌّ ساقط لا قيمة له و منشأه السقوط و الامتهان و الرضاء حتى بالمرذول من المعيشة و الإنسان العاقل الحرّ المؤمن بمبادئه الصادقة لا يكره القتال لتثبيت وجوده و عقيدته و انّما يكره ذلك الغثاءُ من الناس و من لا تصميم عنده .
#النكت_التفسيرية
#رمضان_عام١٤٤٥
@alkarami_alhowaizi
🔅 الحلقة الثانية 2⃣
و الإشارة بالآية إلى هذا الفريق (الثاني) ، لأنه يختار لنفسه الأدنى و هو جرّ الأنفاس بالفعل على ما هو خير و حياة فضلى فالإنسان الفاقد للشهامة يحب الحياة و لو مع الذل و لا شكّ أن ذلك شرٌّ له و يبغض المبارزة و اضطرار الطرف الى احرج المضائق حتى يردّه الى الاستسلام او السلام و هي خير.
و الله الحكيم يعلم كل تيك الفضائل و هذه الرذائل و الإنسان قد يعلمها كما يعلمها اللّه و لكن يلوى عنها صفحا و لذلك ينزّل منزلة الجاهل و يخاطب خطابه.
#الفوائد_العلمية
#النكت_التفسيرية
#رمضان_عام١٤٤٥
@alkarami_alhowaizi
🔹️المِسْكُ الأَذْفَرُ🔹️
🔅 الحلقة الأولى 1⃣ ●قوله كُتِبَ عَلَيْكُمُ : أي قُرِّر و قُنّن و فُرض ● و المراد ب اَلْقِتالُ
🔅قسمت اول1⃣
منظور از "کُتب علیکم " ثابت شدن و واجب شدن است .
و منظور از قتال در این آیه ، آنچه که برای دو غرض بوده
●دفاع از حیثیت و آبرو و حفظ کرامت و اموال و شرف و جان و وطن .
● جهاد در راه اقامه حق و برپا داشتن نظامی عادل در میان مردم و دور کردن بدی ها و خرافات و فساد و تباهی از عرصه بشریت .
و جای شکی نیست هر یک از آنها خاستگاهی اصیل است که بدون آن زندگی جز با ظاهری ناقص و حیثیتی سقوط کرده می تواند وجود داشته باشد .
و در این هنگام زندگی چون زندگی حیوانیْ اسفار گسیخته که حرکت و جست و خیزش بر اساس میل و خواسته های دور از منطق و عقل ، حیوانی سست در همه عرصه های زندگیش .
و انسان بنابر طبیعت و سرشتش ، زنده بودن و زندگی را دوست دارد ، دوست داشتنی که قابل مقایسه با چیزی نیست .
و این دوست داشتن قابل پذیرش است اگر آن زندگی جامع و در برگیرنده خوبی ها باشد
اما عشق او به زندگیِ خالی از حیثیت و احترام و ارزش و زندگی به دور از ارزش های معنوی ، عشقی است افتاده و بی ارزش که منشأ آن سقوط، تحقیر و رضایت به پستی هاست .
و انسانِ عاقلِ آزاده ی مومن به اعتقادات راستینش ، از جنگ و جهاد در راه عقایدش بی زاری نمی جوید .
🔹️المِسْكُ الأَذْفَرُ🔹️
🔅 الحلقة الثانية 2⃣ و الإشارة بالآية إلى هذا الفريق (الثاني) ، لأنه يختار لنفسه الأدنى و هو جرّ ال
🔅قسمت دوم2⃣
آیه ناظر به این گروه دوم است (اشخاصی که از قتال و جهاد دوری می کنند ) زیرا برای خود پست ترین را برمی گزیند که در واقع نَفَس کشیدن به سوی خوبی و زندگانی [به ظاهر] بهتر است .
و انسانِ بدون شهامت و شجاعت ، زنده بودن را دوست دارد حتی اگر این زنده بودن همراه با ذلت باشد و بی درنگ این گونه زندگی برای او شر است نه خیر .
و این انسان از جنگاوری و مجبور کردن طرف مقابلش به تسلیم در برابر خواسته هایش را دوست ندارد در حالی که این برای او خیر و خوبی است .
و خداوند تعالی این فضیلت ها و رذائل را می داند و انسان نیز می داند و لکن از آن ها روی گردان می شود .
☑️نظرة عابرة عن هذه الآية الكريمة
● بمعنى أنّ مجابهة السائل و مواجهة المسترفد بكلام جميل و إجابةٍ شريفة و هكذا سَتر حاله و عدم كشفه للناس بما يُثير في نفوسهم سقوطَه و امتهانَه ، خيرٌ من أن تُعطيه شيئاً و تعذّبه بسوء المواجهة قلباً ، فأنّ طالب المال إنما يُريدُه للترفيه عن نفسه فإذا كان في ذلك عذابٌ لروحه و تكديرٌ لخاطره لم يحصل له الترفيه المذكور بل ربما تزيد غممُه و يكثُر ألمه.
و المغفرة مأخوذة من الغَفْر و هو الستر فأنَّ المغفرة إنَّما سمِّيَت بهذا اللفظ لأنها تستر الذنبَ كما أنَّ المُغفِر يستر ما تحته من البدن .
[آية الله الشيخ محمد الكرمي]
#الفوائد_العلمية
#النكت_التفسيرية
#رمضان_عام١٤٤٥
@alkarami_alhowaizi